شعر در دوران جنگ تحمیلی چه تغییر و تحولی یافت و چه نقشی در جنگ و حفظ فرهنگ جنگ داشت؟
شعر به عنوان یکی از شاخه‌های اصلی هنر، در جریان جنگ رشد چشمگیری کرد و به خصوص در این میان، مضامین و اشعار حماسی قابل توجه است. شاید طبیعی باشد که وقتی در کشوری جنگ رخ می‌دهد طبع شاعران آن کشور نیز به آن سمت گرایش یابد و رشد کند. لیکن در کشور ما جنگ تحمیلی علاوه بر بعد ملی، بعد ایمانی و اعتقادی نیز داشت و برداشت همگانی و مردمی از جنگ، نبرد میان حق و باطل بود. بنابراین، این قضیه رنگ بیشتری در اشعار شاعران و مضامین شعری آنان گذاشت و بسیاری از شعرهای سروده شده، مبنای نوحه‌هایی شد که رزمندگان ایرانی آن را می‌خواندند و نقش بسیاری نیز در تهییج و تشویق آنان در ادامه‌ی جنگ و پایدار بودن در راهی که برگزیده‌اند و نیز در تقویت ایمانشان داشت. میزان تغییر و تحول در شعر دوران جنگ را می‌توان از حجم کتاب‌های شعری که در دوران جنگ و پس از آن نوشته شده، دریافت. از جمله کتاب چهار جلدی )فرهنگ شاعران جنگ و مقاومت( اثر آقای محمد باقر نجف‌زاده بار فروش است که سه جلد نخست آن شامل شرح حال و نمونه آثار شاعران جنگ است و جلد چهارم نقد و بررسی و تحلیل شعر عصر انقلاب اسلامی و حوزه‌ی جبهه و جنگ و ادبیات مقاومت است. نویسنده با این اثر تلاش نموده تا در مسیر احیای ادبیات جبهه و مقاومت و دفاع، گامی مؤثر و مناسب بر دارد و بسیاری از حماسه‌ها و دلاوری‌های رزمندگان را برای آیندگان حفظ نماید. همان طور که بحث حق و باطل در شعرهای ما متبلور شد، خیلی از مسائل جنگ نیز خود معیار و نقطه‌ی شروعی بود برای سرودن برخی اشعار، مانند دلاوری‌ها، حماسه‌ها، وقایع و رخدادهایی که برای رزمندگان در جبهه‌ها رخ می‌داد و این شعرهای باقیمانده از دوران جنگ، می‌تواند برای آیندگان، یکی از راه‌های مطالعه‌ی جنگ باشد و در حفظ وقایع و فرهنگ جنگ مؤثر واقع گردد. منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
عنوان سوال:

شعر در دوران جنگ تحمیلی چه تغییر و تحولی یافت و چه نقشی در جنگ و حفظ فرهنگ جنگ داشت؟


پاسخ:

شعر به عنوان یکی از شاخه‌های اصلی هنر، در جریان جنگ رشد چشمگیری کرد و به خصوص در این میان، مضامین و اشعار حماسی قابل توجه است. شاید طبیعی باشد که وقتی در کشوری جنگ رخ می‌دهد طبع شاعران آن کشور نیز به آن سمت گرایش یابد و رشد کند. لیکن در کشور ما جنگ تحمیلی علاوه بر بعد ملی، بعد ایمانی و اعتقادی نیز داشت و برداشت همگانی و مردمی از جنگ، نبرد میان حق و باطل بود. بنابراین، این قضیه رنگ بیشتری در اشعار شاعران و مضامین شعری آنان گذاشت و بسیاری از شعرهای سروده شده، مبنای نوحه‌هایی شد که رزمندگان ایرانی آن را می‌خواندند و نقش بسیاری نیز در تهییج و تشویق آنان در ادامه‌ی جنگ و پایدار بودن در راهی که برگزیده‌اند و نیز در تقویت ایمانشان داشت.
میزان تغییر و تحول در شعر دوران جنگ را می‌توان از حجم کتاب‌های شعری که در دوران جنگ و پس از آن نوشته شده، دریافت. از جمله کتاب چهار جلدی )فرهنگ شاعران جنگ و مقاومت( اثر آقای محمد باقر نجف‌زاده بار فروش است که سه جلد نخست آن شامل شرح حال و نمونه آثار شاعران جنگ است و جلد چهارم نقد و بررسی و تحلیل شعر عصر انقلاب اسلامی و حوزه‌ی جبهه و جنگ و ادبیات مقاومت است. نویسنده با این اثر تلاش نموده تا در مسیر احیای ادبیات جبهه و مقاومت و دفاع، گامی مؤثر و مناسب بر دارد و بسیاری از حماسه‌ها و دلاوری‌های رزمندگان را برای آیندگان حفظ نماید.
همان طور که بحث حق و باطل در شعرهای ما متبلور شد، خیلی از مسائل جنگ نیز خود معیار و نقطه‌ی شروعی بود برای سرودن برخی اشعار، مانند دلاوری‌ها، حماسه‌ها، وقایع و رخدادهایی که برای رزمندگان در جبهه‌ها رخ می‌داد و این شعرهای باقیمانده از دوران جنگ، می‌تواند برای آیندگان، یکی از راه‌های مطالعه‌ی جنگ باشد و در حفظ وقایع و فرهنگ جنگ مؤثر واقع گردد.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین