قلّه قرآن کدام سوره و کدام آیه است؟ آیا روایتی در این‌باره داریم؟
در متون روایی، «سوره بقره» بویژه فراز «آیة الکرسی»، قُلّه قرآن معرفی شده‌ است.[1] در این‌جا به ذکر چند نمونه از این روایات بسنده می‌شود: 1. پیامبر اکرم(ص): «هر چیزی قلّه‌ای دارد و قلّه قرآن، سوره بقره است. در این سوره، آیه‌ای است که سَرور آیات قرآن است و آن، آیة الکرسی است».[2] 2. پیامبر اکرم(ص): «برای هر چیزی قله‌ای است و قله قرآن، سوره بقره می‌باشد».[3] 3. امام صادق(ع): «برای هر چیزی قله‌ای هست و قله قرآن آیة الکرسی است، هر کسی یک‌بار آن‌را بخواند خداوند هزار ناگواری از ناگواری‌های دنیا و هزار ناگواری از ناگواری‌های آخرت را از او بگرداند، آسان‌ترین ناگواری دنیا فقر و آسان‌ترین ناگواری آخرت عذاب قبر است و من به امید ارتقای درجه و مقامم آن‌را می‌خوانم».[4] در همین راستا می‌توان گفت که برتری سوره بقره از نظر جامعیت و طولانی بودن‏ آن است.[5] این سوره گسترده؛ اصول معارف، اخلاق، حقوق و احکام فقهی فراوانی را در خود دارد و از این جهت در میان سوره‌ها بی‌همتا است و فراز «آیة الکرسی» از این سوره نیز برجستگی بیشتری داشته و مشتمل بر مضامین بلند توحید و خداشناسی است که از این جهت نسبت به آیات دیگر این سوره دارای اوج و عظمت می‌باشد.[6] بنابراین، از جهت قله بودن سوره؛ سوره بقره قله قرآن است و از جهت قله بودن آیه؛ آیة الکرسی قله قرآن می‌باشد.   [1] . سیوطی، جلال الدین، الاتقان فی علوم القرآن، ج ‏1، ص 196، بیروت، دار الکتاب العربی‏، چاپ دوم، 1421ق؛  زرقانی، محمد عبد العظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ج ‏1، ص 334، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‏تا. [2] . ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی، ج 5، ص 157، مصر، شرکة مکتبة و مطبعة مصطفی البابی الحلبی، چاپ دوم، 1395ق؛ شریف الرضی، محمد بن حسین، المجازات النبویة، محقق: صبحی صالح، ص 371، قم، دار الحدیث، چاپ اول، 1422ق. [3] . ابن أبی جمهور، محمد بن زین الدین، عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، محقق: عراقی، مجتبی، ج ‏1، ص 285، قم، دار سید الشهداء للنشر، چاپ اول، 1405ق. [4] . عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، محقق، رسولی محلاتی، هاشم، ج ‏1، ص 136، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق. [5] . آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، محقق، عطیة، علی عبدالباری، ج ‏1، ص 554، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، 1415ق؛ جعفری، یعقوب‏، تفسیر کوثر، ج ‏1، ص 34، قم، هجرت‏، چاپ اول‏، بی‌تا. [6] . ر. ک: «آیة الکرسی»، سؤال 48521؛ «ثواب خواندن آیة الکرسی»، سؤال 75372.
عنوان سوال:

قلّه قرآن کدام سوره و کدام آیه است؟ آیا روایتی در این‌باره داریم؟


پاسخ:

در متون روایی، «سوره بقره» بویژه فراز «آیة الکرسی»، قُلّه قرآن معرفی شده‌ است.[1] در این‌جا به ذکر چند نمونه از این روایات بسنده می‌شود:
1. پیامبر اکرم(ص): «هر چیزی قلّه‌ای دارد و قلّه قرآن، سوره بقره است. در این سوره، آیه‌ای است که سَرور آیات قرآن است و آن، آیة الکرسی است».[2]
2. پیامبر اکرم(ص): «برای هر چیزی قله‌ای است و قله قرآن، سوره بقره می‌باشد».[3]
3. امام صادق(ع): «برای هر چیزی قله‌ای هست و قله قرآن آیة الکرسی است، هر کسی یک‌بار آن‌را بخواند خداوند هزار ناگواری از ناگواری‌های دنیا و هزار ناگواری از ناگواری‌های آخرت را از او بگرداند، آسان‌ترین ناگواری دنیا فقر و آسان‌ترین ناگواری آخرت عذاب قبر است و من به امید ارتقای درجه و مقامم آن‌را می‌خوانم».[4]
در همین راستا می‌توان گفت که برتری سوره بقره از نظر جامعیت و طولانی بودن‏ آن است.[5] این سوره گسترده؛ اصول معارف، اخلاق، حقوق و احکام فقهی فراوانی را در خود دارد و از این جهت در میان سوره‌ها بی‌همتا است و فراز «آیة الکرسی» از این سوره نیز برجستگی بیشتری داشته و مشتمل بر مضامین بلند توحید و خداشناسی است که از این جهت نسبت به آیات دیگر این سوره دارای اوج و عظمت می‌باشد.[6]
بنابراین، از جهت قله بودن سوره؛ سوره بقره قله قرآن است و از جهت قله بودن آیه؛ آیة الکرسی قله قرآن می‌باشد.   [1] . سیوطی، جلال الدین، الاتقان فی علوم القرآن، ج ‏1، ص 196، بیروت، دار الکتاب العربی‏، چاپ دوم، 1421ق؛  زرقانی، محمد عبد العظیم، مناهل العرفان فی علوم القرآن، ج ‏1، ص 334، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‏تا. [2] . ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی، ج 5، ص 157، مصر، شرکة مکتبة و مطبعة مصطفی البابی الحلبی، چاپ دوم، 1395ق؛ شریف الرضی، محمد بن حسین، المجازات النبویة، محقق: صبحی صالح، ص 371، قم، دار الحدیث، چاپ اول، 1422ق. [3] . ابن أبی جمهور، محمد بن زین الدین، عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، محقق: عراقی، مجتبی، ج ‏1، ص 285، قم، دار سید الشهداء للنشر، چاپ اول، 1405ق. [4] . عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، محقق، رسولی محلاتی، هاشم، ج ‏1، ص 136، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، 1380ق. [5] . آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، محقق، عطیة، علی عبدالباری، ج ‏1، ص 554، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، 1415ق؛ جعفری، یعقوب‏، تفسیر کوثر، ج ‏1، ص 34، قم، هجرت‏، چاپ اول‏، بی‌تا. [6] . ر. ک: «آیة الکرسی»، سؤال 48521؛ «ثواب خواندن آیة الکرسی»، سؤال 75372.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین