اگر به خاطرات خود در زمان تحصیل نگاه کنیم همیشه نقطه دلهره آوری وجود داشته و آن هم ترس از امتحان است که در پایان هر ثلث یا ترم گریبان ما را می گرفت. هیچ فرقی هم نمی کند در هر سن و سالی که باشیم امتحان معنی دلهره می دهد. چه دانش آموزی که مشغول امتحانات دبستان است و چه دانشجویی که برای قبول شدن واحد های دانشگاهی جزوه ها را زیر و رو می کند همه از امتحان وحشت دارند. بررسی روانشناسان نشان می دهد مهمترین دلیل ترس از امتحان شکست و عدم موفقیت است که معمولاً به عدم آشنایی با شرایط و نحوه برگزاری امتحان برمی گردد. یادآوری مطالب خوانده شده زمان برگزاری امتحان، دلشوره از چگونگی سئوالات و حتی نحوه صحیح کردن اوراق امتحانی همه از جمله عواملی است که باعث دلهره و نگرانی دوران امتحانات می شود. سخت گیری معلمین طی سال و واکنش های شدید و تند آنها به دانش آموزانی که در حد عالی متوجه مطالب درسی نشده اند و عدم یادگیری نیز در بسیاری موارد باعث ایجاد ترس و آشفتگی قبل از امتحان می شود. در هر حال برای رفع این مسائل که به اختلالات روانی دانش آموزان و دانشجویان منجر می شود به یک سری تغییرات تازه در نظام آموزشی احتیاج است که نمره گرایی را از میان بردارد که مهمترین دلیل وحشت از امتحان هم همین است. اما چگونه با ترس امتحان مقابله کنیم؟ اطمینان از یادگیری و یادآوری تمام و کمال دروس مهمترین موضوعی است که باعث می شود ترس و دلهره قبل از امتحان را از بین ببریم. اینکه چطور درس بخوانیم که مطالب فراموش نشود و در حافظه طولانی مدت مان باقی بماند اولین گامی است که می توان برای حل این مشکل برداشت.
برای یادگیری انگیزه ضروری است
وقتی هدف و انگیزه شما از درس خواندن معلوم است خیلی سریع تر مطالب را یاد می گیرید و در حافظه تان ثبت می کنید. برای این منظور به یک طرح و هدف مشخص نیاز داریم. در دانش آموزان دبستانی یا راهنمایی این وظیفه بر عهده والدین است که به روش صحیح در آنها انگیزه ایجاد کنند و به آنها بفهمانند که درس خواندن برای زندگی بهتر آنها در آینده است.
به روش سمعی و بصری درس بخوانید
هر کس برای یادگیری و آموزش راه و روش مخصوص خود را دارا است. ولی این ثابت شده که ضبط اطلاعات درسی از طریق سمعی و بصری در ذهن سریع تر از زمانی که مشغول خواندن آنها هستیم صورت می گیرد. استفاده از نوار و فیلم های آموزشی قبل از امتحان تاثیر فوق العاده ای در ثبت دروس خوانده شده در مغز دارد. پس از پژوهش های بسیار محققان علوم آموزشی به این نتیجه رسیدند که در یادگیری دروس حفظی مثل زبان های خارجه تنها مکالمه کافی نیست و بایستی از نوشتن کلمات همزمان با خواندن آنها استفاده کرد. نوشتن همزمان لغات باعث می شود تا زمان آمادگی حضور ذهن کاهش یافته و دانش آموز سریع تر کلمات را در ذهن جای دهد. برخورداری از مکانی آرام و محیطی بدون سروصدا نیز یکی دیگر از مواردی است که به جذب و درک بهتر مطالب درسی کمک می کند اما این مسائل همگی در درجه دوم قرار دارد. مسئله اصلی داشتن حضور ذهن و تمرکز است. این یک اصل بنیادی است، فقط چیز هایی در مغز ضبط می شود که حضور ذهن بتواند آنها را به دقت تمیز دهد نه آنهایی که فقط از نظر و از مقابل چشمانمان می گذرند. برای حفظ بهتر مطالب درسی راه های آموزشی فراوانی وجود دارد که در زیر به مهمترین آنها اشاره می شود:
برای بهتر حفظ شدن، مطلب را از اول تا آخر چندین مرتبه به دقت بخوانید و تکرار کنید. در مرحله بعدی مطلب را قسمت بندی و هر قسمت را مستقلاً حفظ کنید. بعد از پایان هر درس از خود سئوال بپرسید. از دوستان و والدینتان بخواهید که از درس مورد نظر برای شما سئوالاتی مطرح کنند. این نوع ارزشیابی باعث می شود تا به میزان پیشرفت خود در حفظ کردن مطلب پی برده و اشتباهات تان را تصحیح کنید. دوره کردن را از برنامه درسی حذف نکنید حتی اگر نتوانستید بخشی را به صورت کامل بخوانید. با هربار دوره کردن به مطالبی برمی خورید که ناآشنا بوده و در نخستین مطالعه به آنها توجه نکرده اید. در آخر هر فصل خلاصه نویسی کنید. یادداشت برداری از مطالب خوانده شده شما را به دقت و پیدا کردن نکات مهم موضوع وامی دارد و فهم مطلب را آسان می کند. نهایتاً اینکه اعصابتان را فرسوده نکنید. خواندن بی وقفه درس باعث پریشانی و خستگی شده و کارایی شما را پایین می آورد. از خواندن در زمانی که از لحاظ عاطفی در وضعیت نگران به سر می برید، خودداری کنید که جز افت بازده کاری نتیجه گیری به همراه نخواهد داشت.
