رجوع
رجوع در دو معنای مراجعه کردن به کسی و برگشتن به حالت قبلی استعمال شده که در فقه در ابواب مختلف به آن پرداخته شده است. رجوع
برای رجوع کردن لازم نیست مرد شاهد بگیرد، یا به زن خبر دهد، بلکه اگر بدون این که کسی بفهمد بگوید: به زنم رجوع کردم، صحیح است.
عنوان مسئله:
برای رجوع کردن لازم نیست مرد شاهد بگیرد، یا به زن خبر دهد، بلکه اگر بدون این که کسی بفهمد بگوید: به زنم رجوع کردم، صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شهیدی وصیت کرده است که خانمش برای او حج واجب بجا آورد، و چنانچه شرعا نمیشود شخص ثالثی انجام دهد، آیا جایز است زن به جای مرد مکه برود یا نه؟
- زنی مستطیع شد و به مکّه نرفت تا مرد! وارث او تصمیم دارد کسی را به عنوان نائب از طرف این زن به مکّه بفرستد، آیا واجب است از همان بلد که منزل او بوده است، نائب بگیرد یا از یکی از میقاتها هم کفایت میکند؟
- سه سال پیش به مکه رفتم و این مسأله را که زن هم مثل مرد جنب میشود نمیدانستم شبی که در عرفات بودیم این برنامه برایم پیش آمد گر چه نمیدانستم خیلی ناراحت شدم برای اینکه محرم بودم در پاک بودنم اهمیت میدادم غسل کردن هم در آن مکان مشکل بود چند روز گذشت ما را برای طواف آوردند من در جلوی همان چادر روی خاک تیمم کردم نمیدانم درست انجام دادم یا نه مرا راهنمائی کنید؟
- زن شوهر داری که تمام مخارج او بر عهده شوهرش میباشد، در حال حیات شوهر، این زن مقداری مال و زمین مزروعی را به ارث میبرد که در هر مقطع از زمان با در نظر گرفتن قیمت آن زمین، شرائط استطاعت برایش کافی بوده، ولی زن موصوفه، جاهل به حکم بوده و از مسأله استطاعت غفلت استفتائات، ص: 441 داشته و مدت چند سال زمین را شوهرش زراعت مینموده و بعد از آن زمین را به دو دخترش هبه نموده و در حین هبه با داماد بزرگش شرط کرده که او را به زیارت کربلا ببرد و قبل از تحقق شرط، آن زن وفات کرده و داماد بزرگش را ناظر، و پسر خود را وصی قرار داده وصیّت برای حج نیابتی هم نکرده- با این تفصیلات- آیا زن مذکور از نظر شرعی مستطیعه بوده است یا خیر؟ و بر فرض استطاعت، هبه زمین موروثی صحیح است یا خیر؟ و بر فرض استقرار وجوب حج، و عدم صحت هبه زمین، آیا بعد از وفاتش نائب حجّ بلدی برای او بگیرند یا میقاتی؟ و ثانیا زمین مال کسی است که اجرت نائب را میدهد و یا این که زمین مال همه ورثه و اجرت نائب بر عهده همه آنهاست؟
- در کتاب شریف تحریر الوسیله، شرط ششم از شروط نائب مرقوم شده است: (السادس: عدم اشتغال ذمّته بحج واجب علیه فی ذلک العام کما مرّ)؛ سؤال این است: آیا این، شرط صحت نیابت است یا شرط صحت حج و برائت ذمّه منوب عنه؟ به این معنی که در صورت عدم رعایت این شرط، نائب پس از انجام حج فقط مستحقّ گرفتن اجرت المثل است ولی حجّش صحیح بوده و بالنّتیجه ذمّه منوب عنه بری شده است و یا آن که ذمّه منوب عنه بری نشده و لازم است که مجدّدا برای او نائب دیگری حج انجام دهد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] آیا هنگام دادن مهریه به زن، گرفتن شاهد لازم است؟ اگر مردی بدون گرفتن شاهد، مهریه همسرش را بدهد و زن بعد از مدتی، گرفتن مهریه را انکار کند، تکلیف مرد چه می باشد؟
- [آیت الله بروجردی] هرگاه زنی مهر خود را به شوهر خود بذل کند که او را طلاق خلعی دهد، بعد از طلاق در بین عدّه اگر زوجه بدون اطّلاعِ زوج به بذل خود رجوع کند و شاهد در این باب بگیرد و بعد از گذشتن عدّه به شوهر خود خبر دهد که من به بذل خود رجوع نمودم، آیا این رجوع صحیح است، یا شرط است در آن خبر شدن زوج؟
- [آیت الله بروجردی] در طلاق خُلع زن در زمان عدّه رجوع به مبذول نمود لکن مرد رجوع ننموده، آیا ذمّه مرد مشغول میگردد به مبذول؟ و به صِرف رجوع زن بدون رجوع مرد علقه زوجیّت بین آنها بر میگردد یا خیر؟
- [آیت الله سیستانی] اگر مردی زن خود را طلاق بدهد و نتواند خبر را به او بدهد آیا می توان بعد از عده به او رجوع کند ؟
- [سایر] چرا شهادت دو زن در اسلام معادل با شهادت یک مرد است و چرا اصل بر این است که مرد شاهد شود؟
- [آیت الله بهجت] زنی با بذل مهر، طلاق می گیرد و قبل از تمام شدن عدّه، از بذل رجوع می کند. مرد با علم به این که حقّ رجوع دارد، رجوع نکرده تا عدّه منقضی می شود. آیا زن حقّ مهر دارد؟
- [سایر] در طلاق رجعی، در زمان عدّه، مرد به زن رجوع می کند و ممکن است این رفتار چندین بار تکرار گردد. آیا این رجوع و طلاق بازیچه کردن زن نیست؟!
- [آیت الله خامنه ای] در حال حاضر بعضی دادگاه ها به صرف دادن مبلغی از طرف زن به شوهر، طلاق را خلع محسوب می کنند در حالی که زن کراهتی زیادی (که در طلاق خلع معتبر است) نداشته و یا با ادامه زندگی به معصیت دچار نمی شود ولی با وجود این، خواهان طلاق است آیا از جهت شرعی می توان گفت چنین طلاقی طلاق خلعی است و اگر مرد در عده به زن رجوع کند با توجه به اینکه زن نسبت به آن مبلغ رجوع نکرده، آیا رجوع مرد صحیح است؟
- [سایر] کسی زن خودش را که باردار بود در غیاب زن، طلاق میدهد سپس در همان مجلس رجوع لفظی میکند سپس طلاق میدهد و دوباره رجوع میکند بار سوم هم طلاق میدهد(سه طلاق و دو بار رجوع) باتوجه به این مسئله سؤال این است: 1. آیا حضور زن یا دخول بعد از رجوع شرط است یانه؟ 2. طلاق صحیح است یا نه اگر صحیح است بائن محسوب میشود یا نه؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] همین زن، در زمان عدّه طلاق، رجوع به یک هزار تومان که بنا شده بود بدهد و نداده، کرده است و شوهر هم رجوع کرده، آیا این رجوع صحیح است یا نه؟ حکم شرعی را بیان فرمایید.
مسائل مرتبط از این مرجع
- در طلاق رجعی مرد به دو قسم می تواند به زن خود رجوع کند : اول: حرفی بزند که معنایش این باشد که او را دوباره زن خود قرار داده است. دوم: کاری کند که از آن بفهمد رجوع کرده است.
- اگر دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند یا انسان یقین کند که وقت نماز شده و مشغول نماز شود و در بین نماز بفهمد که هنوز وقت داخل نشده، نماز او باطل است. و همچنین است اگر بعد از نماز بفهمد که تمام نماز را پیش از وقت خوانده. ولی اگر در بین نماز بفهمد وقت داخل شده، یا بعد از نماز بفهمد که در بین نماز وقت داخل شده، نماز او صحیح است.
- طلاق دادن زن در حال حیض یا نفاس در سه صورت صحیح است: اول: آنکه شوهرش بعد از ازدواج با او نزدیکی نکرده باشد. دوم: آبستن باشد و اگر معلوم نباشد که آبستن است و شوهر در حال حیض طلاقش بدهد، بعد بفهمد آبستن بوده، اشکال ندارد. سوم: مرد به واسطه غایب بودن نتواند یا برایش مشکل باشد که پاک بودن زن را بفهمد.
- زنی که صیغه شده، مثلا یک ماهه یا یک ساله او را عقد کرده اند طلاق ندارد، و رها شدن او به این است که مدتش تمام شود یا مرد مدت را به او ببخشد،به این ترتیب که بگوید: " مدت را به تو بخشیدم"، و شاهد گرفتن و پاک بودن زن از حیض لازم نیست.
- اگر مرد در حال جماع بفهمد زن حائض شده، باید فورا از او جدا شود. واگر جدا نشود، بنابر احتیاط واجب باید کفاره بدهد.
- اگر صاحب خانه در بین غذا خوردن بفهمد غذا نجس است، باید به مهمانها بگوید. اما اگر یکی از مهمانها بفهمد، لازم نیست به دیگران خبر دهد. ولی چنانچه طوری با آنان معاشرت دارد که می داند به واسطه نگفتن خود او هم نجس می شود، باید بعد از غذا به آنان بگوید.
- وکیل لازم نیست مرد باشد، زن هم می تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- کسی که می داند یا دو شاهد عادل خبر دهد که آب پیدا نمی کند، اگر بعداز داخل شدن وقت نماز وضوی خود را باطل کند یا آبی که دارد بریزد، معصیت کرده ولی نمازش با تیمم صحیح است. اگر چه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را بخواند.
- اگر خود زن و مرد بخواهند صیغه عقد غیر دائم را بخوانند، بعد از آن که مدت و مهر را معین کردند، چنانچه زن بگوید: "زوجتک نفسی فی المدة المعلومة علی المهر المعلوم" بعد بدون فاصله مرد بگوید: "قبلت" صحیح است. و اگر دیگری را وکیل کنند و اول وکیل زن به وکیل مرد بگوید: "متعت موکلتی موکلک فی المدة المعلومة علی المهر المعلوم" پس بدون فاصله وکیل مرد بگوید: "قبلت لموکلی هکذا"، صحیح می باشد.
- شیر دادنی که علت محرم شدن است به دو چیز ثابت می شود: اول: خبر دادن عده ای که انسان از گفته آنان یقین پیدا کند. دوم: شهادت دو مرد عادل یا چهار زن که عادل باشند ولی باید شرایط شیر دادن را هم بگویند مثلا بگویند ما دیده ایم که فلان بچه بیست و چهار ساعت از پستان فلان زن شیر خورده و چیزی هم در بین نخورده و همچنین سایر شرطها را که در مساله گفته شد شرح دهند ولی اگر معلوم باشد که شرایط را می دانند و در عقیده با هم مخالف نیستند و با مرد و زن هم در عقیده مخالفت ندارند لازم نیست شرایط را شرح دهند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] برای رجوع کردن لازم نیست مرد شاهد بگیرد، یا به زن خبر دهد، بلکه اگر بدون این که کسی بفهمد، بگوید به زنم رجوع کردم، صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] برای رجوع کردن لازم نیست مرد شاهد بگیرد، یا به زن خبر دهد، بلکه اگر بدون این که کسی بفهمد، بگوید:به زنم رجوع کردم صحیح است
- [آیت الله بهجت] برای رجوع کردن لازم نیست دو مرد شاهد بگیرد، یا به زن خبر دهد، بلکه اگر بدون اینکه کسی بفهمد، بگوید، به زنم رجوع کردم، صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای رجوع کردن لازم نیست مرد شاهد بگیرد، یا به زن خبر دهد، بلکه اگر بدون این که کسی بفهمد، بگوید به زنم رجوع کردم صحیح است. ولی مستحب است برای رجوع کردن شاهد بگیرند امّا اگر بعد از تمام شدن عدّه مرد بگوید که در عدّه رجوع نموده ام لازم است اثبات کند.
- [آیت الله اردبیلی] برای رجوع کردن لازم نیست مرد شاهد بگیرد یا به زن خبر دهد، بلکه اگر بدون این که کسی بفهمد، بگوید: (به زن خود رجوع کردم) صحیح است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] لازم نیست مرد هنگام رجوع کردن شاهد بگیرد، یا به زن خبر دهد، حتی اگر بدون این که کسی بفهمد بگوید: به همسرم رجوع کردم صحیح است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] لازم نیست مرد هنگام رجوع کردن شاهد بگیرد، یا به زن خبر دهد، حتی اگر بدون این که کسی بفهمد بگوید: به همسرم رجوع کردم صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] برای رجوع کردن لازم نیست مرد شاهد بگیرد ، یا به زن خبر دهد ، بلکه اگر بدون اینکه کسی بفهمد ، بگوید به زنم رجوع کردم صحیح است . ولی اگر بعد از تمام شدن عدّه مرد بگوید که در عدّه رجوع نموده ام لازم است اثبات نماید .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . برای رجوعکردن لازم نیست مرد شاهد بگیرد، یا به زن خبر دهد، بلکه اگر بدون اینکه کسی بفهمد، بگوید: به زنم رجوع کردم صحیح است؛ ولی اگر بعد از تمامشدن عدّه، مرد بگوید که در عدّه رجوع نمودهام، لازم است اثبات نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] برای رجوع کردن لازم نیست مرد شاهد بگیرد، یا به زن خبر دهد بلکه اگر بدون این که کسی بفهمد خودش رجوع کند رجوعش صحیح است، ولی اگر بعد از تمامی عدّه، مرد بگوید که در عدّه رجوع نمودهام و زن تصدیق نکند، لازم است مرد ادّعای خود را اثبات نماید.