روایات صحیح
به روایتی که از نظر سند به معصوم برسد روایت صحیح گفته می‌شود.
در خصوص اعتبار دعای سیفی صغیر و صحت اسناد آن توضیح دهید. همچنین آثار و برکات این دعا را که در روایات صحیح آمده است را نیز ذکر کنید.
دعای سیفی صغیر، معروف به دعای قاموس، در مفاتیح الجنان آمده است. شیخ عباسی قمی(ره) درباره آن می‌گوید: «شیخ اجل ثقة الاسلام نوری - عطر الله مرقده - در صحیفه ثانیه علویه آن‌را ذکر کرده و فرموده که از برای این دعا در کلمات ارباب طلسمات و تسخیرات شرح غریب است و از برای او آثار عجیبه ذکر کرده‌اند و من‏ چون اعتماد بر آن نداشتم ذکر نکردم، لکن اصل دعا را ذکر می‌کنم تسامحاً و تأسیاً بالعلماء الاعلام».[1] برای دعای سیفی صغیر سلسله سند روایی یافت نشده است. و آثاری هم که برای آن ذکر شده در سخنان معصومان(ع) نسبت به دعاهای مورد اعتماد دیگر نیامده است، اما با مراجعه به متن دعا مشخص می‌شود که محتوای آن با معارف قرآنی و روایات معتبر سازگاری دارد. بنابر این، خواندن دعای سیفی صغیر و دیگر دعاهایی که سند معتبر به پیامبر اکرم(ص) و یا یکی از امامان(ع) ندارند تا زمانی که مشتمل بر مطلبی مخالف قرآن و روایات مورد اعتماد نباشند، جایز است. و هر فرد می‌تواند به زبان خود با خدا نجوا کند. و انشاء الله خداوند به فضل خودش به خواننده آن ثواب می‌دهد. احتمالاً شیخ عباس قمی(ره) نیز به همین جهت دعای سیفی صغیر را در مفاتیح الجنان آورده است. گفتنی است؛ علامه مجلسی(ره) دعای دیگری نیز با عنوان دعای حرز یمانی معروف به دعای سیفی نقل کرده و برای آن سندهایی نیز ذکر می‌کند،[2] اما عبارات آن کاملاً با دعای سیفی صغیر متفاوت است. آن دعا نیز از جهت متن مورد تأیید است. [1] . قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، ص 106 – 107، انتشارات اسوه، قم. [2] . مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 92، ص 240، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
دعای سیفی صغیر، معروف به دعای قاموس، در مفاتیح الجنان آمده است. شیخ عباسی قمی(ره) درباره آن می‌گوید: «شیخ اجل ثقة الاسلام نوری - عطر الله مرقده - در صحیفه ثانیه علویه آن‌را ذکر کرده و فرموده که از برای این دعا در کلمات ارباب طلسمات و تسخیرات شرح غریب است و از برای او آثار عجیبه ذکر کرده‌اند و من‏ چون اعتماد بر آن نداشتم ذکر نکردم، لکن اصل دعا را ذکر می‌کنم تسامحاً و تأسیاً بالعلماء الاعلام».[1] برای دعای سیفی صغیر سلسله سند روایی یافت نشده است. و آثاری هم که برای آن ذکر شده در سخنان معصومان(ع) نسبت به دعاهای مورد اعتماد دیگر نیامده است، اما با مراجعه به متن دعا مشخص می‌شود که محتوای آن با معارف قرآنی و روایات معتبر سازگاری دارد. بنابر این، خواندن دعای سیفی صغیر و دیگر دعاهایی که سند معتبر به پیامبر اکرم(ص) و یا یکی از امامان(ع) ندارند تا زمانی که مشتمل بر مطلبی مخالف قرآن و روایات مورد اعتماد نباشند، جایز است. و هر فرد می‌تواند به زبان خود با خدا نجوا کند. و انشاء الله خداوند به فضل خودش به خواننده آن ثواب می‌دهد. احتمالاً شیخ عباس قمی(ره) نیز به همین جهت دعای سیفی صغیر را در مفاتیح الجنان آورده است. گفتنی است؛ علامه مجلسی(ره) دعای دیگری نیز با عنوان دعای حرز یمانی معروف به دعای سیفی نقل کرده و برای آن سندهایی نیز ذکر می‌کند،[2] اما عبارات آن کاملاً با دعای سیفی صغیر متفاوت است. آن دعا نیز از جهت متن مورد تأیید است. [1] . قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، ص 106 – 107، انتشارات اسوه، قم. [2] . مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 92، ص 240، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
عنوان سوال:
در خصوص اعتبار دعای سیفی صغیر و صحت اسناد آن توضیح دهید. همچنین آثار و برکات این دعا را که در روایات صحیح آمده است را نیز ذکر کنید.
