شرح حدیث:
در میان گناهان کبیره کمتر گناهی همانند غیبت نشانه پستی و ضعف و زبونی و ناجوانمردی است. آن ها که به مذمّت و عیب جویی مردم در پشت سر آن ها می پردازند و آبرو و حیثیّت افراد را با إفشای عیوب پنهانی، که غالب مردم به یکی از این عیوب گرفتارند، می برند و آتش حسد و کینه خود را به این وسیله فرومی نشانند، افرادی ناتوان و فاقد شخصیّتند، که در مبارزه بی دلیل و ظالمانه خود شهامت ندارند و تمام قدرتشان این است که از پشت خنجر بزنند.
در حدیث(2) آمده است: (آن کس که غیبت مردم کند اگر توبه نماید آخرین کس است که وارد بهشت می شود و اگر توبه نکند نخستین کسی است که وارد دوزخ می شود!)(3).
در آیه 12 سوره حجرات غیبت به خوردن گوشت مرده برادر مسلمان تشبیه شده است!(4)
و در حدیث دیگری چنین می خوانیم: (در روز قیامت برای جبران خسارت حیثیّتی غیبت شونده، ثواب کارهای غیبت کننده را به پرونده غیبت شونده منتقل می کنند و اگر ثوابی نداشته باشد، گناهان غیبت شونده را به پرونده غیبت کننده منتقل می نمایند!)(5).
با توجّه به آنچه گذشت، انسان عاقل هرگز غیبت نمی کند; زیرا غیبت شونده یا دوست اوست و یا دشمنش می باشد. اگر دوست او باشد شخص عاقل در تحت هیچ شرایطی حاضر به خوردن گوشت مرده دوست خود نمی شود و اگر دشمنش باشد هرگز راضی نمی شود که ثواب اعمالش در روز قیامت به پرونده اعمال او منتقل گردد، یا مجازات گناهان غیبت شونده را متحمّل شود!.
بنابراین عقل سلیم حکم می کند که با کمک همدیگر این گناه کبیره را از زندگی خویش بشوییم، و جامعه را از شرّ عواقب سوء و تبعات آن رهایی بخشیم.
پی نوشت:
1. نهج البلاغه، کلمات قصار، شماره 461.
2. بحار الانوار، جلد 72، صفحه 222.
3. یکصد و پنجاه درس زندگی، صفحه 60.
4. مشروح مباحث مربوط به آیه مذکور، و پاره ای از مطالب مربوط به غیبت را، در کتاب (مثال های زیبای قرآن)، جلد دوم، آورده ایم.
5. المحجّة البیضاء، جلد 5، صفحه 273.
منبع: 110 سرمشق از سخنان حضرت علی علیه السلام، مؤلّف: حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی، تهیّه و تنظیم: ابوالقاسم علیان نژادی.
