معاویه
بنی امیه
معاویه در مورد ربا چه نظری دارد؟
عطاء بن یسار می گوید: معاویه یک جام طلایی را بیش از وزنش فروخت- و معامله ای ربایی - انجام داد. ابودرداء به او گفت: از پیامبر شنیدم که این گونه معامله درست نیست. معاویه گفت: به نظر من این گونه معامله، اشکالی ندارد! [1] اما حکم خدا و رسول در مورد ربا خوار چیست؟ (لعن رسول اللّه (ص) آکل الربا وموکله وکاتبه وشاهدیه).[2] وخداوند می فرماید: (الذین یاکلون الربا لا یقومون الا کما یقوم الذی یتخبطه الشیطان من المس ذلک بانهم قالوا انما البیع مثل الربا واحل اللّه البیع وحرم الربافمن جاءه موعظة من ربه فانتهی فله ما سلف وامره الی اللّه ومن عاد فاولئک اصحاب النار هم فیها خالدون).[3] کسانی که ربا می خورند، (در قیامت) برنمی خیزند مگر مانند کسی که بر اثر تماسّ شیطان، دیوانه شده . این، به خاطر آن است که گفتند: (داد و ستد هم مانند ربا است (و تفاوتی میان آن دو نیست.)) در حالی که خدا بیع را حلال کرده، و ربا را حرام! (زیرا فرق میان این دو، بسیار است.) و اگر کسی اندرز الهی به او رسد، و (از رباخواری) خودداری کند، سودهایی که در سابق [= قبل از نزول حکم تحریم] به دست آورده، مال اوست؛ (و این حکم، گذشته را شامل نمی گردد؛) و کار او به خدا واگذار می شود؛ (و گذشته او را خواهد بخشید.) امّا کسانی که بازگردند (و بار دیگر مرتکب این گناه شوند)، اهل آتشند؛ و همیشه در آن می مانند. [1]- اختلاف الحدیث للشافعی بهامش کتاب الام : 7/23 . سنن النسائی : 7/279 ، 5/280 ،و بنگر صحیح مسلم : 5/43 [2]- صحیح مسلم : کتاب المساقاة ، باب لعن آکل الربا و مؤکله [3]- البقرة : 275
عطاء بن یسار می گوید: معاویه یک جام طلایی را بیش از وزنش فروخت- و معامله ای ربایی - انجام داد. ابودرداء به او گفت: از پیامبر شنیدم که این گونه معامله درست نیست. معاویه گفت: به نظر من این گونه معامله، اشکالی ندارد! [1] اما حکم خدا و رسول در مورد ربا خوار چیست؟ (لعن رسول اللّه (ص) آکل الربا وموکله وکاتبه وشاهدیه).[2] وخداوند می فرماید: (الذین یاکلون الربا لا یقومون الا کما یقوم الذی یتخبطه الشیطان من المس ذلک بانهم قالوا انما البیع مثل الربا واحل اللّه البیع وحرم الربافمن جاءه موعظة من ربه فانتهی فله ما سلف وامره الی اللّه ومن عاد فاولئک اصحاب النار هم فیها خالدون).[3] کسانی که ربا می خورند، (در قیامت) برنمی خیزند مگر مانند کسی که بر اثر تماسّ شیطان، دیوانه شده . این، به خاطر آن است که گفتند: (داد و ستد هم مانند ربا است (و تفاوتی میان آن دو نیست.)) در حالی که خدا بیع را حلال کرده، و ربا را حرام! (زیرا فرق میان این دو، بسیار است.) و اگر کسی اندرز الهی به او رسد، و (از رباخواری) خودداری کند، سودهایی که در سابق [= قبل از نزول حکم تحریم] به دست آورده، مال اوست؛ (و این حکم، گذشته را شامل نمی گردد؛) و کار او به خدا واگذار می شود؛ (و گذشته او را خواهد بخشید.) امّا کسانی که بازگردند (و بار دیگر مرتکب این گناه شوند)، اهل آتشند؛ و همیشه در آن می مانند. [1]- اختلاف الحدیث للشافعی بهامش کتاب الام : 7/23 . سنن النسائی : 7/279 ، 5/280 ،و بنگر صحیح مسلم : 5/43 [2]- صحیح مسلم : کتاب المساقاة ، باب لعن آکل الربا و مؤکله [3]- البقرة : 275
پاسخ:
عطاء بن یسار می گوید: معاویه یک جام طلایی را بیش از وزنش فروخت- و معامله ای ربایی - انجام داد. ابودرداء به او گفت: از پیامبر شنیدم که این گونه معامله درست نیست. معاویه گفت: به نظر من این گونه معامله، اشکالی ندارد!
[1]
اما حکم خدا و رسول در مورد ربا خوار چیست؟
(لعن رسول اللّه (ص) آکل الربا وموکله وکاتبه وشاهدیه).[2]
وخداوند می فرماید: (الذین یاکلون الربا لا یقومون الا کما یقوم الذی یتخبطه الشیطان من المس ذلک بانهم قالوا انما البیع مثل الربا واحل اللّه البیع وحرم الربافمن جاءه موعظة من ربه فانتهی فله ما سلف وامره الی اللّه ومن عاد فاولئک اصحاب النار هم فیها خالدون).[3]
کسانی که ربا می خورند، (در قیامت) برنمی خیزند مگر مانند کسی که بر اثر تماسّ شیطان، دیوانه شده . این، به خاطر آن است که گفتند: (داد و ستد هم مانند ربا است (و تفاوتی میان آن دو نیست.)) در حالی که خدا بیع را حلال کرده، و ربا را حرام! (زیرا فرق میان این دو، بسیار است.) و اگر کسی اندرز الهی به او رسد، و (از رباخواری) خودداری کند، سودهایی که در سابق [= قبل از نزول حکم تحریم] به دست آورده، مال اوست؛ (و این حکم، گذشته را شامل نمی گردد؛) و کار او به خدا واگذار می شود؛ (و گذشته او را خواهد بخشید.) امّا کسانی که بازگردند (و بار دیگر مرتکب این گناه شوند)، اهل آتشند؛ و همیشه در آن می مانند.
[1]- اختلاف الحدیث للشافعی بهامش کتاب الام : 7/23 . سنن النسائی : 7/279 ، 5/280 ،و بنگر صحیح مسلم : 5/43
[2]- صحیح مسلم : کتاب المساقاة ، باب لعن آکل الربا و مؤکله
[3]- البقرة : 275
- [سایر] ابن تیمیه در مورد یزید و معاویه چه نظری داشت؟
- [سایر] نسائی و عبیدالله بن موسی در مورد معاویه چه نظری دارند؟
- [سایر] علت انفعال مردم در برابر سیاستهای معاویه چه بود و چرا امام حسین (علیه السلام) علنی با معاویه برخورد نکردند؟
- [سایر] شخصیت معاویه چگونه است؟
- [سایر] علت صلح و سازش امام حسن (ع) با معاویه چیست؟ آیا جنگ علی (ع) با معاویه، با صلح امام حسن (ع) با معاویه سازگار است و تفاوت در چیست؟
- [سایر] معاویه در هلاکت عثمان چه نقشی داشت؟
- [سایر] نامه عمر به معاویه چگونه آشکار شد؟
- [سایر] آیا ابن عباس در پایان عمرش به معاویه پیوست؟
- [سایر] این درست است که اگر یزید هم مثل معاویه بود امام حسین ع قیام نمیکرد؟ چون ظاهر حفظ میکرد معاویه ولی یزید ریشه میخواست بکنه؟
- [سایر] اصولاً معاویه و یزید چه فرقی با هم داشتند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در چند مورد ربا گرفتن حرام نیست: 1 ربا گرفتن مسلمانان از کفاری که در پناه اسلام نیستند. 2 ربا گرفتن پدر و فرزند از یکدیگر. 3 ربا گرفتن زن و شوهر از یکدیگر.
- [آیت الله جوادی آملی] .ربا گرفتن و دادن در چند مورد حرام نیست : 1 .بین پدر و فرزند؛ یعنی هر کدام می توانند از دیگری ربا بگیرند; خواه فرزند پسر باشد و خواه دختر و بین مادر و فرزند ربا حرام است . 2 .زن و شوهر می توانند از یکدیگر ربا بگیرند . 3 .مسلمان میتواند از کافری که در پناه اسلام نیست, ربا بگیرد و نمیتواند به او ربا بدهد. ربایی که در موارد یادشده حرام نیست, اعم از ربا در خرید و فروش و ربا در قرض است.
- [آیت الله مظاهری] ربا دادن نظیر ربا خوردن حرام است و باید دانست مالی که در آن ربا باشد یا برای آن ربا داده شده باشد برکت ندارد و قرآن میفرماید که آن مال نابود می‌شود. (یَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبا وَ یُرْبِی الصَّدَقات)[3] (خداوند از برکت ربا میکاهد و بر صدقات میافزاید.)
- [آیت الله بهجت] اگر مسلمان از کافری که در پناه اسلام نیست ربا بگیرد اشکال ندارد، ولی مسلمان نمیتواند به کافر ربا و زیادتی در معامله بدهد. و همچنین پدر و فرزند، زن و شوهر میتوانند از یکدیگر ربا بگیرند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] ربا دادن مثل ربا گرفتن حرام است و کسی که قرض ربائی گرفته مالک آن می شود و می تواند در آن تصرف کند؛ ولی طلبکار حق مطالبه مقدار زیادی که ربا است ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مسلمان میتواند از کافری که در پناه اسلام نیست یا از کافری که در پناه اسلام است و ربا گرفتن در شریعتش جایز است ربا بگیرد و نیز پدر میتواند از فرزند خود و شوهر از زن خود ربا بگیرد و بنا بر احتیاط واجب پسر از پدر و زن از شوهر خود ربا نگیرد.
- [آیت الله وحید خراسانی] مسلمان از کافر حربی می تواند ربا بگیرد و کافری که در پناه اسلام است معامله ربا با او جایز نیست ولی بعد از معامله اگر ربا گرفتن در شریعتش جایز باشد می تواند بگیرد و پدر و فرزند و شوهر و زن دایمی می توانند از یکدیگر ربا بگیرند
- [آیت الله سیستانی] پدر و فرزند ، وزن و شوهر میتوانند از یکدیگر ربا بگیرند ، و همچنین مسلمان میتواند از کافری که در پناه اسلام نیست ربا بگیرد ، ولی معامله ربا با کافری که در پناه اسلام است حرام است ، البته پس از انجام معامله اگر ربا دادن در شریعت او جایز باشد ، میتواند از او زیادتی را بگیرد .
- [آیت الله مظاهری] قرضی که در آن قرار ربا باشد باطل و حرام است، و ربا از گناهان بسیار بزرگ است و قرآن شریف آن را اعلام جنگ با خدا و موجب نابودی مال میداند و در روایات، ربا را از زنای با محارم بالاتر دانسته‌اند، و ربا دادن مثل ربا گرفتن حرام است و کسی که قرض ربایی گرفته مالک آن نمیشود و نمیتواند در آن تصرّف کند، ولی اگر صاحب پول راضی باشد که گیرنده قرض در آن تصرّف کند مانعی ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مسلمان از کافری که در پناه اسلام نیست ربا بگیرد اشکال ندارد و نیز پدر و فرزند و زن و شوهر می توانند از یکدیگر ربا بگیرند.