خاتم از ماده ختم است، وختم به معنی پایان دهنده، و چیزی را که بوسیله آن کاری را پایان می دهند. مثل اینکه مهری را در پایان نامه می زنند خاتم می گویند. و اگر می بینیم به انگشتر نیز خاتم گفته شده بخاطر این است که نگین انگشتر در آن عصر و زمان بجای مهر بکارمی رفته، و هر کس پای نامه خود را با نگین انگشترش که روی آن اسم یا نقش کنده بود مهر می کرد، و نقش نگین انگشتر هر کس مخصوص به خود او بوده است.
شاهد بر این مطلب همان روایات اسلامی است که می خوانیم هنگامی که پیامبراکرم (ص) می خواست نامه ای برای پادشاهان و زمامداران آن زمان بنویسد و آنها را به دین اسلام دعوت کند، به حضرت عرض کردند که، رسم سلاطین عجم این است که بدون مهر، نامه ای را نمی پذیرند، پیامبراکرم (ص) که تا آن زمان نامه هایش کا ملاً ساده و بدون مهر بود، دستور دادند انگشتری برای او تهیه کردند و برنگین آن جمله لا اِلهَ اِلا الله، مُحمَدٌ رَسُولَ الله، را نقش کردند.
پیامبراکرم (ص) بعد از آن دستور می داد نامه ها را به وسیله آن مهرکنند.( 1)
بنابراین، معنی اصلی خاتم همان پایان دهنده و ختم کننده است.
خاتمیت در مورد پیامبر خدا یعنی پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله وسلم) آخرین پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) خداست و سلسله نبوت با او پایان می پذیرد و این از (ضروریات آیین اسلام) است.
معنی (ضروری) این است که هر کس وارد صفوف مسلمین شود، به زودی می فهمد که همه مسلمانان به این مطلب عقیده دارند و از واضحات و مسلمات نزد آنان است; یعنی همان گونه که هر کس با مسلمانان سر و کار داشته باشد می داند آنها از نظر مذهبی تأکید روی اصل (توحید) دارند، همچنین می داند روی (خاتمیّت پیامبر) نیز همگی توافق دارند، و هیچ گروهی از مسلمانان در انتظار آمدن پیامبر جدیدی نیستند.
در حقیقت قافله بشریّت در مسیر تکاملی خود با بعثت پیامبران مراحل مختلف را یکی پس از دیگری طی کرده است و به مرحله ای از رشد و تکامل رسیده که دیگر می تواند روی پای خود بایستد، یعنی با (استفاده از تعلیمات جامع اسلام مشکلات خود را حل کند).
به تعبیر دیگر: اسلام قانون نهایی و جامع دوران بلوغ بشریّت است، از نظر اعتقادات کامل ترین محتوای بینش دینی و از نظر عمل نیز چنان تنظیم یافته که بر نیازمندی های انسان ها در هر عصر و زمانی منطبق است.(2)
پی نوشتها:
1. مجمع البیان، ج 8، ص 362
2. 50 درس اصول عقائد برای جوانان ، مکارم شیرازی، ص53
منبع:سایت انوار طاها