پاسخ:
دعای سیفی صغیر، معروف به دعای قاموس، در مفاتیح الجنان آمده است. شیخ عباسی قمی(ره) درباره آن می‌گوید: «شیخ اجل ثقة الاسلام نوری - عطر الله مرقده - در صحیفه ثانیه علویه آن‌را ذکر کرده و فرموده که از برای این دعا در کلمات ارباب طلسمات و تسخیرات شرح غریب است و از برای او آثار عجیبه ذکر کرده‌اند و من چون اعتماد بر آن نداشتم ذکر نکردم، لکن اصل دعا را ذکر می‌کنم تسامحاً و تأسیاً بالعلماء الاعلام».[1] برای دعای سیفی صغیر سلسله سند روایی یافت نشده است. و آثاری هم که برای آن ذکر شده در سخنان معصومان(ع) نسبت به دعاهای مورد اعتماد دیگر نیامده است، اما با مراجعه به متن دعا مشخص می‌شود که محتوای آن با معارف قرآنی و روایات معتبر سازگاری دارد. بنابر این، خواندن دعای سیفی صغیر و دیگر دعاهایی که سند معتبر به پیامبر اکرم(ص) و یا یکی از امامان(ع) ندارند تا زمانی که مشتمل بر مطلبی مخالف قرآن و روایات مورد اعتماد نباشند، جایز است. و هر فرد می‌تواند به زبان خود با خدا نجوا کند. و انشاء الله خداوند به فضل خودش به خواننده آن ثواب می‌دهد. احتمالاً شیخ عباس قمی(ره) نیز به همین جهت دعای سیفی صغیر را در مفاتیح الجنان آورده است. گفتنی است؛ علامه مجلسی(ره) دعای دیگری نیز با عنوان دعای حرز یمانی معروف به دعای سیفی نقل کرده و برای آن سندهایی نیز ذکر می‌کند،[2] اما عبارات آن کاملاً با دعای سیفی صغیر متفاوت است. آن دعا نیز از جهت متن مورد تأیید است.
[1] . قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، ص 106 – 107، انتشارات اسوه، قم. [2] . مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 92، ص 240، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ دوم، 1403ق.
- [سایر] دعای سیفی صغیر چه خواصی دارد و در چه مواردی خوانده می شود؟
- [سایر] می خواهم در خصوص اعتبار و سندیت دعای کمیل بدانم. همچنین بفرمایید که آیا امامان ما توصیه نموده اند که این دعا را می بایست پنج شنبه ها خواند؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در رکوع و سجود، افزون بر ذکر واجب صحیح، دعا و ذکر غلط خوانده شود، آیا به نماز صدمه میزند؟ اگر در قنوت، ذکر و دعای اشتباه خوانده شود، چه حکمی دارد؟
- [سایر] نظر علمای شیعه درباره ی حدیث کساء و سلسله سند آن چیست؟ تعابیر عجیبی که در آخر حدیث ذکر شده است، چه توجیهی دارد؟
- [سایر] 1. چند تا از اسناد حدیثی باید صحیح الاسناد باشد تا آن حدیث (متواتر لفظی) حساب شود؟ 3. چند تا از اسناد حدیثی باید صحیح الاسناد باشد تا آن حدیث (متواتر اجمالی) حساب شود؟
- [سایر] کدام آیه یا روایت می‌گوید: «اگر کسی معنای دعا را نمیفهمد، دعای او قبول نمیشود»؟
- [سایر] جایگاه و اعتبار احادیث ائمه برای شیعه تا چه حدّی است؟ آیا صحیح است که احادیث بر قرآن مقدّم شوند؟
- [سایر] دعای (یا رب الحسین بحق الحسین اشف صدر الحسین بظهور الحجة) سند معتبری دارد؟ در کدام دعا یا حدیث یا زیارت نامه ای آمده است؟ و یا دعای مشابهی بوده است که کلماتش را تغییر داده اند؟
- [سایر] آیا مردگان نیز در حق زندگان خود دعا می‌کنند و دعا سریع مستجاب می‌شود؟ دلیل از آیات و روایات با ذکر منبع ارائه فرمایید.
