1. پلورالیسم به معنای کثرت‌گرایی است که در حوزه‌های مختلف فلسفه دین، فلسفه اخلاق، حقوق و سیاست و... کاربردهای مختلفی دارد و حد مشترک همه اینها به رسمیت شناختن کثرت در برابر وحدت یا انحصارگرایی است.
پلورالیسم دینی به معنای انحصار نداشتن رستگاری در یک دین ویژه و بهره‌مندی همه ادیان از حقیقت و نجات است.
2. کثرت‌گرایی ممکن است بین ادیان در نظر گرفته شود و یا بین فرقه‌های موجود در یک دین ملاحظه گردد.
3. از نظر ما مسلمانان، پلورالیسم به این دلیل مردود است که دلایل روشن و واضحی بر حقانیت دین مبین اسلام وجود دارد، به گونه‌ای که همسانی ادیان دیگر با اسلام نمی‌تواند صحیح باشد. علاوه بر این؛ عدم تحریف کتاب آسمانی (قرآن) و خاتمیت اسلام، به منزله نسخ ادیان سابق است.
4. قرائت‌های مختلف از دین که یکی از مبانی آن هرمنوتیک نسبی‌گرا است یکی دیگر از شاخه‌های دین پژوهشی است و طرفداران آن معتقد به تأثیر تمامی پیش‌فرض‌ها و پیش‌دانسته‌های هر مفسّری در هنگام فهم متن می‌باشند. در قرائت‌های مختلف از دین، دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد که اهم آنها دیدگاه شلایر ماخر، دیلتای، هایدگر و گادامر است.
5. گرچه مبحث هرمنوتیک از مباحث مدرن فلسفه دین بوده و از غرب گرفته شده است، لکن بحث از تفسیر و تأویل و فهم متن، پیشینه دیرینه‌ای در علوم اسلامی، مثل مباحث علم اصول دارد.
6. در رویکردهای نامبرده بهای لازم به ضوابط و معیارهایی که بتوان به داوری میان قرائت‌های مختلف پرداخت، داده نمی‌شود و در واقع، سر از نسبیت در فهم در می‌آورد.
7. مبحث هرمنوتیک و پلورالیسم دو مقوله جدا از هم می‌باشند، ولی یکی از رویکردهای پلورالیسم، رویکرد هرمنوتیکی آن است و این می‌تواند حلقه واسطه بین دو مبحث باشد؛ یعنی از آن‌جا که می‌توان قرائت‌های مختلفی از یک برداشت داشت، پیدایش ادیان مختلف را به این نحو می‌توان توجیه نمود.
8. اشکال این رویکرد این است که نمی‌توان حکم به صحت هر قرائتی نمود و مسلّماً فهم انسان‌ها تابع قوانین محاوره و مفاهمه است. در فرایند فهم، اصولی همچون: توجه به وضع گوینده و مؤلف و نظام واژگانی وی و زبانی که برگزیده است (طنز، جدّ، هزل) و این‌که گوینده قطعاً از عبارات خود مفاهیم خاصی اراده کرده است، وجود دارد.
