ضامن
آن که ضمانت کسی را در اموال کند ضامن (ضمین) [۱] نامیده می شود، همین ضمانت اگر در امور بدنی باشد از آن تعبیر به کفیل و کفالت می‌شود.
ضامن و طلبکار می‌توانند شرط کنند که هر وقت بخواهند ضامن بودن ضامن را به هم بزنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر عضوی بخاطر حدّ یا قصاص بریده شود، آیا می‌توان پیوند زد و اگر بخواهند آن عضو را به دیگری پیوند بزنند آیا جایز است و رضایت جانی شرط است یا مجنی علیه؟
- آیا مرد و زن می‌توانند، مفعول برای حیوانات مثل سگ و گوسفند واقع شوند؟ در صورت تحقّق، آیا جنب می‌گردند یا خیر؟ و در صورت وطی، اگر زن حامله شد، در وقت وضع حمل خونی که می‌بیند، آیا نفاس است؟
- آیا بانوان می‌توانند آموزش فنون نظامی ببینند؟
- اگر فردی که چشمش، اثر در جانها و اشیاء دارد، هر وقت اراده کند به ضرر یا نفع می‌تواند اعمال کند در صورت اتلاف مال کسی، آیا ضامن است یا خیر؟ و آیا عملش جایز است؟
- آیا سادات فقیر، می‌توانند از کمیته امداد مستمری دریافت کنند؟
- آیا حائض وجنب می‌توانند وارد حیاط و صحن مسجد شوند؟
- آیا حائض و جنب می‌توانند اسم جلاله را بنویسند؟
- اگر مدیون هنگام پرداخت بدهی به طلبکار تذکّر ندهد که این وجه از بابت بدهی است، آیا در صورت آگاهی یا عدم توجّه طلبکار، بدهکار برئ الذمّه می‌شود؟
- آیا دو فقیر می‌توانند ردّ مظالم را به همدیگر بدهند؟
- اگر مال کسی را انسان تلف کند و ضامن شد، آیا قیمت فعلی را ضامن است یا یوم التلف را؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] (ضامن) و (طلبکار) برای ضمانت باید دارای چه شرایطی باشند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه طلبکار طلبی که دارد را به ضامن ببخشد، ضامن می تواند آن را از بدهکار بگیرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر ضامن هنگام ضمانت فقیر باشد و توانایی پرداخت بدهی مورد ضمانت را نداشته باشد اما طلبکار این مطلب را نداند و بعد متوجّه شود، آیا طلبکار می تواند ضامن بودن او را فسخ کند؟
- [آیت الله خوئی] اگر شرط بستن حرام باشد آیا زن و شوهر می‌توانند شرط ببندند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا ضامن می‌تواند ضمانت خود را بدون رضایت طلبکار فسخ نماید؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا در عقد موقت، زوجین می‌توانند ارثبردن را شرط کنند؟
- [سایر] آیا جنب و حائض می‌توانند به نام نبیاکرمصلی الله علیه وآله، امامانعلیهم السلام و حضرت زهراعلیها السلام بدون طهارت دست بزنند؟
- [سایر] آیا بانوان می‌توانند همه انگشتان پای خود را لاک بزنند و در هنگام وضو تنها یک انگشت کوچک پا را برای مسح بدون لاک نزده، نگه دارند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا زوجین ضمن عقد نکاح دائم می‌توانند عدم توارث از یکدیگر را شرط نمایند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شرطی مانند ضامن بودن مستاجر حتی بدون افراط و تفریط در عقد اجاره به شرط تملیک جایز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مستأجر و کسی که چیزی را اجاره داده با رضایت یکدیگر می‌توانند معامله را به هم بزنند و نیز اگر در اجاره شرط کنند که هردو یا یکی از آنان حقّ به هم زدن معامله را داشته باشند، می‌توانند مطابق قرارداد، اجاره را به هم بزنند.
- اگر انسان در موقعی که ضامن می‌شود، نتواند طلب طلبکار را بدهد وطلبکار در آن وقت نداند و بعد ملتفت شود، می‌تواند ضامن بودن او را به هم بزند، ولی اگر پیش از آن که طلبکار ملتفت شود، ضامن قدرت پیدا کرده باشد چنانچه بخواهد ضامن بودن او را به هم بزند، اشکال دارد.
- پیش از آن که عامل شروع بکار کند، جاعل وعامل می‌توانند جعاله را به هم بزنند.
- اگر انسان بخواهد ضامن شود که بدهی کسی را بدهد، ضامن شدن او در صورتی صحیح است که به هر لفظی اگرچه عربی نباشد به طلبکار بگوید که من ضامن شدهام طلب تو را بدهم یا فعلی انجام دهد که ضمان را بفهماند وطلبکار هم رضایت خود را بفهماند; ولی راضی بودن بدهکار شرط نیست.
- هرگاه انسان در موقع ضامن شدن، بتواند طلب طلبکار را بدهد اگرچه بعد فقیر شود، طلبکار نمیتواند ضامن بودن او را به هم بزند وطلب خود را از بدهکار اوّل مطالبه نماید، و همچنین است اگر در آن موقع نتواند طلب او را بدهد ولی طلبکار بداند و به ضامن شدن او راضی شود.
- اگر مالک وزارع صیغه خوانده باشند، بدون رضایت یکدیگر نمیتوانند مزارعه را به هم بزنند و نیز اگر مالک به قصد مزارعه زمین را به کسی واگذار کند، جائز نیست بدون رضایت یکدیگر معامله را به هم بزنند، ولی اگر ضمن خواندن صیغه مزارعه شرط کرده باشند که هردو یا یکی از آنان حقّ به هم زدن معامله را داشته باشند، می‌توانند طبق قراری که گذاشتهاند معامله را به هم بزنند.
- اگر فرزند بدون اجازه پدر، و زن بدون اجازه شوهر قسم بخورد، پدر وشوهر می‌توانند قسم آنان را به هم بزنند.
- کفالت آن است که انسان ضامن شود که هر وقت طلبکار بدهکار را خواست به دست او بدهد یا کسی را که لازم است حضور پیدا کند در مجلس حکم او را حاضر نماید و به کسی که اینطور ضامن می‌شود، کفیل میگویند.
- در صورتی انسان می‌تواند ضامن شود که طلبکار وبدهکار وجنس بدهی همه واقعاً معیّن باشد اگرچه طرفین ندانند مثل آن که در دفتر نوشته شده باشد، پس اگر دو نفر از کسی طلبکار باشند وانسان بگوید من ضامن هستم که طلب یکی از شماها را بدهم، چون معیّن نکرده که طلب کدام را میدهد و در دفتر هم نوشته نباشد ضمان او باطل است و نیز اگر کسی از دو نفر طلبکار باشد وانسان بگوید من ضامن هستم که طلب یکی از آن دو نفر را به تو بدهم، چون معیّن نکرده که بدهی کدام را میدهد، ضمان او باطل میباشد و همچنین اگر کسی از دیگریمثلاً ده من گندم وده تومان پول طلبکار باشد وانسان بگوید من ضامن یکی از دو طلب تو هستم ومعیّن نکند که ضامن گندم است یا ضامن پول، صحیح نیست.
- دو نفری که مساقات کردهاند، با رضایت یکدیگر می‌توانند معامله را به هم بزنند و نیز اگر در ضمن خواندن صیغهمساقات شرط کنند که هردو یا یکیاز آنان حقّ به هم زدن معامله را داشته باشد، مطابق قراری که گذاشتهاند، به هم زدن معامله اشکال ندارد، بلکه اگر در معامله شرطی کنند وعمل نشود، کسی که براینفع او شرط کردهاند، می‌تواند معامله را به هم بزند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] ضامن و طلبکار بنابر احتیاط واجب نمی توانند شرط کنند که هر وقت بخواهند ضامن بودن ضامن را بهم بزنند
- [آیت الله خوئی] ضامن و طلبکار- بنابر احتیاط- نمیتوانند شرط کنند که هر وقت بخواهند ضامن بودن ضامن را به هم بزنند.
- [آیت الله بروجردی] ضامن و طلبه کار می‌توانند شرط کنند که هر وقت بخواهند، ضامن بودن ضامن را به هم بزنند.
- [آیت الله نوری همدانی] ضامن و طلبکار می توانند شرط کنند که هر وقت بخواهند ضامن بودن ضامن را بهم بزنند .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] ضامن و طلبکار می توانند شرط کنند که هر وقت بخواهند ضامن بودن ضامن را به هم بزنند.
- [امام خمینی] ضامن و طلبکار می‌توانند شرط کنند که هر وقت بخواهند ضامن بودن ضامن را به هم بزنند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] ضامن و طلبکار - بنا بر احتیاط - نمی توانند شرط کنند که هر وقت بخواهند ضامن بودن ضامن را به هم بزنند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر ضامن و طلبکار شرط کنند که هر وقت بخواهند ضامن بودنِ ضامن را به هم بزنند، به هم خوردن آن محلّ اشکال است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ضامن و طلبکار بنا بر احتیاط واجب نمیتوانند شرط کنند که هر وقت بخواهند ضامن بودن ضامن را به هم بزنند.
- [آیت الله سیستانی] ضامن و طلبکار بنابر احتیاط واجب نمیتوانند شرط کنند که هر وقت بخواهند ضمانت را بهم بزنند .