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا خواندن ادعیه زیر در زمانهای زیر به قصد ورود یا رجاء مستحبّ است؟ الف - دعای کمیل در شب جمعه و شب نیمه ماه شعبان ب - دعای توسّل در شب چهارشنبه ج - دعای ندبه در روز جمعه و در اعیاد مبارک فطر، قربان و غدیر خم د - دعای سمات در عصر روز جمعه ه - دعای عرفات در عصر روز عرفه ی - دعای جوشن کبیر و صغیر در شب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوّم ماه مبارک رمضان
- [آیت الله سیستانی] اگر سهواً پیش از امام به رکوع برود چنانچه بتواند پس از آوردن ذکر واجب رکوع برگردد و مقداری از رکوع امام را درک کند باید ذکر را بیاورد و سپس بنا بر احتیاط واجب برگردد و احتیاط مستحب آن است که ذکر را در رکوع دوم نیز بگوید. و اگر عمداً برنگردد صحت جماعتش محل اشکال است ولی نمازش صحیح است به تفصیلی که در مسأله (????) گذشت. و اگر نتواند در صورت بجا آوردن ذکر واجب برگردد و امام را در رکوع درک کند باید ذکر را آورده سپس با امام به سجود برود و جماعتش صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] اگر سهواً پیش از امام به سجده برود چنانچه بتواند پس از آوردن ذکر واجب سجده برگردد و همراه با امام به سجده برود، باید ذکر را بیاورد، و سپس بنا بر احتیاط واجب برگردد و احتیاط مستحب آن است که ذکر را در سجده دوم - که برای متابعت از امام آورده - نیز بگوید. و اگر عمداً برنگردد صحت جماعتش محل اشکال است ولی نمازش صحیح است به تفصیلی که در مسأله (????) گذشت. و اگر نتواند در صورت بجا آوردن ذکر واجب برگردد و امام را در سجده درک کند باید ذکر را آورده سپس با امام ادامه دهد و جماعتش صحیح است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر سهواً پیش از امام به رکوع رود و طوری باشد که اگر سر بردارد به مقداری از قرائت امام می رسد چنانچه سر بردارد و با امام به رکوع رود نمازش صحیح است و اگر عمداً برنگردد و این باعث شود که مقداری از قرائت امام را درک نکند نمازش باطل است و بنابر احتیاط مستحب در هردو رکوع ذکر را بگوید لیکن احتیاط واجب آن است که در رکوع اوّل یک ذکر صغیر بیشتر نگوید.
- [آیت الله جوادی آملی] .نمازگزاری که می‌تواند کلمات و ذکر و دعای واجب را صحیح ادا کند و آفتی در زبان ندارد, باید همه آنها را فراگیرد تا صحیح ادا نماید و در تنگی وقت , احتیاط واجب , آن است که نماز را به جماعت اقامه نماید . در صورت عدم امکان جماعت، نمازش با همان وصفی که دارد , صحیح است , هرچند بر اثر یاد نگرفتن کیفّیت ادای کلمات گناه کرده است.
- [آیت الله سیستانی] بانک از صاحب اعتبار دو گونه سود میبرد: 1 سودی از خدمات بانکی؛ مانند تعهد به پرداخت بدهی، و ارتباط با صادرکننده کالا. و گرفتن اسناد آن و تحویل آن به خریدار و... میبرد. این نحوه سود گرفتن جایز است؛ زیرا داخل در عقد جُعاله است، یعنی: صاحب اعتبار برای بانک مبلغی در ازای این خدمات تعیین می‌کند. همچنین می‌توان آن را در صورتی که شروط صحت آن را داشته باشد داخل در عقد اجاره دانست. 2 بانک قیمت کالا را از مال خود، نه از حساب مشتری، میپردازد و در قبال عدم مطالبه آن از مشتری تا مدتی معین، سودی به صورت درصدی از کل مبلغ پرداختی بدست میآورد. گفته شده است که این نحو سود گرفتن را می‌توان بر اساس عقد جعاله جایز دانست، به این ترتیب که صاحب اعتبار برای بانک مبلغی را در ازای این خدمات تعیین می‌کند. و ممکن است بر اساس عقد اجاره نیز صحیح باشد اگر شرایط صحّت آن را داشته باشد. ولی واضح است که صاحب اعتبار، تنها ضامن اصل بدهی خود به بانک است، پس گرفتن سود از سوی بانک در قبال دادن مهلت برای پرداخت آن، ربا و حرام است. البته اگر صاحب اعتبار در قبال پرداخت بدهی از سوی بانک، اصل بدهی و سود مدتدار آن را فرضاً دو ماهه به عنوان جُعل قرار دهد، این عقد داخل در جُعاله خواهد بود و در این صورت صحت آن بیوجه نیست. همچنین می‌توان برای رهایی از ربوی بودن این معامله و تصحیح گرفتن سود، آن را در عقد بیع وارد کرد. چون بانک قیمت کالا را به ارز خارجی به صادرکننده آن میپردازد، می‌تواند آن مقدار از ارز خارجی را در ذمه مشتری به مبلغی از پول رایج کشور بفروشد، که معادل آن ارز و سود مورد نظر است، و چون ثمن و مُثمن جنسشان مختلف است، اشکالی ندارد. همه موارد فوق (گذشته)، مربوط بهجایی است که طرف حساب بانک خصوصی باشد؛ و در صورتی که بانک دولتی، یا مشترک باشد، از آنجا که بدهی خواهان اعتبار را از اموال مجهولالمالک میپردازد، شرعاً شخص مدیون بانک نمیشود. لذا تعهد به بازپرداخت اصل بدهی همراه با سود آن، از قبیل ربای حرام به شمار نمیرود.
- [آیت الله بهجت] اگر قسمتی از نماز را هم برای غیر خدا بهجا آورد، نماز باطل است، چه آن قسمت، واجب باشد، مثل حمد و سوره و چه مستحب باشد، مانند قنوت، و چه از افعال نماز باشد یا از قبیل دعا و ذکر باشد، مگر اینکه از چیزهایی باشد که شرط صحیح بودن نماز است، ولی قصد قربت در انجام آن لازم نیست، مثل پوشاندن عورت.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگر چه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش صحیح است، و یک رکعت حساب می شود. اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد جماعت باطل است، ولیکن احتیاط آن است که سر از رکوع بردارد و آن را یک رکعت حساب نموده و نماز را فرادی تمام کند و بعد دوباره بخواند، اگر چه حکم به صحت نماز بعید نیست.
- [آیت الله سیستانی] اگر مکلّف مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام دهد، اگر اعمال او مطابق با واقع، یا فتوای مجتهدی باشد که اکنون می‌تواند مرجع او باشد صحیح است، و در غیر این صورت اگر جاهل قاصر بوده، و نقص عمل از جهت ارکان و مانند آن نبوده است، عمل صحیح است. و همچنین است اگر جاهل مقصّر بوده است، و نقص عمل از جهتی بوده است که در صورت جهل صحیح است مانند جهر بهجای اخفات یا بهعکس. و همچنین اگر کیفیت اعمال گذشته را نداند که محکوم به صحت است، بجز در بعضی موارد که در (منهاج) ذکر شده است.
- [آیت الله جوادی آملی] .مستحب است نمازگزار پس از نماز در حالی که رو به قبله و با طهارت است, به ذکر، دعا، تلاوت و مانند آن که وارد شده, اشتغال داشته باشد. کار نیک, مانند تفکّر در عظمت خدا و گریه هراس از دوزخ یا شوق به بهشت یا اشتیاق به لقای الهی, از نمونههای خوبِ تعقیب نماز است. از بهترین ذکر تعقیبی، تسبیح حضرت زهرا(س) است و آن به این ترتیب است: سی و چهار بار (اللّه اکبر), سی و سه بار (الحمد للّه) و سی و سه بار (سبحان اللّه), هرچند تقدیم (سبحان اللّه) بر (الحمد للّه) صحیح است؛ لیکن اَولی تقدیم (الحمد للّه) بر (سبحان اللّه) است.
- [آیت الله بهجت] بنابر اظهر، در قرار دادن مکانی به عنوان مسجد، صیغه وقف لازم نیست، بلکه هر عملی که دلالت بر آن کند کافی است، اگرچه بهکار بردن لفظ در ایجاب آن، و تلفّظ به وقفیت بهعنوان مسجدیت احوط است. و همچنین در قبول متولی یا حاکم شرع؛ و اظهر اعتبار قصد قربت است در وقف مسجد؛ و کافی است که با نیت و اراده بگوید: (جَعَلْتُهُ مَسجِداً لِلّه) و مسجدیت را اعلام کند، به معنایی که در عرف مسلمین معمول است (در مقابل مسجد به معنای لغوی)؛ و در قبضش کافی است یک نفر که نمازش محکوم به صحت باشد با اذن واقف در آنجا نماز بخواند؛ و اقرب ترتیب آثار مسجدیت است بر مساجد مخالفین، در صورتی که محکوم به کفر نباشند؛ و کلیساها و کنیسهها در جهت حصول تقرب مانند مساجد مخالفین است، ولی در سایر جهات محل تأمل است.