آیا مقام معظم رهبری(روحی فداه) ولی امر تمام مسلمین جهان هستند یا فقط ولی امر مسلمین یا فقط شیعیان ایران هستند؟ اصلا به خاطر (ولی فقیه)بودن ایشان، می گویند ولی امر مسلمین یا بحث حکومت در پیش است؟ مثلا
آیا مقام معظم رهبری(روحی فداه) ولی امر تمام مسلمین جهان هستند یا فقط ولی امر مسلمین یا فقط شیعیان ایران هستند؟ اصلا به خاطر (ولی فقیه)بودن ایشان، می گویند ولی امر مسلمین یا بحث حکومت در پیش است؟ مثلا در ابتدا به صورت خلاصه باید گفت: مسأله ولایت فقیه از دو دیدگاه، قابل بررسی است و هر یک نتایج ویژه‌ای دارد. 1 از منظر قانون اساسی با توجه به اینکه قانون اساسی هر کشوری، در قلمرو همان کشور اعتبار دارد؛ از این رو حاکمیت -به مفهوم حقوق اساسی-آن نیز چه درباره ولایت فقیه یا غیر آن تنها در گستره کشور مربوطه، می‌تواند سایه گستر باشد و نسبت به ماورای آن، قدرت نفی و اثبات چیزی را ندارد. 2 از نقطه نظر مبانی نظری ولایت فقیه‌، بر این اساس ولایت فقیه گستره فراخ‌تری می‌یابد؛ یعنی، پیروان آیین واحد در سرزمین‌های مختلف، می‌توانند نظام و رهبری واحدی را برگزینند و یا دین می‌تواند سیستم و رهبر واحدی را برای آنان، با معیارهای خاصی تعیین کند. در نگرش اسلامی، مسلمانان امت واحد و دارای سرزمین و مرز فرهنگی ایدئولوژیکی مشترک، سرنوشت مشترک وحتی دشمنان مشترک می‌باشند. این مسأله ایجاب می‌کند که دارای رهبری واحد نیز باشند که بتواند تمام امت را به طور یک‌پارچه و هماهنگ، به سمت اهداف مورد نظر به حرکت درآورد. بنابراین ولایت فقیه الهام گرفته از مبانی دینی است نه برخواسته از آرای مردم ایران تا محدود به کشور ایران گردد. البته با در نظر گرفتن این نکته نقش آراء مردم در ولایت فقیه در قالب فعلیت بخشی و مقبولیت ولایت فقیه تاثیر دارد بنابراین تحقق ولایت فراگیر یک فقیه بر دیگر کشورها از این جهت مبتنی بر پذیرش دیگر جوامع نیز می باشد . توضیح این‌که با توجه به ادله ولایت فقیه که فقیه جامع الشرایط را جانشین امام معصوم علیه السلام و پیامبر می‌داند بنابراین ولایت و سرپرستی فقیه محدود مرز و سرزمین نمی‌گردد و تا جایی که امکان داشته باشد این ولایت امتداد پیدا می‌کند. از طرفی این مرزبندی‌های جغرافیایی امروز اولاً چندان سابقه‌ای ندارد و بیشتر مربوط به دوران بعد از جنگ جهانی اول است و ثانیاً این نوع مرزبندی‌های قومی و ملی در دیدگاه اسلام پذیرفته نشده است بلکه تنها مرزبندی به رسمیت شناخته شده در اسلام همان مرزبندی عقیدتی است که به دارالکفر و دارالاسلام تقسیم می‌گردد. اما در مورد این سؤال که در شرایط کنونی نسبت میان ولی فقیه در کشور ایران به عنوان مهمترین کشور شیعه جهان با فقهای دیگر کشورها که در آن‌ها شیعیان جمعیت قابل توجهی دارند و در مسائل سیاسی کشور خود تاثیرگذار هستند مانند کشور عراق، لبنان که در سؤال به آن‌ها اشاره شده باید توجه داشت که در مبانی نظری ولایت فقیه نوعی خودگردانی با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و اصل مقبولیت در مناطق مختلف دارالسلام پذیرفته شده است. به عبارت دیگر دلایل ولایت فقیه به معنای انحصار در شخص واحد نمی‌باشد، و نصب مجتهدین جامع‌الشرایط و اعطای حق ولایت و حاکمیت به آن‌ها عام بوده و بر این اساس همه مجتهدین جامع‌الشرایط دارای حق ولایت می‌باشند. البته در اعمال این حق ولایت چند صورت متصوّر است: 1 اعمال ولایت به وسیله‌ی یک نفر: در صورتی که شرایط و امکانات بین‌المللی اجازه دهد، و همچنین هیچ‌گونه تداخل ولایتی (اعمال ولایت چند فقیه) پیش نیاید، از آن جمله فقیه جامع‌الشرایطی که زودتر اقدام به تشکیل حکومت اسلامی در گوشه‌ای از جهان کرده است، به عنوان (ولی فقیه جهان) شناخته شده و اوامر او بر تمام مسلمانان جهان حتی مراجع و فقهای دیگر نیز واجب می‌باشد. 2 اعمال ولایت به وسیله‌ی چند نفر(تعدد ولی فقیه در جهان): اما در مواردی که امکانات و شرایط بین‌المللی چنین اجازه‌ای را ندهد و یا این که چند فقیه جامع‌الشرایط در چند نقطه‌ی متفاوت از جهان، به صورت همزمان اقدام به تشکیل حکومت اسلامی نمایند، هر کدام در حوزه‌ی نفوذ خودشان دارای حق ولایت می‌باشند. (جهت اطلاع بیشتر ر.ک: ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، آیة‌الله عبدالله جوادی آملی، نشر اسراء، چاپ اول، 1378، ص 600 و ص 678/به فصلنامه حکومت اسلامی، سال اول، شماره 1 اختیارات ولی فقیه در خارج از مرزها، آیة‌الله مصباح یزدی) (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد: 11/100105714)
عنوان سوال:

آیا مقام معظم رهبری(روحی فداه) ولی امر تمام مسلمین جهان هستند یا فقط ولی امر مسلمین یا فقط شیعیان ایران هستند؟ اصلا به خاطر (ولی فقیه)بودن ایشان، می گویند ولی امر مسلمین یا بحث حکومت در پیش است؟ مثلا


پاسخ:

آیا مقام معظم رهبری(روحی فداه) ولی امر تمام مسلمین جهان هستند یا فقط ولی امر مسلمین یا فقط شیعیان ایران هستند؟ اصلا به خاطر (ولی فقیه)بودن ایشان، می گویند ولی امر مسلمین یا بحث حکومت در پیش است؟ مثلا

در ابتدا به صورت خلاصه باید گفت: مسأله ولایت فقیه از دو دیدگاه، قابل بررسی است و هر یک نتایج ویژه‌ای دارد.
1 از منظر قانون اساسی با توجه به اینکه قانون اساسی هر کشوری، در قلمرو همان کشور اعتبار دارد؛ از این رو حاکمیت -به مفهوم حقوق اساسی-آن نیز چه درباره ولایت فقیه یا غیر آن تنها در گستره کشور مربوطه، می‌تواند سایه گستر باشد و نسبت به ماورای آن، قدرت نفی و اثبات چیزی را ندارد.
2 از نقطه نظر مبانی نظری ولایت فقیه‌، بر این اساس ولایت فقیه گستره فراخ‌تری می‌یابد؛ یعنی، پیروان آیین واحد در سرزمین‌های مختلف، می‌توانند نظام و رهبری واحدی را برگزینند و یا دین می‌تواند سیستم و رهبر واحدی را برای آنان، با معیارهای خاصی تعیین کند. در نگرش اسلامی، مسلمانان امت واحد و دارای سرزمین و مرز فرهنگی ایدئولوژیکی مشترک، سرنوشت مشترک وحتی دشمنان مشترک می‌باشند. این مسأله ایجاب می‌کند که دارای رهبری واحد نیز باشند که بتواند تمام امت را به طور یک‌پارچه و هماهنگ، به سمت اهداف مورد نظر به حرکت درآورد. بنابراین ولایت فقیه الهام گرفته از مبانی دینی است نه برخواسته از آرای مردم ایران تا محدود به کشور ایران گردد. البته با در نظر گرفتن این نکته نقش آراء مردم در ولایت فقیه در قالب فعلیت بخشی و مقبولیت ولایت فقیه تاثیر دارد بنابراین تحقق ولایت فراگیر یک فقیه بر دیگر کشورها از این جهت مبتنی بر پذیرش دیگر جوامع نیز می باشد .
توضیح این‌که با توجه به ادله ولایت فقیه که فقیه جامع الشرایط را جانشین امام معصوم علیه السلام و پیامبر می‌داند بنابراین ولایت و سرپرستی فقیه محدود مرز و سرزمین نمی‌گردد و تا جایی که امکان داشته باشد این ولایت امتداد پیدا می‌کند. از طرفی این مرزبندی‌های جغرافیایی امروز اولاً چندان سابقه‌ای ندارد و بیشتر مربوط به دوران بعد از جنگ جهانی اول است و ثانیاً این نوع مرزبندی‌های قومی و ملی در دیدگاه اسلام پذیرفته نشده است بلکه تنها مرزبندی به رسمیت شناخته شده در اسلام همان مرزبندی عقیدتی است که به دارالکفر و دارالاسلام تقسیم می‌گردد.
اما در مورد این سؤال که در شرایط کنونی نسبت میان ولی فقیه در کشور ایران به عنوان مهمترین کشور شیعه جهان با فقهای دیگر کشورها که در آن‌ها شیعیان جمعیت قابل توجهی دارند و در مسائل سیاسی کشور خود تاثیرگذار هستند مانند کشور عراق، لبنان که در سؤال به آن‌ها اشاره شده باید توجه داشت که در مبانی نظری ولایت فقیه نوعی خودگردانی با در نظر گرفتن شرایط زمانی و مکانی و اصل مقبولیت در مناطق مختلف دارالسلام پذیرفته شده است. به عبارت دیگر دلایل ولایت فقیه به معنای انحصار در شخص واحد نمی‌باشد، و نصب مجتهدین جامع‌الشرایط و اعطای حق ولایت و حاکمیت به آن‌ها عام بوده و بر این اساس همه مجتهدین جامع‌الشرایط دارای حق ولایت می‌باشند.
البته در اعمال این حق ولایت چند صورت متصوّر است: 1 اعمال ولایت به وسیله‌ی یک نفر: در صورتی که شرایط و امکانات بین‌المللی اجازه دهد، و همچنین هیچ‌گونه تداخل ولایتی (اعمال ولایت چند فقیه) پیش نیاید، از آن جمله فقیه جامع‌الشرایطی که زودتر اقدام به تشکیل حکومت اسلامی در گوشه‌ای از جهان کرده است، به عنوان (ولی فقیه جهان) شناخته شده و اوامر او بر تمام مسلمانان جهان حتی مراجع و فقهای دیگر نیز واجب می‌باشد. 2 اعمال ولایت به وسیله‌ی چند نفر(تعدد ولی فقیه در جهان): اما در مواردی که امکانات و شرایط بین‌المللی چنین اجازه‌ای را ندهد و یا این که چند فقیه جامع‌الشرایط در چند نقطه‌ی متفاوت از جهان، به صورت همزمان اقدام به تشکیل حکومت اسلامی نمایند، هر کدام در حوزه‌ی نفوذ خودشان دارای حق ولایت می‌باشند.
(جهت اطلاع بیشتر ر.ک: ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، آیة‌الله عبدالله جوادی آملی، نشر اسراء، چاپ اول، 1378، ص 600 و ص 678/به فصلنامه حکومت اسلامی، سال اول، شماره 1 اختیارات ولی فقیه در خارج از مرزها، آیة‌الله مصباح یزدی) (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد: 11/100105714)





مسئله مرتبط یافت نشد
1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین