در زمان جنگ در سطح ملی، ستادی با عنوان(ستاد تبلیغات جبهه و جنگ) زیر نظر شورای عالی دفاع تشکیل شده بود. این ستاد متولی امر تبلیغات و اخبار جنگ بود که اغلب اخبار جنگ از کانال این ستاد به صدا و سیما، روزنامه‌های داخلی و خبر گزاری جمهوری اسلامی داده می‌شد و از طریق این خبر گزاری نیز به خبر گزاری خارجی منعکس می‌شد. لذا در رأس تبلیغات جنگ، ستاد تبلیغات جنگ شورای عالی دفاع قرار داشت و در سطوح پایین‌تر، واحد تبلیغات جبهه و جنگ قرارگاه‌ها، تیپ‌ها، لشکرها و یگان‌ها مستقیما فعال بودند. بعد از آن هم واحدهای تبلیغات ستادهای مشترک نیروهای مسلح و سازمان‌های تبلیغی کشوری، به ویژه شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، صدا و سیما و غیره فعالیت می‌کردند. قابل ذکر است که در امر تبلیغات جنگ، استراتژی واحدی به ویژه در عملیات روانی و برون مرزی وجود نداشت و دامنه‌ی تبلیغات دشمن را نه تنها نمی‌پوشاند، بلکه بعضا دچار انفعال نیز بود. در چنین اوضاعی، بیشترین نقش مثبت و ایجابی در تبلیغات جنگ را امام خمینی (رحمت الله علیه) یک تنه انجام می‌دادند و ابزار و فرصت‌های تبلیغی صرفا منعکس کننده بودند، نه آنکه از آن همه هجمه‌های تبلیغی امام علیه استکبار و دشمنان بهره‌برداری کنند. تبلیغات جنگ در سطح خردتر و در داخل کشور را سازمان‌ها و نهادهای مختلف درگیر در جنگ نیز انجام می‌دادند. مثل ارتش که در درون خودش سازمان عقیدتی - سیاسی داشت و یا سپاه که معاونت تبلیغات و معاونت فرهنگی داشت و تا حدودی آنها مسئله‌ی تبلیغات را در میان رزمندگان انجام می‌دادند. اما به طور رسمی و مستقیم، وزارتخانه‌ها در تبلیغات جنگ نقشی نداشتند؛ لیکن وظایف مختصری را بر عهده گرفته و آن را انجام می‌دادند. به عنوان مثال، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با استفاده از امکانات خود در زمینه‌های فرهنگی، هنری، تبلیغاتی، مطبوعاتی و انتشاراتی فعالیت‌هایی را انجام داد از جمله: تهیه فیلم‌های مستند 16 و 35 میلی متری و فیلم‌های داستانی 16 میلی متری درباره جنگ؛ همکاری با سایر مراکز هنری در تهیه و ساخت فیلم جنگی؛ نشر کتب فارسی و عربی درباره جنگ عراق و ایران )اعم از مستند، قصه و شعر و غیره ( ؛ تهیه تراکت‌های چسبان با تیراژ زیاد؛ تهیه آلبوم مصور از جنگ و تجاوز رژیم بعثی به ایران به سه زبان عربی، انگلیسی و فارسی؛ چاپ تقویم و توزیع آن میان رزمندگان جبهه‌های نبرد؛ تهیه جزوه‌های سرود، دعا و فرازهایی از سخنان امام خمینی (رحمت الله علیه) و توزیع آن در جبهه‌ها؛ چاپ بروشور و آرم و نشان و مدال برای رزمندگان در جبهه‌ها؛ چاپ ماهانه‌ی هشت مجله به زبان‌های عربی، انگلیسی، اردو، فرانسه، ترکی و فارسی و غیره جهت استفاده دانشجویانی ایرانی و مسلمان خارج از کشور؛ تهیه کارت پستال رنگی درباره جنگ و تهیه چاپ پوسترهای مختلف به زبان‌های عربی، انگلیسی و فارسی در طرح‌های مختلف و مطالبی درباره جنگ تحمیلی و نظایر آن. سایر مراکز تبلیغاتی نیز در زمینه‌ی تبلیغات جبهه و جنگ فعالیت‌هایی را در جبهه‌ها و پشت جبهه‌ها بر عهده داشتند و این طور نبود که )ستاد تبلیغات جبهه و جنگ( به تمام فعالیت‌های این مراکز فرهنگی خط بدهد و آنها را به طور رسمی کنترل کند و یا بودجه‌ی آنها را بپردازد. کشور ما در دوران جنگ مثل سایر زمینه‌ها، براساس سعی و خطا و کسب تجربه به مفاهیم و ارزش‌های جدیدی دست یافت. منبع: جنگ ایران و عراق، پرسشها و پاسخها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
در زمان جنگ در سطح ملی، ستادی با عنوان(ستاد تبلیغات جبهه و جنگ) زیر نظر شورای عالی دفاع تشکیل شده بود. این ستاد متولی امر تبلیغات و اخبار جنگ بود که اغلب اخبار جنگ از کانال این ستاد به صدا و سیما، روزنامههای داخلی و خبر گزاری جمهوری اسلامی داده میشد و از طریق این خبر گزاری نیز به خبر گزاری خارجی منعکس میشد.
لذا در رأس تبلیغات جنگ، ستاد تبلیغات جنگ شورای عالی دفاع قرار داشت و در سطوح پایینتر، واحد تبلیغات جبهه و جنگ قرارگاهها، تیپها، لشکرها و یگانها مستقیما فعال بودند. بعد از آن هم واحدهای تبلیغات ستادهای مشترک نیروهای مسلح و سازمانهای تبلیغی کشوری، به ویژه شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، صدا و سیما و غیره فعالیت میکردند. قابل ذکر است که در امر تبلیغات جنگ، استراتژی واحدی به ویژه در عملیات روانی و برون مرزی وجود نداشت و دامنهی تبلیغات دشمن را نه تنها نمیپوشاند، بلکه بعضا دچار انفعال نیز بود. در چنین اوضاعی، بیشترین نقش مثبت و ایجابی در تبلیغات جنگ را امام خمینی (رحمت الله علیه) یک تنه انجام میدادند و ابزار و فرصتهای تبلیغی صرفا منعکس کننده بودند، نه آنکه از آن همه هجمههای تبلیغی امام علیه استکبار و دشمنان بهرهبرداری کنند.
تبلیغات جنگ در سطح خردتر و در داخل کشور را سازمانها و نهادهای مختلف درگیر در جنگ نیز انجام میدادند. مثل ارتش که در درون خودش سازمان عقیدتی - سیاسی داشت و یا سپاه که معاونت تبلیغات و معاونت فرهنگی داشت و تا حدودی آنها مسئلهی تبلیغات را در میان رزمندگان انجام میدادند. اما به طور رسمی و مستقیم، وزارتخانهها در تبلیغات جنگ نقشی نداشتند؛ لیکن وظایف مختصری را بر عهده گرفته و آن را انجام میدادند. به عنوان مثال، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با استفاده از امکانات خود در زمینههای فرهنگی، هنری، تبلیغاتی، مطبوعاتی و انتشاراتی فعالیتهایی را انجام داد از جمله: تهیه فیلمهای مستند 16 و 35 میلی متری و فیلمهای داستانی 16 میلی متری درباره جنگ؛ همکاری با سایر مراکز هنری در تهیه و ساخت فیلم جنگی؛ نشر کتب فارسی و عربی درباره جنگ عراق و ایران )اعم از مستند، قصه و شعر و غیره ( ؛ تهیه تراکتهای چسبان با تیراژ زیاد؛ تهیه آلبوم مصور از جنگ و تجاوز رژیم بعثی به ایران به سه زبان عربی، انگلیسی و فارسی؛ چاپ تقویم و توزیع آن میان رزمندگان جبهههای نبرد؛ تهیه جزوههای سرود، دعا و فرازهایی از سخنان امام خمینی (رحمت الله علیه) و توزیع آن در جبههها؛ چاپ بروشور و آرم و نشان و مدال برای رزمندگان در جبههها؛ چاپ ماهانهی هشت مجله به زبانهای عربی، انگلیسی، اردو، فرانسه، ترکی و فارسی و غیره جهت استفاده دانشجویانی ایرانی و مسلمان خارج از کشور؛ تهیه کارت پستال رنگی درباره جنگ و تهیه چاپ پوسترهای مختلف به زبانهای عربی، انگلیسی و فارسی در طرحهای مختلف و مطالبی درباره جنگ تحمیلی و نظایر آن.
سایر مراکز تبلیغاتی نیز در زمینهی تبلیغات جبهه و جنگ فعالیتهایی را در جبههها و پشت جبههها بر عهده داشتند و این طور نبود که )ستاد تبلیغات جبهه و جنگ( به تمام فعالیتهای این مراکز فرهنگی خط بدهد و آنها را به طور رسمی کنترل کند و یا بودجهی آنها را بپردازد. کشور ما در دوران جنگ مثل سایر زمینهها، براساس سعی و خطا و کسب تجربه به مفاهیم و ارزشهای جدیدی دست یافت.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسشها و پاسخها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
- [سایر] میزان خریدهای تسلیحاتی عراق در دوران جنگ تحمیلی چگونه بود؟
- [سایر] در طول جنگ تحمیلی، بسیج مردمی در داخل کشور را چه کسانی و یا چه نهادهایی انجام می دادند و چه تأثیری بر جبهه های نبرد داشت؟
- [سایر] نوسانات قیمت نفت در دوران جنگ تحمیلی چه تأثیری بر روند جنگ و اجرای عملیاتها داشت؟
- [سایر] شعر در دوران جنگ تحمیلی چه تغییر و تحولی یافت و چه نقشی در جنگ و حفظ فرهنگ جنگ داشت؟
- [سایر] موسیقی در دوران جنگ تحمیلی چقدر رشد کرد و بیشتر حاوی چه مضمون هایی بود؟
- [سایر] امکانات و ابزارهای تبلیغاتی ایران در دوران جنگ تحمیلی چه بود و چگونه از آنها در خدمت جنگ استفاده میکردند؟
- [سایر] در دوران جنگ تحمیلی وضعیت درآمدهای نفتی عراق و نقش آن در اقتصاد این کشور چگونه بود؟
- [سایر] تعداد اسیران ایرانی در جنگ تحمیلی چقدر بود؟
- [سایر] وضعیت اقتصادی ایران در طول جنگ تحمیلی چگونه بود؟
- [سایر] پیرامون ابعاد مختلف جنگ تحمیلی و تجربیات آن توضیح دهید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مسلمانان به امر امام7 با کفّار جنگ کنند وچیزهائی در جنگ به دست آورند، به آنها غنیمت گفته میشود ومخارجی را که برای غنیمت کردهاند، مانند مخارج نگهداری وحمل ونقل آن و نیز مقداری را که امام7 صلاح میداند به مصرفی برساند وچیزهائی که مخصوص به امام است، باید از غنیمت کنار بگذارند وخمس بقیّه آن را بدهند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مسلمانان به امر امام معصوم علیهالسلام با کفّار جنگ کنند و چیزهایی را در جنگ به دست آورند، به آنها غنیمت گفته میشود و مخارجی را که برای غنیمت کردهاند، مانند مخارج نگهداری و حمل و نقل آن و نیز مقداری را که امام علیهالسلام صلاح میداند به مصرفی برساند و چیزهایی را که مخصوص به امام است، باید از غنیمت کنار بگذارند و خُمس بقیّه آن را بدهند.
- [آیت الله مظاهری] اگر مسلمانان به امر حکومت اسلامی با کفّار جنگ کنند و چیزهایی در جنگ به دست آورند، به آنها غنیمت گفته میشود و مخارجی را که برای غنیمت کردهاند مانند مخارج نگهداری و حمل و نقل آن و نیز مقداری را که امامعلیه السلام صلاح میداند به مصرفی برساند و چیزهایی که مخصوص به امام است باید از غنیمت کنار بگذارند و خمس بقیه آن را بدهند. 7 - زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد:
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مسلمانان به امر امام ( علیه السّلام ) با کفار جنگ کنند و چیزهائی در جنگ بدست آورند به آنها غنیمت گفته می شود . و مخارجی را که برای غنیمت کرده اند ، مانند مخارج نگهداری و حمل و نقل آن و نیز مقداری را که امام ( علیه السّلام ) صلاح می داند به مصرفی برساند و چیزهائی که مخصوص به امام است ، باید از غنیمت کنار بگذارند و خمس بقیّة آن را بدهند . 7 زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد:
- [آیت الله سبحانی] اگر مسلمانان به امر امام(علیه السلام) با کفّار جنگ کنند و چیزهائی در جنگ به دست آورند. به آنها غنیمت گفته می شود و مخارجی را که برای غنیمت کرده اند، مانند مخارج نگهداری و حمل و نقل آن و نیز مقداری را که امام(علیه السلام)صلاح می داند به مصرفی برساند و چیزهائی که مخصوص به امام است، باید از غنیمت کنار بگذارند و خمس بقیه آن را بدهند 7 زمینی که کافر ذمّی از مسلمان بخرد
- [آیت الله بروجردی] اگر مسلمانان به امر امام عَلَیْهِ السَّلَام با کفار جنگ کنند و چیزهایی در جنگ به دست آورند، به آنها غنیمت گفته میشود و مخارجی را که برای غنیمت [خرج] کردهاند مانند مخارج نگهداری و حمل و نقل آن و نیز مقداری را که امام عَلَیْهِ السَّلَام صلاح میداند به مصرفی برساند و چیزهایی که مخصوص به امام است، باید از غنیمت کنار بگذارند و خمس بقیة آن را بدهند.
- [امام خمینی] اگر مسلمانان به امر امام علیه السلام با کفار جنگ کنند و چیزهایی در جنگ به دست آورند به آنها غنیمت گفته می شود و مخارجی را که برای غنیمت کرده اند مانند مخارج نگهداری، و حمل و نقل آن و نیز مقداری را که امام علیه السلام صلاح می داند به مصرفی برساند و چیزهایی که مخصوص به امام است باید از غنیمت کنار بگذارند و خمس بقیه آن را بدهند.
- [آیت الله بهجت] اگر مسلمانان به امر امام علیهالسلام با کفّار جنگ کنند و چیزهایی در جنگ بهدست آورند، به آنها غنیمت گفته میشود، و باید مخارجی را که برای غنیمت کردهاند، مانند هزینه نگهداری و حمل و نقل آن و نیز مقداری را که امام علیهالسلام صلاح میداند به مصرفی برساند و چیزهایی که مخصوص به امام علیهالسلام است، از غنیمت کنار بگذارند و خمس بقیه آن را بدهند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مسلمین به امر امام با کفار جنگ کنند، و چیزهایی در جنگ به دست آورند، به آنها غنیمت گفته میشود، و مخارجی را که برای غنیمت مصرف کردهاند، مانند مخارج نگهداری و حمل و نقل آن و نیز مقداری را که امام علیهالسلام صلاح میداند به مصرفی برساند، و چیزهایی که مخصوص به امام است، باید از غنیمت کنار بگذارند و خمس بقیه آن را بدهند، و آنچه در عصر غیبت در جنگ با کفار به دست میآید، نیز بنابر احتیاط همین حکم را دارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] زکات در هشت مورد صرف می شود اول فقیر و او کسی است که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد و کسی که صنعت یا ملک یا سرمایه ای دارد که می تواند مخارج سال خود را بگذراند فقیر نیست دوم مسکین و او کسی است که از فقیر سخت تر می گذراند سوم کسی که از طرف امام علیه السلام یا نایب امام مامور است که زکات را جمع و نگهداری نماید و به حساب ان رسیدگی کند و ان را به امام علیه السلام یا نایب امام یا فقرا برساند چهارم مسلمانانی که شهادت به وحدانیت خداوند و رسالت حضرت محمد صلی الله علیه واله وسلم داده اند و در اسلام ثابت قدم نیستند تا به وسیله دادن زکات به انان ایمانشان تقویت شود ولی در صورت وجود فقیر در محل و دوران امر بین صرف در فقیر و صرف در این مصرف احتیاط واجب ان است که به فقیر داده شود و این احتیاط در مورد هفتم هم باید رعایت شود پنجم خریداری بنده مسلمانی که در شدت باشد و ازاد کردن او و همچنین خریداری بنده و ازاد کردن او هر چند در شدت نباشد در صورتی که مستحقی برای زکات پیدا نکند ششم بدهکاری که نمی تواند دین خود را ادا کند در صورتی که در معصیت صرف نکرده باشد هفتم فی سبیل الله یعنی امور خیریه ای که می شود انها را به قصد قربت انجام داد و بنابر احتیاط واجب کارهایی باشد که مصلحت عمومی داشته باشد مانند بنای مساجد و مدارس دینی و ساختن بیمارستان و اسایشگاه برای سالخوردگان و مانند اینها هشتم ابن السبیل یعنی مسافری که در سفر درمانده شده و احکام اینها در مسایل اینده می اید