درباره این حدیث توضیح دهید: از زنان بد بپرهیزید و از زنان نیک هم برحذر باشید و در کارهای نیکو از آنان پیروی نکنید تا در کارهای ناشایست از شما پیروی نخواهند.

در این زمینه باید گفت که چندین روایت با این مضمون وجود دارد که به بررسی مختصر یکی از آنها می‌پردازیم:
قال أمیر المؤمنین(ع) فی کلام له:‏ «اتقوا شرار النساء و کونوا من خیارهن‏ علی‏ حذر و إن أمرنکم بالمعروف فخالفوهن کی لا یطمعن‏ منکم فی المنکر»؛[1] الف. از زنان بد دوری جویید.
ب. در ارتباط با زنان نیک نیز جانب احتیاط را از یاد مبرید. ج. و خواسته‌های مشروعشان را مورد پذیرش قرار ندهید تا طمع نکنند که از شما درخواست نامشروعی داشته باشند.
همان‌گونه که ملاحظه می‌فرمایید، این روایت از امام علی(ع) دربرگیرندۀ سه توصیه و سفارش است:
اکنون به بررسی این توصیه‌های سه‌گانه خواهیم پرداخت:
1. ازدواج با زنانی که رفتار نادرستی دارند، اگرچه توصیه نشده ولی حرام نیست و گاه پیامبران الاهی بزرگی؛ مانند نوح و لوط(ع) نیز به دلایلی با این زنان ازدواج کرده‌اند. اما به هرحال طبیعی است که تا حد امکان نباید با این دسته از زنانی که از ایمان و عمل نیک بهره‌ای ندارند، ارتباط خانوادگی ایجاد کرد. بخش اول توصیۀ امام علی(ع) به این موضوع اشاره می کند.
2. انسان در دوستی‌ها، انفاق کردن‌ها، عبادات، فعالیت‌های اجتماعی و ... همواره باید جانب اعتدال و احتیاط را رعایت کند. به عنوان نمونه، توصیه شده است که در دوستی با افراد، خط قرمزی را نگه‌داشته باشید؛ زیرا ممکن است که دوستتان روزی تبدیل به دشمن شود و در جهت مقابل، در دشمنی با دشمنتان نیز رعایت اعتدال را نباید فراموش کنید.[2]
ضرب المثلی مشهور در زبان فارسی بدین مضمون وجود دارد که نباید تمام پل‌های پشت سر را خراب کرد.
بخش دوم سخن امام علی(ع) ناظر به این قسمت است که حتی در ارتباط با زنان نیکوکار نیز نباید رعایت اعتدال را از دست داد؛ زیرا تضمینی وجود ندارد که آنان تا آخر عمر، با همین روش ادامۀ مسیر دهند. براین اساس باید همواره مراقب رفتار شریک زندگی خود بود. این موضوع در طرف مقابل نیز باید مورد توجه قرار گیرد و زن خانواده باید کاستی‌ها و انحرافات شوهرش را به او تذکر دهد؛ زیرا «الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَر»؛[3] مردان و زنان مؤمن در حیطۀ ولایت یکدیگر به سر برده و همدیگر را به خوبی فرمان داده و از زشتی‌ها باز می‌دارند. با این وجود، نظر به آن‌که مرد در رأس نظام مدیریتی خانواده قرار دارد، در این توصیه امام علی(ع)، نقش او برجسته شده است.
3. در هر نظام مدیریتی، یک مدیر با آن‌که باید تلاش کند تا افراد زیردست او از تمام حقوق خود به صورت کامل بهره‌مند شوند، اما می‌دانیم که زیردستان همواره فراتر از حقوق اولیۀ قانونی خود، درخواست‌های دیگری نیز دارند که نامشروع نیست، اما از حقوق قطعی آنان به شمار نمی‌آید. اگر مدیری سعی کند که برخی این خواسته‌های فوق العاده را نیز با رعایت اصول مدیریت برآورده کند، یقیناً برجستگی اخلاقی او مورد تحسین خواهد بود، اما در بسیاری موارد، اگر یک مدیر به تمام خواسته‌های فوق العاده کارمندان - که مخالف قانون هم نیست - به سادگی پاسخ مثبت دهد، پاره‌ای از آنها چنین رفتاری را نشانگر ضعف شخصیتی مدیر دانسته و به تدریج خواسته‌هایی غیرقانونی را نیز مطرح می‌کنند و مدیری که جواب منفی دادن را تا کنون در کارنامۀ خود نداشته، به سختی می‌تواند در برابر آن خواسته‌های نامشروع مقاومت کند و یا اگر هم مقاومت کند، افراد تحت نظرش با واکنش‌های متفاوت، مدیریت او را به چالش خواهند کشید. نظام خانواده نیز نوعی نظام مدیریتی است که مرد خانواده در رأس آن قرار دارد.
بخش سوم توصیۀ امیر المؤمنین(ع) این اصل مدیریتی را گوشزد می‌کند که صد البته معنای آن محروم کردن بانوان از حقوق مسلم شرعی و قانونی خویش نخواهد بود و یک مرد حق ندارد درخواست‌هایی که شرع مقدس اسلام آن را به عنوان حقی برای زن برشمرده را با استناد به این روایت، با پاسخ منفی رد کند.

[1] کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 5، ص 517، ح 5، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1407 ق. [2] نهج البلاغة، ص 522، حکمت 269 صبحی صالح، انتشارات هجرت، قم، 1414 ق. [3] توبه، 71.