موسیقی در دوران جنگ را می‌توان به سه گروه تقسیم نمود. گروه نخست: موسیقی بدون کلام و به خصوص (مارش) های نظامی است. مارش نظامی دارای آهنگی پر طنین با تم‌های حماسی است که برای تهییج سربازان به کار می‌رود. مبنای این نوع موسیقی را می‌توان ریتم‌هایی دانست که برای اعلام دستورهای مختلف به واحدهای پیاده و سواره نظام در حین نبرد، صادر می‌شد. در دفاع مقدس، این قسم از موسیقی (مارش نظامی) بسیار استفاده می‌شد. مهم‌ترین آنها، مارش اعلام عملیات‌ها بود که در طول هشت سال جنگ تحمیلی، از رادیو و تلویزیون پخش می‌شد. گروه دوم: موسیقی با کلام را شامل می‌شود . این نوع موسیقی در ابتدای جنگ، در امتداد سرودهای دوران انقلاب اسلامی و غالبا با همان سبک و سیاق تولید می‌شد؛ اما به تدریج فرم موسیقیایی آن منسجم‌تر و محکم‌تر شد و از خوانندگان حرفه‌ای به همراه گروه همخوانان (کر) استفاده شد. از سرودها و آهنگ‌های حماسی این دسته، می‌توان به سرودهایی به خوانندگی رشید وطن دوست و اسفندیار قره‌باغی اشاره کرد. مضمون و محتوای کلامی این نوع موسیقی، اشعار مذهبی و ملی بود که برای تقویت روحیه‌ی مردم و رزمندگان، به ویژه تشویق مردم به استقامت و جهاد مقدس تنظیم می‌شد. گروه سوم: نوحه‌ها و موسیقی حماسی - مذهبی است. این نوع موسیقی گر چه در ظاهر کمتر شاخصه‌های موسیقی را داراست، اما مهم‌ترین، گسترده‌ترین و تأثیرگذارترین نوع موسیقی در دوران جنگ بود که به خصوص در جبهه‌های نبرد، رواج و محبوبیت بسیار داشت. این نوع موسیقی در واقع کلام آهنگینی بود که بدون هیچ نوع سازی تنظیم می‌گشت و گاهی با سازهایی که در عزاداری ماه محرم به کار می‌رود، همراه می‌شد. مبنا و اساس این نوع موسیقی(حماسی – مذهبی)، نوحه‌های عزاداری سالار شهیدان (علیه السلام) بود که به دلیل ریشه‌دار بودن در فرهنگ مردم ایران، به مؤثرترین و گسترده‌ترین نوع موسیقی دوران جنگ تبدیل شد. شاخص‌ترین نوحه‌خوانان در طول دفاع مقدس، رزمندگانی همچون صادق آهنگران، کویتی‌پور و ... هستند که نقش مهمی در قوام و شکل‌گیری این نوع موسیقی حماسی داشتند و در اشعار ایشان، موتیف‌ها و تم‌های موسیقی عزاداری بومی )مناطق جنوبی ایران( کاملا آشکار است. منبع: جنگ ایران و عراق، پرسشها و پاسخها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
موسیقی در دوران جنگ را میتوان به سه گروه تقسیم نمود.
گروه نخست: موسیقی بدون کلام و به خصوص (مارش) های نظامی است. مارش نظامی دارای آهنگی پر طنین با تمهای حماسی است که برای تهییج سربازان به کار میرود. مبنای این نوع موسیقی را میتوان ریتمهایی دانست که برای اعلام دستورهای مختلف به واحدهای پیاده و سواره نظام در حین نبرد، صادر میشد. در دفاع مقدس، این قسم از موسیقی (مارش نظامی) بسیار استفاده میشد. مهمترین آنها، مارش اعلام عملیاتها بود که در طول هشت سال جنگ تحمیلی، از رادیو و تلویزیون پخش میشد.
گروه دوم: موسیقی با کلام را شامل میشود . این نوع موسیقی در ابتدای جنگ، در امتداد سرودهای دوران انقلاب اسلامی و غالبا با همان سبک و سیاق تولید میشد؛ اما به تدریج فرم موسیقیایی آن منسجمتر و محکمتر شد و از خوانندگان حرفهای به همراه گروه همخوانان (کر) استفاده شد. از سرودها و آهنگهای حماسی این دسته، میتوان به سرودهایی به خوانندگی رشید وطن دوست و اسفندیار قرهباغی اشاره کرد. مضمون و محتوای کلامی این نوع موسیقی، اشعار مذهبی و ملی بود که برای تقویت روحیهی مردم و رزمندگان، به ویژه تشویق مردم به استقامت و جهاد مقدس تنظیم میشد.
