خداوند برای اثبات پیامبری پیامبرانش به مردم، به آنها معجزاتی عطا کرده است تا بتوانند پیامبران واقعی را از دروغ‌گویان مدعی تشخیص دهند.[1] هر کدام از پیامبران، معجزات مخصوص به خود دارند که در قرآن به برخی از آنها اشاره شده است. یکی از این پیامبران، حضرت عیسی(ع) است که در قرآن کریم معجزات متعددی برای آن‌حضرت ذکر شده است.
1. قبل از اینکه حضرت عیسی(ع) مأمور به هدایت مردم شود، معجزه سخن گفتن، در ساعات اولیه زندگی بود. علت اصلی بروز این معجزه، دل‌داری دادن به مادر خود و رفع تهمت از ساحت پاک او بود. حضرت عیسی(ع) پس از تولد با مادر خود سخن گفت و به او دل‌داری داد: «فَنَادَاهَا مِن تحَتهِا أَلَّا تحَزَنیِ قَدْ جَعَلَ رَبُّکِ تحَتَکِ سَرِیًّا»؛[2] ناگهان از طرف پایین پایش او را صدا زد که؛ غمگین مباش! پروردگارت زیر پای تو چشمه آبی (گوارا) قرار داده است. او برای مرتبه دوم، برای دفع تهمت از مادرش، با مردم سخن گفت و خود را پیامبر خدا معرّفی کرد: «قَالَ إِنیِّ عَبْدُ اللَّهِ ءَاتَانیَِ الْکِتَابَ وَ جَعَلَنیِ نَبِیًّا* وَ جَعَلَنی مُبارَکاً أَیْنَ ما کُنْتُ وَ أَوْصانی بِالصَّلاةِ وَ الزَّکاةِ ما دُمْتُ حَیًّا * وَ جَعَلَنیِ مُبَارَکا أَیْنَ مَا کُنتُ وَ أَوْصَانیِ بِالصَّلَوةِ وَ الزَّکَوةِ مَا دُمْتُ حَیًّا * وَ بَرَّا بِوَالِدَتیِ وَ لَمْ یجَعَلْنیِ جَبَّارًا شَقِیًّا * وَ السَّلَامُ عَلیََّ یَوْمَ وُلِدتُّ وَ یَوْمَ أَمُوتُ وَ یَوْمَ أُبْعَثُ حَیًّا»؛[3] گفت: من بنده خدایم او کتاب [آسمانی] به من داده و مرا پیامبر قرار داده است، و مرا -هر جا که باشم- وجودی پربرکت قرار داده و تا زمانی که زنده‌ام، مرا به نماز و زکات توصیه کرده است، و مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده و جبّار و شقی قرار نداده است، و سلام [خدا] بر من، در آن روز که متولّد شدم، و در آن روز که می‌میرم، و آن روز که زنده برانگیخته خواهم شد. در آیه‌ای دیگر به صورت مجمل به این معجزه اشاره شده است. «وَ یُکَلِّمُ النَّاسَ فیِ الْمَهْدِ وَ کَهْلًا وَ مِنَ الصَّالِحِینَ»؛[4] و با مردم در گهواره [به اعجاز] و در میان‌سالی [به وحی] سخن می‌گوید، و از شایستگان است.
2. معجزات دیگر؛ زنده ساختن مردگان، شفا دادن بیماران، اخبار از غیب و در آخر نازل کردن مائده آسمانی بود. در آیه‌ای از قرآن آمده: «وَ رَسُولاً إِلیَ بَنیِ إِسْرَ ءِیلَ أَنیِّ قَدْ جِئْتُکُم بِایَةٍ مِّن رَّبِّکُمْ أَنیِّ أَخْلُقُ لَکُم مِّنَ الطِّینِ کَهَیْئةِ الطَّیرْ فَأَنفُخُ فِیهِ فَیَکُونُ طَیرْا بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُبْرِئُ الْأَکْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ وَ أُحْیِ الْمَوْتیَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُنَبِّئُکُم بِمَا تَأْکلُونَ وَ مَا تَدَّخِرُونَ فیِ بُیُوتِکُمْ إِنَّ فیِ ذَالِکَ لاَیَةً لَّکُمْ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ»؛[5] و فرستاده‌ای به سوی بنی اسرائیل [قرار می‌دهد که به آنان می‌گوید] که من نشانه‌ای برای شما از جانب پروردگارتان آورده‌ام، من از گل برای شما چیزی به صورت پرنده می‌سازم، پس در آن می‌دمم که به اراده خداوند پرنده‌ای می‌گردد، و کور مادرزاد و پیس را بهبود می‌بخشم و مردگان را به اراده خداوند زنده می‌کنم، و شما را از آنچه می‌خورید و آنچه در خانه‌هایتان ذخیره می‌کنید خبر می‌دهم. حقاً که در این نشانه‌ای [از توحید و علم و قدرت خدا و نبوت من] است برای شما اگر مؤمن باشید. همین معجزات را در آیه‌ای دیگر با بیانی متفاوت از آیه قبل بیان می‌کند: «إِذْ قَالَ اللَّهُ یَاعِیسیَ ابْنَ مَرْیَمَ اذْکُرْ نِعْمَتیِ عَلَیْکَ وَ عَلیَ وَالِدَتِکَ إِذْ أَیَّدتُّکَ بِرُوحِ الْقُدُسِ تُکلَّمُ النَّاسَ فیِ الْمَهْدِ وَ کَهْلًا وَ إِذْ عَلَّمْتُکَ الْکِتَابَ وَ الحْکْمَةَ وَ التَّوْرَئةَ وَ الْانجِیلَ وَ إِذْ تخَلُقُ مِنَ الطِّینِ کَهَیْئةِ الطَّیرْ بِإِذْنیِ فَتَنفُخُ فِیهَا فَتَکُونُ طَیرْا بِإِذْنیِ وَ تُبرْئُ الْأَکْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ بِإِذْنیِ وَ إِذْ تخُرِجُ الْمَوْتیَ بِإِذْنیِ وَ إِذْ کَفَفْتُ بَنیِ إِسْرَ ءِیلَ عَنکَ إِذْ جِئْتَهُم بِالْبَیِّنَاتِ فَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُواْ مِنهْمْ إِنْ هَاذَا إِلَّا سِحْرٌ مُّبِینٌ»؛[6] [به خاطر بیاور] هنگامی را که خداوند به عیسی بن مریم گفت: یاد کن نعمتی را که به تو و مادرت بخشیدم! زمانی که تو را با روح القدس تقویت کردم که در گاهواره و به هنگام بزرگی، با مردم سخن می‌گفتی و هنگامی که کتاب و حکمت و تورات و انجیل را به تو آموختم و هنگامی که به فرمان من، از گل چیزی به صورت پرنده می‌ساختی، و در آن می‌دمیدی، و به فرمان من، پرنده‌ای میشد و کور مادرزاد، و مبتلا به بیماری پیسی را به فرمان من، شفا می‌دادی و مردگان را [نیز] به فرمان من زنده می‌کردی و هنگامی که بنی اسرائیل را از آسیب رساندن به تو، بازداشتم در آن موقع که دلایل روشن برای آنها آوردی، ولی جمعی از کافران آنها گفتند: اینها جز سحر آشکار نیست.
و معجزه دیگر، نزول مائده آسمانی بود که به درخواست حواریون و با دعای حضرت عیسی(ع) نازل گردید: «قَالَ عِیسیَ ابْنُ مَرْیَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا أَنزِلْ عَلَیْنَا مَائدَةً مِّنَ السَّمَاءِ تَکُونُ لَنَا عِیدًا لّأِوَّلِنَا وَ ءَاخِرِنَا وَ ءَایَةً مِّنکَ وَ ارْزُقْنَا وَ أَنتَ خَیرُ الرَّازِقِینَ * قَالَ اللَّهُ إِنیِّ مُنزَّلُهَا عَلَیْکُمْ...»؛[7] عیسی بن مریم دعا کرد: «خدایا! پروردگارا! از آسمان مائده‌ای بر ما بفرست! تا برای اول و آخر ما، عیدی باشد، و نشانه‌ای از تو و به ما روزی ده! تو بهترین روزی دهندگانی! خدا در پاسخ فرمود: این کار را برایتان انجام خواهم داد. [1] . ر.ک: «شناخت مدعی وحی (پیامبر)»، سؤال 119؛ «جایگاه معجزه در رسالت انبیاء»، سؤال 11681. [2] . مریم، 24. [3] . مریم، 30 - 33. [4] . آل عمران، 46. [5] . آل عمران، 49. [6] . مائده، 110. [7] . مائده، 114 - 115.
