آیا امام زمان(عج)، می‌تواند به صورت یک فرد ناشناس در میان مردم زندگی کند؟ در این صورت مسکن و محل زندگی او کجا است؟!

امام مهدی به دوازدهمین امام معصوم شیعیان اطلاق می‌شود. از آن بزرگوار به مناسبت در باب‌های خمس و حج یاد شده است.

حیات‌ مقابل ممات است. از آن به مناسبت در بسیاری از ابواب فقه نظیر طهارت، حج، وصیت، نکاح، استیلاد، اطعمه و اشربه، ارث و دیات سخن رفته است.

سید محمدمهدی بحرالعلوم (۱۱۵۵ـ۱۲۱۲ق)، از مراجع تقلید و عهده‌دار ریاست عامه شیعیان در قرن دوازدهم و سیزدهم هجری قمری. او از شاگردان وحید بهبهانی و میرزا محمد مهدی خراسانی است. خراسانی او را به سبب مقام شامخ علمی‌اش، بحرالعلوم خواند. این لقب که پیش از آن به کسی اطلاق نشده، بعدها عنوان خاندان وی شد که تا امروز به آن شهرت دارند.

محمدبن عثمان بن سعید عمری، مُلَقَّب به ابوجعفر، دومین نایب از نُواب اربعهٔ امام زمان(ع). وی ابتدا وکیل امام زمان بود و سپس به مدت چهل سال نیابت آن حضرت را بر عهده داشت. محمد بن عثمان از زمان امام عسکری(ع) دستیار اصلی پدر خود عثمان بن سعید بود. عثمان بن سعید نخستین نائب امام زمان (عج) بود.

شیخ محمّدتقی آملی (۱۳۰۴-۱۳۹۱ق/۱۸۸۷-۱۹۷۱م)، فقیه امامی. در نجف از محضر استادانی چون میرزای نایینی، و آقا ضیاء عراقی (اراکی) و آقا سید ابوالحسن اصفهانی علم آموخت و به تهران بازگشت و به تحقیق و تدریس مشغول شد و در تهران درگذشت.

مؤلف:سید رضی الدین علی بن موسی بن جعفربن طاووس ـ درگذشته به سال ۶۶۴ ه. ق

احمد بن محمد اردبیلی، (درگذشته ۹۹۳ق) معروف به مقدس و محقق اردبیلی از فقهای امامیه در قرن دهم قمری و از معاصران شیخ بهایی.

بِحارُالاَنوار الجامِعَةُ لِدُرَرِ أخبارِ الأئمةِ الأطهار مشهور به بحارالانوار، مفصل‌ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ای از آموزه‌ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌اند.

إثْباتُ الهُداة بِالنُّصوص وَ المُعْجِزات تألیف محدث شیعه، شیخ حر عاملی (متوفای ۱۱۰۴ق) است. این کتاب در شرح حال و اثبات امامت و ولایت معصومین (ع) از طریق روایت‌های وارده و معجزات صادره از آنان است. مؤلف در ۳۵ فصل ساختار کتاب را تشکیل داده که هر فصل، دارای ابوابی است.

محمد بن حسن (زاده ۲۵۵ق)، مشهور به امام مهدی، امام زمان و حجت بن الحسن، دوازدهمین امام شیعیان امامی. بر اساس منابع شیعی، تولد امام زمان مخفی داشته شد و جز چند تن از یاران خاص امام حسن عسکری، کسی امام دوازدهم را ندید. به باور امامیه، امام مهدی(ع) منجی آخر الزمان و همان مهدی موعود است، عمری دراز دارد و دورانی طولانی را در غیبت زندگی خواهد کرد. او سرانجام به اراده الهی ظهور و قیام می‌کند و به عدل و داد بر جهان حکومت خواهد کرد.

مُنتَخبُ الاَثَر فی الامام الثّانی عَشَر(عج) کتابی روایی به زبان عربی اثر لطف‌الله صافی گلپایگانی در موضوع امام دوازدهم است. این کتاب برگزیده احادیث از کتاب‌های شیعه و اهل سنت است. کتاب در ده فصل تنظیم شده و بخش اول آن به اثبات وجود و امامت امام مهدی اختصاص دارد. احادیث مربوط به زندگانی امام دوازدهم(ع)، نائبان او، عصر غیبت، ظهور و حکومت جهانی نیز در فصل‌های بعدی قرار گرفته‌اند. نویسنده گاه در پاورقی توضیحاتی درباره احادیث ذکر کرده است. این کتاب سه جلدی است. خلاصه آن نیز به صورت مستقل منتشر شده است.

محمد بن حسن (زاده ۲۵۵ق)، مشهور به امام مهدی، امام زمان و حجت بن الحسن، دوازدهمین امام شیعیان امامی. بر اساس منابع شیعی، تولد امام زمان مخفی داشته شد و جز چند تن از یاران خاص امام حسن عسکری، کسی امام دوازدهم را ندید. به باور امامیه، امام مهدی(ع) منجی آخر الزمان و همان مهدی موعود است، عمری دراز دارد و دورانی طولانی را در غیبت زندگی خواهد کرد. او سرانجام به اراده الهی ظهور و قیام می‌کند و به عدل و داد بر جهان حکومت خواهد کرد.

کَمالُ الدّین و تَمامُ النّعْمَة یا اِکْمالُ الدّین و اِتْمامُ النّعمَة، تألیف عالم بزرگ و برجسته شیعه محمد بن علی بن بابویه قمی معروف به شیخ صدوق (متوفای ۳۸۱ق) به موضوع غیبت و ظهور امام زمان(عج) می‌پردازد. شیخ صدوق در این کتاب نمونه‌های فراوانی از غیبت پیامبران الهی را آورده و به بررسی کامل امامت حضرت مهدی(ع)، تولد ایشان، روایات پیامبر و ائمه(ع)، درباره ظهور آن حضرت، کسانی که به خدمت آن حضرت رسیده‏ اند و شرایط دوران ظهور ایشان پرداخته است.

محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب مشهور به امام باقر(ع) (۵۷-۱۱۴ق) و ملقب به باقرالعلوم، امام پنجم شیعیان است که حدود ۱۹ سال امامت آنان را بر عهده داشت.

جعفر بن محمد بن علی بن حسین معروف به امام صادق(ع) (۸۳-۱۴۸ق)، امام ششم شیعیان. پدرش امام باقر(ع) و مادرش ام فروه است. امام صادق(ع) در ۳۱ سالگی به امامت رسید و دوران امامتش ۳۴ سال طول کشید. ایشان در دورانی به امامت رسید که حکومت اموی ضعیف شده بود و گروه‌های مختلف دست به قیام می‌زدند؛ اما امام صادق(ع) این گروه‌ها را تایید نمی‌کرد چرا که آنان می‌خواستند خود، حکومت را به دست گیرند، نه آنکه خواهان زدودن بدعت و زنده کردن دین خدا باشند. امام صادق(ع) در آن شرایط، نشر فقه آل محمد(ص) و علوم اهل بیت را مقدّم ‌شمرد تا آن اندازه که امروزه بیشتر احادیث شیعه از امام صادق(ع) است و شیعه به نام جعفریه شناخته می‌شود. امام صادق(ع) علاوه بر مباحث فقهی، مناظرات کلامی نیز با پیروان دیگر فرقه‌ها داشت و به دلیل دانش گسترده‌ای که داشت، جلسات درس وی بسیار پر رونق بود و افرادی با گرایش‌های مختلف در درس وی حضور می‌یافتند تا جایی که تعداد شاگردان وی را ۴۰۰۰ نفر ذکر کرده‌اند.

دعای نُدبه از دعاهای بسیار مشهور که از امام صادق(ع) نقل شده و مستحب است در چهار عید (فطر، قربان، غدیر و جمعه) خوانده شود. این دعا را علی بن طاووس در کتاب اقبال الاعمال ذکر کرده است. شیعیان این دعا را بیشتر در صبح‌های جمعه قبل از طلوع آفتاب، در فراق امام زمان(عج) می‌خوانند.

خاندان بحرالعلوم؛ از سادات حسنی و عالمان شیعی امامی قرن دوازدهم تا چهاردهم قمری در ایران و عراق که سر سلسله این خاندان مشهور به علم و ادب، به سید محمّد مهدی طباطبائی بروجردی، معروف به سید بحرالعلوم می‌رسد. این خانواده، در اواخر قرن یازدهم قمری از بروجرد به عراق رفتند و در کربلا و نجف ساکن شدند.

مسجد سَهْله که با نام‌های دیگری از جمله مسجد سهیل، بنی‌ظفر و عبدالقیس هم شناخته می‌شود، از مشهورترین مساجد اسلامی است که در قرن اول هجری توسط قبایل عرب کوفه و در فاصله حدود دو کیلومتری شمال غربی مسجد جامع کوفه ساخته شده است.

مسجد جامع کوفه، از مساجد بزرگ جهان اسلام است که نزد شیعیان، چهارمین مسجد مهم بعد از مسجدالحرام، مسجدالنبی و مسجدالاقصی و همچنین یکی از قدیمی‌ترین و مهمترین آثار زیارتی شهر کوفه به شمار می‌آید. بنابر برخی روایات، نخستین کسی که مسجد کوفه را طرح ریزی کرد و با وسعت زیادی آن را بنیان گذاشت، حضرت آدم(ع) بود و بعدها حضرت نوح(ع) پس از طوفان آن را تجدید بنا کرد.

امام مهدی به دوازدهمین امام معصوم شیعیان اطلاق می‌شود. از آن بزرگوار به مناسبت در باب‌های خمس و حج یاد شده است.

اَبوبَصیر، عنوان مشترکی است برای چند تن از راویان احادیث از جمله به نام‌های یحیی بن ابی‌القاسم اسدی، لیث بن بَخْتَری مرادی، ابوبصیر عبداللـه بن محمد اسدی کوفی، ابوبصیر یوسف بن حارث و ابوبصیر ثقفی.

عَرَفَه، روز نهم ذی‌الحجه، یک روز پیش از عید قربان. بنابر فقه شیعه، حج‌گزاران باید از ظهر تا غروب شرعی این روز را در عرفات وقوف کنند. عرفه نزد مسلمانان از روزهای پرفضیلت سال محسوب می‌گردد و در منابع روایی، اعمالی برای آن برشمرده شده که بافضیلت‌ترین آنها دعا و استغفار است. زیارت امام حسین(ع) نیز از اعمال این روز است. خواندن دعای عرفه بسیار سفارش شده است.

علی بن موسی بن جعفر معروف به امام رضا (۱۴۸–۲۰۳ق) هشتمین امام شیعه اثناعشری. امام رضا ۲۰ سال امامت را بر عهده داشت. مأمون عباسی او را به اجبار به خراسان آورد و به اکراه، ولیعهد خویش کرد. آن حضرت در طوس به دست مأمون شهادت رسید.

خالصی‌زاده، محمد، از علمای مبارز علیه استعمار انگلیس در ایران و عراق. او در ۱۳۰۸ در شهر کاظمین به دنیا آمد [۱] [۲]پدرش شیخ مهدی خالصی از مراجع شیعیان از خاندان خالصی در کاظمین عراق بود.

محمدتقی ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • محمدتقی آملی، از علمای معاصر• محمدتقی برغانی، از آل برغانی که از خاندان‌های مشهور علمی و از علمای مذهبی قزوین و برغان• محمدتقی بافقی، از علمای دین و از مخالفین آشکار رضاخان• محمدتقی بروجردی، از علمای معاصر• محمد تقی بهجت، از علما و عرفای معاصر• محمدتقی بهار، ملقب به ملک الشعرا، شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار و محقق معاصر• محمدتقی بهلول، از علمای معاصر و مبارزان با طاغوت• محمد تقی تستری، عالم زاهد، محقق بارع، رجالی نام‌دار قرن چهاردهم• محمد تقی رازی نجفی اصفهانی، از علمای قرن دوازدهم• محمد تقی سپهر، معروف به لسان‌الملک از مورخین شیعه در قرن سیزدهم• محمد تقی شریعتی، از مصلحان و نوگرایان اسلامی و از پیش‌قراولان تفکر جدید اسلامی در ایران معاصر• محمد تقی شیرازی، از علمای قرن سیزدهم• محمد تقی فخلعی، محقق و استاد يار دانشگاه فردوسى مشهد• محمد تقی فلسفی، خطیب و عالم معاصر• محمد تقی مصباح یزدی، از علمای بنام و مفسران معاصر• محمد تقی نوری، منشی و بعدها وزیر محمد ولی میرزا، والی خراسان در دهه‌های نخست فرمان روایی فتحعلی شاه قاجار• محمد تقی مجلسی، از فقها و محدثین قرت یازدهم• محمد تقی جعفری، متفکر و عالم‌ دینی‌ معاصر• محمدتقی جورابچی، یکی از تجار دوره مشروطه • سیدمحمدتقی حکیم، از عالمان معاصر خاندان طباطبایی حکیم و از استادان حوزه علمیه نجف• سید محمد تقی خوانساری، از علما و فقهای بزرگ شیعه• سید محمدتقی مصطفوی، از باستانشناسان معروف ایران• سید محمد تقی مدرسی، مؤلف تفسیر «من هدی القرآن»• سید محمد تقی معصومی اشکوری، عالم ربانی و متألّه قرآنی و از شاگردان مرحوم آیة الله آقا سید موسی زرآبادی و میرزا مهدی اصفهانی• سید محمدتقی جلالی حسینی، از علمای معاصر شیعه• سیدمحمّدتقی بن سیدحسن بحرالعلوم، از علمای بزرگ و از خاندان بحرالعلوم• سیدمحمدتقی ‌بن ‌سیدمحمدرضا بحرالعلوم، از علمای بزرگ و از خاندان بحرالعلوم• سیدمحمدتقی قزوینی، از علما، عرفا و دانشمندان مجاهد برجسته ایران در قرن سیزدهم هجری

حَجّ، از مهم‌ترین احکام عبادی و از فروع دین و نیز یکی از ارکان اسلام، که در ماه ذیحجه هر سال با مراسمی مخصوص و باشکوه در مکه برگزار می‌شود.

اردبیلی، ممکن است به یکی از این افراد اشاره داشته باشد:

کتاب الغیبه ممکن است به یکی از این دو کتاب اشاره داشته باشد:

نُوّاب اَربَعه، به چهار جانشین یا رابط میان امام مهدی (عج) و شیعیان‏ در دوران غیبت صغری می‌گویند. آنان نیابت خاصه امام را برعهده داشتند. نواب اربعه، از اصحاب باسابقه و مورد اعتماد امامان بودند که یکی پس از دیگری از طرف امام مهدی (ع) با وکلای ایشان در دورترین نقاط سرزمین اسلامی در تماس بوده، پیام‌ها و خواسته‏‌های شیعیان را به امام و جواب‌های ایشان را به آنان می‌رساندند.[۱]

حرم کاظمین آرامگاه دو امام شیعیان، موسی بن جعفر (ع) و محمد تقی (ع) است که در منطقه کاظمین در شمال بغداد واقع شده است.

ذِی طُوَی، مکانی در مکه است که در محدودۀ حرم قرار دارد. در برخی روایات شیعه از آن به عنوان محل زندگی امام زمان(عج) در دوران غیبت[۱] و محل ظهور آن حضرت پیش از قیام[۲] یاد شده است. بر اساس روایتی حضرت مهدی (عج) پیش از آنکه قیام خود را از کنار کعبه آغاز کند، در این مکان منتظر ۳۱۳ یار خود است.[۳] در فرازی از دعای ندبه به این مکان اشاره شده است.

ایمان به معنای باور قلبی دینی، از مفاهیم کانونی ادیان الهی از جمله اسلام. محور اساسی‌ ایمان‌ در قرآن کریم، الله‌ است‌. قرآن از همه انسان‌ها خواسته‌ است تا به‌ الله‌ ایمان‌ آورند؛ اما در آیات‌ بسیاری‌ ضرورت‌ ایمان‌ آوردن‌ به‌ پیامبران‌ و رسولان‌، کتاب‌های‌ نازل‌ شده‌ از سوی‌ خدا، فرشتگان و آخرت نیز به‌ «ایمان‌ به‌ الله» افزوده‌ شده‌ است‌.

به محلی که در اثر سکونت افرادی در آن، آباد شده باشد آبادی‌ گفته می‌شود و از آبادی در بابهای طهارت، احیاء موات و لقطه سخن رفته است.

تکالیف ممکن است در معانی ذیل و یا اضافه به معانی ذیل به کار رفته باشد: تکلیف دینی، یکی از مفاهیم مهم دینی و به معنای اوامر و نواهی خداوند به بندگانش قرآن• تکلیف (قرآن)، بررسی تکلیف در آیات قرآن کریم• تکلیف حیوانات، بررسی تکلیف حیوانات از منظر قرآن کریم• تکلیف در بهشت آدم، تکالیف و ممنوعیت‌های حضرت آدم در قرآن• تکلیف در قیامت، بررسی وجود یا عدم وجود تکلیف در قیامت• تکلیف زمین، امتناع و ترس زمین از پذیرش تکلیف عرضه شده بر او در قرآن کریم علوم عقلی• تکلیف (کلام)، اوامر و نواهی خداوند به بندگانش• تکلیف فلسفی، اثبات مولابودن خداوند و اثبات رابطه مولا و بنده• تکلیف عرفانی، نقش و اهمیت تکلیف در عرفان در برخی مباحث، همچون مسئله «اسقاط تکلیف» و تفکیک شریعت در قبال طریقت و حقیقت فقه• تکلیف (فقه)، خطاب شارع به انجام دادن یا ترک کاری و یا تخییر بین آن دو• تکلیف شرع، خطاب شارع به انجام دادن یا ترک کاری و یا تخییر بین آن دو• تکلیف آزمایشی، امر و نهی کردن بدون اراده جدّی به تحقق متعلق در خارج• تکلیف الزامی، احکام ناشی از مصلحت و مفسده مُلزِمه• تکلیف انحلالی، احکام منحل شده یک ماهیت، به تعداد مصادیق آن• تکلیف تحریمی، حرام قرار دادن چیزى• تکلیف تخییری، تکلیف به انجام یا ترک یکی از دو یا چند چیز• تکلیف تسجیلی، امر و نهی کردن به غرض اتمام حجّت، بدون اراده تحقق متعلَّق در خارج• تکلیف تعبدی، احکام مشروط به قصد قربت در مرحله امتثال• تکلیف تعیینی، تکلیف به انجام یا ترک امری معیّن• تکلیف ظاهری، احکام مستفاد از اماره یا اصل عملی ، یا احکام مستفاد از اصول عملی ، برای مکلّف شاکّ یا جاهل به حکم واقعی• تکلیف جدی، امر و نهی کردن با اراده جدّی بر تحقق متعلق در خارج• تکلیف زجری، احکام وضع شده برای امورِ مطلوب بالغیر• تکلیف شانی، مرحله ابلاغ احکام به مکلّفان، یا مرحله تحقق خارجی موضوعات احکام• تکلیف شرعی، تکلیف صادر شده از سوی شارع مقدس• تکلیف ثابت، احکام معتبرِ مستمرّ تا زمان معین یا غیر معیّن• تکلیف طریقی، تکلیف ثابت به علم یا ظنّ معتبر• تکلیف طلبی، تکلیف دلالت کننده بر درخواست انجام متعلق آن• تکلیف عقلایی، تکلیف صادر شده از سوی عقلا• تکلیف عقلی، تکلیفِ ناشی از ادراک عقل نسبت به حُسن یا قبح چیزی• تکلیف عینی، تکلیفِ متوجه هر یک از مکلّفان به صورت مستقل• تکلیف ترخیصی، احکام فاقد الزام شرعی در فعل یا ترک عمل• تکلیف نفسی، احکام دارای مصلحت به اعتبار نفس متعلقات آن‌ها• تکلیف واقعی، احکام مترتب بر موضوع بدون لحاظ علم و جهل مکلَّف، یا احکام مکشوف به علم و طریق علمی• تکلیف کفایی، تکلیفِ باقی بر همه مکلفان مشروط به عدم انجام توسط یکی از آنها• تکلیف مجهول، تکلیف به شئ غیر معلوم به تفصیل• تکلیف محتمل، تکلیف غیر ثابت به علم یا ظنّ معتبر• تکلیف مشروط، تکلیف مشروط به تحقق امری خارج از ذات آن• تکلیف مشکوک، تکلیف محتمل با تساوی احتمال وجود و عدم آن• تکلیف مظنون، تکلیف محتمل با رجحان احتمال وجود آن• تکلیف معدومین، شمول تکلیف نسبت به افراد غیر موجود در زمان خطاب• تکلیف ارشادی، حکم ارشادی مقابل حکم مولوی• تکلیف استقلالی، اعتبارات مورد التفات استقلالی شارع• تکلیف اضطراری، احکام ثانویِ واقعیِ مختصّ به حالت اضطرار مکلّف• تکلیف انحلالی، احکام منحل شده یک ماهیت، به تعداد مصادیق آن• تکلیف انشایی، احکامِ بعد از مرحله اقتضا و قبل از مرحله فعلیت و اجرا• تکلیف ایجابی، حکم الزامی و طلب اکید متعلق به چیزی• تکلیف بعثی، امر و نهی کردن به غرض تحقق متعلَّق در خارج به وسیله مکلَّف• تکلیف بما‌ لا یطاق، تکلیف کردن به امر خارج از طاقت مکلّف• تکلیف به مجمل، تکلیف به امر غیر واضح و مردّد بین چند چیز• تکلیف محال، تکلیف غیر قابل صدور از مکلِّف• تکلیف به محال، تکلیف کردن به امر محال• تکلیف به محال عادی، تکلیف کردن به امر محال به حسب عادت• تکلیف به محال عقلی، تکلیف کردن به امر محال به حسب عقل• تکلیف تعبدی، احکام مشروط به قصد قربت در مرحله امتثال• تکلیف توصلی، احکام غیر مشروط به قصد قربت در مرحله امتثال• تکلیف حقیقی، احکام ناشی از مصالح و مفاسد واقعی در متعلق آنها• تکلیف ضمنی، اعتبارات مورد توجه تَبَعی شارع• تکلیف عقلی، تکلیفِ ناشی از ادراک عقل نسبت به حُسن یا قبح• تکلیف کفائی، تکلیفِ باقی بر همه مکلفان مشروط به عدم انجام توسط یکی از آنها• تکلیف معلوم، تکلیف ثابت به علم یا ظنّ معتبر• تکلیف معلوم اجمالی، تکلیف به امر مرددّ میان دو یا چند چیز• تکلیف معلوم تفصیلی، تکلیف فاقد هر نوع ابهام یا اجمال• تکلیف موجودین، شمول تکلیف نسبت به افراد موجود در زمان خطاب• آسانی تکلیف، تکالیف شرعی براساس وسع و ظرفیت مکلفین

حیات‌ مقابل ممات است. از آن به مناسبت در بسیاری از ابواب فقه نظیر طهارت، حج، وصیت، نکاح، استیلاد، اطعمه و اشربه، ارث و دیات سخن رفته است.

یَمین به معنی قَسم و سوگند است که در جمیع ابواب منازعات و در کتاب قضاء و شهادات و هم چنین در کتاب أیمان در مورد کسی که چیزی را بواسطه قسم خوردن بر خود واجب یا حرام می‌کند از آن بحث می‌شود.

شباهت ازجمله الفاظی است که در ابواب مختلف فقه بکار رفته است.

صیرفی ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • بهلول بن عمر صیرفی، بُهلول، ابووُهَیْب بهلول‌بن‌عمر صیرفی یا صوفی، مشهور به دانا، نام شخصیتی نیمه افسانه‌ای که در ادبیات عامیانۀ ایران• نورالدین ابن‌صیرفی، اِبْن‌ِ صِیْرَفی‌، نورالدین‌ علی‌ بن‌ داوود بن‌ ابراهیم‌، نیز معروف‌ به‌ ابن‌ داوود و جوهری‌، فقیه‌ حنفی‌ و مورخ‌ معاصر ممالیک‌ بُرجیّه مصر

فاصله یعنی جدایی یا مقدار دوری دو یا چند چیز از هم می‌باشد.

عنوانی با این نام ایجاد نشده است : حضرت یعقوب(ع) همینک آن را ایجاد کنید

عثمان بن عفان (کشته شده در ۳۵ق) سومین خلیفه از خلفای راشدین نزد اهل سنت و از اصحاب پیامبر اکرم(ص). عثمان بنابر شورایی که عمر بن خطاب پیش از مرگ خود برای انتخاب خلیفه تعیین کرد، به خلافت رسید و از ۲۳ق.(یا۲۴ق.)تا هنگام کشته شدنش در سال ۳۵ق. حکومت کرد. او در پی یک شورش علیه شیوه حکومتی‌اش در مدینه به دست شورشیان کشته شد.

کربلا

عَرَفات، منطقه‌ای مقدس در شرق مکه که حج‌گزاران در روز عرفه، نهم ذی حجه، از ظهر تا مغرب شرعی در آن منطقه حضور می‌یابند. این حضور یا وقوف، از ارکان حج تمتع است.

حوزه علمیه سامرا در شهر سامرا که در دوره‌ای یکی از مراکز علمی مهم شیعیان بود. در سال ۱۲۹۱ق. سید محمد حسن شیرازی در سامرا اقامت گزید و در آنجا حوزه علمیه تأسیس کرد. با حضور شاگردان و علمای بزرگ در سامرا، مکتب خاصی در فقه و اصول شکل گرفت که به مکتب سامرا شهرت یافت. فتوای تحریم تنباکو میرزای شیرازی از حوزه علمیه سامرا صادر شد.

الإقبالُ بالأعمالِ الحَسَنَةِ فيما يُعمَلُ مَرَّةً فی السَّنَةِ (روی‌آوردن به اعمال نیک: درباره اعمالی که در سال یکبار انجام می‌شوند) معروف به اقبال الاعمال کتابی است درموضوع ادعيه و اعمال سال و زيارات معصومین (ع) به زبان عربی، نوشته على بن موسى بن طاووس حلى متوفای ۶۶۴ هجرى قمری از علمای برجسته و فقهای شیعه.

نفی چیزی و همچنین اظهار ناخوشایندی نسبت به منکر را انکار می‌گویند و از انکار به مفهوم نخست در بابهای طهارت، قضاء و حدود سخن رفته است.

ایجاب مقابل قبول است.

بازار یا همان سوق مکان داد و ستد کالا است. از آن در بابهای طهارت، صلات و تجارت سخن رفته است.

حرکت سر و دست و مانند آن برای نشان دادن یا فهماندن مطلبی را اشاره گویند. از آن در باب‌های صلات، صوم، حج، تجارت، اجاره، وصیّت، نکاح، طلاق، لعان و قضاء سخن رفته است.

اطراف (جمع طرف) در دو معنای نهایت چیزی و اعضای بدن به کار رفته است.از مفهوم نخست در باب‌های طهارت، صلات و جهاد سخن گفته شده است.از مفهوم دوم در باب‌های قصاص و دیات سخن رفته است.

عمل، به کار گفته می‌شود.

ماندن در مکانی را اِقامت می‌گویند و احکام آن در باب صلات، آمده است.

آنچه که مقابل آشکار باشد را پنهان می گویند و از آن در بابهای طهارت، صلات، زکات، صوم، امر به معروف و نهی از منکر، تجارت، نکاح، قضاء، حدود، تعزیرات و دیات به مناسبت سخن گفته شده است.

مدینه یا مَدینَةُ النَّبی، به معنای شهر پیامبر، دومین شهر مهم مذهبی مسلمانان که در عربستان واقع است. هجرت پیامبر اکرم(ص) به این شهر، مبدأ تاریخ مسلمانان گشت. مسجد و مرقد پیامبر اکرم(ص)، قبرستان بقیع، مدفن چهار امام شیعه و بسیاری از بزرگان اسلام و نیز مکان‌های مقدس دیگری در آن جای گرفته است. با هجرت پیامبر اسلام(ص) به این شهر، نام آن از یثرب به مدینة النبی تغییر کرد و تا سال ۳۶ق پایتخت نخستین حکومت اسلامی بود. جنگ‌های مسلمانان با مشرکان، نبرد پیامبر با یهودیان مدینه، شورش علیه خلیفه سوم مسلمانان و کشته شدن او، واقعه حره، قیام نفس زکیه و قیام شهید فخ از حوادث بسیار مهم در تاریخ این شهر به شمار می‌روند. اکثر امامان شیعه در مدینه ساکن بوده‌اند.

