پذیرفتن این مطلب چندان دشوار نیست که هیچ پدر ومادری با نقشه و برنامه پیشین و از قبل تعیین شده فرزند خود را ناکام و بدبخت نمی کند. همه پدر و مادرها با آرزوی روزی بهتر و سعادتمندتر سر از خواب بر می دارند و تصمیم می گیرند که امروز عاقلانه تر و صبورتر با فرزندانشان ارتباط برقرار نمایند. ولی ایراد اساسیدر بی اطلاعی از روشهای مطلوب در تربیت ماهنگ فرزند نهفته می باشد. حال ملاحظه کنیم تاثیرات ناهماهنگی والدین در تربیت فرزندان چگونه تجلی می یابد؟ 1- پدر و مادران ناهماهنگ، احساس گناه و تقصیر را در کودکان به وجود می آورند ومنقضات بعدی به این احساس دامن می زند و آن را تقویت می کند، زیرا آنها (کودکان) تصور می کنند که وجود آنها موجب به هم ریختن روابط پدر و مادر شده است. از اینروی با خود می اندیشد اگر ما نبودیم، ایشان هم اختلافی نداشتند. 2- احساس بی اعتمادی به والدین نزد این گونه فرزندان رشد می کند به دلیل آنکه فرزندان پدر و مادر را قادر به حل مشکلات خودشان نمی بینند، در نتیجه پیامد منطقی که به وجود می آید، تصویر منفی فرزندان از پدر و مادر است و با خود می اندیشند که پدر و مادر اگر قادر به حل مسایل خود بودند، می توانستند بر مشکلات ما هم غلبه کنند و حال که در آن بخش از روابط شکست خورده اند، برای ما هم کاری از پیش نخواهند برد. 3- در خود فرورفتن و به دنیای درون خویش پناه بردن حالت نامطلوب دیگری است که در اثر مشاهده ناهماهنگی پدر و مادر به وجود می آید. کودک سرخورده از محیط خانواده به دنیای درون خویش می خزد و از دیگران فاصله می گیرد. چنین حالتی را در اصطلاح (کیست روانی) می نوامیم زیرا کودک پرده ضخیمی به دور خود می کشد و رابطه میان خود و جهان خارج را قطع می نماید چون شرایط موجود را نامطلوب و موجد ناامنی ارزیابی می کند و این حالت زمینه انزوا، گوشه گیری و (اوتیسم) (در خود ماندن عاطفی) را فراهم می نماید. 4- اثر دراز مدت اینگونه ناهماهنگیها به گونه ای است که در آینده، یک نوع بی رغبتی و عدم تمایل نسبت به تشکیل خانواده و احراز مقام همسری پدری و مادری به وجود می آید و فرد هراسناک از تکرار تجربه نامطبوع و ناموفق پدر و مادر خویش از اقدام به ازدواج به شدت گریزان خواهد بود. 5- تعارض ها و کشمکش های درونی در کودک که بر اثر ناهماهنگی پدر ومادر به وجود می آید، به نوعی بحرانی در کودک منجر می شود. که بر سر تشخیص خیر و شر، درست و نادرست احساس درماندگی مینماید ودر پایان قدرت تشخیص و تمییز ارزشها از ضد ارزشها را از کودک سلب می کند. 6- برخی اوقات کودکان چنین خانواده هایی به تدریج به یکی از پدر و مادر نزدیکتر شده و او را پناهگاه خود قرار می دهد به ویژه کسی را بر می گزیندکه تمایلات آنی کودک را بیشتر و سریعتر تامین می کند و پس از انتخاب والد، در سایه حمایت او اعمال نادرست خود را توجیه و مخفی می کند و در پارهای از مواقع پدر و مادر را بر علیه یکدیگر تحریک می کند. (1) پی نوشت: 1- کتاب با فرزند خود چگونه رفتار کنیم نوشته محمدرضا شرفی www.morsalat.com
اثرات ناهماهنگی والدین در شخصیت کودک چیست؟
پذیرفتن این مطلب چندان دشوار نیست که هیچ پدر ومادری با نقشه و برنامه پیشین و از قبل تعیین شده فرزند خود را ناکام و بدبخت نمی کند. همه پدر و مادرها با آرزوی روزی بهتر و سعادتمندتر سر از خواب بر می دارند و تصمیم می گیرند که امروز عاقلانه تر و صبورتر با فرزندانشان ارتباط برقرار نمایند. ولی ایراد اساسیدر بی اطلاعی از روشهای مطلوب در تربیت ماهنگ فرزند نهفته می باشد.
حال ملاحظه کنیم تاثیرات ناهماهنگی والدین در تربیت فرزندان چگونه تجلی می یابد؟
1- پدر و مادران ناهماهنگ، احساس گناه و تقصیر را در کودکان به وجود می آورند ومنقضات بعدی به این احساس دامن می زند و آن را تقویت می کند، زیرا آنها (کودکان) تصور می کنند که وجود آنها موجب به هم ریختن روابط پدر و مادر شده است. از اینروی با خود می اندیشد اگر ما نبودیم، ایشان هم اختلافی نداشتند.
2- احساس بی اعتمادی به والدین نزد این گونه فرزندان رشد می کند به دلیل آنکه فرزندان پدر و مادر را قادر به حل مشکلات خودشان نمی بینند، در نتیجه پیامد منطقی که به وجود می آید، تصویر منفی فرزندان از پدر و مادر است و با خود می اندیشند که پدر و مادر اگر قادر به حل مسایل خود بودند، می توانستند بر مشکلات ما هم غلبه کنند و حال که در آن بخش از روابط شکست خورده اند، برای ما هم کاری از پیش نخواهند برد.
3- در خود فرورفتن و به دنیای درون خویش پناه بردن حالت نامطلوب دیگری است که در اثر مشاهده ناهماهنگی پدر و مادر به وجود می آید. کودک سرخورده از محیط خانواده به دنیای درون خویش می خزد و از دیگران فاصله می گیرد. چنین حالتی را در اصطلاح (کیست روانی) می نوامیم زیرا کودک پرده ضخیمی به دور خود می کشد و رابطه میان خود و جهان خارج را قطع می نماید چون شرایط موجود را نامطلوب و موجد ناامنی ارزیابی می کند و این حالت زمینه انزوا، گوشه گیری و (اوتیسم) (در خود ماندن عاطفی) را فراهم می نماید.
4- اثر دراز مدت اینگونه ناهماهنگیها به گونه ای است که در آینده، یک نوع بی رغبتی و عدم تمایل نسبت به تشکیل خانواده و احراز مقام همسری پدری و مادری به وجود می آید و فرد هراسناک از تکرار تجربه نامطبوع و ناموفق پدر و مادر خویش از اقدام به ازدواج به شدت گریزان خواهد بود.
5- تعارض ها و کشمکش های درونی در کودک که بر اثر ناهماهنگی پدر ومادر به وجود می آید، به نوعی بحرانی در کودک منجر می شود. که بر سر تشخیص خیر و شر، درست و نادرست احساس درماندگی مینماید ودر پایان قدرت تشخیص و تمییز ارزشها از ضد ارزشها را از کودک سلب می کند.
6- برخی اوقات کودکان چنین خانواده هایی به تدریج به یکی از پدر و مادر نزدیکتر شده و او را پناهگاه خود قرار می دهد به ویژه کسی را بر می گزیندکه تمایلات آنی کودک را بیشتر و سریعتر تامین می کند و پس از انتخاب والد، در سایه حمایت او اعمال نادرست خود را توجیه و مخفی می کند و در پارهای از مواقع پدر و مادر را بر علیه یکدیگر تحریک می کند. (1)
پی نوشت:
1- کتاب با فرزند خود چگونه رفتار کنیم نوشته محمدرضا شرفی
www.morsalat.com
- [سایر] اثرات ناهماهنگی والدین در شخصیت کودک چیست؟
- [سایر] والدین در کاستن اثرات مخرب تهاجم فرهنگی چه نقشی می توانند داشته باشند؟
- [سایر] والدین چگونه مراقب تربیت کودک باشند؟
- [سایر] وظایف والدین در مواجهه با کودک چیست ؟
- [سایر] همبازیها در رشد شخصیت کودک چه نقشی دارند؟
- [سایر] تفاهم والدین چه نقشی در رشد وتربیت کودک دارد؟
- [سایر] مشاهده روابط جنسی والدین، چه آثار منفی بر کودک میگذارد؟
- [سایر] والدین چگونه باید کودک را برای نماز خواندن آماده کنند؟
- [سایر] آیا از دیدگاه اسلام کتک زدن کودک به شکل گیری شخصیت او کمک می کند؟
- [آیت الله سبحانی] والدین کودک نابالغی در سنین کودکی به کاری می گمارند و کودک از این طریق عایدات کسب می کند آیا والدین می توانند در اندوخته های او تصرف نمایند یا نه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هر کودک نابالغی مالی را پیدا کند احتیاط واجب آن است که ولی او اعلان نماید و چنانچه تا یک سال صاحب آن پیدا نشد مطابق یکی از دستورهای چهارگانه گذشته، آنچه مطابق مصلحت کودک است عمل می نماید.
- [آیت الله اردبیلی] بر مادر واجب نیست که به نحو رایگان یا با دریافت مزد کودک را شیر دهد، ولی در صورتی که راه تغذیه منحصر به شیر مادر باشد و امکان استفاده از شیر غیر مادر وجود نداشته باشد و یا موجب ضرر و زیان برای کودک شود، بر خود مادر واجب است کودک را شیر بدهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر قتال با کفار بدون اذن امام(ع) انجام گیرد، غنائم آن فقط متعلق به شخصیّت حقوقی امام(ع) است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زنی بچهای را با شرایطی که در مسأله (2483) و بعد از آن، گفته خواهد شد شیر دهد، رابطههای رضاعی زیر پدید میآید، این روابط که نسبی آنها موجب محرمیت میشود رضاعی آنها نیز سبب محرمیت میگردد: 1 - آن زن مادر رضاعی کودک میشود. 2 - شوهر آن زن که شیر از اوست، پدر رضاعی کودک میشود. 3 - پدر و مادر آن مرد و اجداد او - اگر چه رضاعی باشند - جدّ و جدّه پدری رضاعی آن کودک میشوند. 4 - پدر و مادر آن زن و اجداد او - اگر چه رضاعی باشند - جدّ و جدّه مادری رضاعی آن کودک میشوند. 5 - پسران - نسبی و رضاعی - آن مرد یا زن، برادران رضاعی کودک و دختران - نسبی و رضاعی - آنها خواهران رضاعی او میشوند. 6 - نوادگان - نسبی و رضاعی - آن مرد یا زن، برادرزادگان و خواهر زادگان رضاعی کودک میشوند. 7 - برادر - نسبی و رضاعی - آن مرد عموی رضاعی و خواهر - نسبی و رضاعی - او عمه رضاعی کودک میشوند. 8 - برادر - نسبی و رضاعی - آن زن دایی رضاعی و خواهر - نسبی و رضاعی - او خاله رضاعی کودک میشوند. 9 - عمو و عمه و دایی و خاله آن مرد - هر چند با واسطه باشند - به ترتیب عمو و عمه و دایی و خاله پدر رضاعی کودک میشوند. 10 - عمو و عمه و دایی و خاله آن زن - هر چند با واسطه باشند - به ترتیب عمو و عمه و دایی و خاله مادر رضاعی کودک میشوند.
- [آیت الله اردبیلی] در صورتی که مادر از حقّ حضانت خود بگذرد و به گونهای باشد که حقّ کودک از بین نرود و در تربیت و نگهداری کودک اهمال نشود، پدر نمیتواند او را به حضانت مجبور نماید.
- [آیت الله اردبیلی] (حِضانت) یعنی نگهداری و پرورش کودک حق و تکلیف پدر و مادر است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کودکی از زنا متولد شود. الف: اگر زن و مرد هر دو زنا کار باشند نه آنهااز کودک ارث میبرند ونه کودک از آنهاارث میبرد ب: اگر یکی از آن دو زنا کار باشند ولی دیگری فکر میکرده که حلال است کودک و زانی از همدیگر ارث نمیبرند ولی کودک نسبت به فردی که فکر میکرده حلال است ولد شبهه محسوب میشود و ازیکدیگر ارث میبرند. ج: اگر ولد الزنا ازدواج کند زن و فرزندان او طبق احکام ارث از او ارث میبرند.
- [آیت الله اردبیلی] در ولایت و سرپرستی پدر و جدّ پدری، عدالت آنان شرط نیست، ولی هرگاه برای حاکم شرع ثابت شود که سرپرستی آنان به ضرر کودک یا سفیه و یا دیوانه میباشد، باید آنان را از تصرّف در اموال کودک یا سفیه و یا دیوانه منع کند و شخص دیگری را که امین باشد منصوب نماید، مگر این که با ضمیمه کردن امین به پدر و جدّ پدری، بتوان سرپرستی آنان را در جهت مصلحت کودک، سفیه یا دیوانه اصلاح نمود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه طبیب به هنگام جراحی بیمار یا ختنه کردن کودک بر اثر سهل انگاری ضرری به بیمار یا کودک برساند، یا سبب مرگ او گردد ضامن است و همچنین اگر خطا کند و سبب زیانی شود، ولی اگر کوتاهی نکرده و مرتکب خطا نشده است، بلکه بر اثر عوامل دیگری، بیمار معیوب گردد یا بمیرد ضامن نیست به شرط این که در مورد کودک با اجازه ولی اقدام کرده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] حقّ حضانت مادر با طلاق یا نعوذ باللّه زنا از بین نمیرود، مگر این که صلاحیّت نگهداری کودک را نداشته باشد.