تفاوت «أرأیتم» با «أرأیتکم» در سوره انعام در چیست؟

شرح پرسش:
آیه 46 سوره انعام این گونه آغاز می‌شود: (قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَخَذَ اللّهُ...)، اما آیه 47 به این نحو: (قُلْ أَرَأَیْتَکمْ إِنْ أَتاکمْ عَذابُ اللّهِ...). این تفاوت تعبیر بین (أَرَأَیْتُمْ) و (أَرَأَیْتَکمْ) برای چیست و از نظر معنا چه تفاوتی می‌کند؟

پاسخ :
(رأیتم) در آیه شریفه: (قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَخَذَ اللّهُ)،[1] صیغه مفرد مخاطب و ضمیر تاء، فاعلِ فعل (رأی) است، و (میم) در آن علامت جمع است.[2] همچنین، (رَأَیْتَکُمْ) در آیه (قُلْ أَرَأَیْتَکمْ إِنْ أَتاکمْ عَذابُ اللّهِ)،[3] صیغه مفرد مخاطب و ضمیر تاء، فاعلِ فعل (رأی) است، و لفظ (کُم)، علامت خطاب و به جای ضمیر متّصل فعل در تثنیه، جمع و مفرد، ضمیر متّصل مفعولی است و صیغه مفرد فعل و فاعل به حال خود باقی می ‌مانند.[4]
(أرأیتم) و (رَأَیْتَکُمْ)، در هر دو آیه، اشاره به تأکید و توجّه دادن بیشتر و تنبیه مخاطب است که به دقّت بررسی کرده و ببینند که در مقابل اراده خداوند متعال هیچگونه قدرتی ندارند.[5]
پی نوشت:
[1]. انعام، 46.
[2]. دعاس،حمیدان، قاس، اعراب القرآن الکریم، ج 1، ص 303، دارالمنیر و دارالفارابی، دمشق، چاپ اول، 1425ق.
[3]. انعام، 47.
[4]. مصطفوی، حسن، تفسیر روشن، ج 7، ص 368 و 379، مرکز نشر کتاب، تهران، 1380 ش.
[5]. ر.ک: همان، ص 368.
منبع:islamquest.net