واژه اثبات ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • اثبات (فقه)، استعمال شده در دو معنای احراز وجود خارجی موضوع دارای اثر شرعی و اقامه دلیل بر دعوا نزد قاضی• اثبات (منطق)، به معنای محقق ساختن چيزى با دليل و برهان و درستى قضيه‌اى را معلوم داشتن‌

وُقوف در عَرَفات، به معنای توقف در عرفات، دومین عمل واجب حج است که در روز عرفه در سرزمین عرفات انجام می‌شود. زمان واجب وقوف از ظهر تا مغرب شرعی است. توقف حداقلی آن از ارکان حج به حساب می‌آید.

این ۱۱ زیررده در این رده قرار دارند؛ این رده در کل حاوی ۱۱ زیررده است.

مسجدالنّبی، مسجد پیامبر اکرم(ص) در شهر مدینه در کشور عربستان سعودی که مرقد پیامبر نیز در آن جای دارد. این مسجد پس از مسجدالحرام دومین مسجد از مقدس‌ترین مساجد اسلام است و پیامبر اکرم(ص) در سال اول هجرت آن را ساخته است. خانه پیامبر(ص) و خانه علی(ع) و فاطمه(س) نیز در کنار این مسجد بوده که در توسعه‌های مسجد، به آن ملحق شده است. مسجدالنبی از مهمترین زیارتگاه‌های مسلمانان است و نزد شیعیان جایگاه ویژه‌ای دارد.

باقر ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • امام باقر علیه‌السلام، لقب امام محمد بن علی (علیه‌السلام)، پنجمین امام شیعیان• ‌باقر بن عثمان بخاری اوچی، از عرفای قرن یازدهم شبه قاره و صاحب جواهرالاولیاء• میرزا ‌باقر تبریزی، از خطّاطان دوره قاجاری و خوش‌نویسان خطِ نسخ و نستعلیقِ مقیم تبریز• ‌باقرخان، ملقب به سالار ملی، از رهبران مجاهدان مشروطه خواه• باقر شریف قرشی، از علمای معاصر نجف

بصیربه معنای بینا می باشد و در قرآن بارها این صفت به خدا نسبت داده شده است.

بِحارُالاَنوار الجامِعَةُ لِدُرَرِ أخبارِ الأئمةِ الأطهار مشهور به بحارالانوار، مفصل‌ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ای از آموزه‌ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌اند.

آمین به معنای «اجابت کن» در زبان و ادبیات فارسی رواج یافته و ترکیب «الهی آمین» در زبان عموم مردم رایج‌تر است. از دیدگاه فقه شیعه، یکی از مبطلات نماز، آمین گفتن پس از قرائت سوره حمد است.

عَرَفَه، روز نهم ذی‌الحجه، یک روز پیش از عید قربان. بنابر فقه شیعه، حج‌گزاران باید از ظهر تا غروب شرعی این روز را در عرفات وقوف کنند. عرفه نزد مسلمانان از روزهای پرفضیلت سال محسوب می‌گردد و در منابع روایی، اعمالی برای آن برشمرده شده که بافضیلت‌ترین آنها دعا و استغفار است. زیارت امام حسین(ع) نیز از اعمال این روز است. خواندن دعای عرفه بسیار سفارش شده است.

حوزه علمیه خراسان یا حوزه علمیه مشهد، مجموعۀ دست‌اندرکاران، مدارس دینی و مراجع مذهبی در خراسان ایران که آموزش، تربیت و پرورش طلاب علوم دینی شیعه و برخی وظایف مذهبی دیگر را بر عهده دارند.

نجف

نجف

آملی، ممکن است به یکی از این افراد اشاره داشته باشد:

الکافی از منابع حدیثی شیعه و مهم‌ترین و معتبرترین منبع از کتب اربعه است. این کتاب نوشته محمد بن یعقوب بن اسحاق مشهور به ثقة الاسلام کُلینی است که عالمان اسلام، وی را با عبارت‌های محکم توثیق کرد‌ه‌اند. الکافی که در سه بخش اصول، فروع و روضه تألیف شده، محل رجوع عالمان شیعه است. اصول کافی مشهور‌ترین بخش الکافی محسوب می‌شود. کلینی بر آن بوده تا احادیث الکافی را بر اساس عدم مخالفت با قرآن و موافقت با اجماع جمع‌آوری کند.

قائم آل محمد از القاب امام زمان(عج) که یادآور قیام موعود در آخرالزمان است. هرچند در بسیاری از روایات منظور از قائم، امام مهدی است ولی در بخش دیگری از روایات، این لقب در مورد سایر ائمه(ع) نیز به عنوان قیام کننده به امر خدا به کار رفته است. گروهی از شیعیان در قرن دوم و سوم، برخی از امامان و حتی فرزندان امامان را به عنوان قائم موعود پنداشته و در انتظار ظهور آنها بوده‌اند.

