پاسخ اجمالی:
در قرآن کریم آیاتی وجود دارد که ناظر به گفت و گوی بین اهل بهشت و جهنم بوده، اجمالاً خبر از امکان اطلاع اهل بهشت از حال جهنمیان و عاقبت اشخاص در جهنم می دهد.
پاسخ تفصیلی:
در قرآن کریم آیاتی است که ناظر به گفت و گوی بین اهل بهشت و جهنم بوده، اجمالا خبر از امکان اطلاع اهل بهشت از حال جهنمیان و عاقبت اشخاص در جهنم می دهد. همچنین مردان اعراف بر اهل بهشت و جهنم اشراف داشته و همه را به سیمایشان می شناسند. در روایات بسیاری اشاره شده است که مردان اعراف به طور خاص امامان معصوم هستند و به طور عام انسان های برگزیده ای هستند که در جایگاهی بعد ائمه قرار داشته و احاطه وجودی بر بهشت و جهنم و اهل آن دارند.
در این جا ترجمه برخی از این آیات را نقل می کنیم:
1. آیه 50-57 سوره صافات:
(در بهشت برخی به برخی دیگر رو می کنند و از هم سوال می کنند. یکی از آن ها می گوید: همانا من دوستی داشتم که به من می گفت آیا تو تصدیق می کنی . آیا بعد از اینکه مُردیم و خاک شدیم باز خواست خواهیم شد. (فرد بهشتی) گوید: آیا شما اطلاعی ازحال او دارید. آنگاه اطلاع یابد پس او را در وسط جهنم بیند. به او گوید به خدا که نزدیک بود من را به ضلالت افکنی. اگر رحمت خدا نبود من هم از حاضران (در جهنم) بودم) [1] .
2- آیه 38- 50 سوره مدثّر
(هرکسی رهین اعمال خویش است مگر اصحاب یمین که در بهشت هایی پرس و جو میکنند، از حال مجرمان. (از آنان) می پرسند: چه چیزی شما را به عذاب سوق داد. گویند ما از نمازگزاران نبودیم و مستمندان را اطعام نمی کردیم و بااهل باطل به بطالت و بیهوده گوئی می گذراندیم و روز قیامت را دروغ می پنداشتیم تا آن که یقین بر ما فرارسید. پس شفاعت شفاعت کنندگان سودی به حال آنان ندارد . چه شده است که آنان از یادآوری و تذکر گریزانند؛ همچون گورخران وحشی که از شیر فرار می کنند) [2] .
3- آیه 44-51 سوره اعراف
و آنگاه بهشتیان دوزخیان را ندا کنند که آنچه پیامبران از مقامات بهشتی به ما وعده دادند، ما به حق و حقیقت یافتیم. آیا شما نیز بدانچه از عذاب دوزخ وعده دادند به حقیقت رسیدید؟ گویند بلی ما هم به سزای خود رسیدیم و آنگاه میان آنها منادیی ندا کند که لعنت خدا بر ستمکاران باد.آنان که بندگان خدا را از راه باز می‌دارند و راه کج را می‌طلبند ،آنها به قیامت ایمان ندارند.
و میان این دو گروه (بهشتیان و دوزخیان) حایلی است [از سرشت نیک و بد که مانع دیدار آن دو گروه از یکدیگر نیست ولی مانع رسیدن آنها به یکدیگر است].
و بر اعراف مردانی هستند که هر یک از آن دو دسته را به سیمایشان می‌شناسند و اهل بهشت را ندا کرده گویند: سلام بر شما باد. در حالی که آنان هنوز داخل بهشت نشده‌اند، لیکن آرزوی دخول آن را دارند.
چون نظر آنها (اهل اعراف) بر اهل دوزخ افتد گویند پروردگارا منزل ما را با این ستمکاران به یک جای قرار مده،و اهل اعراف مردانی را که آنها را به سیمایشان می‌شناسند آواز دهند و گویند: دیدید که جمع مال و جاه و آنچه بر آن فخر و تکبّر می‌کردید به حال شما اصلا سودمند نبود آیا مقام آن گروه از مؤمنان را که سوگند یاد می‌کردید که خدا آنان را مشمول عنایت و رحمت خود نمی‌گرداند، می‌بینید؟
و اهل دوزخ، بهشتیان را آواز کنند که ما را از آبهای گوارا و از نعمتهای بهشتی که خدا روزی شما کرده است بهره‌مند سازید. آنها پاسخ دهند که خدا اینها را بر کافران حرام کرده است.
آنان که دین خدا را به افسوس و بازیچه گرفته، متاع حیات دنیا آنها را فریفت و غافل کرد، امروز هم ما آنها را به رحمت در نظر نمی‌آوریم چنانکه آنان دیدار این چنین روزی را به خاطر نمی‌آوردند. و آیات ما را، انکار کردند). [3]
پی نوشتها:
[1] الصافات، 5-57.
[2] المدثر، 38-50.
[3] الاعراف،44-51؛ ترجمه بیان السعاده، نرم افزار جامع التفاسیر.
منبع: www.islamquest.net
