اسمان و زمین
خداوند متعال در قرآن کریم آسمان را منشأ خیر و برکت، تأمین کننده روزی انسان ها و بارش باران از آسمان را منشأ حیات زمین توصیف می کند.
آیا درست است که در قرآن آمده، آسمان و زمین توسط پایه نگه داشته شده اند؟ اگر این پایه ها نباشند چه پیش می آید؟
یکی از وجوه اعجاز، که در قرآن به چشم می خورد، اعجاز علمی آن است. تا قبل از نزول قرآن، دانشمندان نجوم پی به نیروی جاذبه و دافعه نبرده بودند. اما قرآن با نزول خود، پرده از این مسئلة علمی برداشت. در دو آیه از قرآن به این مطلب اشاره شده که به آنها می پردازیم. الف) سورة رعد آیة 2. الله الذی رفع السماء بغیر عمدٍ ترونها. خدا کسی است که آسمان را با ستونهای نامرئی بلند کرد. ب) سورة لقمان آیة 10. خلق السماوات بغیر عمدٍ ترونها. خدا آسمانها را با ستونهایی نامرئی خلق کرد. یکی از یاران امام رضا علیه السّلام از ایشان پرسید: اینکه خداوند فرمود: والسماء ذات الحُبُک[1] (سوگند به آسمان که دارای راهها است). یعنی چه، حضرت فرمود: (یعنی) این آسمان راههایی به سوی زمین دارد... (او می گوید) به امام عرض کردم: چگونه می تواند راه ارتباطی با زمین داشته باشد، در حالی که خداوند می فرماید: آسمانها بی ستون است. امام (با تعجب فرمودند): سبحان الله. آیا خداوند نمی فرماید: بدون ستونی که قابل مشاهده باشد؟ من عرض کردم:آری. فرمود: پس ستونهایی است و لکن شما آن را نمی بینید.[2]این آیات با توجه به حدیثی که در تفسیر آن وارد شده، پرده از یک حقیقت علمی برداشته که در زمان نزول آیات بر کسی آشکار نبود،که تمام کرات آسمانی در هوا معلق بوده و تنها چیزی که آنها را در جای خود ثابت می دارد، تعادل قوه جاذبه و دافعه است.[3] اگر این ستونهای نامرئی نبود، تمام کرات از مدار خود خارج شده و فرو می ریختند. و با این سرعتی که دارند و حجم عظیم کرات و کهکشانها و... باعث متلاشی شدن و نابودی این بنای عظیم و زیبای آسمانها می شدند. نکتة 1: زمین هم به عنوان یکی از کرات آسمانی بوده و با تعادلی که بین دو قوة جاذبه و دافعه موجود می باشد زمین در مدار خود در حرکت می باشد. هم چنین در آیات قرآنی، کوه ها به عنوان میخ های بزرگ معرفی شده اند که زمین را از فرو پاشیدن نگه می دارند. نکتة 2:قرآن کتاب علمی محض نیست (هر چند خود از معجزات علمی است) بلکه هدف از این علوم که در قرآن آورده شده، جنبة هدایت گری و رسیدن به توحید ناب آن قصد شده است. این آیات هم برای تذکر به توحید و هم توجه به قدرت بی انتهای الهی آورده شده است.[4] آن چه در پایان قابل بیان است، این است که: آسمان دارای ستون هایی نامریی است که با چشم های عادی قابل رویت نیست ... هم چنین در زمین نیز ستون ها و پایه هایی وجود دارد که آن را نگه می دارد و در آیات گونه گون از کوه به عنوان پایه های بسیار ریشه دار در زیر زمین و در روی زمین که زمین را از فرو پاشیدن حفظ می کنند و به منزله ی میخ برای زمین محسوب می شوند. این نکته از نظر علمی نیز ثابت شده است، آن جایی که کوه ها در دل اقیانوس ها نیز پایه دارند و به استحکام زمین می افزایند. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. تفسیر نمونه، ذیل آیات مورد بحث. 2. پرتوی از قرآن،آیت الله طالقانی. -------------------------------------------------------------------------------- [1] . ذاریات/7. [2] . ر. ک: طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، مترجم سید محمد باقر موسوی، دفتر انتشارات اسلامی، ج 16، ص 318. [3] . ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم، 1371، ج10، ص110. [4] . ر. ک: ترجمة المیزان، ج 11، ص 391.
یکی از وجوه اعجاز، که در قرآن به چشم می خورد، اعجاز علمی آن است. تا قبل از نزول قرآن، دانشمندان نجوم پی به نیروی جاذبه و دافعه نبرده بودند. اما قرآن با نزول خود، پرده از این مسئلة علمی برداشت. در دو آیه از قرآن به این مطلب اشاره شده که به آنها می پردازیم. الف) سورة رعد آیة 2. الله الذی رفع السماء بغیر عمدٍ ترونها. خدا کسی است که آسمان را با ستونهای نامرئی بلند کرد. ب) سورة لقمان آیة 10. خلق السماوات بغیر عمدٍ ترونها. خدا آسمانها را با ستونهایی نامرئی خلق کرد. یکی از یاران امام رضا علیه السّلام از ایشان پرسید: اینکه خداوند فرمود: والسماء ذات الحُبُک[1] (سوگند به آسمان که دارای راهها است). یعنی چه، حضرت فرمود: (یعنی) این آسمان راههایی به سوی زمین دارد... (او می گوید) به امام عرض کردم: چگونه می تواند راه ارتباطی با زمین داشته باشد، در حالی که خداوند می فرماید: آسمانها بی ستون است. امام (با تعجب فرمودند): سبحان الله. آیا خداوند نمی فرماید: بدون ستونی که قابل مشاهده باشد؟ من عرض کردم:آری. فرمود: پس ستونهایی است و لکن شما آن را نمی بینید.[2]این آیات با توجه به حدیثی که در تفسیر آن وارد شده، پرده از یک حقیقت علمی برداشته که در زمان نزول آیات بر کسی آشکار نبود،که تمام کرات آسمانی در هوا معلق بوده و تنها چیزی که آنها را در جای خود ثابت می دارد، تعادل قوه جاذبه و دافعه است.[3] اگر این ستونهای نامرئی نبود، تمام کرات از مدار خود خارج شده و فرو می ریختند. و با این سرعتی که دارند و حجم عظیم کرات و کهکشانها و... باعث متلاشی شدن و نابودی این بنای عظیم و زیبای آسمانها می شدند. نکتة 1: زمین هم به عنوان یکی از کرات آسمانی بوده و با تعادلی که بین دو قوة جاذبه و دافعه موجود می باشد زمین در مدار خود در حرکت می باشد. هم چنین در آیات قرآنی، کوه ها به عنوان میخ های بزرگ معرفی شده اند که زمین را از فرو پاشیدن نگه می دارند. نکتة 2:قرآن کتاب علمی محض نیست (هر چند خود از معجزات علمی است) بلکه هدف از این علوم که در قرآن آورده شده، جنبة هدایت گری و رسیدن به توحید ناب آن قصد شده است. این آیات هم برای تذکر به توحید و هم توجه به قدرت بی انتهای الهی آورده شده است.[4] آن چه در پایان قابل بیان است، این است که: آسمان دارای ستون هایی نامریی است که با چشم های عادی قابل رویت نیست ... هم چنین در زمین نیز ستون ها و پایه هایی وجود دارد که آن را نگه می دارد و در آیات گونه گون از کوه به عنوان پایه های بسیار ریشه دار در زیر زمین و در روی زمین که زمین را از فرو پاشیدن حفظ می کنند و به منزله ی میخ برای زمین محسوب می شوند. این نکته از نظر علمی نیز ثابت شده است، آن جایی که کوه ها در دل اقیانوس ها نیز پایه دارند و به استحکام زمین می افزایند. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. تفسیر نمونه، ذیل آیات مورد بحث. 2. پرتوی از قرآن،آیت الله طالقانی. -------------------------------------------------------------------------------- [1] . ذاریات/7. [2] . ر. ک: طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، مترجم سید محمد باقر موسوی، دفتر انتشارات اسلامی، ج 16، ص 318. [3] . ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم، 1371، ج10، ص110. [4] . ر. ک: ترجمة المیزان، ج 11، ص 391.
عنوان سوال:
آیا درست است که در قرآن آمده، آسمان و زمین توسط پایه نگه داشته شده اند؟ اگر این پایه ها نباشند چه پیش می آید؟
پاسخ:
یکی از وجوه اعجاز، که در قرآن به چشم می خورد، اعجاز علمی آن است. تا قبل از نزول قرآن، دانشمندان نجوم پی به نیروی جاذبه و دافعه نبرده بودند. اما قرآن با نزول خود، پرده از این مسئلة علمی برداشت. در دو آیه از قرآن به این مطلب اشاره شده که به آنها می پردازیم.
الف) سورة رعد آیة 2. الله الذی رفع السماء بغیر عمدٍ ترونها. خدا کسی است که آسمان را با ستونهای نامرئی بلند کرد. ب) سورة لقمان آیة 10. خلق السماوات بغیر عمدٍ ترونها. خدا آسمانها را با ستونهایی نامرئی خلق کرد. یکی از یاران امام رضا علیه السّلام از ایشان پرسید:
اینکه خداوند فرمود: والسماء ذات الحُبُک[1] (سوگند به آسمان که دارای راهها است). یعنی چه، حضرت فرمود: (یعنی) این آسمان راههایی به سوی زمین دارد... (او می گوید) به امام عرض کردم: چگونه می تواند راه ارتباطی با زمین داشته باشد، در حالی که خداوند می فرماید: آسمانها بی ستون است. امام (با تعجب فرمودند): سبحان الله. آیا خداوند نمی فرماید: بدون ستونی که قابل مشاهده باشد؟ من عرض کردم:آری. فرمود: پس ستونهایی است و لکن شما آن را نمی بینید.[2]این آیات با توجه به حدیثی که در تفسیر آن وارد شده، پرده از یک حقیقت علمی برداشته که در زمان نزول آیات بر کسی آشکار نبود،که تمام کرات آسمانی در هوا معلق بوده و تنها چیزی که آنها را در جای خود ثابت می دارد، تعادل قوه جاذبه و دافعه است.[3]
اگر این ستونهای نامرئی نبود، تمام کرات از مدار خود خارج شده و فرو می ریختند. و با این سرعتی که دارند و حجم عظیم کرات و کهکشانها و... باعث متلاشی شدن و نابودی این بنای عظیم و زیبای آسمانها می شدند.
نکتة 1: زمین هم به عنوان یکی از کرات آسمانی بوده و با تعادلی که بین دو قوة جاذبه و دافعه موجود می باشد زمین در مدار خود در حرکت می باشد. هم چنین در آیات قرآنی، کوه ها به عنوان میخ های بزرگ معرفی شده اند که زمین را از فرو پاشیدن نگه می دارند.
نکتة 2:قرآن کتاب علمی محض نیست (هر چند خود از معجزات علمی است) بلکه هدف از این علوم که در قرآن آورده شده، جنبة هدایت گری و رسیدن به توحید ناب آن قصد شده است. این آیات هم برای تذکر به توحید و هم توجه به قدرت بی انتهای الهی آورده شده است.[4]
آن چه در پایان قابل بیان است، این است که:
آسمان دارای ستون هایی نامریی است که با چشم های عادی قابل رویت نیست ...
هم چنین در زمین نیز ستون ها و پایه هایی وجود دارد که آن را نگه می دارد و در آیات گونه گون از کوه به عنوان پایه های بسیار ریشه دار در زیر زمین و در روی زمین که زمین را از فرو پاشیدن حفظ می کنند و به منزله ی میخ برای زمین محسوب می شوند. این نکته از نظر علمی نیز ثابت شده است، آن جایی که کوه ها در دل اقیانوس ها نیز پایه دارند و به استحکام زمین می افزایند.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. تفسیر نمونه، ذیل آیات مورد بحث.
2. پرتوی از قرآن،آیت الله طالقانی.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . ذاریات/7.
[2] . ر. ک: طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، مترجم سید محمد باقر موسوی، دفتر انتشارات اسلامی، ج 16، ص 318.
[3] . ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم، 1371، ج10، ص110.
[4] . ر. ک: ترجمة المیزان، ج 11، ص 391.
