از آن جا که خداوند فیاض علی الاطلاق است و فیضش دائمی است، این فیاضیت اقتضای آفرینش علی الدوام و پی در پی را دارد و هر چه را که لایق آفرینش است می آفریند. فیاض و جواد بودن خداوند با آفریدن و ایجاد کردن محقق می‌شود. پس لازمۀ فیاض بودن آفریدن است.
خدای متعال هیچ گاه منع فیض نکرده و نمی کند، بلکه فیضش همیشه ساری و جاری است؛ زیرا خداوند نه ابتدا دارد و نه انتها، بلکه او همیشه بوده و خواهد بود، در نتیجه فیض خدا هم همیشه بوده و خواهد بود، منتها فیض خدا در هر زمانی به ایجاد نسلی بوده است، و این نسل موجود طبق بیان آیات و روایات از ذریۀ آدمی است که از خاک و آب خلق شده است.
در تفسیر صافی ذیل آیه 15 سورۀ ق: "آیا ما از آفرینش نخستین عاجز ماندیم (که قادر بر آفرینش رستاخیز نباشیم)؟! ولی آنها (با این همه دلایل روشن) باز در آفرینش جدید تردید دارند".[1] روایتی از امام باقر (ع) نقل شده است که دقیقاً پاسخ همین پرسش است.
از امام باقر درباره خلقت انسان های جدید پس از انسان های موجود سؤال شد، آن حضرت چنین پاسخ فرمود: "هنگامی که خداوند عمر این نسل از آدم و این عالم به پایان رساند و اهل بهشت را در بهشت و جهنمیان را در جهنم ساکن کرد، دنیایی جدید با انسان های جدید، بدون این که از پدر و مادری متولد شده باشند، خلق خواهد کرد. انسان های موحد که عبادت خدا می کنند. برای آنها زمینی غیر از این زمین ایجاد می کند که بر روی آن سکنا گزینند و آسمانی که در لوای آن پناه گیرند. شما خیال می‌کنید که خدا بشری غیر از شما یعنی نسل آدم ابوالبشر نیاورده است؟ بله به خدا سوگند خداوند هزار هزار عالم و هزار هزار آدم خلق کرده است ... . پس مطابق آنچه که در صدر این حدیث آمده، پس از پایان این جهان، آفرینش تمام نخواهد شد، بلکه آفرینش انسان های جدید با زمین و آسمانی جدید خواهد بود.[2]
پی نوشتها:
[1] "أَ فَعَیینا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ بَلْ هُمْ فی لَبْسٍ مِنْ خَلْقٍ جَدیدٍ".
[2] شیخ صدوق، خصال، ج 2، 652، جامعه مدرسین، قم، 1403ق؛ فیض کاشانی، محسن، تفسیرالصافی، ج 5، ص 60، "انه سئل هذه الآیة فقال تأویل ذالک، ان الله تعالی اذا افنی هذا الخلق و هذه العالم و سکن اهل الجنة الجنة و اهل النار النار جدد الله عالماً غیر هذا العالم و جدد خلقاٌ من غیر فحولة و لا اناث یعبدونه و یوحدونه و خلق لهم ارضاٌ غیر هذه الارض تحملهم و سماء غیر هذه السماء تظلهم، لعلک تری ان الله انها خلق هذا العالم الواحد، تری ان الله لم یخلق بشراً غیرکم، بلی و الله لقد خلق الف الف عالم و الف الف آدم، ... ".
منبع: http://farsi.islamquest.net
