خدای متعال تمام انبیاء خودش را مجهز به معجزه برای هدایت بشر فرستاد.[1] و از جملة انبیاء حضرت عیسی علیه السلام (می باشد) که قرآن کریم نسبت به آن حضرت جملهء خاصی را بکار برده است که نسبت به هیچ پیامبر دیگری آن جمله را بکار نبرده است و فرموده است: (ما به عیسی بن مریم بینات دادیم و او را به روح القدس مؤیّد گردانیدیم.)[2] در حالیکه اعطأ بیّنه و تأئید به روح القدس شامل همه انبیاء می شود و لکن اسم هیچ پیامبری در این رابطه بصورت خاص ذکر نشده است.
بعد از بیان این مقدمه می توان تفاوت های نقل قرآن با انجیل درباره معجزات حضرت عیسی علیه السلام را به صورت زیر طرح نمود:
1. اولین اختلاف قرآن با اناجیل در اصل کیفیت حامله شدن حضرت مریم علیه السلام و نحوة تولد حضرت عیسی علیه السلام است. قرآن این حادثه را به عنوان معجزه و آیت بزرگ خدا بیان می کند و می فرماید: (ما مریم و پسر او را نشانه بزرگی برای جهانیان قرار دادیم.)[3] و لذا وقتی که فرشتة الهی به حضرت مریم می گوید من فرستادة پروردگار توام تا پسر پاکی به تو ببخشم حضرت مریم سلام الله علیها با تعجب می گوید: (چگونه ممکن است فرزندی برای من باشد؟ در حالیکه تاکنون انسانی با من (از راه حلال) تماس نداشته و زن آلوده ای هم نبوده ام.)[4] این تعجب حضرت مریم گواه روشن بر اینست که هم حاملگی حضرت مریم و هم تولد حضرت مسیح علیه السلام به صورت معجزه محقق شده است و حضرت مریم بدون اینکه مدت طبیعی حاملگی را طی کند حضرت عیسی علیه السلام را به دنیا آورده است و الا تعجب حضرت مریم بی مورد خواهد بود چون ممکن بود او بعد از ازدواج در آینده و بعد از گذشت زمان بصورت عادی صاحب فرزند می شد.[5]
اما بنابر نقل اناجیل ولو حضور فرشته در نزد حضرت مریم (س) و بشارت به فرزنددار شدن او توسط این فرشته موافق با قرآن بوده لکن در بقیه قصه کاملاً مخالف با قرآن است. مثلاً در اناجیل گفته شده است که قبل از اینکه فرستاده خداوند به حضرت مریم بشارت فرزند را بدهد او در عقد مردی بنام یوسف بوده است.[6] و نیز از حاملگی حضرت مریم(س) هم یوسف و هم اطرافیان او اطلاع داشته و بعد از گذشت زمان طبیعی حاملگی حضرت عیسی علیه السلام متولد گردیده است.[7]
2. نکته دیگری که در قرآن به عنوان معجزه مطرح است سخن گفتن حضرت مسیح علیه السلام در بدو تولد با مردم می باشد.[8] و نیز ریختن خرمای تازه به ثمر رسیده از شاخه های درخت خشک خرما در هنگام تولد حضرت مسیح علیه السلام بر حضرت مریم سلام الله علیها از معجزات دیگری به شمار می آید.[9] خصوصاً آنجا که حضرت عیسی علیه السلام هم در مقام دفاع از مادرش و هم در مقام ادعای نبوت می فرماید: (من بندة خدا هستم و به من کتاب داده و مرا پیامبر قرار داده است کاملاً دارای شرایط اعجاز می باشد. و در اناجیل هیچ اشاره ای به این موارد نشده است.
3. تفاوت دیگری که در بین قرآن و اناجیل در نقل معجزات حضرت مسیح علیه السلام وجود دارد در نحوة بیان و تعداد موارد آن می باشد. قرآن کریم اولاً اکثر معجزات حضرت مسیح علیه السلام را به صورت کلی بیان نموده و به جزئیات آن اشاره ای نکرده است. و ثانیاً اکثر این موارد با مواردی که در اناجیل نقل شده اند اختلاف دارند. قرآن کریم درباره معجزات حضرت عیسی علیه السلام می فرماید: (من از جانب پروردگارتان برای شما معجزه آورده ام من از گل برای شما چیزی به شکل پرنده می سازم آنگاه در آن می دمم. پس به اذن خداوند پرنده ای می شود و به اذن خدا نابینای مادرزادو پیس را بهبود می بخشم و مردگان را زنده می گردانم و شما را از آنچه می خورید و در خانه های تان ذخیره می کنید خبر می دهم.)[10]
قرآن کریم خبری از وقوع معجزات حضرت عیسی علیه السلام به صورت جزئی نداده است و فقط در یک مورد چنین می فرماید: (عیسی پسر مریم گفت: بار الها پروردگارا از آسمان نانی بر ما فرو فرست تا عیدی برای اول و آخر ما باشد و نشانه ای از جانب تو. و ما را روزی ده که تو بهترین روزی دهندگانی. خداوند فرمود من آن را بر شما فرو خواهم فرستاد. و هر کس از شما پس از آن انکار ورزد وی را عذابی کنم که هیچ یک از جهانیان را (آن چنان) عذاب نکرده باشم.[11]
لکن در اناجیل اولاً معجزات حضرت مسیح علیه السلام به صورت جزئی و موردی نقل شده است و ثانیاً اکثر معجزات به شفای مریضان و معلولان مختلف تعلق گرفته و در قسمت های متعددی داستان های عجیبی از معجزات حضرت مسیح نقل شده است. در انجیل متی فصل 8، آیات 2 و 3، 13، 14، 25، 26، 28، 34 و فصل 9، آیات22، 23، 28، 29 و فصل 12 آیات 24 و 25 و نیز در انجیل لوقاء یوحنا قسمت های مختلفی به معجزات حضرت مسیح در مورد شفای مریضان، معلولان و افلیجیان اختصاص پیدا کرده اند.
یکی از معجزات حضرت مسیح علیه السلام در اناجیل سه روز ماندن آن حضرت در زیر زمین و دوباره زنده شدن او ذکر شده است. چون مسیح پیش از پیش گفته بود که آخرین معجزة من سه روز ماندن من در دل زمین مانند سه روز ماندن یونس پیامبر در شکم ماهی خواهد بود.[12]
در اناجیل سیر نمودن پنج هزار مرد علاوة بر زنان و طفلان با پنج عدد نان و دو ماهی توسط حضرت مسیح به عنوان معجزه نقل شده است.[13]
یکی دیگر از معجزات حضرت مسیح در اناجیل تبدیل نمودن شش خمرهء آب به شراب می باشد. و این معجزه در جشن عروسی ای که خود حضرت مسیح در آن حضور داشته بعد از آنکه شش خمره شراب در اثر مصرف تمام گردیده به دستور حضرت عیسی علیه السلام خمره هااز آب پر شده و به شراب تبدیل می شود![14]
رام کردن طوفان دریا و نجات شاگردان از غرق شدن در دریا یکی دیگر از معجزات مسیح است که در انجیل نقل گردیده است.[15]
4. تفاوت چهارم قرآن با اناجیل در مسئله معجزات حضرت مسیح علیه السلام در مبداء و علت اصلی حدوث معجزه و نیز در انگیزه و هدف ایجاد معجزه می باشد. در قرآن کریم، خداوند مبداء و علت اصلی حدوث معجزه معرفی شده است و بدون اذن خداوند از هیچ رسول و پیامبری نمی تواند معجزه صادر گردد. قرآن دراین رابطه می فرماید: (هیچ پیامبری را نرسد که جز به اذان خدا معجزه ای بیاورد)[16] و لذا معجزات حضرت عیسی علیه السلام بر طبق نقل قرآن به اذن خداوند بوده است. اما در اناجیل اذن خداوند حتی در یک مورد از معجزات مسیح علیه السلام هم دخالت داده نشده است و گویا که حضرت خودش مستقل در ایجاد این امور خارق العاده بوده است.
همچنین در قرآن کریم انگیزه و غرض از معجزات حضرت عیسی علیه السلام اثبات رسالت و نبوت قرار داده شده است زیرا همین هدف حکمت معجزه را تشکیل می دهد. قرآن کریم می فرماید: (و هنگامی را که عیسی پسر مریم گفت ای فرزندان اسرائیل من فرستادة خدا به سوی شما هستم... وقتی که برای آنان دلایل روشن آورد گفتند این سحر آشکار است.)[17] اما در اناجیل این هدف اصلاً در نظر گرفته نشده است بلکه حضرت مسیح به عنوان یک طبیب و رافع مشکلات و خطرات تلقی شده و مدام مشغول شفادادن مریض ها و معلولان بوده است و در این رابطه به کلمات از انجیل متی اکتفاء می کنیم و بنا را بر اختصار می گذاریم (او هر نوع مرض و بیماری را شفا می بخشید. شهرت معجزات او از مرزهای جلیل نیز گذشت به طوری که حتی بیماران از سوریه می آمدند تا شفا یابند. عیسی هر نوع مرض و درد را شفا می داد و هر غشی و فلج و دیوانه را سلامتی می بخشید.)[18]
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. الثقافة الروحیه فی انجیل برنابا، تألیف محمود علی قراعة.
2. مقارنة الادیان، المسیحیة، تألیف دکتر احمد شبلی.
3. تفسیر المیزان، ذیل آیه 23 سوره بقره، تألیف علامه طباطبائی.
[1] . حدید/25.
[2] . بقره/87 و 253.
[3] . انبیاء/91.
[4] . مریم/19 و 20.
[5] . طباطبائی، محمدحسین، المیزان، قم، مؤسسه نشر اسلامی، بی تا، ج14، ص42.
[6] . متی، 1/18.
[7] . متی فصل اول و لوقا فصل دوم.
[8] . مریم/29 و 30.
[9] . مریم/24.
[10] . آل عمران/49.
[11] . مائده/114 و 115.
[12] . متی/12: 38 به بعد.
[13] . متی/24:19 و 20.
[14] . یوحنا/2:1-11.
[15] . متی/8: 20 و 26.
[16] . رعد/38 و غافر/78.
[17] . صف/6.
[18] . متی/4: 23 و 24.
( اندیشه قم )
