چرا در مقام آفرینش به زنان ظلم شده است؟‌
در قرآن کریم، نظام آفرینش را خداوند به عهده دارد. اگر فرض شود که همه جامعه انسانی مرد باشند، از ‌چنین فرضی، عدم آن لازم می‌آید، زیرا اگر همه مرد باشند دیگر همه‌ای در کار نخواهد بود، برای این که اگر ‌مردی در کار نباشد زن به تنهایی نمی‌تواند مبدأ پیدایش نسل باشد، بنابراین جامعه نیاز به زن و مرد دارد و ‌هر دو، رکن این نظام انسانی هستند، این از یک سو، و از طرف دیگر اگر آنها که مَردند زن، و آنها که زنند مرد ‌می‌شدند، باز هم این مشکل و سؤال مطرح بود که: چرا تفاوت وجود دارد.‌ ‌ ‌منطق قرآن کریم درباره کار خدا این است که، خدای سبحان به احدی ستم نکرده و نمی‌کند‌:‌ ‌ ) ‌ولا یظلم ربّک أحداً)،(1) (وما ربّک بظلّام للعبید)(2).‌ ‌ ‌نه تنها خدا ستم نمی‌کند بلکه، اوّلاً، قائم بالقسط است‌ ‌و ثانیاً، چون قائم بالقسط است مردم را به ‌قسط و عدل دعوت می‌کند و ثالثاً، معیار قسط و عدل را هم به مردم ارائه می‌دهد، در تبیین نکته اول ‌می‌فرماید‌:‌ ‌ ) ‌شهد اللَّه انّه لا اله الّا هو والملائکة وأُولوا العلم قائماً بالقسط)(3).‌ ‌ ‌یعنی خداوند چون قائم به قسط است کار او شهادت می‌دهد که شریک ندارد و چون در جهان، قسط و ‌عدل و هماهنگی هست، نشانهٔ آن است که بیش از یک مبدأ در عالم نیست، زیرا اگر بیش از یک مبدأ در ‌عالم بود قسط و عدلی در جهان به عنوان هماهنگی خلقت یافت نمی‌شد. ( شهد اللَّه انّه لا اله الّا هو ‌والملائکة وأُولوا العلم قائماً بالقسط ) آنگاه ملائکه و اولوالعلم هم که قائم به قسط هستند شهادت به ‌وحدانیّت می‌دهند. در زمینه مطلب دوم می‌فرماید: خداوند مردم را به قسط و عدل امر کرده است.‌ ‌ ) ‌قل أمر ربّی بالقسط)(4).‌ ‌ ‌مطلب سوم آن که معیار تشخیص قسط و عدل را همراه انبیا برای مردم فرستاده است‌.‌ ‌ ) ‌لقد أرسلنا رسلنا بالبیّنات و أنزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم النّاس بالقسط)(5).‌ ‌ ‌از جمع عقل و نقل استفاده می‌شود که در نظام آفرینش، ستم وجود ندارد. بنابراین هیچ کسی ‌نمی‌تواند بگوید که به من ظلم شده است، نه زن می‌تواند بگوید در نظام هستی به من ستم شده و نه مرد ‌می‌تواند بپندارد که در نظام هستی به او برتری داده شده است.‌ ‌( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 388 389.)‌ ‌(1) سوره کهف، آیه 49.‌ ‌(2) سوره فصلت، آیه 46.‌ ‌(3) سوره آل عمران، آیه 18.‌ ‌(4) سوره اعراف، آیه 29.‌ ‌(5) سوره حدید، آیه 25.‌
عنوان سوال:

چرا در مقام آفرینش به زنان ظلم شده است؟‌


پاسخ:

در قرآن کریم، نظام آفرینش را خداوند به عهده دارد. اگر فرض شود که همه جامعه انسانی مرد باشند، از ‌چنین فرضی، عدم آن لازم می‌آید، زیرا اگر همه مرد باشند دیگر همه‌ای در کار نخواهد بود، برای این که اگر ‌مردی در کار نباشد زن به تنهایی نمی‌تواند مبدأ پیدایش نسل باشد، بنابراین جامعه نیاز به زن و مرد دارد و ‌هر دو، رکن این نظام انسانی هستند، این از یک سو، و از طرف دیگر اگر آنها که مَردند زن، و آنها که زنند مرد ‌می‌شدند، باز هم این مشکل و سؤال مطرح بود که: چرا تفاوت وجود دارد.‌
‌ ‌منطق قرآن کریم درباره کار خدا این است که، خدای سبحان به احدی ستم نکرده و نمی‌کند‌:‌
‌ ) ‌ولا یظلم ربّک أحداً)،(1) (وما ربّک بظلّام للعبید)(2).‌
‌ ‌نه تنها خدا ستم نمی‌کند بلکه، اوّلاً، قائم بالقسط است‌ ‌و ثانیاً، چون قائم بالقسط است مردم را به ‌قسط و عدل دعوت می‌کند و ثالثاً، معیار قسط و عدل را هم به مردم ارائه می‌دهد، در تبیین نکته اول ‌می‌فرماید‌:‌
‌ ) ‌شهد اللَّه انّه لا اله الّا هو والملائکة وأُولوا العلم قائماً بالقسط)(3).‌
‌ ‌یعنی خداوند چون قائم به قسط است کار او شهادت می‌دهد که شریک ندارد و چون در جهان، قسط و ‌عدل و هماهنگی هست، نشانهٔ آن است که بیش از یک مبدأ در عالم نیست، زیرا اگر بیش از یک مبدأ در ‌عالم بود قسط و عدلی در جهان به عنوان هماهنگی خلقت یافت نمی‌شد. ( شهد اللَّه انّه لا اله الّا هو ‌والملائکة وأُولوا العلم قائماً بالقسط ) آنگاه ملائکه و اولوالعلم هم که قائم به قسط هستند شهادت به ‌وحدانیّت می‌دهند. در زمینه مطلب دوم می‌فرماید: خداوند مردم را به قسط و عدل امر کرده است.‌
‌ ) ‌قل أمر ربّی بالقسط)(4).‌
‌ ‌مطلب سوم آن که معیار تشخیص قسط و عدل را همراه انبیا برای مردم فرستاده است‌.‌
‌ ) ‌لقد أرسلنا رسلنا بالبیّنات و أنزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم النّاس بالقسط)(5).‌
‌ ‌از جمع عقل و نقل استفاده می‌شود که در نظام آفرینش، ستم وجود ندارد. بنابراین هیچ کسی ‌نمی‌تواند بگوید که به من ظلم شده است، نه زن می‌تواند بگوید در نظام هستی به من ستم شده و نه مرد ‌می‌تواند بپندارد که در نظام هستی به او برتری داده شده است.‌

‌( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 388 389.)‌

‌(1) سوره کهف، آیه 49.‌
‌(2) سوره فصلت، آیه 46.‌
‌(3) سوره آل عمران، آیه 18.‌
‌(4) سوره اعراف، آیه 29.‌
‌(5) سوره حدید، آیه 25.‌





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین