حقارت از زن بودن شما از زن بودن احساس حقارت نمی‌کنید بلکه از اهانت‌ها و تبعیض‌هایی که در حق زنان اعمال می‌شود، احساس رنج می‌کنید اهانت‌ها و بی عدالتی‌هایی که صرفاً بر مبنای جنسیت است. به یقین هر انسان فرهیخته ای با توجه به تفاوت‌های جسمی و روحی زنان و مردان، توقع ندارد آن دو رفتاری کاملًا مشابه یکدیگر داشته باشند، اینکه خلاف عقلانیت است، ولی جنسیت نباید مبنای رفتار اهانت آمیز یا تبعیض آمیز باشد. شکی نیست که در طول تاریخ، تحمیلات ناروایی بر دوش زنان بوده است و بعضی از آنها هم اکنون نیز باقی است. ریشة بسیاری از این تحمیلات را بایستی در بی‌دینی و بی‌تقوایی گروهی از مردم دانست که محیط را برای زنان و بلکه برای همه نا امن می‌کنند. اگر دیگر مشکلات اجتماعی را نیز بر این مقوله بیفزاییم، وضعیتی را پیش می‌آورد که هم‌اکنون شاهد آن هستیم. آنچه دین از زنان و مردان خواسته، حفظ حریم‌ها است و این جز برای سعادت آنان نیست چنان‌که می‌بینیم در دنیای غرب و در پشت پرده ظواهر فریبنده، نظامی پر دغدغه و مخاطره‌آمیز بر روابط خانوادگی و تربیت فرزندان، حاکم است موضوعی که جامعه‌شناسان و محققان مسائل اجتماعی را در غرب، به وحشت انداخته است. بر این اساس، آنان آینده‌ای تاریک را برای جوامع غربی پیش‌بینی می‌کنند جامعه‌ای که در آن، آدمیان به گونه‌ای مسخ شده و نامتعادل‌اند. آمار تجاوزات جنسی و رفتارهای آزار دهنده (به رغم همه آزادی‌های جنسی)، به موضوعی مهم تبدیل شده و انتظارات روزافزون برای رفتارهای عجیب و غریب جنسی از زنان، آنان را به دلقک‌های مضحک تبدیل کرده است. هدف اسلام از برخی حریم ها برای زنان نظیر (ارائه الگوی حجاب)، حفظ طهارت و امنیت زنان است چنان‌که فرموده است: (ای پیامبر به زنان و دختران خود و زنان مؤمنان بگو که خویشتن را به چادر فرو پوشند که این کار برای اینکه آنان به [عفّت و تقوا] شناخته شوند تا از تعرض و آزار هوسرانان در امان بمانند، بسیار بهتر است).(1) در این بین، نبایستی برخی تحمیلات محیط را به حساب اسلام گذاشت چرا که افراد بی‌بند و بار نیز بسیار بیشتر در دام این تحمیلات قرار می‌گیرند و آزار می‌بینند. گذشته از اینکه بسیاری از این مشکلات، به آداب و رسوم و برداشت‌ها برمی‌گردد نه به اسلام. البته باید در اصلاح این آداب و رسوم کوشید ولی اگر اعتراض شما به جنسیت است، باید بدانیم که در این زمینه، کسی از خود اختیاری ندارد. نظام آفرینش بر مبنای زوجیّت است ولازمه آن، وجود دو جنس و جاذبه‌هایی است که بین آنها وجود دارد. حکمت‌های این نظام را بایستی در تشکیل خانواده و زندگی مشترک و آثار خیر آن دید. از سوی دیگر، زنان محدودیت‌های بیشتری نسبت به مردان دارند ولی باید توجه رد که اصولًا (مطلوب و مورد رغبت بودن)، خصیصه‌ای است که تنها در آنان نهفته شده و این کمالی برای زنان است این تمایل و رغبت، مبنای خانواده و زندگی مشترک است و البته که هر چیزی که مطلوب باشد، خطراتی نیز آن را تهدید می‌کند. بنابراین، باید گوهر را در صدف حفاظت کرد. علاوه بر اینکه بایستی برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای صورت گیرد تا دختران نیز به صورت مساوی از امکانات عمومی و طبیعی بهره برند بدون آنکه دچار عوارض ناخوشایندی شوند. برای نمونه گسترش امکانات ورزشی و رفاهی، پارک‌های اختصاصی و امکاناتی که بتواند حق استفادة آنها از امکانات را به صورت مساوی تأمین کند. متأسفانه در حال حاضر، اولویت‌های دیگر اقتصادی مانند بی‌کاری و امنیت فرصت را از اجرای چنین برنامه‌هایی سلب کرده است. پی‌نوشت‌ (1) احزاب، آیة 95
حقارت از زن بودن
