کتابهائی پیرامون سیره ائمه اطهار(ع ) معرفی نماید؟

امامان شیعه دوازده تن از خاندان پیامبر اسلام(ص) که بنابر آموزه‌های شیعی، جانشینان آن حضرت و پس از او سرپرست و امام جامعه اسلامی‌اند. نخستین امام، حضرت علی(ع) است و دیگر امامان فرزندان و نوادگان او و حضرت زهرا(س) هستند.

سيره، عبارت است از استمرار روش عملی در میان مردم بر انجام یا ترک کاری. این استمرار اگر در بین همه عقلا باشد، سیره عقلاء و اگر در بین متدینین باشد، سیره متشرعه نامیده می‌شود. سیره، دلیل مستقلی برای به دست آوردن حکم شرعی است، به شرط آنکه بدانیم از زمان حضور معصومین(علیهم السلام) جریان داشته است و دلیل نقلی دیگری بر رد آن سیره از جانب ایشان وجود نداشته باشد.

امامان شیعه دوازده تن از خاندان پیامبر اسلام(ص) که بنابر آموزه‌های شیعی، جانشینان آن حضرت و پس از او سرپرست و امام جامعه اسلامی‌اند. نخستین امام، حضرت علی(ع) است و دیگر امامان فرزندان و نوادگان او و حضرت زهرا(س) هستند.

حجةالاسلام و المسلمین احمد رحمانی همدانی متولد سال ۱۳۱۸ در همدان است.

سید هاشم بن سید معروف الحسنی (۱۹۱۹-۱۹۸۴م.) عالم، محقق و مورخ لبنانی قرن ۲۰م است. او تألیفات متعددی در حوزه‌های مختلف از خود به جا گذاشت و نگاهی نو و محققانه به دور از تعصب و محافظه کاری را در علوم دینی دنبال کرد. از معروف‌ترین آثار او می‌توان به سیرة الائمة الاثنی عشر و سیرة المصطفی اشاره کرد.

سید جعفر مرتضی عاملی عالم دینی، متخصص تاریخ اسلام و تشیع، سیره‌نگار شیعی و از عالمان حوزه علمیه قم و لبنان. وی کتاب‌هایی در زمینه سیره اهل بیت تالیف کرده است مانند الصحیح من سیرة النبی الاعظم و مأساة الزهراء.

علی بن ابی طالب (۲۳ قبل از هجرت - ۴۰ق.)، امام اول شیعیان، صحابی، راوی، پسرعمو و داماد پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، کاتب وحی و چهارمین خلیفه از خلفای راشدین نزد اهل سنت است.

«سید جعفر مرتضی عاملی» محقق و نویسنده برجسته معاصر شیعه در سال ۱۳۶۴ ق، در جبل عامل لبنان دیده به جهان گشود، در سال ۱۳۸۲ ق به جهت تحصیل علوم دینی به نجف اشرف مهاجرت کرد و پس از شش سال به حوزه علمیه قم منتقل و بیش از دو دهه در این حوزه به تحصیل، تدریس و پژوهش پرداخت.

کشتی پهلوگرفته کتابی است که سید مهدی شجاعی نویسنده ایرانی آن را نوشته است. این کتاب، روایتگر زندگی حضرت فاطمه زهرا (س) با زبان ادبی و داستانی است و مصائب ایشان را از زبان اطرافیان بازگو می‌کند. این اثر از پرتیراژترین کتاب‌های ادبیات داستانی ایران است. طبق آمار وزرات ارشاد ایران بیشتر از ششصد هزار نسخه از این کتاب منتشر شده است.

اَلْإرْشاد فی مَعْرفة حُجَجِ الله عَلَی الْعِباد (تألیف: ۴۱۱ق) معروف به «الارشاد» کتابی کلامی تاریخی به زبان عربی درباره تاریخ اهل بیت(ع)، نوشته ابو عبدالله محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی معروف به شیخ مفید متوفای ۴۱۳ هجری قمری از متکلمان و فقهای برجسته شیعه است. این کتاب در دو بخش تشکیل شده که بخش اعظم آن به شرح حال و ذکر فضایل امام علی(ع) و شرح زندگانی امام حسین(ع) و واقعه کربلا اختصاص دارد.

نخستین امام شیعیان علی(ع)

محمد رضا حکیمی، ممکن است به یکی از شخصیت های زیر اشاره داشته باشد:

سید جعفر مرتضی عاملی عالم دینی، متخصص تاریخ اسلام و تشیع، سیره‌نگار شیعی و از عالمان حوزه علمیه قم و لبنان. وی کتاب‌هایی در زمینه سیره اهل بیت تالیف کرده است مانند الصحیح من سیرة النبی الاعظم و مأساة الزهراء.

سید محمد باقر صدر (زادهٔ ۱۳۵۳ق/۱۳۱۳ش و درگذشتهٔ ۱۴۰۰ق/۱۳۵۹ش)، فقیه و متفکر شیعه عراقی. او علوم دینی را نزد آیت الله خویی و برخی از علمای نجف آموخت، تحصیلاتش را پیش از ۲۰ سالگی به اتمام رساند و در حوزه علمیه نجف به تدریس علوم دینی پرداخت. سید محمد صدر، سید محمدباقر حکیم، سید کاظم حسینی حائری و سید محمود هاشمی شاهرودی،از شاگردان اویند. کتاب‌های فلسفتنا، اقتصادنا، دروسٌ فی علم الاصول(مشهور به حلقات) و الاسس المنطقیه للاستقراء نیز مهم‌تـرین آثار او است.

ناسخ التواریخ کتابی تاریخی به زبان فارسی، تألیف محمد تقی لسان الملک سپهر، از منابع مهم تاریخ اسلام تألیف شده در عصر قاجار است. وی که قصد داشته یک تاریخ عمومی بنگارد فقط بر نگارش شش جلد از خلقت آدم تا زندگانی امام حسین توفیق یافته است. هر چند این اثر به جهاتی دارای ویژگی‌هایی است اما برخی اعتبار کتاب را به علت نقلیات ضعیف و مجهول، خصوصا در تاریخ امام حسین و قیام عاشورا زیر سؤال برده‌اند.

آل امین در گذشته‌های دور قبیله «قشاقش» یا «قشاقیش» شهرت داشت و در حله روزگار می‌گذراند. دست سرنوشت این مردم سخت کوش را به «حبل عامل» کوچاند مدتی پس از مهاجرت، ستاره‌ای به نام سید محمد امین در آسمان ریاست قبیله درخشید و بدین ترتیب «امین» زیور جاویدان این خاندان شد. خاندانی که از وابستگان اهل بیت پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ به شمار می‌آمد و نسب به امام علی بن الحسین می‌رساند.عبدالکریم فرزند رئیس سید علی و نوه سید محمد امین بود. از پیوند این نیک مرد عابد با دختر شیخ محمد حسین فلحه - دانشور پاک نهاد جبل عامل - گوهری پدید آمد که سید محسن نام گرفت، روستای «شقرا» را شهرتی جاودان بخشید و سال ۱۲۸۴ ق. را به عنوان سال میلاد خویش، تاریخی به یاد ماندنی ساخت.

رسول جعفریان در سال ۱۳۴۳ شمسی در خوراسگان از توابع اصفهان به دنیا آمد. وی یکی از اساتید تاریخ حوزه علمیه قم می‌باشد.

