ستایش
حمد ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • حمد (ستایش)، واژه حمد به معنای ستودن در مقابل ذمّ• سوره حمد، نخستین سوره قرآن کریم در ترتیب مصحف
چرا در بعضی متون دینی از دنیا ستایش شده است؟
همه انبیا و اولیا و حکما و عرفا و صالحین و صدیقین و شهدا، در همین دنیا به کمال رسیده‌اند، ‌اینها اگر به دنیا نمی‌آمدند خاکی بودند، یا نطفه‌ای بودند که همراه پدر دفن می‌شدند و به کمال ‌نمی‌رسیدند. ولی هنگامی که به این بازار دنیا آمدند و داد و ستد کردند، سود بردند، زیرا که: (دنیا ‌متجر اولیاست)، همه خوبان در دنیا خوب شدند پس، اگر کسی به طمع زرق و برق دنیا خود را ‌گرفتار نمود مثل آن کودکی است که نشناخته، پشت مار ابلق را لمس می‌نماید و یا با نیش عقربی ‌بازی می‌کند. در نهج‌البلاغه آمده است: روزی حضرت امیر - سلام‌اللَّه علیه - شخصی را دید که از دنیا بدگویی ‌می‌کند، حضرت فرمود: )أتغترّ بالدّنیا ثمّ تذمّها؟ أنت المتجرِّم علیها أم هی المتجرِّمة علیک)(1).‌ آیا فریفته دنیا می‌شوی آنگاه مذمّتش می‌کنی؟ این تو هستی که باید علیه او مدّعی باشی یا ‌او باید علیه تو اعلام جرم کند؟ آیا دنیا، یعنی این آب و هوا بد است؟ این نشئه زیست بد است؟ اصولاً جایی بهتر از دنیا، ‌راستگوتر از دنیا دیده‌اید؟ او منافقانه با کسی برخورد نکرده، سلامتی را نشان داده، و بیماری و ‌مرض را هم نشان داده، زنده‌ها را نشان داده و مرگ و مرده‌ها و قبرستان را هم نشان داده است، ‌او دو چهره است و هر دو را نشان می‌دهد و این چنین نیست که فقط یک چهره را نشان بدهد، و ‌چهره دیگر را ارائه ندهد.‌ مشابه همین‌تعبیرها،درمورد مال نیزآمده‌است. رسول گرامی اسلام - صلوات اللَّه وسلامه علیه ‌‌- می‌فرماید: )نعم المال الصالح للرجل الصالح)(2).‌ چقدرمال حلال، برای شخص صالح خوب است. چون هم کمکی برای عبادت و هم نیرویی برای ‌تقویت مجاهدان و مبارزان در جبهه‌هاست. از آن طرف هم می‌فرماید: همان سکه‌ها را که ذخیره ‌کرده است، همانها را داغ می‌کنند:‌ ) یوم یُحمی علیها فی نار جهنم فتکوی بها جباههم وجنوبهم وظهورهم هذا ما کنزتم لأنفسکم ‌فذوقوا ما کنتم تکنزون)(3).‌ همان مالهایی که او اندوخته و ذخیره کرده و انفاق نکرده، به صورت سکه و اسکناسِ نسوز، داغ ‌می‌کنند. قیامت، صحنه عجیبی است. همین سکه را که یک شخص در راه رضای خدا، در ماه مبارک ‌رمضان یا غیر آن به کمیته امداد یا مصرف دیگری از مصارف اسلامی رسانده است، برای او روح و ‌ریحان می‌شود و دیگری که ذخیره و احتکار کرده، بدرفتاری کرده، همان سکه در همان آن و همان ‌لحظه گداخته می‌شود. این چه نشئه‌ای است که همه اعمال مجسم می‌شود؟ یک شی‌ء در یک ‌حال هم سیب و گلابی می‌شود، هم به صورت فلز گداخته درمی‌آید.‌ ‌ ‌(1) نهج البلاغه صبحی صالح، حکمت 131.‌ ‌(2) جامع السعادات، ج2، ص38.‌ ‌(3) سوره توبه، آیه 35.‌ ‌( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 375 377.)‌
همه انبیا و اولیا و حکما و عرفا و صالحین و صدیقین و شهدا، در همین دنیا به کمال رسیده‌اند، ‌اینها اگر به دنیا نمی‌آمدند خاکی بودند، یا نطفه‌ای بودند که همراه پدر دفن می‌شدند و به کمال ‌نمی‌رسیدند. ولی هنگامی که به این بازار دنیا آمدند و داد و ستد کردند، سود بردند، زیرا که: (دنیا ‌متجر اولیاست)، همه خوبان در دنیا خوب شدند پس، اگر کسی به طمع زرق و برق دنیا خود را ‌گرفتار نمود مثل آن کودکی است که نشناخته، پشت مار ابلق را لمس می‌نماید و یا با نیش عقربی ‌بازی می‌کند. در نهج‌البلاغه آمده است: روزی حضرت امیر - سلام‌اللَّه علیه - شخصی را دید که از دنیا بدگویی ‌می‌کند، حضرت فرمود: )أتغترّ بالدّنیا ثمّ تذمّها؟ أنت المتجرِّم علیها أم هی المتجرِّمة علیک)(1).‌ آیا فریفته دنیا می‌شوی آنگاه مذمّتش می‌کنی؟ این تو هستی که باید علیه او مدّعی باشی یا ‌او باید علیه تو اعلام جرم کند؟ آیا دنیا، یعنی این آب و هوا بد است؟ این نشئه زیست بد است؟ اصولاً جایی بهتر از دنیا، ‌راستگوتر از دنیا دیده‌اید؟ او منافقانه با کسی برخورد نکرده، سلامتی را نشان داده، و بیماری و ‌مرض را هم نشان داده، زنده‌ها را نشان داده و مرگ و مرده‌ها و قبرستان را هم نشان داده است، ‌او دو چهره است و هر دو را نشان می‌دهد و این چنین نیست که فقط یک چهره را نشان بدهد، و ‌چهره دیگر را ارائه ندهد.‌ مشابه همین‌تعبیرها،درمورد مال نیزآمده‌است. رسول گرامی اسلام - صلوات اللَّه وسلامه علیه ‌‌- می‌فرماید: )نعم المال الصالح للرجل الصالح)(2).‌ چقدرمال حلال، برای شخص صالح خوب است. چون هم کمکی برای عبادت و هم نیرویی برای ‌تقویت مجاهدان و مبارزان در جبهه‌هاست. از آن طرف هم می‌فرماید: همان سکه‌ها را که ذخیره ‌کرده است، همانها را داغ می‌کنند:‌ ) یوم یُحمی علیها فی نار جهنم فتکوی بها جباههم وجنوبهم وظهورهم هذا ما کنزتم لأنفسکم ‌فذوقوا ما کنتم تکنزون)(3).‌ همان مالهایی که او اندوخته و ذخیره کرده و انفاق نکرده، به صورت سکه و اسکناسِ نسوز، داغ ‌می‌کنند. قیامت، صحنه عجیبی است. همین سکه را که یک شخص در راه رضای خدا، در ماه مبارک ‌رمضان یا غیر آن به کمیته امداد یا مصرف دیگری از مصارف اسلامی رسانده است، برای او روح و ‌ریحان می‌شود و دیگری که ذخیره و احتکار کرده، بدرفتاری کرده، همان سکه در همان آن و همان ‌لحظه گداخته می‌شود. این چه نشئه‌ای است که همه اعمال مجسم می‌شود؟ یک شی‌ء در یک ‌حال هم سیب و گلابی می‌شود، هم به صورت فلز گداخته درمی‌آید.‌ ‌ ‌(1) نهج البلاغه صبحی صالح، حکمت 131.‌ ‌(2) جامع السعادات، ج2، ص38.‌ ‌(3) سوره توبه، آیه 35.‌ ‌( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 375 377.)‌
پاسخ:
همه انبیا و اولیا و حکما و عرفا و صالحین و صدیقین و شهدا، در همین دنیا به کمال رسیده‌اند، اینها اگر به دنیا نمی‌آمدند خاکی بودند، یا نطفه‌ای بودند که همراه پدر دفن می‌شدند و به کمال نمی‌رسیدند. ولی هنگامی که به این بازار دنیا آمدند و داد و ستد کردند، سود بردند، زیرا که: (دنیا متجر اولیاست)، همه خوبان در دنیا خوب شدند پس، اگر کسی به طمع زرق و برق دنیا خود را گرفتار نمود مثل آن کودکی است که نشناخته، پشت مار ابلق را لمس می‌نماید و یا با نیش عقربی بازی می‌کند.
در نهج‌البلاغه آمده است: روزی حضرت امیر - سلام‌اللَّه علیه - شخصی را دید که از دنیا بدگویی می‌کند، حضرت فرمود:
)أتغترّ بالدّنیا ثمّ تذمّها؟ أنت المتجرِّم علیها أم هی المتجرِّمة علیک)(1).
آیا فریفته دنیا می‌شوی آنگاه مذمّتش می‌کنی؟ این تو هستی که باید علیه او مدّعی باشی یا او باید علیه تو اعلام جرم کند؟
آیا دنیا، یعنی این آب و هوا بد است؟ این نشئه زیست بد است؟ اصولاً جایی بهتر از دنیا، راستگوتر از دنیا دیده‌اید؟ او منافقانه با کسی برخورد نکرده، سلامتی را نشان داده، و بیماری و مرض را هم نشان داده، زنده‌ها را نشان داده و مرگ و مرده‌ها و قبرستان را هم نشان داده است، او دو چهره است و هر دو را نشان می‌دهد و این چنین نیست که فقط یک چهره را نشان بدهد، و چهره دیگر را ارائه ندهد.
مشابه همین‌تعبیرها،درمورد مال نیزآمده‌است. رسول گرامی اسلام - صلوات اللَّه وسلامه علیه - می‌فرماید:
)نعم المال الصالح للرجل الصالح)(2).
چقدرمال حلال، برای شخص صالح خوب است. چون هم کمکی برای عبادت و هم نیرویی برای تقویت مجاهدان و مبارزان در جبهه‌هاست. از آن طرف هم می‌فرماید: همان سکه‌ها را که ذخیره کرده است، همانها را داغ می‌کنند:
) یوم یُحمی علیها فی نار جهنم فتکوی بها جباههم وجنوبهم وظهورهم هذا ما کنزتم لأنفسکم فذوقوا ما کنتم تکنزون)(3).
همان مالهایی که او اندوخته و ذخیره کرده و انفاق نکرده، به صورت سکه و اسکناسِ نسوز، داغ می‌کنند.
قیامت، صحنه عجیبی است. همین سکه را که یک شخص در راه رضای خدا، در ماه مبارک رمضان یا غیر آن به کمیته امداد یا مصرف دیگری از مصارف اسلامی رسانده است، برای او روح و ریحان می‌شود و دیگری که ذخیره و احتکار کرده، بدرفتاری کرده، همان سکه در همان آن و همان لحظه گداخته می‌شود. این چه نشئه‌ای است که همه اعمال مجسم می‌شود؟ یک شی‌ء در یک حال هم سیب و گلابی می‌شود، هم به صورت فلز گداخته درمی‌آید.
(1) نهج البلاغه صبحی صالح، حکمت 131.
(2) جامع السعادات، ج2، ص38.
(3) سوره توبه، آیه 35.
( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 375 377.)
- [سایر] تعدادی از تفاوت‌های زندگی دنیوی و اخروی که از متون دینی به ما رسیده‌اند، کدامند؟
- [سایر] سر اختلاف علما، فقها و مفسرین در فهم متون دینی چیست؟
- [سایر] در متون دینی چه روزهایی برای رابطه جنسی زن و شوهر، سفارش شده است؟
- [سایر] چرا در متون دینی ما بر اهمیت و فضیلت سجده بر تربت امام حسین علیهالسلام تأکید زیادی شده است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] نظر شما با استناد به متون دینی اسلام (قرآن و احادیث) در مورد به تصویر کشیدن چهره پیامبر چیست؟
- [سایر] آیا می توان تنوع فهم های قرآن را ناشی از اختلاف مبانی کسانی دانست که در صدد فهم متون دینی می باشند؟
- [سایر] روش تشخیص قلمرو دین، به ویژه در امور دنیایی، چیست؟ آیا می توان از طریق متون دینی به این مسئله پاسخ گفت؟
- [سایر] متون دینی برگزاری مراسم عزاداری برای امام حسین را تأکید می کند آیا عزاداری مخالفت ورزیدن با قضا و قدر الهی نیست؟!
- [آیت الله علوی گرگانی] نظر شما با استناد به متون دینی اسلام (قرآن و احادیث) در مورد ساخت نیم تنه و یا پیکره کامل پیامبران و امامان چیست؟
- [سایر] شناخت آفت ها و آسیب ها در زمینه ی فهم متون دینی و از جمله قرآن چه اهمیتی دارد و آسیب ها از چه عواملی سرچشمه می گیرند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] سبْحان الله و الْحمْد لله و لا إله إلا الله و الله اکْبر: پاک و منزه است خداوند و حمد و ستایش مخصوص اوست و معبودی جز او نیست و خداوند بزرگتر از آن است که به وصف آید.
- [آیت الله وحید خراسانی] ترجمه ذکر رکوع و سجود و ذکرهایی که بعد از انها مستحب است سبحان ربی العظیم و بحمده یعنی پروردگار بزرگ من از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم سبحان ربی الاعلی و بحمده یعنی پروردگار من از همه موجودات بالاتر می باشد و از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم سمع الله لمن حمده یعنی خدا بپذیرد ثنای کسی که او را ستایش می کند استغفر الله ربی و اتوب الیه یعنی طلب امرزش می کنم از خداوندی که پرورش دهنده من است و من به طرف او بازگشت می نمایم بحول الله وقوته اقوم واقعد یعنی به یاری الله و قوت او بر می خیزم و می نشینم
- [آیت الله جوادی آملی] .مرجع تقلید باید مجتهد، زنده،بالغ، عاقل، مرد، شیعه دوازده امامی، حلالزاده و عادل باشد و در فهمیدن احکام خدا از منابع دینی، هیچ مجتهدی از او داناتر ( یعنی ماهرتر) نباشد و بنا بر احتیاط لازم، مبتلا به حب دنیا نباشد. جواز تقلید زنان از زن مجتهدی که هیچ مجتهدی از او اعلم نباشد، بعید نیست.
- [امام خمینی] اگر مالی را برای کسانی که به دنیا نیامدهاند وقف کند درست نیست ولی وقف برای اشخاصی که بعضی از آنها به دنیا آمدهاند صحیح و آنها که به دنیا نیامدهاند بعد از آمدن به دنیا با دیگران شریک می‌شوند.
- [امام خمینی] - ترجمه ذکر رکوع و سجود و ذکرهایی که بعد از آنها مستحب است (سبحان ربی العظیم و بحمده )، یعنی پروردگار بزرگ من از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم. (سبحان ربی الاعلی و بحمده ) یعنی پروردگار من که از همه کس بالاتر می باشد از هر عیب و نقصی پاک و منزه است و من مشغول ستایش او هستم. (سمع الله لمن حمده )، یعنی خدا بشنود و بپذیرد ثنای کسی که او را ستایش می کند. (استغفر الله ربی و اتوب الیه )، یعنی طلب آمرزش و مغفرت می کنم از خداوندی که پرورش دهنده من است و من به طرف او بازگشت می نمایم. (بحول الله و قوته اقوم و اقعد)، یعنی به یاری خدای متعال و قوه او برمی خیزم و می نشینم.
- [آیت الله سبحانی] وقف بر معدوم صحیح نیست بنابراین اگر مالی را برای کسانی که به دنیا نیامده اند وقف کند درست نیست ولی وقف برای اولاد که بعضی از آنها به دنیا آمده اند صحیح و آنها که به دنیا نیامده اند بعد از آمدن به دنیا با دیگران شریک می شوند.
- [آیت الله سبحانی] وقف بر معدوم صحیح نیست بنابراین اگر مالی را برای کسانی که به دنیا نیامده اند وقف کند درست نیست ولی وقف برای اولاد که بعضی از آنها به دنیا آمده اند صحیح و آنها که به دنیا نیامده اند بعد از آمدن به دنیا با دیگران شریک می شوند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] وقف برای کسانی که هنوز به دنیا نیامده اند صحیح نمی باشد، ولی وقف برای اشخاصی که بعضی از آنها به دنیا آمده اند و بعضی هنوز به دنیا نیامده اند صحیح است (مانند وقف بر فرزندان موجود و نسلهای آینده) و آنها که بعداً به دنیا می آیند در آن وقف شریک خواهند شد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مالی را برای کسانی که به دنیا نیامده اند وقف کند درست نیست ولی وقفبرای اشخاص که بعضی از آنهابه دنیا آمده اند صحیح و آنها که به دنیا نیامده اند بعد از آمدن به دنیا با دیگران شریک می شوند
- [آیت الله مظاهری] اگر مالی را برای اشخاصی که بعضی از آنها به دنیا آمدهاند وقف کند وقف صحیح است و آنها که به دنیا نیامدهاند بعد از آمدن به دنیا با دیگران شریک می‌شوند و همچنین اگر مالی را فقط برای کسانی که به دنیا نیامدهاند وقف کند نیز صحیح است.