- [سایر] از نظر قرآن چند آسمان و چند زمین داریم؟
- [سایر] منظور قرآن از هفت آسمان و زمین چیست؟
- [سایر] آیا نظر قرآن بنا بر خلق آسمان بعد از زمین، مغایر با نظریه بیگ بنگ نیست؟
- [سایر] هفت آسمان و هفت زمین چیست ؟
- [سایر] تعداد طبقات زمین و آسمان چقدر است؟
- [سایر] چگونه ممکن است امر جاویدانی که ابتدای آن روز قیامت است که در آن آسمان و زمین از میان می روند , به بقای آسمان و زمین مقید شود ؟
- [سایر] کتاب التنبیه و الرد، ص 25 می گوید: علمای شیعه معتقدند که قرآن دارای نقص است و بعد از ارتداد اصحاب، قرآن اصلی به آسمان برده شده است؟ آیا این حرف درست است؟
- [سایر] لطفا در باره مطلب زیر توضیح دهید: در توصیفی که قرآن در مورد عرض بهشت می کند، تناقض آشکاری وجود دارد. قرآن در سوره 3، آیه 133 می گوید: عرض بهشت به اندازه عرض زمین و عرض آسمان ها (سماوات: جمع) است، در حالی که در سوره 57، آیه 21 می گوید: عرض بهشت به اندازه زمین و آسمان (سماء: یک آسمان) است و آشکار است که آسمان با آسمان ها برابر نیست، بنابراین، عرض بهشت، هم به اندازه زمین و آسمان و هم به اندازه زمین و آسمان ها باشد، بنابراین، این یک تناقض و اختلاف آشکار در قرآن است. (سوره 3، آیه 133) بر یکدیگر پیشی گیرید برای آمرزش پروردگار خویش و رسیدن به آن بهشت که پهنایش به قدر همه آسمان ها و زمین است و برای پرهیزگاران مهیا شده است. (سوره 57، آیه 21): برای رسیدن به آمرزش پروردگارتان و بهشتی که پهنای آن همسان پهنای آسمان و زمین است، بر یکدیگر پیشی گیرید، این بهشت برای کسانی که به الله و پیامبرانش ایمان آوردند، مهیا شده است. این بخشایشی است از جانب الله که به هرکه بخواهد، ارزانیش می دارد که الله، صاحب بخشایشی بزرگ است. این دو آیه تناقض ندارند؟
- [سایر] منظور از آسمان در قرآن کریم چیست؟
- [سایر] منظور از آفرینش آسمان و زمین در شش روز چیست؟
- [آیت الله مظاهری] مستحب است در قنوت دستها را مقابل صورت بگیرد و کف آنها را رو به آسمان و پهلوی هم نگه دارد و غیر شَست، انگشتهای دیگر را به هم بچسباند و به کف دستها نگاه کند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بخواهد قنوت بگیرد باید احتیاطاً دستها را مقابل صورت بلند کند و به قصد رجاء کف آنها را رو به آسمان و پهلوی هم نگه دارد و غیر شست ، انگشتهای دیگر را به هم بچسباند و به کف دستها نگاه کند .
- [آیت الله بهجت] اگر بخواهد قنوت بخواند خوب است دست ها را مقابل صورت بلند کند بلکه احتیاط در این است که در غیرموقع تقیه آن را ترک نکند و مستحب است که کف آنها را رو به آسمان و پهلوی هم نگه دارد .
- [آیت الله اردبیلی] استعمال بادگیر قلیان، غلاف شمشیر و کارد، اگر از طلا یا نقره باشند، اشکال ندارد؛ ولی احتیاط واجب این است که چیزهایی مثل عطردان، سرمهدان، قاب قرآن و مانند آنها، از طلا و نقره نباشند.
- [آیت الله علوی گرگانی] در زمین سراشیب که سراشیبی آن درست معلوم نیست، اگر بلندی جای پیشانی نمازگزار از موقف او به مقدار چهار انگشت بسته بلندتر باشد اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] در زمین سراشیب که سراشیبی آن درست معلوم نیست اگر جای پیشانی بیش از چهار انگشت بسته پستتر یا بلندتر باشد اشکال ندارد.
- [آیت الله خوئی] در زمین سراشیب که سراشیبی آن درست معلوم نیست اگر جای پیشانی نمازگزار از جای انگشتهای پای او بیش از چهار انگشت بسته بلندتر باشد اشکال ندارد.
- [آیت الله سیستانی] قرآن و انگشتر و شمشیر میّت و لباسهائی را که پوشیده یا برای پوشیدن نگه داشته است ، مال پسر بزرگتر است . و اگر میّت از سه چیز اول بیشتر از یکی دارد ، مثلاً دو قرآن یا دو انگشتری دارد ، احتیاط واجب آن است که پسر بزرگ در آنها با ورثه دیگر صلح کند . و همچنین در مورد رحل قرآن و تفنگ و خنجر و مانند آنها از سلاحهای دیگر و غلاف شمشیر و جای قرآن تابع آنهاست .
- [آیت الله علوی گرگانی] هرگاه کسی پسری را از روی شهوت ببوسد، حاکم شرع از سی تازیانه تا نودونه تازیانه هرقدر صلاح میداند، به او میزند، وروایت شده است که خداوند عالم دهانهای از آتش بدهان او میزند وملائکه آسمان و زمین و ملائکه رحمت و غضب بر او لعنت می‌کنند و جهنّم برای او مهیّا خواهد بود ولی اگر توبه کند، توبه او قبول می‌شود.
- [آیت الله بروجردی] هرگاه پسری را از روی شهوت ببوسد، حاکم شرع از سی تا نود هر قدر صلاح میداند تازیانه به او میزند و روایت شده که خداوند عالم دهانهای از آتش به دهان او میزند و ملائکة آسمان و زمین و ملائکة رحمت و غضب بر او لعنت می‌کنند و جهنم برای او مهیا خواهد بود، ولی اگر توبه کند توبهی او قبول می‌شود.