سید هاشم بن سید معروف الحسنی (۱۹۱۹-۱۹۸۴م.) عالم، محقق و مورخ لبنانی قرن ۲۰م است. او تألیفات متعددی در حوزه‌های مختلف از خود به جا گذاشت و نگاهی نو و محققانه به دور از تعصب و محافظه کاری را در علوم دینی دنبال کرد. از معروف‌ترین آثار او می‌توان به سیرة الائمة الاثنی عشر و سیرة المصطفی اشاره کرد.

مُنْتَهَى ألآمال فی تَواريخِ ألنَّبی وَ ألْآل، کتابی فارسی درباره زندگی چهارده معصوم(ع) اثر شیخ عباس قمی عالم شیعی قرن چهاردهم. مؤلف در این کتاب با استفاده از منابع پرشمار، به تفصیل از زندگی چهارده معصوم سخن گفته است.

ناصر مَکارِم شیرازی (زاده ۱۳۰۵ش)، از مراجع تقلید شیعیان و یکی از استادان درس خارج فقه و اصول در قم. او یکی از هفت مرجع معرفی شده از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در سال ۱۳۷۳ شمسی بوده است. مکارم شیرازی از جوانی تألیفاتی داشته و تا دهه ۱۳۹۰ شمسی، نزدیک به صد اثر از وی منتشر شده است. وی از مدیران مجله مکتب اسلام به ویژه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی بوده، و همچنین تفسیر نمونه، یکی از مهمترین تفاسیر معاصر از قرآن، حاصل کار گروهی به سرپرستی وی است.

سید محمدحسین حسینی لاله زاری تهرانی(۱۳۴۵-۱۴۱۶ق) معروف به علامه تهرانی از شاگردان علامه طباطبایی و از عالمان شیعه در قرن چهاردهم و پانزدهم هجری قمری است. وی در عرفان نزد سید هاشم حداد و شیخ عباس قوچانی شاگردی کرد.

نخستین امام شیعیان علی(ع)

امامان شیعه دوازده تن از خاندان پیامبر اسلام(ص) که بنابر آموزه‌های شیعی، جانشینان آن حضرت و پس از او سرپرست و امام جامعه اسلامی‌اند. نخستین امام، حضرت علی(ع) است و دیگر امامان فرزندان و نوادگان او و حضرت زهرا(س) هستند.

عبدالحسین امینی معروف به علامه امینی(۱۲ تیر ۱۳۴۹ش، ۲۸ ربیع الثانی ۱۳۹۰ق)، نویسنده کتاب الغدیر، فقیه، محدث ، متکلم، مورخ، نسخه‌شناس و از علمای بزرگ شیعه در قرن ۱۴ق. او علاوه بر نگارش آثار مهم علمی، کتابخانه امیرالمؤمنین(ع) را در نجف تاسیس کرد که حاوی ۷۰ هزار نسخه خطی است.

امامان شیعه دوازده تن از خاندان پیامبر اسلام(ص) که بنابر آموزه‌های شیعی، جانشینان آن حضرت و پس از او سرپرست و امام جامعه اسلامی‌اند. نخستین امام، حضرت علی(ع) است و دیگر امامان فرزندان و نوادگان او و حضرت زهرا(س) هستند.

محمدباقر بن محمدتقی بن مقصودعلی مجلسی (۱۰۳۷ - ۱۱۱۰ق) معروف به علامه مجلسی یا مجلسی دوم، از فقیهان و محدثان مشهور شیعه. علامه مجلسی از میان شاخه‌های علوم اسلامی بیش از همه به حدیث‌نگاری علاقه داشت و به اخباریان نزدیک بود. مشهورترین کتاب او، مجموعه پرحجم حدیثی به نام بحارالانوار است که نقش بارزی در احیای جایگاه حدیث در منظومه معرفت دینی داشت. او با تربیت شاگردان و آثار پر تعداد خود که بسیاری از آنها را به زبان فارسی و برای استفاده عموم مردم نگاشت، بر فرهنگ شیعی و روش‌های علمی علمای پس از خود تاثیر گذاشت. وی به دلیل همکاری با حکومت صفویان و نقش بارز سیاسی و اجتماعی‌اش در آن دوران از شهرت زیادی برخوردار است. وی در دوران سلطنت شاه سلیمان صفوی به مقام «شیخ الاسلام» رسید و در دوران سلطان حسین صفوی صاحب نفوذ بود.

جَلاءُ ألعُیون کتابی فارسی نوشته علامه محمد باقر مجلسی متوفای ۱۱۱۰ق درباره تاریخ زندگانی چهارده معصوم(ع) است. این کتاب در چهارده باب نگاشته شده که هر باب شامل فصول متعددی است. جلاء العیون با توجه به نگرش مؤلف آن کتابی اعتقادی - کلامی نیز قلمداد می‌گردد.

استاد معظم حضرت آیت الله سبحانی در ۲۸ شوال المکرم۱۳۴۷ق(۲۰ فروردین ۱۳۰۸ش) در تبریز در خانواده علم و تقوا و فضیلت دیده به جهان گشود.پدر بزرگوار ایشان زاهد وارسته، مرحوم آیت الله حاج شیخ محمد حسین سبحانی خیابانی است.

شهید آیت‌الله مرتضی مطهری یکی از شخصیت‌های برجسته و کم نظیر در تاریخ اسلام و یکی از دانشمندان اسلام شناس و محققان توانا به شمار می‌رود که با تلاش و مجاهدت فراوان توانست در تمامی رشته‌های معارف اسلامی، صاحبنظری ژرف اندیش و محققی دقیق و در پاره‌ای حوزه‌ها همچون فلسفه، فقه و اصول در قله اجتهاد قرار گیرد.

«سید جعفر مرتضی عاملی» محقق و نویسنده برجسته معاصر شیعه در سال ۱۳۶۴ ق، در جبل عامل لبنان دیده به جهان گشود، در سال ۱۳۸۲ ق به جهت تحصیل علوم دینی به نجف اشرف مهاجرت کرد و پس از شش سال به حوزه علمیه قم منتقل و بیش از دو دهه در این حوزه به تحصیل، تدریس و پژوهش پرداخت.

جلال‌الدین ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • جلال‌الدین بخاری، مشهور به‌ میرسرخ‌، از عرفای‌ قرن‌ هفتم‌، از مشهورترین‌ خلفای‌ شیخ‌ بهاءالدین‌ زکریا و بنیانگذار سلسله‌ جلالیه‌• جلال‌الدین تبریزی، از مشایخ‌ سلسله‌ سهروردیه‌ در قرن‌ هفتم‌• جلال‌الدین حسن نومسلمان، امام‌ نزاری‌ و ششمین‌ رهبر اسماعیلیه‌ نزاری‌ در الموت‌• جلال‌الدین حسین بخاری، ملقب‌ به‌ مخدوم‌ جهانیان‌، از عرفای‌ سلسله‌ سهروردیه‌ شبه‌ قاره‌ هند• جلال‌الدین‌ حسین‌ الهی اردبیلی، متخلص‌ به‌ الهی‌، شاعر متصوف‌، متکلم‌، فقیه‌ و ریاضی‌دان‌• جلال‌الدین دوانی، از دانشمنان ایرانی زاده ۸۳۰ ق و متوفای ۹۰۸ق• جلال‌الدین خطیب قزوینی، ادیب، نظریه‌پرداز بلاغت، خطیب و قاضی‌القضات مصر و شام در سده‌های هفتم و هشتم• جلال‌الدین سیوطی، از عالمان اهل سنت و مؤلف آثار بسيار در حدیث و تاریخ و علوم ديگر• جلال‌الدین تهانیسری، از صوفیان و مروجان طریقۀ چشتیۀ صابریه در هند، و مهم‌ترین مرید و خلیفۀ شیخ عبدالقدوس گنگوهی• جلال‌الدین آل احمد، مشهور به جلال آل‌احمد، یکی از نامدارترین روشنفکران حیات اجتماعی معاصر• جلال الدین همایی، از اساتید معاصر در دانشگاه تهران• سید جلال‌الدین حسینی ارموی، معروف به محدث ارموی از علمای قرن سیزدهم هجری قمری• سید جلال‌الدین مجتبوی، فارغ التحصیل رشته فلسفه در مقطع دکتری از دانشکاه تهران و مترجم قرآن• سید جلال الدین موسوی آشتیانی، از اساتید معاصر فلسفه اسلامی و عهده دار تدریس فلسفه و عرفان در حوزه و دانشگاه فردوسی مشهد

