خانواده
خانواده، اولین نهاد اجتماعی و کوچکترین واحد تشکیل دهنده جامعه است.
اگر فردی از نظر اعتقادی خوب باشد ولی خانواده اش این طور نباشند باید آن فرد چکار کند تا خانواده اش به این سمت کشیده شوند؟
اگر فردی از نظر اعتقادی خوب باشد ولی خانواده اش این طور نباشند باید آن فرد چکار کند تا خانواده اش به این سمت کشیده شوند؟ از این که این مجموعه را امین خود قرار دادید صمیمانه سپاسگزاریم. امیدواریم با ارائه راهکارهای مناسب ومفید قدم بزرگی در حل مشکل پرسشگران گرامی برداریم. همانطور که می دانید انسان ها موجودات اجتماعی بوده ونسبت به ارشاد واصلاح یکدیگر وظایفی دارند بنابراین احساس مسئولیت,تلاش و کوشش کسانی که در جهت هدایت و تشویق اطرافیان به طرف خدا و تقویت ایمان آنها قدم بر می دارند کاری بس ارزشمند است . در روایتی رسول خدا(ص) فرمود: هر کس بتواند یک نفر را هدایت کند و به طرف دین جذب نماید، ارزش آن برتر از تمام چیزهایی است که خورشید بر آنها می تابد. در ادامه از شما پرسشگر گرامی می خواهیم تا نکات زیر را مورد توجه قرار دهدید: 1- یقینا ارشاد ودعوت دیگران به کارهای نیک، با تندی وسرسختی میسر وممکن نخواهد شد بلکه اصل اساسی در امر به معروف ونهی از منکر محبت وپرداخت هزینه های معنوی می باشد چرا که امر به معروف ونهی از منکر یعنی درخواست کاری از دیگران که البته این در خواست کردن همیشه هزینه بردار خواهد بود. 2- فراموش نکنیم که ما مامور به انجام تکالیف خود بوده ونتیجه از دست ما خارج است بنابراین همیشه احتمال عدم تاثیر سخنان در دیگران وجود داشته وما نباید از این موضوع ناراحت باشیم. 3- با رعایت اصول و نکات زیر، می‌توانید میزان تأثیرگذاری خود را افزایش دهید: الف)- صمیمانه دیگران را دوست داشته باشید و محبت قلبی خود را به آنان اظهار دارید. پیامبر اکرم‌صلی الله علیه وآله وسلم فرموده است: (هرگاه یکی از شما به برادر [دینی] خود علاقه‌مند شد، محبت خود را به او ابراز کند. این کار افراد را بیشتر به هم پیوند می‌دهد)(اذا احبّ احدکم اخاه فلیعلمه فانّه اصلح لذات البین؛...)، (ری شهری، محمد، دوستی در قرآن و حدیث، ترجمه سید حسن اسلامی، (قم: دارالحدیث، چاپ اول، 1379، ح 507، ص 162) علاقه قلبی و ابراز آن مهمترین گشاینده راه ارتباط مفید و مؤثر است. ب)- یک یا چند نکته مثبت و ارزشمند را در طرف مقابل شناسایی و برجسته سازید و با تحسین صادقانه به جهت وجود آن امر مثبت، ارتباط خود را با وی محکم سازید و هیچ‌گاه رابطه خود را با نکته‌ای منفی آغاز نکنید. ج)- در صورتی که اشتباه و لغزشی در دیگران مشاهده کردید، به طور مستقیم از او گلایه نکنید و ایشان را مورد انتقاد مستقیم و سرزنش قرار ندهید. وقتی تذکر اخلاقی با کنایه و اشاره گفته شود، زودتر اثر می‌بخشد تا اینکه با صراحت از گناه یا اشتباه نام برده و انتقاد گردد. چه بسا برخورد مستقیم و بی‌پرده با گناه و لغزش در مراحل اولیه، سبب گستاخی و جرأت بیشتر شده و زشتی کار در نظر ایشان رنگ باخته و به توجیه آن بپردازند و یا به شکل دیگری مقاومت کنند. د)- قبل از انتقاد از دیگران، می‌توانید به برخی از اشتباهات، شکست‌ها و ناکامی‌های خود در زندگی و چگونگی اصلاح و بهبود آن اشاره کنید. خودگشایی باعث نزدیکی به او شده و فضای صمیمیت را می‌گشاید. در اینجا اطلاعاتی در زمینه‌های مختلف و برخی مشکلات و پیشینه خود ارائه می‌دهید. که با زمینه مراوده شما با دیگران مرتبط است. ه)- یکی دیگر از عوامل مؤثر در برقراری ارتباط مؤثر، تشخیص دقیق احساسات طرف مقابل و برجسته کردن آنها است. با بازگردانی احساسات به گوینده، به او القاء می‌کنیم که سخنانش را فهمیده و برای او ارج و احترام قائلیم. و)- به دیگران اعتبار بدهید؛ شخصیتشان را ارج بنهید و کاری کنید که احساس اهمیت و شخصیت کنند. ز)- کاری کنید که طرف مقابل احساس کند او را به دلیل ارزش ذاتی‌اش پذیرفته‌اید و به او اهمیت می‌دهید و به عنوان یک انسان مورد احترام صادقانه و خالصانه شما قرار گرفته است و بدون توجه به نکات ضعف و عیوبی که دارد مورد پذیرش شما است. این توجه و پذیرش مثبت، به طرف مقابل احساس ارزشمندی می‌بخشد و تأثیر پذیری‌اش را نسبت به شما افزایش می‌دهد. بنابراین باید طرف مقابل را بدون قید و شرط و صرفاً به خاطر ارزش ذاتی و ماهیت انسانی‌اش، پذیرفت و به او احترام صادقانه گذاشت. ح)-گاهی لازم است از اهرم (هدیه دادن) استفاده شود. گفته شده است: (الانسان عبید الاحسان) تأثیرپذیری دیگران در پرتو نیکی و احسان، چندین برابر است. بنابراین دیگران را برای کاری که می‌خواهید انجام دهند، خشنود کنید. در روایتی از پیامبر اکرم‌صلی الله علیه وآله آمده است: (تهادوا، فانّ الهدیة تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصدر)( دوستی در قرآن و حدیث، ص 98، ح 278)(به یکدیگر هدیه بدهید، زیرا هدیه دوستی را دو برابر می‌کند و کینه‌های درون سینه‌ها را می‌زداید). در پرتو محبت به وجود آمده، می‌توان به جلب اعتماد طرف مقابل پرداخت و تأثیرگذاری خود را افزایش داد. ط)- سخن نیکو را به نوعی سحر تشبیه کردهاند که در جان و اعماق وجود افراد تأثیرگذار است. بنابراین در استفاده از کلمات و جملات برای ایجاد ارتباط و تأثیرگذاری، باید به اندازه کافی دقت و بهترین کلام در کوتاه‌ترین و زیباترین جملات و الفاظ بیان شود. مصیب عنایتی
اگر فردی از نظر اعتقادی خوب باشد ولی خانواده اش این طور نباشند باید آن فرد چکار کند تا خانواده اش به این سمت کشیده شوند؟ از این که این مجموعه را امین خود قرار دادید صمیمانه سپاسگزاریم. امیدواریم با ارائه راهکارهای مناسب ومفید قدم بزرگی در حل مشکل پرسشگران گرامی برداریم. همانطور که می دانید انسان ها موجودات اجتماعی بوده ونسبت به ارشاد واصلاح یکدیگر وظایفی دارند بنابراین احساس مسئولیت,تلاش و کوشش کسانی که در جهت هدایت و تشویق اطرافیان به طرف خدا و تقویت ایمان آنها قدم بر می دارند کاری بس ارزشمند است . در روایتی رسول خدا(ص) فرمود: هر کس بتواند یک نفر را هدایت