آنچه مسلم است مجازاتها بر چند قسم هستند: اول: مجازات و کیفر قراردادی و ثانیاً مجازاتی که با گناه رابطه تکوینی و طبیعی دارد و ثالثاً:مجازاتی که تجسّم خود جرم و گناه است و چیزی غیر از آن نمی باشد. و عذابهای اخروی نه از نوع اول و نه از نوع دوم بلکه بالاتر از آن است و از نوع سوم می باشد. و بین اعمال بد این دنیا و عذاب آخرت یک رابطه (عینیّت) و (اتّحاد) بر قرار است چنانچه در آیات زیادی در قرآن به آن برخورد می کنیم از جمله: (فالیوم لا تظلم نفس شیئاً و لا تجزون الّا ماکنتم تعملون)(1) امروز (روز رستاخیز) به هیچ کس ستم نشده و به کسی جزا داده نمی شود. مگر آنچه را که عمل کرده است و یا در جای دیگر می فرماید: (یوم تجد کلّ نفس ما عملت من خیر محضراً و ما عملت من سوء توّد لو انّ بینها و بینه امداً بعیداً)(2): روزی که هرکس آن چه از کار نیک یا زشت انجام داده است آن را حاضر می بیند و آرزو می کند که کاش بین او و بین کار زشتش مسافت زیادی بود. و نیز می فرماید: (انّ الذّین یأکلون اموال الیتامی ظلماً انّما یأکلن فی بطونهم ناراً و سیصلون سعیراً)(3)آنان که ثروت و اموال یتیمان را به ستم می خورند، جز این نیست که در شکم خویش آتش فرو می برند، و به زودی در آتش افروخته و شعله ور می افتند. پس عذاب آخرت همان عمل سوء در دنیای انسان است همانگونه که در دنیا اگر کسی گوش به نصایح و اندرز دیگران نداد و خودش را آلوده الکل و مواد مخدر نمود برای همیشه خودش را گرفتار کرده است و لذا کسانی در عذاب مخلّدند که گناه سراسر وجودشان را پر کرده باشد و با شفاعت و بخشش و... آمرزیده نشوند و مورد عفو الهی قرار نگیرند.
پی نوشتها:
1-یس/54.
2-آل عمران/30.
3-نساء/9.
منبع: تصویر دوزخ و دوزخیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی،انتشارات جامعه القرآن الکریم
