ممکن است منظور پرسش‌گر، یکی از این دو موضوع باشد: 1. اگر مراد از کار، فعالیت‌های معنوی، یعنی کارهای واجب و مستحبی باشد که در شرع مقدس اسلام بر انسان‌ها تکلیف شده است، طبیعی است که انسان بدون چنین فعالیت‌هایی به بهشت دست نخواهد یافت: «أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا یَعْلَمِ اللَّهُ الَّذینَ جاهَدُوا مِنْکُمْ وَ یَعْلَمَ الصَّابِرین»؛[1] آیا چنین پنداشتید که (تنها با ادّعای ایمان) وارد بهشت خواهید شد، در حالی‌که خداوند هنوز مجاهدان از شما و صابران را مشخّص نساخته است؟! در این فرض انسان نه تنها به بهشت راه نخواهد یافت و از نعمت‌های آن بهره‌ای نخواهد داشت، بلکه به دلیل مخالفت با دستورات الهی(واجبات) مستحق جهنم خواهد بود. به عنوان نمونه کسی که در کارنامه‌اش سرپیچی از واجباتی؛ مانند نماز، روزه، حج، جهاد و... باشد، در عین حال موحد از دنیا برود، به نظر می‌رسد حداقل برای مدتی از دوزخیان باشد. 2. اما اگر مراد از کار، کار مادی باشد، این کار زمانی واجب است که انسان برای تأمین نیازهای مادی خود و خانواده‌اش به کار احتیاج داشته باشد، در عین حال از روی تنبلی و بی‌غیرتی اقدام به کسب و کار نکند و خانواده‌اش را در تنگ‌دستی و مشقت قرار دهد، او نیز مستحق جهنم خواهد بود. اما در غیر این صورت کار کردن واجب نیست و طبیعتاً مجازاتی را به دنبال نخواهد داشت، ولی انسان باید در هر حال برای جامعه خود مفید بوده و حتی در صورت عدم نیاز، از کار کردن و فعالیت‌های اجتماعی نگریزد. [1] . آل عمران، 142.
ممکن است منظور پرسشگر، یکی از این دو موضوع باشد:
1. اگر مراد از کار، فعالیتهای معنوی، یعنی کارهای واجب و مستحبی باشد که در شرع مقدس اسلام بر انسانها تکلیف شده است، طبیعی است که انسان بدون چنین فعالیتهایی به بهشت دست نخواهد یافت: «أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا یَعْلَمِ اللَّهُ الَّذینَ جاهَدُوا مِنْکُمْ وَ یَعْلَمَ الصَّابِرین»؛[1] آیا چنین پنداشتید که (تنها با ادّعای ایمان) وارد بهشت خواهید شد، در حالیکه خداوند هنوز مجاهدان از شما و صابران را مشخّص نساخته است؟!
در این فرض انسان نه تنها به بهشت راه نخواهد یافت و از نعمتهای آن بهرهای نخواهد داشت، بلکه به دلیل مخالفت با دستورات الهی(واجبات) مستحق جهنم خواهد بود. به عنوان نمونه کسی که در کارنامهاش سرپیچی از واجباتی؛ مانند نماز، روزه، حج، جهاد و... باشد، در عین حال موحد از دنیا برود، به نظر میرسد حداقل برای مدتی از دوزخیان باشد.
2. اما اگر مراد از کار، کار مادی باشد، این کار زمانی واجب است که انسان برای تأمین نیازهای مادی خود و خانوادهاش به کار احتیاج داشته باشد، در عین حال از روی تنبلی و بیغیرتی اقدام به کسب و کار نکند و خانوادهاش را در تنگدستی و مشقت قرار دهد، او نیز مستحق جهنم خواهد بود. اما در غیر این صورت کار کردن واجب نیست و طبیعتاً مجازاتی را به دنبال نخواهد داشت، ولی انسان باید در هر حال برای جامعه خود مفید بوده و حتی در صورت عدم نیاز، از کار کردن و فعالیتهای اجتماعی نگریزد. [1] . آل عمران، 142.
- [سایر] اگر شخصی در کل زندگیاش هیچ کاری انجام ندهد، بهشت از آن او است یا جهنم؟
- [سایر] چطور میتوان به کسی که تازه میخواهد مسلمان شود آدرس بهشت و جهنم را داد؟ جای بهشت و جهنم کجاست؟
- [سایر] بهشت کجاست ؟ آیا بهشت و دوزخ در همین دنیاست ؟
- [سایر] حقیقت بهشت و جهنم چیست؟
- [سایر] بهشت و جهنم چگونه هستند؟
- [سایر] طبقات دوزخ و بهشت را بیان کنید؟
- [سایر] آیا بهشت و دوزخ الآن موجودند؟
- [سایر] غایت و نهایت بهشت و جهنم چیست ؟
- [سایر] آیا جهنم و بهشت حقیقت دارد؟
- [سایر] چهره بهشت و دوزخ را ترسیم نمایید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که چیزی را اجاره داده تا آن را تحویل ندهد حق ندارد مال الاجاره آن را مطالبه کند، همچنین اگر برای انجام کاری اجیر شده پیش از انجام کار حق مطالبه اجرت ندارد.
- [آیت الله مظاهری] اگر به کسی که کاری را باید انجام دهد، نظیر کارمندی که در وقت اداری باید کاری را انجام دهد، چیزی بدهند، برای گیرنده حرام است، ولی دهنده اگر مجبور باشد مانعی ندارد، نظیر اینکه اگر آن را ندهد کارش انجام نمیشود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر ملتفت شود، چنانچه کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد، باید نیّت کند و روزه او صحیح است و اگر کاری که روزه را باطل میکند انجام داده باشد، یا بعد از ظهر ملتفت شود که رمضان است، روزه او باطل میباشد ولی باید تا مغرب کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر ملتفت شود، چنانچه کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد باید نیّت کند و روزه او صحیح است و اگر کاری که روزه را باطل میکند انجام داده باشد یا بعد از ظهر ملتفت شود که ماه رمضان است روزه او باطل میباشد، ولی باید تا مغرب کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر ملتفت شود، چنانچه کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد، باید نیت کند و روزهی او صحیح است و اگر کاری که روزه را باطل میکند انجام داده باشد، یا بعد از ظهر ملتفت شود که ماه رمضان است، روزهی او باطل میباشد؛ ولی باید تا مغرب کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نماید.
- [آیت الله خوئی] اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر ملتفت شود، چنانچه کاری که روزه را باطل میکند انجام داده باشد، یا بعداز ظهر ملتفت شود که ماه رمضان است، روزه او باطل میباشد ولی باید تا مغرب کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نماید. و همچنین است حکم بنابر احتیاط واجب اگر پیش از ظهر ملتفت شود و کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد.
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی کاری را بدون جعاله یا با جعاله انجام دهد و قصد او این باشد که پولی نگیرد، مستحق اجرت نخواهد بود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بر شخصی که نماز جمعه واجب است چنانچه آن را در وقتش انجام ندهد لازم است نماز ظهر را بخواند و چنانچه نماز ظهر را هم ترک کرد باید قضاء نماز ظهر را بجا آورد.
- [آیت الله علوی گرگانی] لازم نیست انسان نیّت روزه را از قلب خود بگذراند یا مثلاً بگوید فردا روزه میگیرم، بلکه همینقدر که برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد کافی است وبرای آن که یقین کند تمام این مدّت را روزه بوده، باید مقداری پیش از اذان صبح ومقداری هم بعد از مغرب از انجام کاری که روزه را باطل میکند خودداری نماید.
- [آیت الله مظاهری] نیّت یعنی توجّه به عمل برای اطاعت فرمان خدا، و لازم نیست انسان نیّت را به زبان بگوید یا از قلب خود بگذارند، بلکه همین قدر که برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد کافی است و برای آنکه یقین کند تمام این مدّت را روزه بوده، باید مقداری پیش از اذان صبح و مقداری هم بعد از مغرب از انجام کاری که روزه را باطل میکند خودداری نماید.