اگر اهمیت و فضیلت تلاوت قرآن برای ما روشن شود و بدانیم که قرآن تکلم و سخن گفتن خداوند با ما ‌است، و با طهارت باطن و اُنس با قرآن لذت تلاوت را بچشیم، هیچ گاه حاضر نمیشویم بین خود و قرآن ‌فاصله بیندازیم و هرگز از فیض عظیم آن، حداقل با تلاوت پنجاه آیهٔ در شبانهروز، محروم نمیگردیم.‌ خدای سبحان رسول الله (صلّیاللهعلیهوآله) را مستقیماً تحت ولایت خود معرفی کرده، میفرماید: (إنّ ‌ولیّی الله الّذی نزّل الکتاب و هو یتولّی الصّالحین)(1) این آیهٔ کریمه حاوی چند مطلب است: اول آن ‌که میفرماید خدا ولی رسول الله است (ان ولیّی الله) دوم آن که همان خدایی ولی رسول الله است که ‌قرآن را نازل فرموده (الّذی نزل الکتاب) و سوم آن که خداوند متولّی صالحین است (و هو یتولّی الصالحین). ‌با توجه به این سه نکته میفهمیم راه این که خدا ولی انسان باشد، آن است که انسان، صالح بشود و تا ‌صالح نگردد تحت ولایت الله نخواهد بود و خدا هم تولی او را نخواهد پذیرفت و بهترین راه صلاح هم اُنس با ‌قرآن است. این جمله که میفرماید ولی رسول الله (صلّیاللهعلیهوآله)، خدایی است که قرآن را نازل کرده از ‌باب تعلیق حکم بر وصف میباشد که مشعر به علیّت است؛ یعنی اگر کسی به قرآن عمل کند صالح ‌میشود و اگر خداوند بخواهد ولی کسی بشود، از راه قرآن، ولایت و تدبیر او را اعمال میکند.‌ به همین دلیل میفرماید: (فاقرءوا ما تیسّر من القرآن)(2) آن مقداری که برای شما میسّر است ‌قرآن تلاوت کنید و با این کتاب الهی مأنوس باشید. حتّی اگر معنای بعضی از آیات و سور برای شما روشن ‌نشد، نگویید خواندن بدون ادراک چه اثری دارد. چون قرآن، کلام آدمی نیست که اگر کسی معنایش را نداند ‌خواندنش بیثمر باشد؛ بلکه نوری الهی است که خواندن آن به تنهایی عبادت است گرچه به معنایش ‌آگاهی نداشته باشد.‌ ‌(1) سورهٔ اعراف، آیهٔ 196.‌ ‌(2) سورهٔ مزّمل، آیهٔ 20.‌ ‌( آیةالله جوادی آملی ، قرآن در قرآن ، ص 239، 240.)‌
اگر اهمیت و فضیلت تلاوت قرآن برای ما روشن شود و بدانیم که قرآن تکلم و سخن گفتن خداوند با ما است، و با طهارت باطن و اُنس با قرآن لذت تلاوت را بچشیم، هیچ گاه حاضر نمیشویم بین خود و قرآن فاصله بیندازیم و هرگز از فیض عظیم آن، حداقل با تلاوت پنجاه آیهٔ در شبانهروز، محروم نمیگردیم.
خدای سبحان رسول الله (صلّیاللهعلیهوآله) را مستقیماً تحت ولایت خود معرفی کرده، میفرماید: (إنّ ولیّی الله الّذی نزّل الکتاب و هو یتولّی الصّالحین)(1) این آیهٔ کریمه حاوی چند مطلب است: اول آن که میفرماید خدا ولی رسول الله است (ان ولیّی الله) دوم آن که همان خدایی ولی رسول الله است که قرآن را نازل فرموده (الّذی نزل الکتاب) و سوم آن که خداوند متولّی صالحین است (و هو یتولّی الصالحین). با توجه به این سه نکته میفهمیم راه این که خدا ولی انسان باشد، آن است که انسان، صالح بشود و تا صالح نگردد تحت ولایت الله نخواهد بود و خدا هم تولی او را نخواهد پذیرفت و بهترین راه صلاح هم اُنس با قرآن است. این جمله که میفرماید ولی رسول الله (صلّیاللهعلیهوآله)، خدایی است که قرآن را نازل کرده از باب تعلیق حکم بر وصف میباشد که مشعر به علیّت است؛ یعنی اگر کسی به قرآن عمل کند صالح میشود و اگر خداوند بخواهد ولی کسی بشود، از راه قرآن، ولایت و تدبیر او را اعمال میکند.
به همین دلیل میفرماید: (فاقرءوا ما تیسّر من القرآن)(2) آن مقداری که برای شما میسّر است قرآن تلاوت کنید و با این کتاب الهی مأنوس باشید. حتّی اگر معنای بعضی از آیات و سور برای شما روشن نشد، نگویید خواندن بدون ادراک چه اثری دارد. چون قرآن، کلام آدمی نیست که اگر کسی معنایش را نداند خواندنش بیثمر باشد؛ بلکه نوری الهی است که خواندن آن به تنهایی عبادت است گرچه به معنایش آگاهی نداشته باشد.
(1) سورهٔ اعراف، آیهٔ 196.
(2) سورهٔ مزّمل، آیهٔ 20.
( آیةالله جوادی آملی ، قرآن در قرآن ، ص 239، 240.)
- [سایر] در قرآن چند سجده تلاوت وجود دارد؟ در کدام آیات، سجده واجب و در کدام آیات سجده مستحب است؟
- [سایر] در قرآن چند سجده تلاوت وجود دارد؟ در کدام آیات، سجده واجب و در کدام آیات سجده مستحب است؟
- [آیت الله سبحانی] بکارگیری آلات و ادوات موسیقی در تلاوت آیات قرآن، جایز است؟
- [سایر] شبهه: تلاوت قرآن، برای انسان خاصیتی ندارد.
- [آیت الله بهجت] اگر تلاوت قرآن برای چشم کسی ضرر داشته باشد، آیا جایز است هر روز مقداری از قرآن را تلاوت نماید؟
- [سایر] فوائد تلاوت قرآن چیست؟
- [سایر] تلاوت حقیقی قرآن چیست؟
- [سایر] آداب تلاوت قرآن چیست؟
- [سایر] آداب تلاوت قرآن چیست؟
- [سایر] چرا در بعضی موارد، تلاوت قرآن امامان معصوم(علیهم السلام) با تلاوت قرآن امروزی ما متفاوت است، آیا در قرآن تحریفی واقع شده است؟
- [آیت الله بهجت] اگر عدهای بگویند که خورشید یا ماه گرفته است، چنانچه انسان از گفته آنان یقین پیدا نکند و نماز آیات نخواند و بعد معلوم شود راست گفتهاند و یا اینکه دو نفر که عادل بودن آنها معلوم نیست شهادت بدهند و عادل بودن آنها ثابت نشود و انسان نماز آیات نخواند و بعد معلوم شود که عادل بودهاند، در صورتی که تمام خورشید یا ماه گرفته باشد، باید نماز آیات را بخواند. بلکه اگر معلوم شود که مقداری از آن گرفته، احتیاط در آن است که نماز آیات را بخواند.
- [آیت الله سبحانی] اگر عده ای بگویند که خورشید یا ماه گرفته است، چنانچه انسان از گفته آنان یقین پیدا نکند و نماز آیات نخواند و بعد معلوم شود راست گفته اند، در صورتی که تمام خورشید یا ماه گرفته باشد، باید نماز آیات را بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر از چیزهائی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکیاتّفاق بیفتد، انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند، مثلاً اگر خورشید بگیرد وزلزله هم بشود، باید دو نماز آیات بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر از چیزهایی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتفاق بیفتد، انسان باید برای هر یک از آنها، یک نماز آیات بخواند؛ مثلاً اگر خورشید بگیرد و زلزله هم بشود، باید دو نماز آیات بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر از چیزهائی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتفاق بیفتد؛ انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند؛ مثلا اگر خورشید بگیرد و زلزله هم بشود؛ باید دو نماز آیات بخواند.
- [آیت الله سیستانی] اگر از چیزهایی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتفاق بیفتد، انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند، مثلاً اگر خورشید بگیرد، و زلزله هم بشود، باید دو نماز آیات بخواند.
- [آیت الله بروجردی] اگر از چیزهایی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتّفاق بیفتد، انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند، مثلاً اگر خورشید بگیرد و زلزله هم بشود، باید دو نماز آیات بخواند.
- [آیت الله بهجت] اگر از چیزهایی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتفاق بیفتد، انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند، مثلاً اگر خورشید بگیرد و زلزله هم بشود، باید دو نماز آیات بخواند.
- [آیت الله مظاهری] اگر از چیزهایی که نماز آیات برای آنها واجب است بیشتر از یکی اتفاق بیفتد، انسان باید برای هر یک از آنها یک نماز آیات بخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر عده ای بگویند که خورشید یا ماه گرفته است ، چنانچه انسان از گفتة انان یقین پیدا نکند و نماز آیات نخواند و بعد معلوم شود راست گفته اند ، در صورتی که تمام خورشید یا ماه گرفته باشد ، باید نماز آیات را بخواند . ولی اگر مقداری از آن گرفته باشد خواندن نماز آیات بر او واجب نیست و همچنین است اگر دوو نفر که عادل بودن آنان معلوم نیست بگویند خورشید یا ماه گرفته ، بعد معلوم شود که عادل بوده اند .