جنگ بدر اوّلین تجربۀ جنگی مسلمانان بود که در تاریخ اسلام رخ داد. با توجه به این‌که اسلام نوپا و از حساسیت فوق العاده‌ای برخوردار بود، و در مقابلش عده‌ای بت پرست و مشرک وجود داشتند که جز به انهدام اسلام راضی نمی‌شدند؛ حمایت مستقیم مسلمانان از جانب خدا و فرشتگان امری ضروری به نظر می‌‌رسید؛ به دلیل آن‌که؛ اولاً: بیش از یک سال از استقرار اولین حکومت اسلامی نگذشته بود که جنگ بدر آغاز شد؛ از این‌رو شکست در آن جنگ - اگر نگوییم که به اضمحلال حکومت می‌انجامید - دست کم می‌توانست در سرنوشت حکومت اسلامی و مسلمانان آثار منفی فراوانی داشته باشد. ثانیاً: چه بسا پیروزی مشرکان در این جنگ موجبات جرأت و جسارت آنان و دیگر دشمنان اسلام را در از بین بردن حکومت اسلامی، فراهم می‌نمود. ثالثاً: بی‌گمان امدادهای غیبی و معجزه برای افرادی که دل بیماری ندارند، سبب ازدیاد ایمان خواهد شد، از آن‌جا که مسلمانان سابقه و تجربه زیادی در دین نداشتند؛ در این هنگام یک نیروی خارجی و امدادی می‌توانست از یک سو آنان را در این راه تقویت نماید و از سوی دیگر موجب تضعیف دشمنان آنان گردد، که کمک فرشتگان به مسلمانان را می‌توان در همین راستا ارزیابی نمود. رابعاً: یاری فرشتگان همیشه و در همه حال نیست، بلکه تنها زمانی به دست می‌آید، که تقوا و ثبات قدم وجود داشته باشد و از همین موضوع می‌توان نتیجه گرفت که نزول فرشتگان از اهمیت فداکاری مسلمانان نمی‌کاهد. خداوند می‌فرماید: «آری، (امروز هم) اگر استقامت و تقوا پیشه کنید، و دشمن به همین زودی به سراغ شما بیاید، خداوند شما را به پنج هزار نفر از فرشتگان، که نشانه‌‏هایی با خود دارند، مدد خواهد داد»![1] در این باره پاسخ 6512 « یاری مسلمانان در جنگ بدر به کمک فرشتگان»را مطالعه کنید. [1] . «بلی‏ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا وَ یَأْتُوکُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هذا یُمْدِدْکُمْ رَبُّکُمْ بِخَمْسَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِکَةِ مُسَوِّمینَ»، آل عمران، 125.
جنگ بدر اوّلین تجربۀ جنگی مسلمانان بود که در تاریخ اسلام رخ داد. با توجه به اینکه اسلام نوپا و از حساسیت فوق العادهای برخوردار بود، و در مقابلش عدهای بت پرست و مشرک وجود داشتند که جز به انهدام اسلام راضی نمیشدند؛ حمایت مستقیم مسلمانان از جانب خدا و فرشتگان امری ضروری به نظر میرسید؛ به دلیل آنکه؛ اولاً: بیش از یک سال از استقرار اولین حکومت اسلامی نگذشته بود که جنگ بدر آغاز شد؛ از اینرو شکست در آن جنگ - اگر نگوییم که به اضمحلال حکومت میانجامید - دست کم میتوانست در سرنوشت حکومت اسلامی و مسلمانان آثار منفی فراوانی داشته باشد.
ثانیاً: چه بسا پیروزی مشرکان در این جنگ موجبات جرأت و جسارت آنان و دیگر دشمنان اسلام را در از بین بردن حکومت اسلامی، فراهم مینمود.
ثالثاً: بیگمان امدادهای غیبی و معجزه برای افرادی که دل بیماری ندارند، سبب ازدیاد ایمان خواهد شد، از آنجا که مسلمانان سابقه و تجربه زیادی در دین نداشتند؛ در این هنگام یک نیروی خارجی و امدادی میتوانست از یک سو آنان را در این راه تقویت نماید و از سوی دیگر موجب تضعیف دشمنان آنان گردد، که کمک فرشتگان به مسلمانان را میتوان در همین راستا ارزیابی نمود.
رابعاً: یاری فرشتگان همیشه و در همه حال نیست، بلکه تنها زمانی به دست میآید، که تقوا و ثبات قدم وجود داشته باشد و از همین موضوع میتوان نتیجه گرفت که نزول فرشتگان از اهمیت فداکاری مسلمانان نمیکاهد.
خداوند میفرماید: «آری، (امروز هم) اگر استقامت و تقوا پیشه کنید، و دشمن به همین زودی به سراغ شما بیاید، خداوند شما را به پنج هزار نفر از فرشتگان، که نشانههایی با خود دارند، مدد خواهد داد»![1]
در این باره پاسخ 6512 « یاری مسلمانان در جنگ بدر به کمک فرشتگان»را مطالعه کنید. [1] . «بلی إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا وَ یَأْتُوکُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هذا یُمْدِدْکُمْ رَبُّکُمْ بِخَمْسَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِکَةِ مُسَوِّمینَ»، آل عمران، 125.
- [سایر] این فرشتگان بودند که پیروزی را در جنگ بدر به ارمغان آوردند، پس چرا مسلمانان حاضر در جنگ بدر مورد ستایش قرار می گیرند؟
- [سایر] با توجه به اهمیت جنگ بدر نکاتی را در این باره بنویسید؟
- [سایر] با توجه به اهمیت جنگ بدر نکاتی را در این باره بنویسید؟
- [سایر] آموزههای جنگ بدر چیست؟
- [سایر] جنگ بدر در چه تاریخی اتفاق افتاد؟
- [سایر] چرا تعداد یاران اولیه امام زمان (عج)،313 نفر برابر با تعداد رزمندگان جنگ بدر است؟
- [سایر] امدادهای الهی در جنگ بدر چه بوده و چگونه شامل حال مسلمانان شد؟
- [سایر] آیا آیات قرآن درباره جنگ بدر، مانند آیه تطهیر، عصمت خلفا را اثبات نمی کند؟
- [سایر] امدادهای الهی در جنگ بدر چه بوده و چگونه شامل حال مسلمانان شد؟
- [سایر] آیا آمار تعداد فرشته در جنگ بدر در سوره انفال که 1000 نفر بیان می کند با سوره آل عمران که 3000 نفر ذکر شده با هم متناقض نیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] غنائم جنگی که خمس آن را باید داد منحصر به غنائم منقول است که با دادن خمس ملک جنگجویان است، اما زمینهایی که از کفار با جنگ به دست می آید خمس ندارد و ملک همه مسلمین است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] خمس تنها در غنایم منقول میباشد و غنایم غیر منقول همچون زمین خمس ندارد، زمینهایی که در جنگ به غنیمت گرفته میشود، اگر در هنگام فتح آباد باشد ملک تمام مسلمانان و اگر موات باشد ملک امام علیهالسلام بوده و در هر حال خمس ندارد.
- [آیت الله مظاهری] بر زنها و واماندهها و بچّهها، رفتن به جبهه جنگ واجب نیست و همچنین بر فقرا و ضعفا کمک به جبهه لازم نیست، ولی اگر دشمن به مملکت اسلامی هجوم آورد، بر همه افراد حتّی بر زن و بچّه و وامانده، در صورتی که قدرت داشته باشند، دفع آن دشمن لازم است، و همچنین بر همه چه متمکّنین و چه فقرا و ضعفا، در حدّ توان و قدرت واجب است کمک نمایند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که با ظالم مسافرت میکند، اگر ناچار نباشد و مسافرت او کمک به ظالم در ظلمش یا سبب تقویت شوکت وی باشد، باید نماز را تمام بخواند و اگر ناچار باشد یا به جهتی که اهمیّت آن کمتر نیست؛ مثل نجات دادن مظلومی از مرگ، با او مسافرت کند، نمازش شکسته است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] آنچه در دست کفّار باشد و مالک آن از کسانی باشد که اموال آنها احترام دارد؛ یعنی مسلمانان یا کافران ذمّی یا معاهد، چنانچه به صورت امانت در دست کفّار بوده و آنان خود را مالک آن نمیدانستهاند، اگر با جنگ یا بدون جنگ به دست مسلمانان برسد، احکام غنیمت بر آن بار نمیشود، بلکه ملک مالک اصلی است، همچنین اگر کفّار خود را مالک آن مال میدانسته ولی بدون جنگ به دست مسلمانان برسد، ولی اگر با جنگ به دست مسلمانان برسد - خواه در پیکاری عمومی به چنگ مسلمانان آمده باشد یا برخی از مسلمانان آن را به دست بیاورند - غنیمت جنگیست و خمس آن کنار گذاشته و بقیه بین جنگجویان تقسیم میشود، ولی مالک اصلی مال نسبت به آن حقّ اولویت دارد و میتواند با پرداخت قیمت آن، آن را مالک گردد
- [آیت الله مظاهری] زمینهای آبادی که در صدر اسلام با جنگ به دست مسلمین افتاده، قابل خرید و فروش نیست ولی در این زمان که معلوم نیست آیا این زمینها (در ایران و عراق و ...) در صدر اسلام آباد بوده یا نه، ملک کسانی است که زمین در تصرّف آنهاست و خرید و فروش و سایر تصرّفات در آن جایز است.
- [آیت الله بهجت] شخصی که میتواند بدون کمک دیگران وضوی ارتماسی بگیرد، نباید به کمک دیگران وضوی غیر ارتماسی (ترتیبی) بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] یکی از گناهان بزرگ در اسلام فرار از جنگ است و در نظر قرآن و روایات اهلبیت(سلاماللهعلیهم) گناه آن خیلی بزرگ است، و آن اقسامی دارد: الف) فرار از جنگ مخصوصاً اگر موجب تضعیف جبهه و یا تقویت دشمن شود، و مخصوصاً اگر فرار از خطِّ مقدّم جبهه باشد. ب) تخلّف از فرمان فرمانده مخصوصاً اگر این تخلّف، موجب سرکشی دیگران و یا تضعیف فرمانده و یا تضعیف دیگران و یا تقویت دشمن باشد. ج) کمکاری یا بیکاری یا تخلّف از وظیفه مخصوصاً اگر موجب تضعیفی در جبهه یا تقویتی برای دشمن گردد. د) شرکت نکردن در جنگ در صورت احتیاج به او، مخصوصاً اگر تخلّف او موجب تضعیف دیگران یا تقویت دشمن باشد. ه) کمک نکردن به جبهه از جهت مالی و فکری و تبلیغی و مانند اینها مخصوصاً اگر تخلّف او موجب تضعیف دیگران و یا تقویت دشمن باشد.
- [آیت الله جوادی آملی] .تصرف در اموال کفّار حربی که در حال جنگ با مسلمانان هستند, جایز است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه وصی نتواند به تنهایی کارهای میت را انجام دهد و نتواند کسی را کمک بگیرد حاکم شرع برای کمک او فردی را تعیین می کند.