فاطمه (س) دختر پیامبر اسلام و خدیجه کبری (س)، همسر امیرالمومنین (ع) و یکی از پنج تن آل عبا (اصحاب کساء) است. او نزد شیعیانِ دوازده امامی یکی از چهارده معصوم است و امام دوم و سوم شیعیان از فرزندان اویند. فاطمه، تنها زن همراه پیامبر (ص) در روز مباهله با نصارای نجران بود.

امامان شیعه دوازده تن از خاندان پیامبر اسلام(ص) که بنابر آموزه‌های شیعی، جانشینان آن حضرت و پس از او سرپرست و امام جامعه اسلامی‌اند. نخستین امام، حضرت علی(ع) است و دیگر امامان فرزندان و نوادگان او و حضرت زهرا(س) هستند.

الأمالی، از آثار سید مرتضی عالم شیعی قرن پنجم هجری. وی در این کتاب علاوه بر تفسیر برخی از آیات متشابه و مشکل و تبیین احادیث دشوار، تعدادی از مسائل کلامی چالش برانگیز میان شیعه و دیگر مذاهب را طرح کرده و دیدگاه مذهب عدلیه را در این مسائل تبیین کرده است. این کتاب از نظر فقه الحدیث ، تفسیر و کلام اثری مورد توجه است.

المُراجعات کتابی درباره اثبات حقانیت شیعه و امامت امام علی (ع) بلافاصله پس از پیامبر است. این کتاب مجموعه نامه‌های مبادله شده میان سید عبدالحسین شرف الدین، در لبنان و شیخ سلیم البشری، عالم اهل سنت مصری است. در این کتاب دلایل متعدد امامت علی (ع) از قرآن و روایاتی که در منابع اهل سنت بوده و مورد قبول آنهاست بیان شده و ابهاماتی که برای اهل سنت در این زمینه وجود دارد به طور مفصل مورد بررسی قرار گرفته است.

سید محسن امین حسینی عامِلی (۱۲۸۴- ۱۳۷۱ق‌)، فقیه، ادیب و شرح حال نگار شیعی اهل جبل عامل لبنان که نسب وی به حسین ذی الدمعه فرزند زید شهید می‌رسد.[۱] او برای پیگیری علوم دینی به‌ نجف اشرف هجرت‌ کرد و سطح‌ و خارج فقه و اصول را آموخت‌ و به‌ درجه اجتهاد رسید و خود نیز شاگردانی‌ تربیت‌ کرد. وی‌ افزون‌ بر علوم‌ دینی‌، در ادب‌ نیز دستی‌ داشت‌ و شعر می‌سرود و نقد شعر می‌کرد.[۲]

سید عبدالحسین شرف الدین موسوی عاملی (۱۲۹۰-۱۳۷۷ه‍.ق) مجتهد شیعه و مدافع تقریب مذاهب اسلامی بود. او تلاش‌هایی برای وحدت شیعه و سنی و حل کردن ریشه‌های اختلاف آن‎ها انجام داد. شرف الدین از رهبران نهضت استقلال لبنان نیز به شمار می‌رود.

محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب مشهور به امام باقر(ع) (۵۷-۱۱۴ق) و ملقب به باقرالعلوم، امام پنجم شیعیان است که حدود ۱۹ سال امامت آنان را بر عهده داشت.

شیوه و روش عملی رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله را سیره نبوى گویند.

الباقر، امام محمد بن علی علیه‌السلام، ابوجعفر محمّد بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب علیهم‌السلام، امام پنجم از ائمّه اثنا عشر و یکی از چهارده معصوم می‌باشد.

محمدرضا ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • محمدرضا حکیمی، معروف به ابوالملّه، از علمای مبارز مشروطه‌خواه• محمدرضا اصفهانی، از علمای قرن چهاردهم• محمدرضا بن عبدالمطلب تبریزی، فقیه، خطیب، خوش‌نویس و شاعر شیعی قرن دوازدهم• محمدرضا تنکابنی، از علمای قرن چهاردهم• محمدرضا جباری‌، از محققین حوزه علمیه قم• محمدرضا جرقوئیه‌ای، از علمای شهید معاصر• محمدرضا قمشه‌ای، وی شخصیت برجسته علمی در رشته حکمت و عرفان• محمدرضا کرمانی، از علمای معاصر و از مبارزین با طاغوت• محمدرضا مسجدشاهی، معروف به آقا رضا اصفهانی، فقیه و دانشمند معاصر• محمدرضا مظفر، از علمای شیعه است• محمدرضا معزّی دزفولی، از علما و فقهای معاصر• محمدرضا مهدوی کنی، یکی از علمای فعال در مبارزات سیاسی در مقابل رژیم شاه• محمدرضا والی زاده معجزی، محقق و پژوهشگر معاصر• محمد رضا توسلی محلاتی، از نمایندگان امام خمینی در حج ۱۴۰۰ق./ ۱۳۵۹ ش. و ۱۴۰۱ ق./۱۳۶۰ ش• محمد رضا فوادیان‌، از نویسندگان معاصر• محمد رضا لاهوری مولوی، از صوفیان شیعه مذهب هند در قرن یازدهم هجری قمری • سیّدمحمدرضا بن سیدمحمدمهدی بحرالعلوم، سیّدمحمدرضا بن سیدمحمدمهدی بحرالعلوم تنها پسر بازمانده از بحرالعلوم• سید محمدرضا سعیدی، از علمای معاصر شیعه و از مبارزان و شهدای انقلاب• سید محمدرضا شیرازی، معروف به مجدد ثانی و صاحب موسوعه صد و ده جلدی «الفقه» و اولین نوه آیت‌الله العظمی سید میرزا مهدی شیرازی• سید محمد رضا گلپایگانی، از مراجع بزرگ و علمای معاصر شیعه• سید محمد رضا جلالی حسینی‌، از عالمان و محققان و نسخه شناسان معاصر

سیدجعفر ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • سیدجعفر بن‌ سیدمحمدباقر بحرالعلوم، از خاندان بحرالعلوم• سیدجعفر بنارسی، معروف به حکیم ابوعلی خان از علمای شیعه در هند• سیدجعفر کشفی، از علما و مدعی کشف و کرامت• سید جعفر حمیدی، استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی تهران• سید جعفر شهیدی، از مؤلفین و علمای معاصر• سید جعفر مرتضی عاملی‌، محقق و نویسنده برجسته معاصر شیعه

واقعه عاشورا • اسیران کربلا • روز شمار واقعه عاشورا • روز عاشورا • نامه های کوفیان به امام حسین(ع) • واقعه عاشورا (از نگاه آمار)

الأمالی به معنای املاها، کتابی به زبان عربی، نوشته شیخ مفید (متوفای ۴۱۳ ق)، که شامل روایات اخلاقی، اعتقادی و تاریخ اسلام می‌باشد. شیخ مفید، این کتاب را در طول ۷ سال، در ماه‌های رمضان و در ۴۲ جلسه برای یاران خود املاء کرده است. نجاشی، این کتاب را، «الأمالی المتفرقات» نامیده، زیرا از سال ۴۰۴ تا ۴۱۱ ق، املای آن به طول انجامیده است.

آیَتُ اللّه، یا آیة الله به معنای نشانه خداوند، عنوانی عام برای نشان دادن جایگاه علمی فقیهان طراز اول و دوم شیعه از اوایل قرن چهاردهم است.

محمدتقی رازی ایوانکی یا محمدتقی رازی اصفهانی(درگذشت ۱۲۴۸ق ) جدّ محمدتقی آقا نجفی اصفهانی و سر سلسله خاندان نجفی اصفهانی و نویسنده کتاب هدایة المسترشدین.

چهارده معصوم، چهارده تن که بنابر آموزه‌های شیعی از هر گونه گناه و اشتباه مبرّا هستند، شامل پیامبر اکرم(ص) و سیزده نفر از اهل بیت آن حضرت، یعنی دخترش حضرت فاطمه زهرا (س) و امامان دوازده‌گانه شیعه.

ابوطالب ممکن است اسم یا کنیه برای اشخاص ذیل باشد: • حضرت ابوطالب بن عبدالمطلب، اَبوطالِب، عمو و حامی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و پدر امام علی (علیه‌السلام)• ابوطالب ابن فصیح، اِبْن‌ِ فَصیح‌، ابوطالب‌ فخرالدین‌ احمد بن‌ علی‌ بن‌ احمد همدانی‌ کوفی‌، فقیه‌ حنفی‌، شاعر و ادیب‌• ابوطالب انباری، اَبوطالِبِ اَنْباری، عبیدالله بن احمد بن یعقوب بن نصر بن طالب (د ۳۵۶ق/ ۹۶۷ م)، محدّث امامی• ابوطالب مروزی، اَبوطالِبِ مَرْوَزی، عزیزالدین اسماعیل بن حسین بن محمد، نسب‌شناس سده‌های ۶ و ۷ ق/۱۲ و ۱۳ م مؤلف الفخری در انساب• ابو طالب مکی، محمد بن علی بن عطیه (د ۳۸۶ ق/۹۹۶ م)، زاهد و عارف پروش‌یافته در مکه• ابوطالب تجلیل تبریزی، از فقهای مشهور قم• ابوطالب خفیفی ابهری، از فقیهان بزرگ شافعی و محدثان مورد وثوق و مشایخ صوفیه• ابوطالب یزدی، حاجی ایرانی کشته شده به دست ماموران سعودی به اتهام توهین به خانه خدا

اسدالله ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • اسدالله بن عبدالله بروجردی، مشهور به حجة الاسلام، از مجتهدان بزرگ امامیه قرن سیزدهم• شیخ‌اسدالله پنجابی، از حکما و عرفای شبه قاره هند در سده سیزدهم• اسدالله دزفولی کاظمی، معروف به ملا اسدالله تستری (۱۱۸۶- ۱۲۳۷قمری)، از علمای بزرگ شیعه• اسدالله شوشتری، فرزند اسماعیل‌ (ح‌ ۱۱۸۶- ۱۲۳۴ق‌/۱۷۷۲-۱۸۱۹م‌)، از فقیهان‌ اصولی‌ و محقق‌ امامیه‌ و مؤلف‌ مقابس‌ الانوار• سید اسدالله بیدآبادی، ملقب به حجةالاسلام ثانی، از علمای برجسته خیر و مجاهد ایران در قرن سیزدهم هجری• سید اسدالله شفتی اصفهانی، فرزند سید محمدباقر شفتی (سید حجةالاسلام) و از نوادگان حضرت امام موسی کاظم، (علیه‌السلام)• سید اسدالله مدنی، از علمای معاصر و از شهدای محراب• سید اسدالله هاشمی شهیدی‌، فرزند سید احمد و از علمای معاصر

سیدرضا ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • سید رضا بهاءالدینی، از علما و عرفای بزرگ معاصر شیعی• سید‌رضا صدر، از علمای معاصر شیعه• سید رضا فیروزآبادی، از علمای معاصر شیعه• سیدرضا زنجانی، از علمای مبارز ایران در قرن چهاردهم هجری

سیدعلی ممکن است اسم برای شخصیت‌های ذیل باشد: • سیدعلی خامنه ای، فرزند مرحوم حجت الاسلام والمسلمین حاج سید جواد حسینی خامنه‌ای و رهبر جمهوری اسلامی ایران• سیدعلی آقا قاضی طباطبایی تبریزی، از عرفا و علما و استادان اخلاق حوزۀ نجف در قرن چهاردهم• سید علی سیستانی‌، از مراجع و علمای بزرگ شیعه در عصر حاضر• سیدعلی احمد عالم، از علما، مدرسان و خطبای روشن اندیش شیعه افغانستان در قرن چهاردهم هجری• سیدعلی بن سیدمحمّدرضا بحرالعلوم، از عالمان و فقیهان آل بحرالعلوم• سید‌علی بن طاوس حسینی حلی، از نوادگان امام حسن مجتبی و امام سجاد (علیهماالسلام) در روز ۱۵ محرم سال ۵۸۹ هجری• سیدعلی ‌بن ‌هادی ‌بحرالعلوم، از خاندان بحرالعلوم• سید علی بهشتی، از علما و روحانیون فعال سیاسی شیعه افغانستان در قرن چهاردهم هجری• سیدعلی داماد، از علمای برجسته و مجاهدان ضد استعمار ایران در قرن سیزدهم و چهاردهم هجری• سید علی شوشتری، عارف کامل، فقیه زاهد و استاد کل• سیدعلی محمد باب، از مدّعیان بابیت امام دوازدهم شیعیان که بعدها مدّعی مهدویت و نبوّت• سیدعلی نجف آبادی، واعظ وارسته محمد نیکان در سال ۱۲۸۷ش• سیدعلی نقی نقوی لکنهوی، از اولاد امام دهم علی النقی علیه السلام و از علمای بزرگ• سیدعلی‌اکبر بحرینی، معروف به سیّدبحرینی، از روحانیون و وعّاظ متنفذ دربار مظفرالدّین شاه قاجار (حک: ۱۳۱۳ـ۱۳۲۴)• سید‌علی‌نقی حیدری‌، سید علی نقی حیدری از شخصیت‌های قرن اخیر عراق و از دانشمندان و علمای شهر بغداد• سیدعیسی کمال الدین، از علمای اصلاح طلب و استعمارستیز شیعه عراق در قرن سیزدهم و چهاردهم هجری• سیدقوچانی، آقا نَجَفیِ قوچانی، سیدمحمد حسن‌ بن سیدمحمد نجفی (۱۲۹۵-۱۳۶۳ق/۱۸۷۸-۱۹۴۴م)، فقیه، حکیم و ادیب• سیدمؤید بالله، معروف به «سید مؤید باللـه» و «عضدالدوله» (۳۳۳-۴۲۱ق/۹۴۵-۱۰۳۰م، فقیه، ادیب، محدث، مفسر و شاعر• سید علی بن طاووس حلی، از نوادگان امام حسن مجتبی و امام سجاد علیهماالسلام از علمای بزرگ شیعه• سید علی احمد حجت کابلی، از علمای شیعه• سید علی بن عبدالکریم نیلی نجفی، از علمای بزرگ قرن هشتم هجری• سید علی حسینی میلانی، از علمای بزرگ معاصر• سید علی خان مدنی، «سید صدر الدین علی بن احمد بن محمد معصوم حسینی دشتکی شیرازی»، معروف به سید علی خان مدنی (متوفای ۱۱۱۸ یا ۱۱۲۰ ق)• سید علی طباطبایی، از علمای بزرگ شیعه و صاحب ریاض المسائل• سید علی قاضی عسکر، از علمای معاصر• سید علی کبیر، از علمای شیعه قرن دوازدهم هجری• سید علی کمالی دزفولی‌، از علما و قرآن‌پژوهان معاصر• سید علی موسوی بهبهانی، از فقیهان برجسته • سید علی موسوی قزوینی‌، از اکابر فقهای عصر خود• سید علی موسوی گرمارودی، شخصیت‌نگار و از شاعران معاصر• سید علی میبدی، فقیه، اصولی، شاعر، لغت دان و از مفاخر علمای قرن سیزده و چهاردهم هجری• سید علی میرشریفی، از محققین و مؤلفین معاصر • سید علی همدانی، از علمای بزرگ قرن هشتم هجری• سید علی یثربی، از علمای شیعه