شما از زن بودن احساس حقارت نمیکنید بلکه از اهانتها و تبعیضهایی که در حق زنان اعمال میشود، احساس رنج میکنید اهانتها و بی عدالتیهایی که صرفاً بر مبنای جنسیت است. به یقین هر انسان فرهیخته ای با توجه به تفاوتهای جسمی و روحی زنان و مردان، توقع ندارد آن دو رفتاری کاملًا مشابه یکدیگر داشته باشند، اینکه خلاف عقلانیت است، ولی جنسیت نباید مبنای رفتار اهانت آمیز یا تبعیض آمیز باشد. شکی نیست که در طول تاریخ، تحمیلات ناروایی بر دوش زنان بوده است و بعضی از آنها هم اکنون نیز باقی است. ریشة بسیاری از این تحمیلات را بایستی در بیدینی و بیتقوایی گروهی از مردم دانست که محیط را برای زنان و بلکه برای همه نا امن میکنند. اگر دیگر مشکلات اجتماعی را نیز بر این مقوله بیفزاییم، وضعیتی را پیش میآورد که هماکنون شاهد آن هستیم. آنچه دین از زنان و مردان خواسته، حفظ حریمها است و این جز برای سعادت آنان نیست چنانکه میبینیم در دنیای غرب و در پشت پرده ظواهر فریبنده، نظامی پر دغدغه و مخاطرهآمیز بر روابط خانوادگی و تربیت فرزندان، حاکم است موضوعی که جامعهشناسان و محققان مسائل اجتماعی را در غرب، به وحشت انداخته است. بر این اساس، آنان آیندهای تاریک را برای جوامع غربی پیشبینی میکنند جامعهای که در آن، آدمیان به گونهای مسخ شده و نامتعادلاند. آمار تجاوزات جنسی و رفتارهای آزار دهنده (به رغم همه آزادیهای جنسی)، به موضوعی مهم تبدیل شده و انتظارات روزافزون برای رفتارهای عجیب و غریب جنسی از زنان، آنان را به دلقکهای مضحک تبدیل کرده است.
هدف اسلام از برخی حریم ها برای زنان نظیر (ارائه الگوی حجاب)، حفظ طهارت و امنیت زنان است چنانکه فرموده است: (ای پیامبر به زنان و دختران خود و زنان مؤمنان بگو که خویشتن را به چادر فرو پوشند که این کار برای اینکه آنان به [عفّت و تقوا] شناخته شوند تا از تعرض و آزار هوسرانان در امان بمانند، بسیار بهتر است).(1)
در این بین، نبایستی برخی تحمیلات محیط را به حساب اسلام گذاشت چرا که افراد بیبند و بار نیز بسیار بیشتر در دام این تحمیلات قرار میگیرند و آزار میبینند. گذشته از اینکه بسیاری از این مشکلات، به آداب و رسوم و برداشتها برمیگردد نه به اسلام. البته باید در اصلاح این آداب و رسوم کوشید ولی اگر اعتراض شما به جنسیت است، باید بدانیم که در این زمینه، کسی از خود اختیاری ندارد. نظام آفرینش بر مبنای زوجیّت است ولازمه آن، وجود دو جنس و جاذبههایی است که بین آنها وجود دارد. حکمتهای این نظام را بایستی در تشکیل خانواده و زندگی مشترک و آثار خیر آن دید.
از سوی دیگر، زنان محدودیتهای بیشتری نسبت به مردان دارند ولی باید توجه رد که اصولًا (مطلوب و مورد رغبت بودن)، خصیصهای است که تنها در آنان نهفته شده و این کمالی برای زنان است این تمایل و رغبت، مبنای خانواده و زندگی مشترک است و البته که هر چیزی که مطلوب باشد، خطراتی نیز آن را تهدید میکند. بنابراین، باید گوهر را در صدف حفاظت کرد. علاوه بر اینکه بایستی برنامهریزیهای گستردهای صورت گیرد تا دختران نیز به صورت مساوی از امکانات عمومی و طبیعی بهره برند بدون آنکه دچار عوارض ناخوشایندی شوند. برای نمونه گسترش امکانات ورزشی و رفاهی، پارکهای اختصاصی و امکاناتی که بتواند حق استفادة آنها از امکانات را به صورت مساوی تأمین کند. متأسفانه در حال حاضر، اولویتهای دیگر اقتصادی مانند بیکاری و امنیت فرصت را از اجرای چنین برنامههایی سلب کرده است.
پینوشت
(1) احزاب، آیة 95
- [سایر] برای رسیدن به اعتماد به نفس و از بین بردن احساس حقارت باید چیکار کنم؟
- [سایر] خانمی هستم که 10 سال است ازدواج کردهام. مدتی است که متوجه شدهام همسرم با خانمهای دیگر هم ارتباط دارد. هر چند این رابطه در حد تلفنی است اما احساس میکنم در زندگی دچار مشکل جدی خواهم شد. از اینکه بخواهم بطور مستقیم با همسرم این موضوع را مطرح کنم هم به شدت میترسم. لطفا راهنماییام کنید.
- [سایر] هیچ کتاب غیردرسی نخواندهام و احساس عقبافتادگی میکنم لطفاً در این زمینهها کتاب معرفی نمایید؟
- [سایر] گاهی احساس میکنم در جنسیت خودم دچار مشکل هستم ؛ چرا چنین احساسی در من ایجاد میشود؟ توضیح دهید.
- [سایر] احساس میکنم کارایی مغزم کم شده است. همه از بیکاری در رشتهام میگویند ؛ لطفاً مرا راهنمایی کنید؟!
- [سایر] من دانشجوی رشته پرستاری و 21 ساله ام ؛ در یکی از تشکلهای دانشجویی فعالیت میکنم به مسائل مذهبی خیلی عقیده دارم و بسیار هم دوست دارم در این زمینه فعالیت کنم ؛ ولی مدتی است که بیانگیزه شدهام! احساس میکنم دنیا خیلی تکراری شده است ؛ هر چند در کارهایم تنوع و تغییر ایجاد میکنم، ولی باز این احساس وحشتناک را نمیتوانم از خود دور کنم و همیشه این سؤال را از خود میکنم که (حالا من درسم را بخوانم خوب؟ آخرش چی) یا میمیرم و در آن دنیا عذاب میکشم یا نه آخرش چی میشه؟! احساس میکنم خیلی بیهدف شدهام ؛ فکر میکنم زندگی مرحله به مرحله طی میشود ولی آن چیزی را که دوست داری به آن نمیرسی؟ از همه چیز خسته شدهام تا کی کار تکراری کنم در صورتی که نمیدانم این کارها نتیجهاش چه میشود؟
- [سایر] با گذشت چند سال از ازدواج احساس میکنم معنویتمان کم شده است. برای تقویت معنویت و تثبیت برنامههای معنوی چه باید کرد؟
- [سایر] دختر زیبایی هستم، اما خواستگار کمی دارم. از طرفی احساس میکنم که دختران بدحجاب، در ازدواج موفقترند. لطفا مرا راهنمایی کنید؟
- [سایر] مدتی است احساس غمگینی شدید میکنم و نگرانم که نکند افسرده شدهام. لطفاً کمی درباره افسردگی توضیح دهید و بگویید چرا انسان مبتلا به افسردگی میشود؟
- [سایر] از بیماری پوستی که عارض من شده احساس عجز میکنم و هنوز نتوانستهام این بیماری را به خود بقبولانم و دائماً رنج میبرم، خواهشمندم راهنمایی کنید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی با زنی که با وی ازدواج نکرده، از روی اشتباه یا عمد نزدیکی کند، آن زن بر پدر و پسر او حرام خواهد شد. ولی اگر کسی با زن پدر یا زن پسر بعد از نزدیکی کردن شوهر نزدیکی کند، آن زن بر شوهرش حرام نخواهد شد و اگر پسر قبل از نزدیکی کردن پدر با زن او نزدیکی کند، زن بر پدر حرام خواهد شد و بنا بر احتیاط واجب اگر پدر با زن پسر قبل از نزدیکی کردن پسر نزدیکی کند، آن زن بر پسر حرام خواهد شد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر پدر یا جدّ پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرند، چنانچه پسر در موقع عقد مالی نداشته باشد، باید کسی که برای پسر زن گرفته مهر زن را بدهد و اگر پسر در موقع عقد مالی داشته، خودش مدیون مهر زن است.
- [آیت الله سیستانی] پدر میتواند از زکات برای پسر فقیرش زن بگیرد ، و همچنین است پسر نسبت به پدر .
- [آیت الله نوری همدانی] اگر پدر ، یا جدّ پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد ، پسر باید بعد از بالغ شدن ، خرج آن زن را بدهد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پدر یا جد پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد؛ پسر باید بعد از بالغ شدن خرج آن زن را بدهد.
- [آیت الله خوئی] اگر پدر یا جد پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد، پسر باید بعد از بالغ شدن خرج آن زن را بدهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پدر، یا جدّ پدری برای پسر نابالغ خود، زن بگیرد، پسر باید بعد از بالغ شدن خرج آن زن را بدهد.
- [آیت الله بروجردی] اگر پدر یا جد پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد، پسر باید بعد از بالغ شدن خرج آن زن را بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پدر یا جد پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد چنانچه پسر در موقع عقد مالی داشته مدیون مهر زن است و اگر موقع عقد مالی نداشته پدر یا جد او باید مهر زن را بدهند
- [آیت الله سبحانی] اگر پدر، یا جد پدری برای پسر نابالغ خود زن بگیرد، چنانچه پسر در موقع عقد مالی داشته، مدیون مهر زن است و اگر در موقع عقد مالی نداشته، پدر یا جد او باید مهر زن را بدهند.