یوسف ممکن است در معانی ذیل به کار رفته و یا اسم برای اشخاص ذیل باشد: قرآن• سوره یوسف، دوازدهمین سوره از سوره‌های قرآن کریم به ترتیب مصحف• حضرت یوسف، فرزند حضرت یعقوب (علیه‌السلام) و از انبیاء بزرگ الهی اعلام و اشخاص• یوسف بن عبدالقادر اسیر، اَسیر، یوسف‌ بن‌ عبدالقادر بن‌ محمد حسینی‌ ۲۳۰-۳۰۷ق‌/ ۸۱۵- ۸۸۹م‌، ادیب‌، فقیه‌، شاعر و روزنامه نگار لبنانی• یوسف بن علی هذلی‌بسکری، عالم نحوی نابینا و متکلم و عالم به قرائات شاذّ و مشهور قرآن در قرن پنجم• یوسف بن حسن تفکری، تَفَکُّری، یوسف بن حسن، زاهد و محدّث و فقیه شافعی قرن پنجم• یوسف بن احمد درازی بحرانی، بحرانی، یوسف بن احمد بن ابراهیم درازی بحرانی، فقیه و محدّث اخباری معتدل و متتبّع پر اثرِ قرن دوازدهم• یوسف بن ابراهیم برم، بَرْم، یوسف بن ابراهیم، رهبر جنبش سیاسی ـ دینی خراسان در نیمه دوم سده دوم• یوسف بن عمر ثقفی، حاکم یمن و فرمانروای عراق در اواخر عصر اموی• یوسف بن محمد بیاسی، بیّاسی، یوسف بن محمد بن ابراهیم انصاری اندلسی، مورخ و ادیب قرن هفتم• یوسف بن موسی جمال‌ملطی، جمال‌ مَلَطی‌، یوسف‌ بن ‌موسی‌، فقیه ‌و قاضی‌ حنفی ‌قرن هشتم• یوسف بن یحیی قرشی‌بویطی، بُوَیْطی، ابویعقوب، یوسف بن یحیی قرشی از فقها و محدثان عامه و جانشین شافعی• یوسف زیدان، نویسنده، مورخ و پژوهشگر مصری• یوسف عادلشاه، مؤسس سلسلۀ عادلشاهیان دکن• یوسف مدنی تبریزی‌، از علمای معاصر شیعه• یوسف بن یعقوب دمشقی، ابن مجاور، ابوالفتح نجم الدین یوسف بن یعقوب بن محمد بن علی شیبانی دمشقی (۶۰۱- ۶۹۰ ق)، مورخ و جغرافی نگار• یوسف بن ابوساج، از حکمرانان بنی‌ساج

واژه ندبه ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: مقالات• دعای ندبه، از دعاهای معروف در نزد شیعیان• ندبه (نحو)، در لغت به معنای نوحه و زاری کردن و دارای کاربرد در علم نحو• ندبه برای امام زمان، ندبه برای امام زمان برای تعجیل در فرج آن حضرت کتاب‌ها • با دعای ندبه در پگاه جمعه‌، اثر علی‌اکبر مهدی‌پور، تحلیلی بر متن و سند دعای ندبه• بررسی دعای ندبه‌، اثر فارسی علی اصغر رضوانی، از مجموعه کتاب‌های سلسله مباحث مهدویت

مکان در لغت اسم مکان از ماده "مکن" و به معنای "جا"، "موضع" و محل است. [۱]

در روایات فراوانی، طیبه، محل زندگی حضرت مهدی (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) در طول غیبت، معرفی شده است و همان‌گونه که ذکر خواهد شد، مقصود از آن مدینة النبی (صلی‌الله‌علیه‌واله‌و‌سلم) است.

عادی به معنای متجاوز است.

عزلت، به گوشه‌گیری و دوری از معاشرت با دیگران می‌گویند.

سکونت دادن کسى در ملک خود به رایگان و اقامت گزیدن در مکانى را سُکنى‌ گویند. از سکنی به معنای اول در بابهای مختلف مثل هبه و وقف و حبس سخن گفته‌اند. از سکنى‌ به معناى دوم در بابهاى مختلف، همچون حج، تجارت و ا حیاء موات سخن گفته‌اند.

به اجتماع حقوق چند مالک در یک‏ چیز به صورت مشاع شرکت گفته می شود .

رضوی ممکن است در معانی ذیل یا اسم برای اشخاص ذیل باشد: • کوه رضوی، بنا به قولی، محل زندگی امام مهدی (علیه‌السّلام) در دوران غیبت• سید حسن رضوی قمی‌، فرزند سیدعزیزالله، عالم، فقیه و ادیب امامی است که در سال ۱۲۸۳ ق• سید محمدباقر رضوی کشمیری، فرزند عالم جليل سيدابوالحسن و از احفاد سیدحسین قمی صاحب مزار معروف در کشمیر• سید مرتضی رضوی کشمیری، فرزند سید مهدی شاه، فرزند سید محمد، از علما و عرفای بزرگ شیعه

زمین جایی است که همه موجودات زنده روی آن زندگی می کنند.

حضور مقابل غیبت است. از آن در بابهای طهارت، صلات، حج، جهاد، طلاق، قضاء و حدود سخن گفته‏اند.

خاک، به مواد ناپیوسته پوشاننده قسمتهاى زیادى از زمین گفته می شود که از احکام آن در بابهاى طهارت، صلات، و اطعمه و اشربه سخن گفته‌اند.

رضا یکی از درجات و مقام‌های بالای معنوی است که در علم اخلاق دارای جایگاه ویژه ای می باشد.

حمل ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • حمل (منطق)، از اصطلاحات علم منطق، به معنای بیان اتحاد و دارای دو قسم حمل اولی و حمل شایع• حمل (جابجایی کالا)، به فتح حاء و سکون میم، برداشتن و جا به‌جا کردن کالا و دارای کاربرد فقهی• حمل (آبستنی)، به فتح حاء و سکون میم، به معنای بارداری و باروری و دارای کاربرد فقهی• حمل (بره)، به فتح حاء و میم، برّه نر چهار ماهه یا شش ماهه یا بره نر در سال نخست عمرش و دارای کاربرد فقهی

شیخ، عنوانی برای بزرگان و رؤسای اقوام، قبایل و گروههای حرفه‌ای در جهان اسلام است.

نقل به معنای حالت حاصل از انتقال لفظ از معنای اصلی به معنای دیگر می‌باشد.

اجازه

در اصطلاح اصولي ها , دليل به چيزي گفته مي شود که قابليت استنباط حکم شرعي از آن وجود دارد ; به بيان ديگر , وسيله اي است که مجتهد را ( وجدانا يا تعبدا ) به حکم واقعي مي رساند . اين تعريف شامل ادله قطعي و ظني معتبر ( امارات ) مي گردد , اما اصول عملي را در بر نمي گيرد ; زيرا اين اصول به منظور تعيين وظيفه عملي مکلف در حالت شک به کار مي روند . برخي از اصولي ها حکم شرعي را اعم از حکم واقعي و ظاهري معنا کرده اند . بر اساس اعتقاد اينان , اصول عملي نيز ما را به حکم ـ هر چند حکم ظاهري ـ مي رساند. شايد تقسيم ادله به ادله اجتهادي - ادله قطعي و امارات - و ادله فقاهتي ( اصول عملي ) بر همين مبنا باشد , زيرا دليل اجتهادي مصدر و ريشه حکم واقعي است ـ چه با احراز وجداني از طريق قطع و چه با احراز تعبدي از راه اماره ـ و دليل فقاهتي ,مصدر و ريشه حکم ظاهري است ( بنا بر اين که موداي اماره را حکم ظاهري بدانيم ) . اگر دليل را معنا کنيم به آن چه که مکلف را به حجت مي رساند , شامل اصل عملي و امارات هر دو مي گردد ; زيرا هر دو , در اين که باعث اثبات تنجيز و تعذير ( حجيت ) در برابر حکم واقعي مي گردند, مشترک اند .

باب ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:

حوزه علمیه نجف، مجموعۀ دست‌اندرکاران، مدارس دینی و مراجع مذهبی در شهر نجف که آموزش، تربیت و پرورش طلاب علوم دینی شیعه و برخی وظایف دینی دیگر را بر عهده دارند. بسیاری از فقیهان و عالمان بزرگ شیعه در این حوزه پرورش یافته‌اند و بدین رو، حوزه نجف، در کنار حوزه علمیه قم، از اهمیت بالایی برخوردار است.شیخ طوسی، علامه حلی، شیخ انصاری و در دوران معاصر، آیت الله خوئی و آیت الله سیستانی از پرورش‌یافتگان حوزه علمیه نجف‌اند. امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی ایران، مدتی پس از تبعید از ایران به نجف رفت و در آنجا به تدریس پرداخت و مبارزه با حکومت شاه و برخی مباحث و آثار مهم خویش مانند حکومت اسلامی را در آنجا پی گرفت.

بعض: بخشى نامعیّن از چیزى.

تقی ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • تقی بن نجم حلبی، ابوالصَّلاح تقی ‌بن نجم حلبی، فقیه و متکلم امامی قرن چهارم و پنجم• تقی ریاحی، متولد (۱۲۸۹ش) در اصفهان و از درجه‌داران ارتشی دوره پهلوی و از طرفداران دکتر مصدق• تقی طباطبائی قمی‌، از علمای شیعه در قرن چهاردهم هجری قمری

آلت یا آلی بودن در دو معنای واسطه بین فاعل و منفعل و وسیله تحصیل چیز دیگر به کار رفته است.

ارض به معنای آن چیزی است که مردم بر آن زندگی می‌کنند [۱] و برخی می‌گویند به معنای آنچه که پائین و مقابل آسمان است. [۲]

مکه، مقدس‌ترین شهر مسلمانان و زادگاه اسلام و پیامبر اکرم(ص)، واقع در شبه جزیره عربستان. بکّه، بلدالحرام، بلدالامین و ام‌القری از نام‌های دیگر آن است.

مِنا سرزمینی بین مشعر الحرام و مکه است که حاجیان از صبح عید قربان تا دو روز بعد بخشی از اعمال حج را در آن انجام می‌دهند. این اعمال عبارتند از: رمی جمرات، قربانی، حلق یا تقصیر، بیتوته در منا. این سرزمین جزئی از حرم مکه است.

قُم یکی از مهم‎ترین شهرهای مذهبی ایران و از پایگاه‌های تشیع است. اگر چه قدمت آن به قبل از اسلام برمی‌گردد ولی اصل شهر در سال ۹۳-۸۳ق تاسیس شد. ورود خاندان اشعریون به قم باعث آبادانی آن گردید و از آنجا که آنان گرایش به اهل بیت داشتند، شهر قم از همان ابتدای تاسیس با تفکر شیعی درآمیخت. مهاجرت حضرت معصومه (س) و دفن وی در قم و به دنبال آن، مهاجرت دیگر امامزادگان و سادات، این شهر را به پایگاه تشیع تبدیل کرد. تاسیس حوزه علمیه در این شهر بر شهرت شیعی آن افزود. امروزه می‌توان این شهر را بزرگترین پایگاه تشیع در جهان نامید که از آن، معارف شیعی به نقاط مختلف جهان گسترده می‌شود.

بِگ‌، یا بیگ‌، بیک‌، بک‌، پیگ‌، بای‌، بی‌، لقب‌ دولتمردان‌ و اشراف‌زادگان‌ در زبان‌ ترکی‌، به‌ معنی‌ بزرگ‌، ثروتمند، امیر، شاه‌زاده‌، حاکم‌، ارباب‌، آقا، و مؤنث‌ آن‌ بیگُم‌ به‌ معنی‌ شاه‌زاده‌ خانم‌، خاتون‌ و خانم‌ برای‌ صورت‌های‌ مختلف‌، است. [۱] [۲] [۳] [۴]

زيارت خانه خدا و اعمال مربوط به آن

صاحب