شعارهای جنگ تحمیلی را چه گروه ‌ها و یا سازمان‌ هایی مطرح می‌کردند و هدف از آنها چه بود؟
شعارهای زمان جنگ را ستاد و یا نهاد خاصی تولید نمی‌کرد بلکه اغلب فی البداهه به وسیله فردی یا رزمنده‌ای در میان جمع و با توجه به مقتضیات خاص زمان و مکان - مثل قبل از عملیات یا حین عملیات و یا بعد از پیروزی - سر داده می‌شد و از قضا جاودانه می‌شد. لذا اغلب شعارهای آن دوران را، افرادی از بین خود مردم که دارای نیازهای مشترک و با هم بودند، پدید می‌آوردند، یا لااقل جامعه با میل و طیب خاطر و شعور و بلوغ آنها را تکرار می‌کرد. لذا معمولا شعار تنها وسیله‌ی تبلیغی و رسانه گروهی و همگانی است که مردم به واسطه‌ی آن حرفشان را می‌توانند به کرسی بنشانند. به رغم اینکه بسیاری از شعارهای جنگ فی البداهه و مردمی بود، اما سخنان امام خمینی (رحمت الله علیه) در طول جنگ نیز اساس و شالوده‌ی خیلی از شعارها می‌گردید و چون استراتژی نظام از زبان امام خمینی (رحمت الله علیه) صادر می‌شد و هدایت انقلاب به دست ایشان بود، لذا بسیاری از صحبت‌های حضرت امام تبدیل به شعارهای همگانی می‌شد و سپس نهادهای تبلیغی دست‌اندر کار در تمامی جبهه‌ها، آن شعار را تیتر کرده و بر پیشانی‌بندها یا بازوبندها می‌نوشتند و آن را انتشار می‌دادند. برخی از شعارها نیز برخاسته از متون دینی، آیات قرآن، احادیث و روایات و نظایر آن بود که بیانگر هویت مذهبی رزمندگان ایرانی بود. چرا که شعار یعنی علامت و نشان، و نیروهای نظامی خودی با تمسک به این شعارها، خود از غیر خودی و دشمنان متمایز می‌ساختند. بنابراین بسیاری از شعارها، در نطفه‌ی اولیه، خودجوش بود، اما بعدا چون مورد پسند همگان واقع می‌شد، با تمایل بسیار آن را پذیرفته و تکرار می‌کردند و نهادهای تبلیغی و متولیان امور فرهنگی در جبهه‌ها و پشت جبهه‌ها، آن را عمومیت می‌دادند و بدین ترتیب شعارها فراگیر می‌شد. منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
عنوان سوال:

شعارهای جنگ تحمیلی را چه گروه ‌ها و یا سازمان‌ هایی مطرح می‌کردند و هدف از آنها چه بود؟


پاسخ:

شعارهای زمان جنگ را ستاد و یا نهاد خاصی تولید نمی‌کرد بلکه اغلب فی البداهه به وسیله فردی یا رزمنده‌ای در میان جمع و با توجه به مقتضیات خاص زمان و مکان - مثل قبل از عملیات یا حین عملیات و یا بعد از پیروزی - سر داده می‌شد و از قضا جاودانه می‌شد. لذا اغلب شعارهای آن دوران را، افرادی از بین خود مردم که دارای نیازهای مشترک و با هم بودند، پدید می‌آوردند، یا لااقل جامعه با میل و طیب خاطر و شعور و بلوغ آنها را تکرار می‌کرد. لذا معمولا شعار تنها وسیله‌ی تبلیغی و رسانه گروهی و همگانی است که مردم به واسطه‌ی آن حرفشان را می‌توانند به کرسی بنشانند.
به رغم اینکه بسیاری از شعارهای جنگ فی البداهه و مردمی بود، اما سخنان امام خمینی (رحمت الله علیه) در طول جنگ نیز اساس و شالوده‌ی خیلی از شعارها می‌گردید و چون استراتژی نظام از زبان امام خمینی (رحمت الله علیه) صادر می‌شد و هدایت انقلاب به دست ایشان بود، لذا بسیاری از صحبت‌های حضرت امام تبدیل به شعارهای همگانی می‌شد و سپس نهادهای تبلیغی دست‌اندر کار در تمامی جبهه‌ها، آن شعار را تیتر کرده و بر پیشانی‌بندها یا بازوبندها می‌نوشتند و آن را انتشار می‌دادند. برخی از شعارها نیز برخاسته از متون دینی، آیات قرآن، احادیث و روایات و نظایر آن بود که بیانگر هویت مذهبی رزمندگان ایرانی بود. چرا که شعار یعنی علامت و نشان، و نیروهای نظامی خودی با تمسک به این شعارها، خود از غیر خودی و دشمنان متمایز می‌ساختند. بنابراین بسیاری از شعارها، در نطفه‌ی اولیه، خودجوش بود، اما بعدا چون مورد پسند همگان واقع می‌شد، با تمایل بسیار آن را پذیرفته و تکرار می‌کردند و نهادهای تبلیغی و متولیان امور فرهنگی در جبهه‌ها و پشت جبهه‌ها، آن را عمومیت می‌دادند و بدین ترتیب شعارها فراگیر می‌شد.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین