وحی در لغت به معنای آگاهانیدن یا سخن گفتن پنهانی و یا الهام، طلب، اشاره سریع رمزی، رؤیا و... می‌باشد که به دو قسم کلی قابل تقسیم است: 1. وحی تشریعی: خداوند به پیامبران خویش نازل کرده و از طریق آنان به مردم ابلاغ نموده است. ماهیت این گونه وحی به صورت کامل برای ما آشکار نیست، چرا که امری است فوق ادراک بشر عادی و فقط به واسطه توضیح انبیا قابل فهم (آن هم به میزانی اندک) می‌باشد. 2. وحی تکوینی: در مقابل وحی تشریعی است و انواع گوناگونی دارد: أ) الهام درونی انسان: خدا به برخی از بندگان خود مسائلی را به طور درونی الهام می‌کند، مانند الهام خداوند به مادر حضرت موسی که بچه خود را شیر دهد.(1) ب) الهام فطری به انسان: مانند فطرت خدا جویی در انسان‌ها یا الهام فجور و تقوی به انسان که در آیه 7 سوره شمس به آن اشاره شده است. ج) الهام غریزی به حیوانات: در قرآن آیاتی وارد شده که دلالت دارد گاه خداوند اموری را به طور غریزی به حیوانات الهام می‌کند، مانند: "خداوند برای زنبور عسل وحی فرستاد که در کوه‌ها خانه بگیرد".(2) ه' ) فرمان به جمادات: اگر خداوند بخواهد در جمادات تحولاتی ایجاد کند، به آن‌ها فرمان می‌دهد، که به وحی تعبیر شده است، چنان که درباره تحولاّت زمین در قیامت می‌فرماید: "بأنّ ربک أوحی لها".(3) بسیاری موارد دیگر هست که در عالم تکوین و نظام خلقت الهی وجود داشته، بارزترین نمونه وحی تکوینی، الهامات فطری و غریزی در وجود آدمی است که انسان را به سوی خداوند سوق داده و هماره از اندرون او را به سوی حق می‌کشاند. پی‌نوشت‌ها: 1 - قصص (28) آیه 7 و هم چنین مراجعه کنید بهآیات 38 طه (20) و 111 مائده (5) و 15 یوسف (12). 2 - نحل (16) آیه 71. 3 - زلزال (99) آیه 5. eporsesh.com
وحی تکوینی و تشریعی چیست؟
وحی در لغت به معنای آگاهانیدن یا سخن گفتن پنهانی و یا الهام، طلب، اشاره سریع رمزی، رؤیا و... میباشد که به دو قسم کلی قابل تقسیم است:
1. وحی تشریعی: خداوند به پیامبران خویش نازل کرده و از طریق آنان به مردم ابلاغ نموده است.
ماهیت این گونه وحی به صورت کامل برای ما آشکار نیست، چرا که امری است فوق ادراک بشر عادی و فقط به واسطه توضیح انبیا قابل فهم (آن هم به میزانی اندک) میباشد.
2. وحی تکوینی: در مقابل وحی تشریعی است و انواع گوناگونی دارد:
أ) الهام درونی انسان: خدا به برخی از بندگان خود مسائلی را به طور درونی الهام میکند، مانند الهام خداوند به مادر حضرت موسی که بچه خود را شیر دهد.(1)
ب) الهام فطری به انسان: مانند فطرت خدا جویی در انسانها یا الهام فجور و تقوی به انسان که در آیه 7 سوره شمس به آن اشاره شده است.
ج) الهام غریزی به حیوانات: در قرآن آیاتی وارد شده که دلالت دارد گاه خداوند اموری را به طور غریزی به حیوانات الهام میکند، مانند: "خداوند برای زنبور عسل وحی فرستاد که در کوهها خانه بگیرد".(2)
ه' ) فرمان به جمادات: اگر خداوند بخواهد در جمادات تحولاتی ایجاد کند، به آنها فرمان میدهد، که به وحی تعبیر شده است، چنان که درباره تحولاّت زمین در قیامت میفرماید: "بأنّ ربک أوحی لها".(3)
بسیاری موارد دیگر هست که در عالم تکوین و نظام خلقت الهی وجود داشته، بارزترین نمونه وحی تکوینی، الهامات فطری و غریزی در وجود آدمی است که انسان را به سوی خداوند سوق داده و هماره از اندرون او را به سوی حق میکشاند.
پینوشتها:
1 - قصص (28) آیه 7 و هم چنین مراجعه کنید بهآیات 38 طه (20) و 111 مائده (5) و 15 یوسف (12).
2 - نحل (16) آیه 71.
3 - زلزال (99) آیه 5.
eporsesh.com
- [سایر] اراده تکوینی خداوند چه تفاوتی با اراده تشریعی او دارد؟ آیا اراده تکوینی قابل تغییر است؟
- [سایر] آیا وحی تشریعی است یا تکوینی؟
- [سایر] معنای منطق تدوینی و منطق تکوینی چیست؟
- [سایر] تفاوت ولایت تکوینی و تشریعی بیشتر توضیح دید؟
- [سایر] معنای منطق تدوینی و منطق تکوینی چیست؟
- [سایر] منظور از تکوینی بودن عذاب جهنم چیست؟
- [سایر] هماهنگی نظام تشریعی با طبیعت را چطور میشود ثابت کرد؟
- [سایر] از دیدگاه قرآن اخلاق در حوادث تکوینی چه تأثیراتی دارد؟
- [سایر] سرّ تأکید روایات بر این که کارها را با راست انجام دهید و شروع کنید چیست؟ آیا امری اعتباری است یا تأثیر حقیقی و تکوینی دارد؟ و اگر تأثیر حقیقی و تکوینی دارد چه دلیلی بر این مدّعا هست؟
- [سایر] آیا آزادی تکوینی و انتخاب گر بودن انسان با توحید افعالی سازگار است؟