کند و به طرف دین جذب نماید، ارزش آن برتر از تمام چیزهایی است که خورشید بر آنها می تابد. در ادامه از شما پرسشگر گرامی می خواهیم تا نکات زیر را مورد توجه قرار دهدید: 1- یقینا ارشاد ودعوت دیگران به کارهای نیک، با تندی وسرسختی میسر وممکن نخواهد شد بلکه اصل اساسی در امر به معروف ونهی از منکر محبت وپرداخت هزینه های معنوی می باشد چرا که امر به معروف ونهی از منکر یعنی درخواست کاری از دیگران که البته این در خواست کردن همیشه هزینه بردار خواهد بود. 2- فراموش نکنیم که ما مامور به انجام تکالیف خود بوده ونتیجه از دست ما خارج است بنابراین همیشه احتمال عدم تاثیر سخنان در دیگران وجود داشته وما نباید از این موضوع ناراحت باشیم. 3- با رعایت اصول و نکات زیر، می‌توانید میزان تأثیرگذاری خود را افزایش دهید: الف)- صمیمانه دیگران را دوست داشته باشید و محبت قلبی خود را به آنان اظهار دارید. پیامبر اکرم‌صلی الله علیه وآله وسلم فرموده است: (هرگاه یکی از شما به برادر [دینی] خود علاقه‌مند شد، محبت خود را به او ابراز کند. این کار افراد را بیشتر به هم پیوند می‌دهد)(اذا احبّ احدکم اخاه فلیعلمه فانّه اصلح لذات البین؛...)، (ری شهری، محمد، دوستی در قرآن و حدیث، ترجمه سید حسن اسلامی، (قم: دارالحدیث، چاپ اول، 1379، ح 507، ص 162) علاقه قلبی و ابراز آن مهمترین گشاینده راه ارتباط مفید و مؤثر است. ب)- یک یا چند نکته مثبت و ارزشمند را در طرف مقابل شناسایی و برجسته سازید و با تحسین صادقانه به جهت وجود آن امر مثبت، ارتباط خود را با وی محکم سازید و هیچ‌گاه رابطه خود را با نکته‌ای منفی آغاز نکنید. ج)- در صورتی که اشتباه و لغزشی در دیگران مشاهده کردید، به طور مستقیم از او گلایه نکنید و ایشان را مورد انتقاد مستقیم و سرزنش قرار ندهید. وقتی تذکر اخلاقی با کنایه و اشاره گفته شود، زودتر اثر می‌بخشد تا اینکه با صراحت از گناه یا اشتباه نام برده و انتقاد گردد. چه بسا برخورد مستقیم و بی‌پرده با گناه و لغزش در مراحل اولیه، سبب گستاخی و جرأت بیشتر شده و زشتی کار در نظر ایشان رنگ باخته و به توجیه آن بپردازند و یا به شکل دیگری مقاومت کنند. د)- قبل از انتقاد از دیگران، می‌توانید به برخی از اشتباهات، شکست‌ها و ناکامی‌های خود در زندگی و چگونگی اصلاح و بهبود آن اشاره کنید. خودگشایی باعث نزدیکی به او شده و فضای صمیمیت را می‌گشاید. در اینجا اطلاعاتی در زمینه‌های مختلف و برخی مشکلات و پیشینه خود ارائه می‌دهید. که با زمینه مراوده شما با دیگران مرتبط است. ه)- یکی دیگر از عوامل مؤثر در برقراری ارتباط مؤثر، تشخیص دقیق احساسات طرف مقابل و برجسته کردن آنها است. با بازگردانی احساسات به گوینده، به او القاء می‌کنیم که سخنانش را فهمیده و برای او ارج و احترام قائلیم. و)- به دیگران اعتبار بدهید؛ شخصیتشان را ارج بنهید و کاری کنید که احساس اهمیت و شخصیت کنند. ز)- کاری کنید که طرف مقابل احساس کند او را به دلیل ارزش ذاتی‌اش پذیرفته‌اید و به او اهمیت