امام زمان (عج) درباره مقام اهل بیت (ع) و خالقیت خداوند چه فرمودند؟

شرح پرسش:
لطفا این حدیث را شرح دهید. امام زمان(علیه السلام) می فرمایند: (إِنَّ اللّهَ تَعالی هُوَ الَّذی خَلَقَ الاَْجْسامَ وَقَسَّمَ الاَْرْزاقَ، لاَِنَّهُ لَیْسَ بِجِسْم وَلا حالٌّ فی جِسْم، لَیْسَ کَمِثْلِهِ شیءٌ وَهُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ، وَأَمَّا الاَْئِمَّةُ(علیهم السلام) فَإِنَّهُمْ یَسْأَلوُنَ اللّهَ تَعالی فَیَخْلُقُ، وَیَسْأَلوُنَهُ فَیَرْزِقُ، إِیجاباً لِمَسْأَلَتِهِمْ وَإِعْظاماً لِحَقِّهِمْ؛ تنها خداوند متعال است که اجسام را خلق و روزی ها را تقسیم کرده است؛ زیرا او جسم یا حلول کننده در جسم نیست. چیزی همانند او نیست. او شنوا و داناست؛ امّا ائمّه(علیهم السلام) چیزی را از خدا می خواهند و خدا نیز برای آنان خلق می کند. از خدا می خواهند، خدا هم روزی می دهد. خدا چنین می کند، چون بر خود حتم کرده که خواسته ی آنان را اجابت و منزلت و شأن آنها را عظیم گرداند.)[1]

شرح حدیث:
شیخ طوسی(رحمه الله) درکتاب الغیبة نقل می کند،جماعتی از شیعیان، در مقام اهل بیت(علیهم السلام) اختلاف کردند. عدّه ای قائل بودند که خداوند عزّوجل قدرت خلق و رزق را به امامان معصوم واگذار کرده است. در مقابل، عدّه ای بر این عقیده بودند که این امر، محال است و بر خداوند متعال جایز نیست که امر خلق و رزق رابه ائمه واگذار کند؛ زیرا، تنها خداوند متعال قادر بر خلق اجسام است.
شیعیان، در این امر، به نزاع شدید برخاستند. شخصی که در آن مجلس حاضر بود، گفت: (چرا نزد ابی جعفر محمّد بن عثمان عمری (سفیر دوم حضرت) نمی روید و در این باره از او سؤال نمی کنید تا حقّ بر شما روشن گردد؟ او تنها راه و واسطه به سوی حضرت صاحب الأمر(علیه السلام) است.) شیعیان، بر این امر راضی شدند و نامه نوشتند و در آن، مسئله ی مورد نزاع را پرسیدند. حضرت در جواب نامه مرقوم فرمودند:
خالق نباید جسم، و رازق نباید روزی خورنده باشد؛ در نتیجه، ما چون جسم داریم و روزی می خوریم، نه خالق هستیم و نه رازق؛ ولی خداوند، حق ما را بزرگ قرار داده و درخواست ما را اجابت می کند؛ لذا دعایی که می کنیم، برآورده می شود، نه این که ما، خود، جدای از خواست الهی، توان این را داشته باشیم.

پی نوشت:
[1]. الغیبة، طوسی، ص 294، ح248؛ احتجاج، ج2، ص285؛ بحارالأنوار، ج 25، ص 329، ح4.

منبع: شرح چهل حدیث از حضرت مهدی(علیه السلام)، علی اصغر رضوانی، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (1382).