گروه سوم: نوحهها و موسیقی حماسی - مذهبی است. این نوع موسیقی گر چه در ظاهر کمتر شاخصههای موسیقی را داراست، اما مهمترین، گستردهترین و تأثیرگذارترین نوع موسیقی در دوران جنگ بود که به خصوص در جبهههای نبرد، رواج و محبوبیت بسیار داشت. این نوع موسیقی در واقع کلام آهنگینی بود که بدون هیچ نوع سازی تنظیم میگشت و گاهی با سازهایی که در عزاداری ماه محرم به کار میرود، همراه میشد. مبنا و اساس این نوع موسیقی(حماسی – مذهبی)، نوحههای عزاداری سالار شهیدان (علیه السلام) بود که به دلیل ریشهدار بودن در فرهنگ مردم ایران، به مؤثرترین و گستردهترین نوع موسیقی دوران جنگ تبدیل شد. شاخصترین نوحهخوانان در طول دفاع مقدس، رزمندگانی همچون صادق آهنگران، کویتیپور و ... هستند که نقش مهمی در قوام و شکلگیری این نوع موسیقی حماسی داشتند و در اشعار ایشان، موتیفها و تمهای موسیقی عزاداری بومی )مناطق جنوبی ایران( کاملا آشکار است.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسشها و پاسخها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ
- [سایر] میزان خریدهای تسلیحاتی عراق در دوران جنگ تحمیلی چگونه بود؟
- [سایر] نوسانات قیمت نفت در دوران جنگ تحمیلی چه تأثیری بر روند جنگ و اجرای عملیاتها داشت؟
- [سایر] شعر در دوران جنگ تحمیلی چه تغییر و تحولی یافت و چه نقشی در جنگ و حفظ فرهنگ جنگ داشت؟
- [سایر] در دوران جنگ تحمیلی ، چه نهادهایی در امر تبلیغات مسئول بودند و چگونه عمل نمودند؟
- [سایر] آیا موسیقی در تشجیع روحیه ی رزمندگان در جنگ تحمیلی مؤثر بود؟ چگونه؟
- [سایر] امکانات و ابزارهای تبلیغاتی ایران در دوران جنگ تحمیلی چه بود و چگونه از آنها در خدمت جنگ استفاده میکردند؟
- [سایر] در دوران جنگ تحمیلی وضعیت درآمدهای نفتی عراق و نقش آن در اقتصاد این کشور چگونه بود؟
- [سایر] تعداد اسیران ایرانی در جنگ تحمیلی چقدر بود؟
- [سایر] وضعیت اقتصادی ایران در طول جنگ تحمیلی چگونه بود؟
- [سایر] پیرامون ابعاد مختلف جنگ تحمیلی و تجربیات آن توضیح دهید؟
- [آیت الله جوادی آملی] .تصرف در اموال کفّار حربی که در حال جنگ با مسلمانان هستند, جایز است.
- [آیت الله سیستانی] اگر مسلمانان به امر امام علیهالسلام با کفّار جنگ کنند ، و چیزهائی در جنگ بدست آورند ، به آنها غنیمت گفته میشود . که باید چیزهائی که مخصوص به امام است از غنیمت کنار بگذارند ، و خمس بقیه آن را بدهند ، و در ثبوت خمس بر غنیمت فرقی میان منقول ، و غیر منقول نیست ، ولی زمینهائی که از انفال نیست مال عموم مسلمین است ، هر چند جنگ به اذن امام علیهالسلام نباشد .
- [آیت الله مکارم شیرازی] در جنگهای امروز که میدانهای جنگ وسعت دارد و گاه کیلومترها یا فرسخها مسافت را در بر می گیرد و گلوله های دشمن و مانند آن تا مسافت زیادی می رسد، تمام این صحنه که مرکز تجمع سربازان است میدان جنگ محسوب می شود، ولی اگر دشمن بوسیله بمباران افرادی را دور از جبهه های جنگ به قتل برساند احکام بالا در مورد آنها جاری نیست.
- [آیت الله جوادی آملی] .اموال منقولی که از میدان جنگ به عنوان غنیمت گرفته میشود, خمس دارد و اموال غیر منقول آن, خمس ندارد .
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی چیزی را غصب کند و آن چیز در دست او رشد و نموّ پیدا کند، همه آن متعلّق به صاحب مال است؛ مثلاً اگر نهالی را غصب کند و در زمین خود بکارد، درخت هرچه رشد و نموّ پیدا کند متعلّق به صاحب نهال است و غاصب اجرت زمین را طلبکار نیست؛ همچنین اگر پیوندی را غصب کند و به درخت خود پیوند بزند، بنابر اقوی نموّ و میوه آن برای صاحب پیوند است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مسلمانان به امر امام7 با کفّار جنگ کنند وچیزهائی در جنگ به دست آورند، به آنها غنیمت گفته میشود ومخارجی را که برای غنیمت کردهاند، مانند مخارج نگهداری وحمل ونقل آن و نیز مقداری را که امام7 صلاح میداند به مصرفی برساند وچیزهائی که مخصوص به امام است، باید از غنیمت کنار بگذارند وخمس بقیّه آن را بدهند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه مسلمانان به دستور امام معصوم با کفار جنگ کنند و چیزهایی در جنگ به دست آورند باید خمس آن را بدهند، اما مخارجی را که برای حفظ غنیمت و حمل و نقل آن کرده اند از آن کم می شود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در دوران نامزدی، یکی از طرفین بمیرد، بنابر احتیاط واجب طرف دیگر نمیتواند هدایایی را که در مسأله قبل گفته شد مطالبه نماید.
- [آیت الله اردبیلی] پس از آن که کودک دختر باشد یا پسر به سنّ بلوغ و رشد فکری و جسمی رسید، حقّ حضانت پایان میپذیرد و هیچ کس، حتّی پدر و مادر، حقّ حضانت بر او را ندارند.
- [آیت الله بهجت] روییدن مو اگر بهسبب معالجه و استعمال دارو باشد، بنابر اظهر نشانه بلوغ نیست، مگر آنکه معالجه از قبیل تقویت و تفریحات باشد که در رشد قوه بدنی مؤثر است.