می‌دهید و به عنوان یک انسان مورد احترام صادقانه و خالصانه شما قرار گرفته است و بدون توجه به نکات ضعف و عیوبی که دارد مورد پذیرش شما است. این توجه و پذیرش مثبت، به طرف مقابل احساس ارزشمندی می‌بخشد و تأثیر پذیری‌اش را نسبت به شما افزایش می‌دهد. بنابراین باید طرف مقابل را بدون قید و شرط و صرفاً به خاطر ارزش ذاتی و ماهیت انسانی‌اش، پذیرفت و به او احترام صادقانه گذاشت. ح)-گاهی لازم است از اهرم (هدیه دادن) استفاده شود. گفته شده است: (الانسان عبید الاحسان) تأثیرپذیری دیگران در پرتو نیکی و احسان، چندین برابر است. بنابراین دیگران را برای کاری که می‌خواهید انجام دهند، خشنود کنید. در روایتی از پیامبر اکرم‌صلی الله علیه وآله آمده است: (تهادوا، فانّ الهدیة تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصدر)( دوستی در قرآن و حدیث، ص 98، ح 278)(به یکدیگر هدیه بدهید، زیرا هدیه دوستی را دو برابر می‌کند و کینه‌های درون سینه‌ها را می‌زداید). در پرتو محبت به وجود آمده، می‌توان به جلب اعتماد طرف مقابل پرداخت و تأثیرگذاری خود را افزایش داد. ط)- سخن نیکو را به نوعی سحر تشبیه کردهاند که در جان و اعماق وجود افراد تأثیرگذار است. بنابراین در استفاده از کلمات و جملات برای ایجاد ارتباط و تأثیرگذاری، باید به اندازه کافی دقت و بهترین کلام در کوتاه‌ترین و زیباترین جملات و الفاظ بیان شود. مصیب عنایتی
عنوان سوال:
اگر فردی از نظر اعتقادی خوب باشد ولی خانواده اش این طور نباشند باید آن فرد چکار کند تا خانواده اش به این سمت کشیده شوند؟
پاسخ:
اگر فردی از نظر اعتقادی خوب باشد ولی خانواده اش این طور نباشند باید آن فرد چکار کند تا خانواده اش به این سمت کشیده شوند؟
از این که این مجموعه را امین خود قرار دادید صمیمانه سپاسگزاریم. امیدواریم با ارائه راهکارهای مناسب ومفید قدم بزرگی در حل مشکل پرسشگران گرامی برداریم.
همانطور که می دانید انسان ها موجودات اجتماعی بوده ونسبت به ارشاد واصلاح یکدیگر وظایفی دارند بنابراین احساس مسئولیت,تلاش و کوشش کسانی که در جهت هدایت و تشویق اطرافیان به طرف خدا و تقویت ایمان آنها قدم بر می دارند کاری بس ارزشمند است . در روایتی رسول خدا(ص) فرمود: هر کس بتواند یک نفر را هدایت کند و به طرف دین جذب نماید، ارزش آن برتر از تمام چیزهایی است که خورشید بر آنها می تابد. در ادامه از شما پرسشگر گرامی می خواهیم تا نکات زیر را مورد توجه قرار دهدید:
1- یقینا ارشاد ودعوت دیگران به کارهای نیک، با تندی وسرسختی میسر وممکن نخواهد شد بلکه اصل اساسی در امر به معروف ونهی از منکر محبت وپرداخت هزینه های معنوی می باشد چرا که امر به معروف ونهی از منکر یعنی درخواست کاری از دیگران که البته این در خواست کردن همیشه هزینه بردار خواهد بود.
2- فراموش نکنیم که ما مامور به انجام تکالیف خود بوده ونتیجه از دست ما خارج است بنابراین همیشه احتمال عدم تاثیر سخنان در دیگران وجود داشته وما نباید از این موضوع ناراحت باشیم.
3- با رعایت اصول و نکات زیر، می‌توانید میزان تأثیرگذاری خود را افزایش دهید:
الف)- صمیمانه دیگران را دوست داشته باشید و محبت قلبی خود را به آنان اظهار دارید. پیامبر اکرم‌صلی الله علیه وآله وسلم فرموده است: (هرگاه یکی از شما به برادر [دینی] خود علاقه‌مند شد، محبت خود را به او ابراز کند. این کار افراد را بیشتر به هم پیوند می‌دهد)(اذا احبّ احدکم اخاه فلیعلمه فانّه اصلح لذات البین؛...)، (ری شهری، محمد، دوستی در قرآن و حدیث، ترجمه سید حسن اسلامی، (قم: دارالحدیث، چاپ اول، 1379، ح 507، ص 162) علاقه قلبی و ابراز آن مهمترین گشاینده راه ارتباط مفید و مؤثر است.
ب)- یک یا چند نکته مثبت و ارزشمند را در طرف مقابل شناسایی و برجسته سازید و با تحسین صادقانه به جهت وجود آن امر مثبت، ارتباط خود را با وی محکم سازید و هیچ‌گاه رابطه خود را با نکته‌ای منفی آغاز نکنید.
ج)- در صورتی که اشتباه و لغزشی در دیگران مشاهده کردید، به طور مستقیم از او گلایه نکنید و ایشان را مورد انتقاد مستقیم و سرزنش قرار ندهید. وقتی تذکر اخلاقی با کنایه و اشاره گفته شود، زودتر اثر می‌بخشد تا اینکه با صراحت از گناه یا اشتباه نام برده و انتقاد گردد. چه بسا برخورد مستقیم و بی‌پرده با گناه و لغزش در مراحل اولیه، سبب گستاخی و جرأت بیشتر شده و زشتی کار در نظر ایشان رنگ باخته و به توجیه آن بپردازند و یا به شکل دیگری مقاومت کنند.
د)- قبل از انتقاد از دیگران، می‌توانید به برخی از اشتباهات، شکست‌ها و ناکامی‌های خود در زندگی و چگونگی اصلاح و بهبود آن اشاره کنید.
خودگشایی باعث نزدیکی به او شده و فضای صمیمیت را می‌گشاید. در اینجا اطلاعاتی در زمینه‌های مختلف و برخی مشکلات و پیشینه خود ارائه می‌دهید. که با زمینه مراوده شما با دیگران مرتبط است.
ه)- یکی دیگر از عوامل مؤثر در برقراری ارتباط مؤثر، تشخیص دقیق احساسات طرف مقابل و برجسته کردن آنها است. با بازگردانی احساسات به گوینده، به او القاء می‌کنیم که سخنانش را فهمیده و برای او ارج و احترام قائلیم.
و)- به دیگران اعتبار بدهید؛ شخصیتشان را ارج بنهید و کاری کنید که احساس اهمیت و شخصیت کنند.
ز)- کاری کنید که طرف مقابل احساس کند او را به دلیل ارزش ذاتی‌اش پذیرفته‌اید و به او اهمیت می‌دهید و به عنوان یک انسان مورد احترام صادقانه و خالصانه شما قرار گرفته است و بدون توجه به نکات ضعف و عیوبی که دارد مورد پذیرش شما است. این توجه و پذیرش مثبت، به طرف مقابل احساس ارزشمندی می‌بخشد و تأثیر پذیری‌اش را نسبت به شما افزایش می‌دهد. بنابراین باید طرف مقابل را بدون قید و شرط و صرفاً به خاطر ارزش ذاتی و ماهیت انسانی‌اش، پذیرفت و به او احترام صادقانه گذاشت.
ح)-گاهی لازم است از اهرم (هدیه دادن) استفاده شود. گفته شده است: (الانسان عبید الاحسان) تأثیرپذیری دیگران در پرتو نیکی و احسان، چندین برابر است. بنابراین دیگران را برای کاری که می‌خواهید انجام دهند، خشنود کنید. در روایتی از پیامبر اکرم‌صلی الله علیه وآله آمده است: (تهادوا، فانّ الهدیة تضعّف الحبّ و تذهب بغوائل الصدر)( دوستی در قرآن و حدیث، ص 98، ح 278)(به یکدیگر هدیه بدهید، زیرا هدیه دوستی را دو برابر می‌کند و کینه‌های درون سینه‌ها را می‌زداید).
در پرتو محبت به وجود آمده، می‌توان به جلب اعتماد طرف مقابل پرداخت و تأثیرگذاری خود را افزایش داد.
ط)- سخن نیکو را به نوعی سحر تشبیه کردهاند که در جان و اعماق وجود افراد تأثیرگذار است. بنابراین در استفاده از کلمات و جملات برای ایجاد ارتباط و تأثیرگذاری، باید به اندازه کافی دقت و بهترین کلام در کوتاه‌ترین و زیباترین جملات و الفاظ بیان شود.
مصیب عنایتی
- [سایر] چکار کنیم که افکار گناه آلود(در موارد اعتقادی و...) سراغمون نیاد ؟ سرچشمه این افکار کجاست ؟
- [سایر] آیا ازدواج با فردی که تفاهم اعتقادی نداریم درست است؟
- [سایر] وظیفه فردی، اخلاقی و اعتقادی شیعیان و منتظران واقعی حضرت مهدی(عج) چیست؟
- [سایر] من نمی توانم ازدواج کنم، شرایطش نیست، چکار باید بکنم، نمی خواهم به گناه کشیده شوم، اما سخته و ...
- [سایر] اگر فردی پس از ازدواج با دختری بفهمد که او قبلاً با فرد دیگری نزدیکی کرده است از نظر قانونی و شرعی چه حقی دارد؟
- [سایر] مگر خداوند نگفته است : (ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ). ولی چرا دعاهای من مستجاب نمی شود؟ به همین خاطر از خدا و ائمه، دلگیرم و دیگر به آنها اعتقادی ندارم. حتی چند وقت پیش برای فردی که وارد رابطه با نامحرم شده بود، دعا کردم که از آن گناه رها شود، ولی او هم رها نشد. شما بگویید چکار کنم؟ ناراحتم که دعاهایم مستجاب نمی شود.
- [سایر] خانواده شوهرم بدجوری آزارم می دهند، به شدت افسردگی گرفته ام، چکار کنم؟
- [سایر] فردی که تازه ازدواج کرده برای اینکه با کوچکترین تحریک، منی ازش خارج نشه، چه بخوره؟ چکار کنه؟
- [سایر] اگر انسان بخواهد از نظر اعتقادی محکم تر شود، چه کارهایی را باید انجام دهد؟
- [سایر] از نظر حکومت چه نوع پیشرفتی حق تقدم دارد؟ سیاسی یا فرهنگی یا اعتقادی؟
- [آیت الله مظاهری] غیبت از فردی که شنونده نمیشناسد، گرچه غیبت و حرام نیست، ولی موجب قساوت قلب است و مسلمان واقعی از اینگونه چیزها پرهیز می‌کند، مگر اینکه آن فرد مجهول، محصور در چند نفر باشد- که احتمال شناختن وی می‌رود- که در این صورت جایز نیست.
- [آیت الله سیستانی] - خروج فرد معتکف برای شرکت در نماز جماعتی که خارج از محلّ اعتکاف برگزار می‌شود، بنا بر احتیاط واجب، جایز نیست مگر فردی که در مکه مکرّمه معتکف شده باشد که وی میتواند برای نماز جماعت یا فرادی از مسجد خارج شود و در هر جای مکه که میخواهد نماز بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] انواع مسابقات ورزشی مانند شنا، دو، کُشتی و فوتبال، جایز است بلکه برای حفظ سلامت و ایجاد نشاط فردی و اجتماعی در حدّ معقول پسندیده می‌باشد، به شرط این که ضرر جسمی یا روانی قابل توجّه نداشته باشند و بدون شرطبندی انجام شوند و همراه با اعمال نامشروع نباشند، هر چند اگر شخص سوم یا مؤسّسهای و یا دولت به برندگان، جوایز نقدی یا غیر نقدی اهدا کنند، اشکال ندارد.
- [آیت الله سبحانی] اگر برای خود، در مسجد معتکف شود، در نیمه عمل نمی تواند عدول کند، و آن را به نیّت فرد دیگر ادامه دهد، و همچنین اگر از طرف فردی معتکف شده، در نیمه عمل نمی تواند عدول کند و به نیت خودش ادامه دهد.
- [آیت الله اردبیلی] احکام نفقه زن در مسأله 2880 و بعد از آن گذشت، ولی مخارج دو دسته دیگر در صورتی واجب می‌شود که خود آنها مال و توانایی کسب و کار نداشته باشند و انسان علاوه بر توانایی، نزدیکترین فردی به آنان باشد که نفقه آنان بر وی واجب است و یا به ترتیبی که در مسأله بعد گفته می‌شود نزدیکترین فرد مخارج آنان را ندهد.
- [آیت الله اردبیلی] به طور کلّی سرگرمیهای گوناگون اگر همراه با کار حرام یا مستلزم حرام نباشند، اشکال ندارد؛ بنابر این گوشدادن و دیدن برنامههای سینما، تئاتر، رادیو، تلویزیون، ماهواره و مانند آن، چنانچه مستلزم فساد افکار و اخلاق فرد یا جامعه و یا ترویج باطل نباشد، اشکال ندارد؛ ولی باید مواظب باشند مانع از کارهای واجب و مهم نشود و مخصوصا نسبت به کودکان دقّت بیشتری اعمال گردد.
- [آیت الله بهجت] باید مجموع خونی که در لباس است از مقدار یک درهم بیشتر نباشد، بنابراین خونی که به پشت لباس رسیده یا به آستر لباس هم سرایت کرده جداگانه حساب می‌شود و باید مجموع جاهایی را که خونی شده، در نظر گرفت که اگر از یک درهم کمتر بود، مانعی ندارد، وگرنه باید آب کشیده یا تعویض شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] امانتدار و کسی که مال را امانت می گذارد، باید هر دو عاقل باشند، پس اگر انسانی مالی را پیش دیوانه امانت بگذارد، یا دیوانه مالی را پیش کسی امانت بگذارد صحیح نیست، ولی بچّه ممیّز می تواند با اذن ولیّ خود مالش را نزد کسی امانت بگذارد و همچنین می تواند وکیل باشد که مال فردی را نزد فرد دیگری امانت بگذارد و همین طور امانت گذاشتن نزد بچّه ممیّز با اذن ولیّ او اشکال ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر برای چیزی که وقف کرده متولّی معیّن کند، باید مطابق نظر او رفتار نمایند و اگر معیّن نکند، چنانچه بر افراد مخصوصی، مثلاً بر اولاد خود، وقف کرده باشد و آنها بالغ و عاقل باشند و سفیه نباشند اختیار با خود آنان است و اگر نابالغ یا دیوانه یا سفیه باشند، اختیار با ولیّ ایشان است و برای استفاده از وقف اجازه حاکم شرع لازم نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر چیزی را که غصب کرده از بین برود؛ در صورتی که مثل گاو و گوسفند باشد که از جهت خصوصیات شخصی قیمت آن در نظر عقلاء با قیمت فرد دیگری فرق دارد؛ باید قیمت آن را بدهد و چنانچه قیمت بازار آن فرق کرده باشد باید قیمت وقتی را که غصب کرده بدهد.