شادی همان خوشحالی و شادمانی هست.

تهرانی ممکن است اسم برای اشخاص و شخصیت‌های ذیل باشد: • سید محمدحسین طباطبایی تهرانی، معروف به علامه طهرانی، عارف، حکیم، فقیه و از علمای معاصر• آقا بزرگ تهرانی، فقیه و کتاب‌شناس شیعی امامی• آشفته تهرانی، حکیم، متکلم، فقیه، اصولی، شاعر و مفسر شیعی ایرانی• ابو‌الفضل تهرانی، عالم جامع و مؤلف شیعی قرن سیزدهم و چهاردهم• ابوالقاسم تهرانی، فقیه و اصولی شیعی در قرن سیزدهم• احمد مجتهدی تهرانی، از علمای قرن چهاردهم هجری قمری• حاج ملاعلی تهرانی، فقیه و محدّث و رجالی امامی قرن سیزدهم• حاج میرزاحسین خلیلی تهرانی، فقیه و مرجع تقلید امامی قرن سیزدهم و چهاردهم و از رهبران روحانی نهضت مشروطه ایران• حسن‌علی تهرانی، فقیه و عالم قرن چهاردهم• سید احمد کربلایی تهرانی، از علمای قرن چهاردهم هجری قمری• سید محمدجواد ذهنی تهرانی‌، از علمای قرن چهاردهم هجری شمسی• سیدنصرالله اخوی تهرانی تقوی، سیاستمدار، ادیب و شاعر معاصر• عبدالحسین تهرانی، از علمای قرن سیزدهم هجری قمری• محمد ابراهیم نواب بدایع‌نگار تهرانی، از منشیان و دولتمردان عهد قاجار• محمدهادی تهرانی، فقیه و اصولی قرن سیزدهم• میرزا محمّد تهرانی، از علمای قرن سیزدهم هجری قمری• آقاعلی مدرس تهرانی، از حکمای حوزه فلسفی تهران و مروّج فلسفه ملاصدرا• سید هاشم حسینی تهرانی، از علمای قرن چهاردهم هجری قمری

کرمانی ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • آقامحمدکاظم کرمانی، از علمای مجاهد ایران در قرن سیزدهم هجری• افضل‌الدین کرمانی، یکی از مورخان دوره سلجوقی• اوحدالدین کرمانی، اوحَدُالدّین‌ِ کِرْمانی‌، حامد بن‌ ابی‌ فخر، عارف‌ و شاعر بنام‌ قرن‌ ۷ق‌/۱۳م‌• تاج‌القراء کرمانی، تاج القُرّاءِ کرمانی، ابوالقاسم برهان الدّین محمود بن حمزه، فقیه، نحوی، مفسر و مُقری شافعی در قرن پنجم• جدیع بن علی کرمانی، یکی از بزرگان و شیوخ عرب در‌ خراسان• حمله حیدری راجی کرمانی، یکی از سه حمله حیدری مشهور، نوشته ملابمانعلی راجی‌ کرمانی به تبعیت از باذل مشهدی• حمیدالدین کرمانی، کرمانی، حمید الدین، احمد بن عبدالله ابوالحسن، سخنگوی بزرگ فلسفه اسماعیلیه در دورۀ خلافت فاطمیِ الحاکم بأمرالله (۳۸۶-۴۱۱)• شهاب‌الدین عبدالله مروارید بیانی‌کرمانی، متخلص به بیانی، نویسنده، شاعر، خوشنویس، نوازنده و آهنگساز اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم• محمود بن علی خواجوی کرمانی‌، شاعر و عارف بزرگ و برجسته ایرانی سده هشتم• مظفر بقایی‌کرمانی، سیاستمدار، وکیل مجلس و رهبر حزب زحمتکشان ملت ایران• نفیس بن عوض بن نفیس کرمانی، ملقب به برهان الدین، طبیب مشهور کرمانی و نویسنده کتاب‌های طبی در اواسط قرن نهم ق• سیدجواد مجتهد کرمانی، از علمای خیر و منتفذ برجسته و مجاهد ایران در قرن سیزدهم هجری• علی حجتی کرمانی‌، دومین فرزند روحانی حجت الاسلام والمسلمین حاج میرزا عبد الحسین کرمانی• محمدرضا کرمانی، از علمای قرن سیزدهم هجری قمری• ملااحمد کرمانی، از علمای برجسته و مجاهد ایران در قرن سیزدهم هجری • ناصرالدین منشی کرمانی، کاتب در دولت کرمان

آل، خانواده، عائله، خاندان، تیره، اهل، عشیره، پیروان، وابستگان به یک معنی هستند.

امامان شیعه دوازده تن از خاندان پیامبر اسلام(ص) که بنابر آموزه‌های شیعی، جانشینان آن حضرت و پس از او سرپرست و امام جامعه اسلامی‌اند. نخستین امام، حضرت علی(ع) است و دیگر امامان فرزندان و نوادگان او و حضرت زهرا(س) هستند.

انقلاب اسلامی ایران، حرکت بزرگ مردمی به رهبری امام خمینی، از مراجع تقلید شیعه در ایران که در سال ۱۳۵۷ش./۱۹۷۹ م. موجب سقوط نظام پادشاهی و ایجاد نظام جمهوری اسلامی شد.

