آیا گزارشی وجود دارد که پیامبر(ص) به کفار ناسزا گفته باشند؟
اساس اسلام بر اخلاق، نزاکت، ادب بنا نهاده شده است، تا آن‌جا که پیامبر اکرم(ص) فرمود: «من از آن رو برانگیخته شدم که اخلاق کریمه [و صفات ستوده و انسانی را] در بشر به کمال رسانم»‏.[1] ‏از این‌رو؛ رهبران معصوم ما، زمانی که مشاهده می‌کردند مسلمانان، از کلمات ناپسند و رکیک استفاده می‌کنند، آنان را از آن بازمی‌داشتند. خداوند در قرآن کریم در نکوهش دشنام و ناسزا گفتن می‌فرماید: «کسانی که غیر خدا را می‌خوانند دشنام ندهید، مبادا آنها [نیز] از روی [ظلم و] جهل، خدا را دشنام دهند».[2] امام علی(ع) زمانی که می‌بیند در جنگ صفین اصحابشان به شامیان ناسزا می‌گویند، فرمود: «من خوش ندارم که شما دشنام دهنده باشید، اما اگر کردارشان را تعریف، و حالات آنان را بازگو می‌کردید به سخن راست نزدیک‌تر، و عذر پذیرتر بود».[3] بر این اساس، اساساً فحش و ناسزا، کاری قبیح و زشت است؛ لذا انسان مؤمن فحّاش و ناسزاگو نیست. علاوه بر این؛ ناسزا موجب می‌شود که طرف مقابل هم ناسزا بگوید. دشنام در اثر نبودن منطق و در اثر زبونی است. شخص تا می‌تواند لازم است طرف را با منطق مجاب نماید. با این وجود، از دیدگاه اسلام و با استفاده از قانون «مقابله به مثل» می توان برای جلوگیری از رفتار متکبّرانه و توهین‌آمیز دشمن، رفتاری متقابل را پیش گرفت. برای آگاهی بیشتر در این‌باره نمایه‌های زیر را مطالعه کنید که به طور تفصیلی به این مسئله پرداخته شده است: 1. «سبّ و لعن از نگاه اسلام»، سؤال 40059 2. «مراتب لعن و دوری از رحمت خدا»، سؤال 30936 3. «نفرین شدگان پیامبر اسلام(ص)»، سؤال 42549 4. نفرین و لعن دشمنان در سیره عملی امامان(ع)، سؤال 48767 5 . توهین علی (ع) به مرد خارجی، سؤال 11215   [1] . طبرسی‏، حسن، مکارم الأخلاق، ص 8، قم، شریف رضی‏، چاپ چهارم، 1370ش‏. [2] . انعام، 108. [3] . سید رضی، نهج البلاغة، ص 323، قم، هجرت‏، چاپ اول، 1414ق‏.
عنوان سوال:

آیا گزارشی وجود دارد که پیامبر(ص) به کفار ناسزا گفته باشند؟


پاسخ:

اساس اسلام بر اخلاق، نزاکت، ادب بنا نهاده شده است، تا آن‌جا که پیامبر اکرم(ص) فرمود: «من از آن رو برانگیخته شدم که اخلاق کریمه [و صفات ستوده و انسانی را] در بشر به کمال رسانم»‏.[1] ‏از این‌رو؛ رهبران معصوم ما، زمانی که مشاهده می‌کردند مسلمانان، از کلمات ناپسند و رکیک استفاده می‌کنند، آنان را از آن بازمی‌داشتند.
خداوند در قرآن کریم در نکوهش دشنام و ناسزا گفتن می‌فرماید: «کسانی که غیر خدا را می‌خوانند دشنام ندهید، مبادا آنها [نیز] از روی [ظلم و] جهل، خدا را دشنام دهند».[2]
امام علی(ع) زمانی که می‌بیند در جنگ صفین اصحابشان به شامیان ناسزا می‌گویند، فرمود: «من خوش ندارم که شما دشنام دهنده باشید، اما اگر کردارشان را تعریف، و حالات آنان را بازگو می‌کردید به سخن راست نزدیک‌تر، و عذر پذیرتر بود».[3]
بر این اساس، اساساً فحش و ناسزا، کاری قبیح و زشت است؛ لذا انسان مؤمن فحّاش و ناسزاگو نیست. علاوه بر این؛ ناسزا موجب می‌شود که طرف مقابل هم ناسزا بگوید.
دشنام در اثر نبودن منطق و در اثر زبونی است. شخص تا می‌تواند لازم است طرف را با منطق مجاب نماید.
با این وجود، از دیدگاه اسلام و با استفاده از قانون «مقابله به مثل» می توان برای جلوگیری از رفتار متکبّرانه و توهین‌آمیز دشمن، رفتاری متقابل را پیش گرفت.
برای آگاهی بیشتر در این‌باره نمایه‌های زیر را مطالعه کنید که به طور تفصیلی به این مسئله پرداخته شده است:
1. «سبّ و لعن از نگاه اسلام»، سؤال 40059
2. «مراتب لعن و دوری از رحمت خدا»، سؤال 30936
3. «نفرین شدگان پیامبر اسلام(ص)»، سؤال 42549
4. نفرین و لعن دشمنان در سیره عملی امامان(ع)، سؤال 48767
5 . توهین علی (ع) به مرد خارجی، سؤال 11215   [1] . طبرسی‏، حسن، مکارم الأخلاق، ص 8، قم، شریف رضی‏، چاپ چهارم، 1370ش‏. [2] . انعام، 108. [3] . سید رضی، نهج البلاغة، ص 323، قم، هجرت‏، چاپ اول، 1414ق‏.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین