در سوره الرحمن خداوند نعمتهای گوناگون خود را اعم از مادی و معنوی یکایک گوشزد بندگان نموده و بعد جن و انس را مخاطب قرار داده و میگوید کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را تکذیب میکنید این استفهام استفهام تقریری است که در مقام اقرار گرفتن میآورند لذا در روایتی آمده است بعد از این جمله بگوئیم پروردگارا ما هیچ یک از نعمتهای تو را تکذیب نمیکنیم لا بشیء من الائک رب اکذب کمی دقت در نعمت هائی که خداوند در این سوره گوشزد میکند با جزئیات و ریزهکاریها و اسراری که در هر یک از این نعمت نهفته است کافی است که حس شکرگزاری را در انسان برانگیزد و او را به دنبال عرفان و شناخت مبدأ این نعمتها بفرستد به همین دلیل خداوند از بندگانش بعد از ذکر این نعمتها نسبت به یک یک آنها اقرار میگیرد این تکرار نه تنها منافاتی با فصاحت و بلاغت ندارد بلکه خود یکی از فنون فصاحت است. این درست به آن میماند که پدری فرزند فراموش کارش را مخاطب ساخته میگوید آیا فراموش کردی کودکی خرد و ناتوان بودی چه خون جگرها برای پرورش تو خوردم. آیا فراموش کردی هنگامی که به مرحله جوانی رسیدی و نیاز به همسر داشتی پاکترین همسر را برایت انتخاب کردم. آیا فراموش کردی نیاز به خانه و وسائل زندگی داشتی برایت فراهم کردم. پس این سرکشی و بیمهری از چیست. خداوند منان نیز نعمتهای گوناگونش را به این بشر فراموشکار یادآور میشود و به دنبال هر بخش از این نعمتها از او سؤال میکند (کدامیک از اینها را تو انکار میکنی؟!) پس این نافرمانی و طغیان از چیست در حالی که اطاعت من نیز رمز تکامل و پیشرفت خود شما است و از آن چیزی عاید پروردگارتان نمیشود. (تفسیر نمونه، ج 23، ص 113 - 115) (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 8/8733)
در سوره الرحمن خداوند نعمتهای گوناگون خود را اعم از مادی و معنوی یکایک گوشزد بندگان نموده و بعد جن و انس را مخاطب قرار داده و میگوید کدام یک از نعمتهای پروردگارتان را تکذیب میکنید این استفهام استفهام تقریری است که در مقام اقرار گرفتن میآورند لذا در روایتی آمده است بعد از این جمله بگوئیم پروردگارا ما هیچ یک از نعمتهای تو را تکذیب نمیکنیم لا بشیء من الائک رب اکذب کمی دقت در نعمت هائی که خداوند در این سوره گوشزد میکند با جزئیات و ریزهکاریها و اسراری که در هر یک از این نعمت نهفته است کافی است که حس شکرگزاری را در انسان برانگیزد و او را به دنبال عرفان و شناخت مبدأ این نعمتها بفرستد به همین دلیل خداوند از بندگانش بعد از ذکر این نعمتها نسبت به یک یک آنها اقرار میگیرد این تکرار نه تنها منافاتی با فصاحت و بلاغت ندارد بلکه خود یکی از فنون فصاحت است. این درست به آن میماند که پدری فرزند فراموش کارش را مخاطب ساخته میگوید آیا فراموش کردی کودکی خرد و ناتوان بودی چه خون جگرها برای پرورش تو خوردم. آیا فراموش کردی هنگامی که به مرحله جوانی رسیدی و نیاز به همسر داشتی پاکترین همسر را برایت انتخاب کردم. آیا فراموش کردی نیاز به خانه و وسائل زندگی داشتی برایت فراهم کردم. پس این سرکشی و بیمهری از چیست. خداوند منان نیز نعمتهای گوناگونش را به این بشر فراموشکار یادآور میشود و به دنبال هر بخش از این نعمتها از او سؤال میکند (کدامیک از اینها را تو انکار میکنی؟!) پس این نافرمانی و طغیان از چیست در حالی که اطاعت من نیز رمز تکامل و پیشرفت خود شما است و از آن چیزی عاید پروردگارتان نمیشود. (تفسیر نمونه، ج 23، ص 113 - 115) (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، کد: 8/8733)
- [سایر] در سوره «الرحمن» چرا آیه «فبایّ الاء ربکما تکذبان» تکرار شده است؟
- [سایر] طبق آیه 2 سوره کوثر فلسفه قربانی چیست؟
- [سایر] آیا نوزده حرفی بودن بسم الله الرحمن الرحیم فلسفه ای دارد؟
- [سایر] فلسفه اذان گفتن چیست؟ و چرا در آن تکرار هست؟
- [سایر] چرا در قرآن آیات زیادی تکرار شده است، فلسفه آن را بیان کنید؟
- [سایر] بسم الله الرّحمن الرّحیم. در آیه 146 سوره نساء پس از وصف منافقان و عذاب آنها میفرماید: (إِلا الَّذِینَ تَابُوا وَ أَصلَحُوا وَ اعْتَصمُوا بِاللَّهِ وَ أَخْلَصوا دِینَهُمْ للَّهِ فَأُولَئک مَعَ الْمُؤْمِنِینَ...). در عبارت (اخلصوا دینهم لله) میتوانست بفرماید (اخلصوا دینهم له) و به ضمیر اکتفا کند، امّا اسم ظاهر را تکرار کرد. این برای چیست و چه نکتهای در این تکرار وجود دارد؟
- [سایر] فلسفه حرمت استمناء در اسلام چیست؟ آیا آیه و حدیثی در این زمینه وجود دارد؟
- [سایر] کدام سوره است که یک آیه آن 31 بار تکرار شده است؟
- [سایر] فلسفه دعاهای ما بین آیات سوره انعام چیست و نویسنده این دعاها کیست؟
- [سایر] در آیه 10 سوره تحریم، فلسفه استفاده از واژه (تحت) چیست؟ (ضرَب اللَّهُ مَثَلاً لِّلَّذِینَ کَفَرُوا امْرَاَت نُوحٍ وَ امْرَأَت لُوطٍ کانَتَا تحْت عَبْدَیْنِ مِنْ عِبَادِنَا صلِحَینِ فَخَانَتَاهُمَا فَلَمْ یُغْنِیَا عَنهُمَا مِنَ اللَّهِ شیْئاً وَ قِیلَ ادْخُلا النَّارَ مَعَ الدَّخِلِینَ).
- [آیت الله جوادی آملی] .در چهار سوره قرآن, آیه سجده هست: آیه 15 سوره (سجده), آیه 37 سوره (فصّلت), آیه 62 سوره (نجم) و آیه 19 سوره (علق). هر کس یکی از این چهار آیه را بخواند یا گوش فرا دهد، پس از تمام شدن آیه، فوراً باید سجده کند و اگر آن را فراموش کرده، هر وقت یادش آمد, باید سجده نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است که بر بالین محتضر سوره مبارکه یس و صافات و احزاب و ایه الکرسی و ایه پنجاه و چهارم از سوره اعراف و سه ایه اخر سوره بقره بلکه هر چه از قران ممکن است بخوانند
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکة یس و الصافات و آیه الکرسی و آیه پنجاه و چهارم ازو سورة اعراف و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هر چه ازو قرآن ممکن بخوانند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است در رکعت اول، پیش از خواندن حمد بگوید: "أعوُذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجِیم" و در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر "بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم"را بلند بگوید و نیز مستحب است در تمام نمازها حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند، یعنی: آن را به آیه بعد نچسباند و در حال خواندن حمد و سوره بمعنای آیه توجه داشته باشد و اگر نماز را به جماعت می خواند بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی می خواند، بعد از آن که حمد خودش تمام شد، بگوید: "اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعالَمِینَ"، و بعد از خواندن سوره توحید، یک، یا دو، یا سه مرتبه "کَذَلِکَ اللهُ رَبِّی" یا سه مرتبه "کَذَلِکَ اللهُ رَبُّنَا" بگوید، و بعد از خواندن سوره، کمی صبر کند، بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید، یا قنوت را بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است در رکعت اول، پیش از خواندن حمد بگوید: (أَعُوذُ باللَّه من الشَّیطانِ الرّجیم) و بر مردها مستحب است در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم) را بلند بگویند و مستحب است نمازگزار حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند؛ یعنی آن را به آیه بعد نچسباند و در حال خواندن حمد و سوره به معنای آیه توجّه داشته باشد و اگر نماز را به جماعت میخواند، بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فرادی میخواند، بعد از آن که حمد خودش تمام شد، بگوید: (الحَمْدُ للَّهِ ربِّ العالَمین) و بعد از خواندن سوره (قُلْ هو اللَّهُ أَحَد) یک یا دو یا سه مرتبه (کذلِکَ اللَّهُ ربّی)، یا سه مرتبه (کذلک اللَّهُ رَبُّنا) بگوید و بعد از خواندن سوره کمی صبر کند، بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند
- [آیت الله بهجت] مستحب است در رکعت اول پیش از خواندن حمد، آهسته بگوید: (أعوذ باللّه من الشیطان الرجیم)، و در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر، (بسم اللّه الرحمن الرحیم) را بلند بگوید. و نیز مستحب است حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آیه وقف کند، یعنی آن را به آیه بعد نچسباند، و در حال خواندن حمد و سوره به معنای آیه توجه داشته باشد، و اگر نماز را به جماعت میخواند، بعد از تمام شدن حمد امام و اگر فُرادی میخواند، بعد از آنکه حمد خودش تمام شد، بگوید: (الحمد للّه ربّ العالمین)، و بعد از خواندن سوره (قل هو اللّه أحد) یک یا دو مرتبه (کذلِک اللّه رَبّی) یا سه مرتبه (کذلِک اللّه رَبُّنا) بگوید، و بعد از خواندن سوره کمی صبر کند بعد تکبیر پیش از رکوع را بگوید یا قنوت را بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند و بر مرد و زن واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند. البته مستحب است مردها حمد و سوره نماز ظهر روز جمعه و (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم) را در همه نمازهای ظهر و عصر بلند بخوانند.
- [آیت الله اردبیلی] هر سورهای را که نمازگزار بخواهد بخواند، باید (بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ) آن را به نیّت همان سوره بگوید، پس نمیتواند اوّل (بِسمِ اللّهِ الرَّحمن الرَّحیمِ) را بگوید و بعد سوره را انتخاب نماید و یا آن را به قصد سورهای بگوید و سوره دیگری را بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است برای راحت شدن محتضر بر بالین او سوره مبارکه یس، و الصافات و احزاب و آیة الکرسی و آیه پنجاه و چهارم از سوره اعراف یعنی آیه اِنَّ رَبَّکُمُ اللهُ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ... و سه آیه آخر سوره بقره بلکه هرچه از قرآن ممکن است بخوانند.