آیا قوم یهود از همه برتر هستند؟

(یا بَنِی إِسْرائِیلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ وَ أَنِّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَی الْعالَمِینَ)[1] در وجه فضیلت بنی‌اسراییل بر عالمین، با این که مسلم است که پیغمبر اکرم (ص) افضل انبیا و اوصیا و کتاب و دین او افضل کتاب‌ها و ادیان و امت او، افضل امت‌ها می‌باشد، چند وجه زیر گفته شده است: 1. بعضی گفته‌اند که مقصود عالمین زمان خودشان می‌باشد؛ نه همه زمان‌ها؛ زیرا (الف) و (لام) در (العالمین)، برای عموم عرفی است و نه عموم حقیقی. از این رو، مقصود، برتری آنها نسبت به افراد عصر خودشان است و نه تمام اعصار. 3. بعضی هم ذکر کرده‌اند که طبق مفاد آیه 137 سوره اعراف (ما این قوم مستضعف [بنی‌اسراییل‌] را وارث شرق و مغرب زمین کردیم)، روشن است که بنی‌اسراییل در آن زمان، وارث تمام جهان نشدند؛ پس مقصود این است که وارث شرق و غرب منطقه خودشان شدند. بنابراین، فضیلت آنها بر جهانیان نیز برتری نسبت به افراد همان محیط است. 5. اما تحقیق این است که افضلیت به معنای دارا بودن فضایل اخلاقی، اعتقادی، عبادی، جاه و منزلت، قرب به مقام ربوبی و مانند اینها نیست؛ بلکه مراد اتمام حجت به وسیله ادله واضح و براهین متقن، معجزات باهره، نعمت‌های دنیوی (مال، ثروت، ریاست و سلطنت) و امثال اینهاست. افزون بر این، معنای برخی آیات با در نظر گرفتن آیات دیگر، روشن می‌شود و برای فهم یک موضوع، باید همه آیات مربوط به آن موضوع مورد توجه و درایت قرار گیرند و خداوند خود در آیه 18 از سوره مائده، درباره نفی فضیلت یهود، تأکید کرده، به آنان می‌گوید: (وَ قالَتِ الْیَهُودُ وَ النَّصاری‌ نَحْنُ أَبْناءُ اللَّهِ وَ أَحِبَّاؤُهُ قُلْ فَلِمَ یُعَذِّبُکُمْ بِذُنُوبِکُمْ بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ مِمَّنْ خَلَقَ یَغْفِرُ لِمَنْ یَشاءُ وَ یُعَذِّبُ مَنْ یَشاءُ وَ لِلَّهِ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَیْنَهُما وَ إِلَیْهِ الْمَصِیرُ)؛ که مفهوم آن این است که ای جماعت یهود! اگر آن گونه که می‌پندارید، شما بر توده بشر ارجحیت دارید، پس چگونه خداوند شما را به کیفر و عذاب‌های دردناکی که به آن دچار گشتید، مبتلا کرد و به علت عصیانی که دارید، شما را پراکنده‌ ساخت و از نظر بدکرداری، ضرب‌المثل عالم بشریت شدید. اوصافی که قرآن برای قوم یهود می‌شمارد، عبارتند از: الف) دنیاپرستی (آیه 96 بقره و آیه 160 و 161 نساء). ب) غرور یهود به برتری نژاد (آیه 18 مائده). ج) داشتن آرزوهای دور و دراز (آیه 168 و 169 اعراف و آیه 122 و 133 نساء). د) بی‌دلی و ترسو بودن یهود (آیه 112 آل عمران). ه) جنایات یهود (آیه 70 مائده و آیه 23 آل عمران و آیه 10 بقره). و) تبهکاران زمینی (آیه 64 مائده). ز) جادوگری و سحرانگیزی یهود (آیه 102 بقره). ح) زشت کرداری یهود (آیه 78 تا 80 مائده). ط) پیمان شکنی (آیه 12 و 13 مائده و آیه 154 نساء). ی) سرپیچی از شریعت الهی (آیه 59 و 60 مائده). ک) پنهان کردن تعالیم خدا (آیه 159 بقره). ل) بی‌بهره بودن از هدایت الهی (آیه 5 جمعه). م) قساوت و سنگدلی (آیه 76 بقره).  
  (به نقل از: نرم افزار پرسش ها و پاسخ های دانشجویی، دفتر سی و ششم - تفسیر آیات برگزیده، ج1)