نماز در بالای سر قبر امامان(ع) باطل نیست؛ بلکه بر طبق روایات،[1] یکی از آداب زیارت پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) این است که زائر در بالای سر قبر آنها رفته و (طوری که مساوی با قبر نباشد) نماز و ذکر و دعا بخواند.
آنچه در فتاوای فقهای بزرگوار هست؛ درباره نماز خواندنِ مساوی و یا جلوتر از قبر امام معصوم(ع) می‌باشد و آن این‌که؛ انسان باید رعایت ادب را بکند و مساوی یا جلوتر از قبر پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) نماز نخواند و چنان چه نماز خواندن بی‌احترامی باشد حرام است ولی نماز باطل نیست.[2]
در توقیعی از امام زمان(عج) به این موضوع اشاره شده است که نباید قبر امام را هنگام نماز پشت سر خود قرار داد: «برای خواندن، پشت قبر بایستد و قبر را در پیش خود گذارد و نماز خواندن در جلوی قبر و یا مساوی آن جایز نیست».[3]
اینها همه به جهت رعایت ادب است که سبب دست یافتن بهتر ثواب زیارت و مایه ارتباط روحی و معنوی بهتر می‌شود. [1] . ر.ک: برای نمونه، در یکی از زیارت‌های امام حسین(ع) چنین آمده است: «... سپس از پشت قبر حضرت امام حسین(ع) دور بزن و خود را به نزدیک سر مبارک آن‌حضرت برسان و دو رکعت نماز بالای سر خوانده، در رکعت اوّل حمد و یس و در رکعت دوّم حمد و الرّحمن قرائت کن و اگر خواستی نماز را پشت قبر بجا بیاور اما بالای سر افضل و بهتر است»؛ ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، محقق و مصحح: امینی، عبد الحسین، ص 240، دار المرتضویة، نجف اشرف، چاپ اول، 1356ش. [2] . امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج 1، ص 494، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ هشتم، 1424ق. البته فتوای حضرت آیت الله مکارم شیرازی چنین است: «شایسته است انسان رعایت ادب کند و جلوتر از قبر پیغمبر (صلی اللّٰه علیه و آله و سلم) و امام (علیه السلام) نماز نخواند و در صورتی که نماز خواندن هتک و بی‌احترامی باشد حرام است و نماز هم اشکال دارد در غیر این صورت نماز باطل نیست»؛ همان. [3] . طبرسی، احمد بن علی، الإحتجاج علی أهل اللجاج، محقق و مصحح: خرسان، محمد باقر، ج 2، ص 490، نشر مرتضی، مشهد، چاپ اول، 1403ق.
