با توجه به مسئله خلود عذاب برای کافران، آیا این مسئله با عدالت الهی سازگار است؟
آن چه مسلم است مجازاتها بر چند قسم است: قسم اول: مجازات و کیفر قراردادی، قسم دوم: مجازاتی که با گناه رابطه تکوینی و طبیعی دارد، قسم سوم: مجازاتی که تجسّم خود جُرم و گناه است و چیزی غیر از آن نمی باشد. و عذابهای اخروی نه از نوع اول و نه از نوع دوم بلکه بالاتر از آن است و از نوع سوم می باشد. بین اعمال بد این دنیا و عذاب آخرت یک رابطه (عینیّت) و (اتّحاد) برقرار است چنانچه در آیات زیادی در قرآن به آن برخورد می کنیم. از جمله؛ (فَالیومَ لا تُظلَمُ نفسٌ شَیئاً و لا تُجزون الّا ما کُنتم تَعمَلون) (1)، امروز (روز رستاخیز) به هیچ کس ستم نشده و به کسی جزا داده نمی شود، مگر آن چه را که عمل کرده است. و یا در جای دیگر می فرماید: (یومَ تَجدُ کُلُّ نَفسٍ ما عملَت من خیرٍ مُحضَرا و ما عملَت من سوء تَوَدُّ لَو اَنَّ بینَها و بَینَهُ اَمَداَ بعیداَ) (2)، روزی که هر کس آن چه از کار نیک و یا زشت انجام داده است آن را حاضر می بیند و آرزو می کند که کاش بین او و بین کار زشتش مسافت زیادی بود. و نیز می فرماید: (انَّ الذین یَاکلونَ اَموالَ الیَتامی ظلماً انَّما یَاکلونَ فی بُطُونهم ناراً و سَیَصلونَ سعیراً) (3) آنان که ثروت و اموال یتیمان را به ستم می خورند، جز این نیست که در شکم خویش آتش فرو می برند، و به زودی در آتش افروخته و شعله ور می افتند. پس عذاب آخرت همان عمل سوء در دنیای انسان است همانگونه که در دنیا اگر کسی گوش به نصایح و اندرز دیگران نداد و خودش را آلوده به الکل و مواد مخدّر نمود برای همیشه خودش را گرفتار کرده است کسانی در عذاب مخلّدند که گناه سراسر وجودشان را پر کرده باشد و با شفاعت و بخشش و... آمرزیده نشوند و مورد عفو الهی قرار نگیرند. پی نوشتها: 1- یس 54. 2- آل عمران 30. 3- نساء 9. منبع: تصویر برزخ و برزخیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی، انتشارات جامعه القرآن الکریم
عنوان سوال:

با توجه به مسئله خلود عذاب برای کافران، آیا این مسئله با عدالت الهی سازگار است؟


پاسخ:

آن چه مسلم است مجازاتها بر چند قسم است:
قسم اول: مجازات و کیفر قراردادی،
قسم دوم: مجازاتی که با گناه رابطه تکوینی و طبیعی دارد،
قسم سوم: مجازاتی که تجسّم خود جُرم و گناه است و چیزی غیر از آن نمی باشد.
و عذابهای اخروی نه از نوع اول و نه از نوع دوم بلکه بالاتر از آن است و از نوع سوم می باشد. بین اعمال بد این دنیا و عذاب آخرت یک رابطه (عینیّت) و (اتّحاد) برقرار است چنانچه در آیات زیادی در قرآن به آن برخورد می کنیم. از جمله؛ (فَالیومَ لا تُظلَمُ نفسٌ شَیئاً و لا تُجزون الّا ما کُنتم تَعمَلون) (1)، امروز (روز رستاخیز) به هیچ کس ستم نشده و به کسی جزا داده نمی شود، مگر آن چه را که عمل کرده است. و یا در جای دیگر می فرماید:
(یومَ تَجدُ کُلُّ نَفسٍ ما عملَت من خیرٍ مُحضَرا و ما عملَت من سوء تَوَدُّ لَو اَنَّ بینَها و بَینَهُ اَمَداَ بعیداَ) (2)، روزی که هر کس آن چه از کار نیک و یا زشت انجام داده است آن را حاضر می بیند و آرزو می کند که کاش بین او و بین کار زشتش مسافت زیادی بود.
و نیز می فرماید: (انَّ الذین یَاکلونَ اَموالَ الیَتامی ظلماً انَّما یَاکلونَ فی بُطُونهم ناراً و سَیَصلونَ سعیراً) (3) آنان که ثروت و اموال یتیمان را به ستم می خورند، جز این نیست که در شکم خویش آتش فرو می برند، و به زودی در آتش افروخته و شعله ور می افتند. پس عذاب آخرت همان عمل سوء در دنیای انسان است همانگونه که در دنیا اگر کسی گوش به نصایح و اندرز دیگران نداد و خودش را آلوده به الکل و مواد مخدّر نمود برای همیشه خودش را گرفتار کرده است کسانی در عذاب مخلّدند که گناه سراسر وجودشان را پر کرده باشد و با شفاعت و بخشش و... آمرزیده نشوند و مورد عفو الهی قرار نگیرند.
پی نوشتها:
1- یس 54.
2- آل عمران 30.
3- نساء 9.
منبع: تصویر برزخ و برزخیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی، انتشارات جامعه القرآن الکریم





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین