امام زاده جعفرمدفون در اصفهان از فرزندان بدون واسطه امام رضا (ع)است؟

دربارة وجود فرزندان ائمه و امامامزادگان که در ایران ، هیچ اختلافی وجود نداشته و قابل تردید نیست که مردم ایران عاشق اهل بیت پیامبر اکرم بوده و از آغاز به تشیع گرایش داشته‌اند و امروز کشور ایران مهمترین کشوری است که پیرو مذهب شیعه اثنی عشری است. و ایرانیان افتخار دارند که پیرو اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله هستند.
از دوران استیلای بنی­امیه و بنی­عباس که دشمنان سرسخت اهل بیت علیهم السّلام بودند و فرزندان ائمه را مورد آزار و اذیب قرار داده و با بدترین شکنجه‌ها به شهادت می‌رساندند، قتل عام علویان (فرزندان و نواده‌های امیرالمؤمنین) بدست امویان ظالم در تاریخ شهرت دارد که یکی از مصادیق روشن آن کشتار بسیاری از فرزندان امیرالمؤمنان در روز عاشورا است که بیش از بیست نفر از خاندان آن حضرت را در این فاجعه شهید شدند.[1]
بر این اساس فرزندان ائمه برای نجات از دست ظالمین و ترویج دین مبین اسلام به کشور ایران که دوستدار اهل‌بیت بودند پناه می‌آوردند. و گاهاً به علت تعقیب دشمنان در شهرهای مختلف ایران و طی درگیری‌ با آنها به شهادت رسیده و در نقاط مختلف ایران مدفون می‌شدند. حضرت آیت الله شبیری زنجانی که یکی از علمای بزرگ معاصر و مراجع عظام هستند و درباره انساب و رجال تبحر و درایت خاصی دارندبراین باور است : امامزادگانی که در ایران وجود دارند اکثراً معتبر هستند و از اولاد ائمه علیهم السّلام می‌باشند ولی شجره‌های نسبی که برای آنها وجود دارد دارای مشکل است.[2]
بنابراین در وجود امام‌زاده‌ها و امام زاده مورد سؤال نمی‌توان تردید کرد چون قطعاً این مکانها از دیر و باز به عنوان اماکن متبرکه مورد توجه بوده است که به جهت انتساب به خاندان پیامبر مورد اکرام و احترام بوده و به عنوان پناهگاه مؤمنان و عبادتگاه آنان واقع شده اما چنانچه که باید در آن تأمل کرد این است که باید درباره شجره آنها از فرزندان کدام امام هستند تأمل و دقت نمود.
اگر منظور ازجعفر بن رضا به طور دقیق مشخص می‌شد که (رضا) همان امام رضا (امام هشتم) علیه السّلام است یا غیر از آن حضرت بود. و از سادات و فرزندان ائمه دیگر است پاسخ سؤال روشن‌تر می‌شد.
اما اگر منظور امام رضا علیه السّلام است ، دربارة وجود فرزندی به نام جعفر برای امام رضا علیه السّلام در برخی از منابع آمده است از جمله مرحوم مجلسی در بحارالانوار از کشف الغمه چنین نقل می‌کند: (اولاد امام رضا علیه السّلام شش نفر بود. یکی دختر و بقیه فرزندان پسر به نامهای: محمد (امام جواد) حسن، جعفر، ابراهیم، حسین.)[3] ولی شیخ مفید نوشت: تا جایی که ما می‌دانیم آن حضرت تنها یک فرزند داشته و آن هم امام جواد علیه السّلام است (امام رضا علیه السّلام (شهید شد) تا جایی که ما می‌دانیم در حالی که هیچ اولادی غیر از امام جواد نداشت و در هنگام (شهادت) پدرش هفت ساله...)[4]
علاوه بر شیخ مفید علامه مجلسی نیز معتقد است که امام رضا علیه السّلام تنها یک فرزند داشته و آن امام جواد علیه السّلام است.[5]
نتیجه :
قبر موجود در اصفهان احتمال دارد از سادات و امام زادگان باشد و نباید بدون شناخت دقیق آن را به امام رضا منتسب نمود و یا مورد تردید قرار داد؛ احتمال دارد از سادات ونوادگان امام رضا (ع) باشد ؛ در شهرقزوین نیز یک امامزداده وجود دارد به نام حسین که گفته شده فرزند امام رضا علیه السّلام است احتمال دارد این دو امامزاده از نوادگان امام هشتم بوده باشند به جهت اینکه در منابع نواده‌های امام رضا علیه السّلام را نیز (ابن الرضا) می‌گفتند :‌ امام عسکری علیه السّلام که نبیره امام رضا علیه السّلام است به ابن الرضا شهرت داشت. موسی مبرقع فرزند امام جواد که قبرش در قم است به ابن الرضا (فرزند امام رضا) معروف بوده است.[6]

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1.تاریخ اصفهان و یا نسب‌نامه سادات اصفهانی،قیومی.
2. اماکن سیاحتی و تاریخی،سازمان گردشگری.

پی نوشتها:
[1] . رسول جعفریان، تاریخ تشیع، تهران، سازمان تبلیغات، 1371، ص 210.
[2] . تغریرات درس خارج، فقه (خمس) حضرت آیت الله زنجانی.
[3] . علامه مجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، چاپ دوم، 1403 ق، ج 49، ص 221 به نقل از کشف الغمه، ج 3، ص 89.
[4] . شیخ مفید، الارشاد، قم، ایران، آل البیت، چاپ اول، 1414، ج 2، ص 271.
[5] . مجلسی، پیشین، ص 221.
[6] . شیخ مفید، پیشین، ج 2، ص 28 و مجلسی پیشین، ج 50، ص 149 و ج 50، ص 3 و ج 50، ص 236.
منبع: اندیشه قم