شیرازی، صفتِ نسبت به شهر شیراز است و ممکن است به یکی از این افراد اشاره کند:

هَمْدانی منسوب به قبیله هَمْدان و هَمِدانی یا هَمَدانی منسوب به شهر همدان (از شهرهای ایران)است.

فاطمه (س) دختر پیامبر اسلام و خدیجه کبری (س)، همسر امیرالمومنین (ع) و یکی از پنج تن آل عبا (اصحاب کساء) است. او نزد شیعیانِ دوازده امامی یکی از چهارده معصوم است و امام دوم و سوم شیعیان از فرزندان اویند. فاطمه، تنها زن همراه پیامبر (ص) در روز مباهله با نصارای نجران بود.

اَلْإرْشاد فی مَعْرفة حُجَجِ الله عَلَی الْعِباد (تألیف: ۴۱۱ق) معروف به «الارشاد» کتابی کلامی تاریخی به زبان عربی درباره تاریخ اهل بیت(ع)، نوشته ابو عبدالله محمد بن محمد بن نعمان عکبری بغدادی معروف به شیخ مفید متوفای ۴۱۳ هجری قمری از متکلمان و فقهای برجسته شیعه است. این کتاب در دو بخش تشکیل شده که بخش اعظم آن به شرح حال و ذکر فضایل امام علی(ع) و شرح زندگانی امام حسین(ع) و واقعه کربلا اختصاص دارد.

شهیدی ممکن است به یکی از افراد زیر اشاره داشته باشد:

جامعه، عنوان برخی از زیارت‌نامه‌های مأثور است. این زیارت‌نامه‌ها را به این سبب «‌جامعه‌» می‌نامند که مخصوص امام خاصی نیستند، بلکه به گونه‌ای انشا و تعلیم شده‌اند که با خواندن آنها می‌توان هر یک از ائمه(ع) را از دور یا نزدیک زیارت کرد.[۱]

امامت، در نظرگاه شیعه، رهبری جامعه اسلامی به نصب الهی و جانشینی از پیامبر اکرم(ص) در امور دینی و دنیوی است. این آموزه، از اصول مذهب شیعه و از وجوه اختلاف اعتقادی میان شیعه و سنی است. اهمیت امامت نزد شیعیان باعث شده است تا آنان امامیه لقب گیرند.

مجلسی، ممکن است به یکی از این موارد اشاره داشته باشد:

حیات‌ مقابل ممات است. از آن به مناسبت در بسیاری از ابواب فقه نظیر طهارت، حج، وصیت، نکاح، استیلاد، اطعمه و اشربه، ارث و دیات سخن رفته است.

واژه فارسی ممکن است در معانی ذیل به کار رفته و یا اسم برای اشخاص ذیل باشد: ادبیات فارسی• زبان فارسی، زبان فارسی یا پارسی زبان تکلم عده‌ای از ایرانیان و عده ای از ساکنان آسیای مرکزی• تذکره‌نویسی فارسی، تذکره‌های مشتمل بر شرح حال شاعران فارسی• بت در ادبیات فارسی، استعمال واژه بت در ادبیات فارسی• بخت در ادبیات فارسی، غالباً به معنی سرنوشت و نصیبِ از پیش تعیین شده و دارای کاربرد در ادبیات فارسی• حسان در ادبیات فارسی، یکی از نمادهای تبحر در شاعری ، فصاحت و بلاغت• خسروپرویز در ادبیات فارسی، توصیف خسروپرویز در ادبیات فارسی• ترجمه فارسی در دوره معاصر، ترجمه از زبان‌های دیگر به زبان فارسی در دوره معاصر اشخاص و اعلام• تقی الدین فارسی، تقی الدین فارسی، ابوالخیر محمد بن محمد، ریاضیدان، منجم، پزشک، ادیب و شاعر ایرانی قرن دهم• پولس فارسی، پولس ایرانی، حکیم و منطقی عهد ساسانی• ابراهیم بن محمد فارسی اصطخری، ابو اسحاق ابراهیم بن محمد فارسی اصطخری، کرخی نویسنده کتاب مسالك الممالك• فارسی نیشابوری، ابوالحسین عبد الغافر فارسی نیشابوری (۴۵۱- ۵۲۹ ق)، از محدثین و فقها

عاملی ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • بهاءالدین محمد عاملی، محمد بن حسین بن عبد الصمد حارثی، معروف به شیخ بهایی از علمای بزرگ و مشهور شیعه• ابراهیم موثق عاملی، صاحب تفسیر عاملی یکی از قرآن‌پژوهان سترگ عصر• احمد بن زین‌العابدین علوی عاملی، از مشاهیر علمای قرن یازدهم و از شاگردان ممتاز میرداماد و شیخ بهایی• زین‌الدین علی بن احمد عاملی، از عالمان فرزانه و سترگ عصر صفوی• سید جعفر مرتضی عاملی‌، محقق و نویسنده برجسته معاصر شیعه

حسینی ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • ابو الفتح حسینی عربشاهی، فاضل، متکلم، فقیه، اصولی و مفسری شیعی• بهادرعلی حسینی، نویسنده و مترجم هندی• حاج‌امین حسینی، مفتی فلسطین و از نخستین رهبران جنبش فلسطینیان بر ضد سلطه انگلیس و صهیونیسم در قرن چهاردهم هجری/ بیستم میلادی• حسین بن مساعد حسینی‌حائری، عالم، محدّث و نسب‌شناس شیعی قرن نهم و دهم• حسین بن حسن حسینی‌خلخالی، از دانشمندان‌ حنفی مذهب‌ قرن‌ دهم‌ و یازدهم‌

زمان وقوع یک پدیده را، تاریخ گویند. از عنوان تاریخ در فقه در باب هایى نظیر طهارت، حج، نکاح و ارث و نیز در اصول فقه سخن رفته است.

تَرْجُمه، گردانیدن گفتار یا نوشتاری از زبانی به زبان دیگر؛ یا تحویل و تبدیل بیانی به بیان دیگر برای روشن‌تر کردن مفهوم سخن است.

امینی ممکن است اسم برای اشخاص و شخصیت‌های ذیل باشد: • خاندان امینی، از خاندان‌های مشهور ایرانی • علامه امینی، علامه شیخ عبد الحسین فرزند آقا میرزا احمد امینی از علمای بزرگ شیعه و صاحب کتاب الغدیر• ابراهیم امینی هروی، مورخ و شاعر• محمد امینی گلستانی‌، از علمای قرن چهاردهم هجری قمری• علی امینی، از سیاسیون دوره پهلوی

سزاوارتر بودن برای سرپرستی مسلمانان را ولایت می گویند که در علم کلام بررسی می‌شود.که در مباحثی همچون مباحث امامت، غدیر خم؛ امام مطرح است.

شهید آیت‌الله مرتضی مطهری یکی از شخصیت‌های برجسته و کم نظیر در تاریخ اسلام و یکی از دانشمندان اسلام شناس و محققان توانا به شمار می‌رود که با تلاش و مجاهدت فراوان توانست در تمامی رشته‌های معارف اسلامی، صاحبنظری ژرف اندیش و محققی دقیق و در پاره‌ای حوزه‌ها همچون فلسفه، فقه و اصول در قله اجتهاد قرار گیرد.

المهدی ممکن است اسم برای اشخاص ذیل و یا عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد: • امام مهدی علیه‌السلام، موعود امم و دوازدهمین امام معصوم شیعیان • المهدی (کتاب)، اثر سیدصدرالدین صدر (۱۲۹۹- ۱۳۷۳ ق)• المهدی المنتظر الامام الذی یملا الارض قسطا و عدلا، نام کتابی در موضوع مهدویت، به زبان عربی• المهدی المنتظر عند الشیعة الاثنی عشریة، اثر جواد علی یکی از محققان و مورخان معاصر عراقی• المهدی المنتظر فی الفکر اسلامی، اثر عربی سید ثامر هاشم العمیدی• المهدی المنتظر فی الفکر اسلامی (ترجمه)، ترجمه شده به قلم محمدباقر محبوب القلوب به زبان فارسی• المهدی المنتظر من ولد الامام الحسن ‌ام الامام الحسین، اثر مهدی حمد فتلاوی درباره تبارشناسی حضرت مهدی (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)• المهدی الموعود المنتظر عند علماء أهل السنة و الإمامة، تالیف شیخ نجم الدین جعفر بن محمد العکسری (متولد ۱۳۱۳)، از علمای معاصر امامیه• المهدی حقیقة لاخرافة، اثر محمد بن احمد ابن اسماعیل، نقد و بررسی دیدگاه‌های فرق مختلف اسلامی درباره مهدی موعود (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف)

«مذهب» به معنای راه و روش است و در مفهوم دینی، به مسیر اعتقادی افراد، مذهب گفته می‌شود. [۱] در این تعریف، می توان مذهب را در ارتباط با اصل دین هم به کار برد، به عنوان نمونه، پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، بنیان گذار مذهب اسلام بوده است، اما اکنون در مورد اصل اسلام از واژه «دین» و یا «آیین» استفاده می‌شود.

باقر ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • امام باقر علیه‌السلام، لقب امام محمد بن علی (علیه‌السلام)، پنجمین امام شیعیان• ‌باقر بن عثمان بخاری اوچی، از عرفای قرن یازدهم شبه قاره و صاحب جواهرالاولیاء• میرزا ‌باقر تبریزی، از خطّاطان دوره قاجاری و خوش‌نویسان خطِ نسخ و نستعلیقِ مقیم تبریز• ‌باقرخان، ملقب به سالار ملی، از رهبران مجاهدان مشروطه خواه• باقر شریف قرشی، از علمای معاصر نجف

پهلو به دو طرف سینه و شکم گفته می شود. از آن به مناسبت در باب‌های طهارت، صلاة و صید و ذباحه سخن گفته شده است.

واژه جلال ممکن است در معانی ذیل به کار رفته و یا اسم برای اشخاص ذیل باشد: معانی• جلال (نجاست‌خوار)، جَلاّل به معنای نجاستخوار و بحث شده در باب طهارت اعلام و اشخاص• جلال خالقی مطلق، ادب‌شناس، پژوهشگر و شاهنامه‌شناس ایرانی• جلال‌مجرد سهلتی، معروف‌ به‌ شاه‌ جلال‌، عارف شبه‌قاره در قرن‌ هفتم‌ و هشتم‌• جلال بایار، سومین رئیس جمهوری ترکیه

حیات‌ مقابل ممات است. از آن به مناسبت در بسیاری از ابواب فقه نظیر طهارت، حج، وصیت، نکاح، استیلاد، اطعمه و اشربه، ارث و دیات سخن رفته است.

چشمه محلّ جوشش آب از زمین به طور طبیعی است و آب چشمه‌ای که جریان دارد، آب جاری به شمار می‌رود و احکام خاص آن را دارد از احکام چشمه در بابهای طهارت، صلات و احیاء موات سخن گفته‌اند.

امام حسین (علیه‌السلام) سومین امام شیعیان می‌باشد.

حضرت فاطمه سلام الله علیها، دختر پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و محبوب‌ترین فرد نزد رسول خدا بود. ایشان معصوم سوم و یکی از پنج بانوی قدسی جهان به شمار می‌رود. مشهورترین لقب آن حضرت «زهرا» است. کنیه ایشان ام‌ابیها بوده همچنین آن حضرت، دختر معصوم، همسر معصوم و مادر معصوم نیز هست. و سرانجام رحلت پدر بزرگوار، مظلومیت همسر، از دست رفتن حق، روح و جسم فاطمه را سخت آزرد و به شهادت رسید. بنابر وصیت خویش شبانه و به صورت پنهانی دفن گردید. به طوری‌ که محل قبر شریفش نیز نامعلوم است.

دختر دو معنا دارد یکی به معنای فرزند مونث است که در مقابل پسر می باشد و دیگری به معنای دوشیزه و باکره است

حالت بی میلی بعد از غذا همان سیری است که از احکام آن در بابهاى طهارت، صوم، حج، نکاح، اطعمه و اشربه و قضاء سخن گفته‏اند.

محسن بن علی(ع) پنجمین فرزند حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) که قبل از تولد، هنگام هجوم طرفداران خلافت ابوبکر به خانه حضرت علی(ع) برای بیعت گرفتن از او، سقط شد و به شهادت رسید. تاریخ شهادت وی دقیق مشخص نیست ولی بنابر گزارش‌های تاریخی با فاصله چهل روز یا بیشتر بعد از رحلت پیامبر(ص) اتفاق افتاده‌است.

محمد بن محمد بن نُعمان مشهور به شیخ مُفید (۳۳۶یا ۳۳۸- ۴۱۳ق) متکلم، فقیه و تاریخ‌نگار نامدار امامیه در قرن ۴ و ۵ قمری. او را از احیاکنندگان و مروجان فرهنگ شیعی و فقه امامیه دانسته‌اند.

هاشم بن عبدمَناف بن قُصَی بن کِلاب بن مُرَّه، جد دوم رسول خدا(ص) و از صاحب‌منصبان قبیله قریش در مکه که نسب تیره‌های بنی هاشم به او می‌رسد. پس از حلف المطیبین، دو منصب سقایت (آب دادن به حاجیان) و رفادت (غذادادن به حاجیان) به او رسید.

جعفر بن علی بن ابی طالب پسر امیرالمومنین و ام البنین که در واقعه کربلا حضور داشت و به همراه برادرانش عباس و عبدالله و عثمان در روز عاشورا به شهادت رسید.

سيره، عبارت است از استمرار روش عملی در میان مردم بر انجام یا ترک کاری. این استمرار اگر در بین همه عقلا باشد، سیره عقلاء و اگر در بین متدینین باشد، سیره متشرعه نامیده می‌شود. سیره، دلیل مستقلی برای به دست آوردن حکم شرعی است، به شرط آنکه بدانیم از زمان حضور معصومین(علیهم السلام) جریان داشته است و دلیل نقلی دیگری بر رد آن سیره از جانب ایشان وجود نداشته باشد.

رسول در اصطلاح دینی به معنای فرستاده خداوند و کسی است که پیام الهی را برای بندگان می‌آورد. گفته شده تفاوت‌های با نبی دارد. چند نظر در مورد این تفاوت گفته شده، از جمله گفته شده که نبی، تبلیغ کننده دینی است که توسط رسولان آورده شده است و نیز او برخلاف رسول، فرشته وحی را فقط در خواب میبیند.

مُحَمَّد بن عَبدُاللّه بن عَبدُالمُطّلِب بن هاشم (عام الفیل–۱۱ق)، پیامبر اسلام، از پیامبران اولوالعزم و آخرین پیامبر الهی. معجزه اصلی او قرآن است و مردم را به یکتاپرستی و اخلاق نیک دعوت کرد.

شیعه، یکی از دو مذهب بزرگ دین اسلام در کنار اهل سنت، که بنابر اصول اعتقادی آن، نصب امام و خلیفه پیامبر(ص)، الهی است و دخالت در نصب او در صلاحیت غیر خدا نیست. بنابر عقاید شیعه، امامت مانند نبوت امری الهی و رکن دین است و پیامبر(ص) نسبت به آن غفلت نکرده و تعیین امام از باب حفظ مصالح امت، بر او واجب بوده و او به مناسبت‌های مختلف از جمله غدیر، به امر الهی، از امامت حضرت علی(ع) به نصب الهی خبر داده است. پیروان مذهب شیعه در طول تاریخ به فرقه‌های متعدد تقسیم شدند که مهمترین آنها امامیه ، اسماعیلیه و زیدیه است. بنابر برخی روایات، واژه شیعه را نخستین بار پیامبر(ص) به کار برده است. برخی منابع روایی و کلامی، بزرگانی از صحابه چون سلمان، ابوذر، عمار و مقداد را نخستین شیعیان دانسته‌اند. امروزه از کلمه شیعه، غالبا بزرگترین گروه آن، امامیه قصد می‌شود و برای دو گروه دیگر از عناوین اسماعیلیه و زیدیه استفاده می‌گردد.

قریش، از مشهورترین و مهم‌ترین قبایل عرب در حجاز که پیامبر اکرم(ص) نیز از آن قبیله بوده است. بیشتر نسب‌شناسان عقیده دارند که قریش لقب نضر بن کنانه، جد دوازدهم پیامبر(ص) است؛ از این رو هر طایفه‌ای که نسب‌اش به «نضر بن کنانه» برسد، قرشی خوانده می‌شود و از قبیله قریش به شمار می‌آید.

عباس ممکن است به یکی از اشخاص زیر اشاره داشته باشد:

شهادت به معنای کشته شدن در راه خدا، از آموزه‌های دین اسلام که با آموزه‌هایی دیگر همچون جهاد پیوند دارد. قرآن کریم بارها از این آموزه یاد کرده است. بنابر آیات قرآن، شهید همچون زندگان است و نباید او را مرده خواند. در روایات اسلامی، شهادت بالاترین خوبی‌ها معرفی شده است. واقعه کربلا و شهادت امام حسین (ع) بر جایگاه شهادت در نزد شیعیان افزوده است. بسیاری از شیعیان به شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) باور دارند و بنابر برخی روایات، همه امامان شیعه به شهادت رسیده‌اند.

سنی:

هجرت به مدینه، مهاجرت پیامبر اکرم(ص) و مسلمانان از مکه به یثرب (مدینه) در سال سیزدهم بعثت است. علت اصلی مهاجرت مسلمانان به یثرب، فشار و آزارهای مشرکان مکه و بیعت عقبه اهالی یثرب با پیامبر(ص) برای دفاع از مسلمانان در صورت هجرت ایشان به این شهر بود. در زمان خلافت خلیفه دوم به صورت رسمی مبدأ تاریخ مسلمانان شد.

آمین به معنای «اجابت کن» در زبان و ادبیات فارسی رواج یافته و ترکیب «الهی آمین» در زبان عموم مردم رایج‌تر است. از دیدگاه فقه شیعه، یکی از مبطلات نماز، آمین گفتن پس از قرائت سوره حمد است.

امامان شیعه دوازده تن از خاندان پیامبر اسلام(ص) که بنابر آموزه‌های شیعی، جانشینان آن حضرت و پس از او سرپرست و امام جامعه اسلامی‌اند. نخستین امام، حضرت علی(ع) است و دیگر امامان فرزندان و نوادگان او و حضرت زهرا(س) هستند.

احمد از برجسته‌ترین نام‌های پیامبر اسلام(ص) است، که در قرآن کریم نیز آمده است. واژه «احمد» برای نامیدن پیامبر اسلام(ص) در یک جا از قرآن مجید[۱] به کار رفته است، آنجا که از زبان عیسی(ع) بشارتی درباره آمدن پیامبری در روزگاران بعد مطرح شده است.

توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 

فدک، دهکده‌ای در منطقه حجاز عربستان که مزارع و نخلستان‌های وسیعی داشت و در غزوه خیبر به دست مسلمانان افتاد. شُهرت فدک به سبب نزاعی است که پس از وفات پیامبر(ص)، بین ابوبکر و فاطمه(س) بر سر مالکیت این منطقه درگرفت. ابوبکر وقتی به خلافت رسید فدک را که پیامبر پیش از وفات به فاطمه بخشیده بود، به نفع خلافت مصادره کرد. این منطقه پس از خلفای نخستین و امام علی(ع)، در زمان امویان و عباسیان نیز در دست خلفا بود. البته برخی از این خلفا از جمله عمر بن عبدالعزیز و مأمون این منطقه را به فرزندان فاطمه برگرداندند؛ اما خلیفه بعدی آن را از آنان گرفت. بنابر گزارشی در تاریخ ۱۳۷۸ش این منطقه امروزه به نام «وادی فاطمه» شناخته می‌شود و باغ‌های آن و مسجدی که در آن وجود دارد به بستان و مسجد فاطمه مشهور است.

صدر می‏‌تواند به یکی از موارد زیر اشاره داشته باشد:

شرف در اصل به معنای بلندی مکان است که به جهت تشبیه بلندی معنوی به بلندی مکانی به شخص برزوگوار، شریف اطلاق می‌شود.

شیخ، عنوانی برای بزرگان و رؤسای اقوام، قبایل و گروههای حرفه‌ای در جهان اسلام است.

رضا یکی از درجات و مقام‌های بالای معنوی است که در علم اخلاق دارای جایگاه ویژه ای می باشد.

دَرد، نوعی واکنش بدن در مقابل صدمات وارده می‌باشد. عنوان یاد شده به مناسبت در باب قسم و حدود به کار رفته است.

سیره به سیرت و روش عملى گفته می شود.

نسب، به روابط حاصل از عروض اَعراض بر موضوعات‌شان اطلاق می‌شود.

در قرآن کریم از واژه‌هایی مانند قلب، فواد، صدر و روح استفاده شده است و برای هر یک ویژگی‌هایی بیان شده است. در این نوشته به توضیح این واژه ‌ها خواهیم پرداخت.

قُم یکی از مهم‎ترین شهرهای مذهبی ایران و از پایگاه‌های تشیع است. اگر چه قدمت آن به قبل از اسلام برمی‌گردد ولی اصل شهر در سال ۹۳-۸۳ق تاسیس شد. ورود خاندان اشعریون به قم باعث آبادانی آن گردید و از آنجا که آنان گرایش به اهل بیت داشتند، شهر قم از همان ابتدای تاسیس با تفکر شیعی درآمیخت. مهاجرت حضرت معصومه (س) و دفن وی در قم و به دنبال آن، مهاجرت دیگر امامزادگان و سادات، این شهر را به پایگاه تشیع تبدیل کرد. تاسیس حوزه علمیه در این شهر بر شهرت شیعی آن افزود. امروزه می‌توان این شهر را بزرگترین پایگاه تشیع در جهان نامید که از آن، معارف شیعی به نقاط مختلف جهان گسترده می‌شود.