منظور از روح در آیه «یوم یقوم الروح» چیست؟
در این که مراد از (روح) در آیه (یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِکَةُ صَفّاً لایَتَکَلَّمُونَ إِلاّ مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ قالَ صَواباً)(1) چیست؟ مفسران تفسیرهای زیادی ذکر کرده اند، که مهمترین آنها عبارتند از: 1 منظور، مخلوقی است غیر از فرشتگان و برتر از همه آنها. 2 منظور، (جبرئیل) امین پیک وحی خدا و واسطه میان او و پیامبران است، که بزرگترین فرشتگان می باشد. 3 منظور، (ارواح انسان ها) است که همراه فرشتگان بپا می خیزند. 4 فرشته ای است بالاتر از همه فرشتگان و برتر از (جبرئیل)، و هم او بود که با انبیاء و امامان معصوم همراه بوده و هست. ولی، آنچه از میان تفاسیر مختلف نسبت به آیه مورد بحث مناسب تر به نظر می رسد این است: منظور از (روح) در اینجا یکی از فرشتگان بزرگ الهی است که بر طبق بعضی از روایات، حتی از (جبرئیل) برتر است، چنان که در حدیثی از امام صادق(علیه السلام)می خوانیم: (هُوَ مَلَکٌ أَعْظَمُ مِنْ جِبْرائِیْلَ وَ مِیْکائِیْلَ)؛ (او فرشته ای است بزرگتر از جبرئیل و میکائیل).(2) در تفسیر علی بن ابراهیم نیز آمده است: (أَلرُّوحُ مَلَکٌ أَعْظَمُ مِنْ جِبْرَئِیْلَ وَ مِیْکائِیْلَ وَ کانَ مَعَ رَسُولِ اللّهِ وَ هُوَ مَعَ الأَئِمَّةِ(علیهم السلام))(3)؛ (روح فرشته ای است برتر از جبرئیل و میکائیل و او با رسول اللّه همراه بود و با امامان نیز همراه است). به هر حال این مخلوق بزرگ الهی خواه از فرشتگان باشد، یا موجود دیگری، در قیامت همراه ملائکه آماده اطاعت فرمان او هستند، آری در آن روز عظیم که بدون اذن خداوند کسی حق سخن گفتن ندارد چنان هول و اضطراب محشر، همه را فرا گرفته که هیچ کس را یارای سخن گفتن نیست و آنگاه که ذکری یا سخنی بگویند یا شفاعتی کنند، تنها به اذن پروردگار است، حمد و ثنای او می گویند و یا شفاعت برای آنها که شایسته شفاعتند.(4) پی نوشت: 1. سوره نبأ، آیه 38. 2. مجمع البیان، ج 10، ص 427؛ بحار الانوار، ج 25، ص 47 3. تفسیر علی بن ابراهیم، ج 2، ص 402. 4. تفسیر نمونه، ج 26، ص 69. منبع:سایت انوار طاها
عنوان سوال:

منظور از روح در آیه «یوم یقوم الروح» چیست؟


پاسخ:

در این که مراد از (روح) در آیه (یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِکَةُ صَفّاً لایَتَکَلَّمُونَ إِلاّ مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ قالَ صَواباً)(1) چیست؟ مفسران تفسیرهای زیادی ذکر کرده اند، که مهمترین آنها عبارتند از:
1 منظور، مخلوقی است غیر از فرشتگان و برتر از همه آنها.
2 منظور، (جبرئیل) امین پیک وحی خدا و واسطه میان او و پیامبران است، که بزرگترین فرشتگان می باشد.
3 منظور، (ارواح انسان ها) است که همراه فرشتگان بپا می خیزند.
4 فرشته ای است بالاتر از همه فرشتگان و برتر از (جبرئیل)، و هم او بود که با انبیاء و امامان معصوم همراه بوده و هست.
ولی، آنچه از میان تفاسیر مختلف نسبت به آیه مورد بحث مناسب تر به نظر می رسد این است: منظور از (روح) در اینجا یکی از فرشتگان بزرگ الهی است که بر طبق بعضی از روایات، حتی از (جبرئیل) برتر است، چنان که در حدیثی از امام صادق(علیه السلام)می خوانیم: (هُوَ مَلَکٌ أَعْظَمُ مِنْ جِبْرائِیْلَ وَ مِیْکائِیْلَ)؛ (او فرشته ای است بزرگتر از جبرئیل و میکائیل).(2)
در تفسیر علی بن ابراهیم نیز آمده است: (أَلرُّوحُ مَلَکٌ أَعْظَمُ مِنْ جِبْرَئِیْلَ وَ مِیْکائِیْلَ وَ کانَ مَعَ رَسُولِ اللّهِ وَ هُوَ مَعَ الأَئِمَّةِ(علیهم السلام))(3)؛ (روح فرشته ای است برتر از جبرئیل و میکائیل و او با رسول اللّه همراه بود و با امامان نیز همراه است).
به هر حال این مخلوق بزرگ الهی خواه از فرشتگان باشد، یا موجود دیگری، در قیامت همراه ملائکه آماده اطاعت فرمان او هستند، آری در آن روز عظیم که بدون اذن خداوند کسی حق سخن گفتن ندارد چنان هول و اضطراب محشر، همه را فرا گرفته که هیچ کس را یارای سخن گفتن نیست و آنگاه که ذکری یا سخنی بگویند یا شفاعتی کنند، تنها به اذن پروردگار است، حمد و ثنای او می گویند و یا شفاعت برای آنها که شایسته شفاعتند.(4)

پی نوشت:
1. سوره نبأ، آیه 38.
2. مجمع البیان، ج 10، ص 427؛ بحار الانوار، ج 25، ص 47
3. تفسیر علی بن ابراهیم، ج 2، ص 402.
4. تفسیر نمونه، ج 26، ص 69.
منبع:سایت انوار طاها





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین