در ترجمه آیه فوق آمده است: برای شما، سوگند به خدا یاد میکنند تا شما را راضی کنند، در حالی که شایستهتر این است که خدا و رسولش را راضی سازند اگر ایمان دارند. در باره ضمیر مفرد (یرضوه) باید گفت: این تعبیر در حقیقت اشاره به این است که رضایت پیامبر(ص) از رضایت خدا جدا نیست، و او همان میپسندد که خدا میپسندد، و به تعبیر دیگر: این اشاره به حقیقت (توحید افعالی) دارد؛ چرا که پیامبر(ص) در مقابل خدا از خود استقلالی ندارد، رضا و غضب او همه به خدا منتهی میشود، همه برای او و در راه او است.[1] در عصر پیامبر مردی ضمن سخنان خود چنین گفت: من اطاع الله و رسوله فقد فاز، و مَنْ عصا هما فقد غوی؛ کسی که خدا و پیامبرش را اطاعت کند، رستگار است، و کسی که این دو را مخالفت کند، گمراه است، هنگامی که پیامبر(ص) این تعبیر را شنید که او خدا و پیامبر را در یک ردیف قرار داده و با ضمیر (تثنیه) ذکر کرده، ناراحت شد و فرمود: (بئس الخطیب انت، هذا قلت و مَن عصی الله و رسوله؟؛ تو سخنگوی بدی هستی، چرا گفتی هر کس نافرمانی خدا و پیامبرش را کند..؟[2] یعنی اینکه هر که نافرمانی خدا را نماید، نافرمانی رسول الله(ص) را نیز نموده و همچنین بالعکس. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ذیل آیه مورد سئوال. 2. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج8، ص 20. -------------------------------------------------------------------------------- [1] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج8، ص 20، طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، قم، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه، ذیل آیه فوق. [2] . تفسیر نمونه، همان، به نقل از تفسیر ابوالفتوح رازی، ذیل آیه فوق.
در سوره توبه آیه 62 آمده است «و الله و رسوله احق ان یرضوه» ضمیر مفرد در (یرضوه) به مثنی عودت دارد در حالی که باید «ان یرضوهما» میگفت؟
در ترجمه آیه فوق آمده است: برای شما، سوگند به خدا یاد میکنند تا شما را راضی کنند، در حالی که شایستهتر این است که خدا و رسولش را راضی سازند اگر ایمان دارند.
در باره ضمیر مفرد (یرضوه) باید گفت: این تعبیر در حقیقت اشاره به این است که رضایت پیامبر(ص) از رضایت خدا جدا نیست، و او همان میپسندد که خدا میپسندد، و به تعبیر دیگر: این اشاره به حقیقت (توحید افعالی) دارد؛ چرا که پیامبر(ص) در مقابل خدا از خود استقلالی ندارد، رضا و غضب او همه به خدا منتهی میشود، همه برای او و در راه او است.[1]
در عصر پیامبر مردی ضمن سخنان خود چنین گفت: من اطاع الله و رسوله فقد فاز، و مَنْ عصا هما فقد غوی؛ کسی که خدا و پیامبرش را اطاعت کند، رستگار است، و کسی که این دو را مخالفت کند، گمراه است، هنگامی که پیامبر(ص) این تعبیر را شنید که او خدا و پیامبر را در یک ردیف قرار داده و با ضمیر (تثنیه) ذکر کرده، ناراحت شد و فرمود: (بئس الخطیب انت، هذا قلت و مَن عصی الله و رسوله؟؛ تو سخنگوی بدی هستی، چرا گفتی هر کس نافرمانی خدا و پیامبرش را کند..؟[2] یعنی اینکه هر که نافرمانی خدا را نماید، نافرمانی رسول الله(ص) را نیز نموده و همچنین بالعکس.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ذیل آیه مورد سئوال.
2. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج8، ص 20.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج8، ص 20، طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، قم، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه، ذیل آیه فوق.
[2] . تفسیر نمونه، همان، به نقل از تفسیر ابوالفتوح رازی، ذیل آیه فوق.
- [سایر] چرا در اوّل سوره توبه «بسم الله» نیست و چرا در وسط سوره نمل «بسم الله» هست؟
- [سایر] چرا در میان سوره های قرآن سوره توبه «بسم اللّه الرحمن الرحیم» ندارد؟
- [سایر] در آیه 91 سوره انعام آمده است: «قل الله ثمّ ذرهم»، اگر کلمه «الله» مرفوع یا منصوب باشد، چه تفاوتی در معنا می کند؟
- [سایر] آیا منظور از قید «أُمَّةً مُّسْلِمَةً» در آیه 128 سورۀ بقره، پیامبر اکرم(ص) و امّت ایشان است؟ و معنای «أَرِنَا مَنَاسِکَنَا» در این آیه چیست؟
- [سایر] چرا در آیه 125 سوره انعام خداوند فرموده «یَشْرَحْ صَدْرَه» و نفرمود: «یَشرَح قلبَه»؟
- [سایر] منظور از «سُلطان»(نیروی فوق العاده) در آیه 33 سوره رحمن چیست، در حالی که بشر به ماه و سیارههای دیگر میرود؟
- [سایر] طبق آیه «ان الذین یؤذون الله و رسوله ...» معنی اذیت کردن خدا چیست؟ و چرا از فعل مضارع که دلالت بر استمرار می کند استفاده شده است؟
- [سایر] شأن نزول آیه دوم سوره حشر «و قذف فی قلوبهم الرعب» چیست؟
- [سایر] منظور از «تهوی الیهم» در آیه 37 سوره ابراهیم چیست؟
- [سایر] تفسیر لفظ «کلمات» در آیه 109 سوره کهف چیست؟