منظور از شفاعت عظمی چیست و مخصوص کدام‌یک از معصومان می‌باشد؟
شفاعت عُظمی یا کبری؛ مقامی است بلند مرتبه و رفیع برای پیامبر گرامی اسلام(ص) که در روز قیامت فراگیر است و شامل همه انسان‌ها - بر اساس لیاقت - می‌شود.[1] بنابر برخی روایات و دیدگاه مفسّران قرآن؛[2] شفاعت کبری همان مقام محمودی است که خداوند در قرآن کریم به پیامبرش وعده می‌دهد: «وَ مِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَکَ عَسی‏ أَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقاماً مَحْمُوداً».[3] در این مقام، پیامبر گرامی اسلام(ص) همه مردم را شفاعت می‌کند. در این مقام، پرچم حمد، به‌دست او برافراشته می‌شود و پیامبران و فرشتگان در زیر آن جمع می‌شوند. او اول شفاعت کننده و اول کسی است که شفاعت او به درگاه خدا قبول می‌شود.[4] و شفاعت ائمه طاهرین(ع) در مرتبه بعد از شفاعت پیامبر خدا(ص) قرار دارد.[5]   [1] . پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص 305، قم، زمزم هدایت، چاپ دوم، 1386 ش؛ نیز ر.ک: فیض کاشانی، ملا محسن، رسائل فیض کاشانی، ج1، رساله 1، ص 84، تهران، مدرسه عالی شهید مطهری‏، چاپ اول‏، 1387 ش‏؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ‏8، ص 38 و 42، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق. [2] . طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القران، ج 6، ص671، تهران، انتشارات ناسر خسرو، چاپ سوم، 1372ش؛ طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 13، ص176، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417ق؛ قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ج 10، ص 309 – 310، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ اول، 1364ش؛ مراغی، احمد بن مصطفی، تفسیر المراغی، ج ‏15، ص 84، بیروت، داراحیاء التراث العربی، بی‌تا. [3] . «و پاسی از شب را برای عبادت و بندگی بیدار باش که این افزون [بر واجب‏] ویژه توست، امید است پروردگارت تو را [به سبب این عبادت ویژه‏] به جایگاهی ستوده برانگیزد»؛ اسراء، 79. [4] . مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 6، ص671. [5] . ر.ک: «شفاعت در قیامت»، سؤال 440؛ «توسل و شفاعت از نگاه اهل سنت»، سؤال 4889.
عنوان سوال:

منظور از شفاعت عظمی چیست و مخصوص کدام‌یک از معصومان می‌باشد؟


پاسخ:

شفاعت عُظمی یا کبری؛ مقامی است بلند مرتبه و رفیع برای پیامبر گرامی اسلام(ص) که در روز قیامت فراگیر است و شامل همه انسان‌ها - بر اساس لیاقت - می‌شود.[1]
بنابر برخی روایات و دیدگاه مفسّران قرآن؛[2] شفاعت کبری همان مقام محمودی است که خداوند در قرآن کریم به پیامبرش وعده می‌دهد: «وَ مِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَکَ عَسی‏ أَنْ یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقاماً مَحْمُوداً».[3]
در این مقام، پیامبر گرامی اسلام(ص) همه مردم را شفاعت می‌کند. در این مقام، پرچم حمد، به‌دست او برافراشته می‌شود و پیامبران و فرشتگان در زیر آن جمع می‌شوند. او اول شفاعت کننده و اول کسی است که شفاعت او به درگاه خدا قبول می‌شود.[4] و شفاعت ائمه طاهرین(ع) در مرتبه بعد از شفاعت پیامبر خدا(ص) قرار دارد.[5]   [1] . پژوهشکده تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص 305، قم، زمزم هدایت، چاپ دوم، 1386 ش؛ نیز ر.ک: فیض کاشانی، ملا محسن، رسائل فیض کاشانی، ج1، رساله 1، ص 84، تهران، مدرسه عالی شهید مطهری‏، چاپ اول‏، 1387 ش‏؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ‏8، ص 38 و 42، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق. [2] . طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القران، ج 6، ص671، تهران، انتشارات ناسر خسرو، چاپ سوم، 1372ش؛ طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 13، ص176، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، 1417ق؛ قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ج 10، ص 309 – 310، تهران، انتشارات ناصر خسرو، چاپ اول، 1364ش؛ مراغی، احمد بن مصطفی، تفسیر المراغی، ج ‏15، ص 84، بیروت، داراحیاء التراث العربی، بی‌تا. [3] . «و پاسی از شب را برای عبادت و بندگی بیدار باش که این افزون [بر واجب‏] ویژه توست، امید است پروردگارت تو را [به سبب این عبادت ویژه‏] به جایگاهی ستوده برانگیزد»؛ اسراء، 79. [4] . مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 6، ص671. [5] . ر.ک: «شفاعت در قیامت»، سؤال 440؛ «توسل و شفاعت از نگاه اهل سنت»، سؤال 4889.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین