1. بر اساس روایات متعدد، نیت مؤمن و آرزوی قلبی و باطنی او بهتر از عمل او می باشد. از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است که فرمود: (انّما الاعمال بالنّیات).[1] پایه و اساس اعمال، نیّات است. و نیز نقل شده که: (نیة المؤمن خیر من عمله).[2] نیت و قصد مومن برای انجام کاری بهتر از عمل اوست. و نیز نقل شده است که: (بالنیات خلّد اهل الجنة فی الجّنة و اهل النار فی النار).[3] به واسطه نیت ها اهل بهشت در بهشت جاویدانه اند و اهل جهنم در جهنم. و نیز از رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است که فرمود: (و انّما لکل امرء ما نوی).[4] همانا برای هر کس است پاداش آنچه که نیت می کند.
از مجموع این روایات ارزش و اهمیت نیت و آرزوی باطنی برای انجام کارهای خیر معلوم می شود و اینکه نیات انسان برای کارهای خیر از قبیل زیارت رفتن و تشرف به اماکن مشرّفه مانند حرم امام رضا علیه السلام و یا سائر ائمه و اولیاء الهی علیهم السلام انشاء الله بی پاداش نخواهد بود. افزون بر اینکه حزن و اندوه که ناشی از محبّت و علاقه به اهل بیت علیهم السلام و در اثر دوری و محرومیت از زیارت آن بزرگواران برای مؤمن به وجود می آید، خود مایة تقرّب و صفای باطن خواهد بود و نعمتی است که خیلی از افراد از آن بی بهره اند مانند آنچه که در سئوال به آن اشاره شده است. چه بسا افرادی که دارای امکانات مادی هستند و فراوان به مشهد و یا سائر اماکن متبرکه رفت و آمد دارند اما متأسفانه هدف سیاحت و خوشگذرانی دارند که بی تردید چنین افرادی از مزایای زیارت بی بهره اند و هرگز قابل مقایسه با کسانی نیستند که دوست دارند ولی توان مالی ندارند. و دقت و تأمل در احوال افراد نشان می دهد که مومنین و دوستان اهل بیت که توفیق تشرف از نزدیک را ندارند ولی قلبشان همیشه به محبت اهل بیت می تپد، مورد توجه و عنایت آن بزرگواران هستند بر خلاف افرادی که به آسانی در اثر داشتن امکانات به اماکن زیارتی رفت و آمد دارند ولی گرفتار غفلت اند و نه تنها متوجه ارزش زیارت و تشرف به محضر ائمه نیستند بلکه از نعمت های مادی که خدا در اختیار آنها قرار داده است نیز غافل اند.
2. شکی نیست که انجام هر کار خوب چه تشرف به اماکن متبرکه زیارتی به قصد زیارت و عرض ارادت و چه شرکت در مجالس جشن، شادی، عزاداری، اهل بیت که از مصادیق روشن قربات است بدون توفیق و کمک های الهی و توجه ائمه هدی امکان پذیر نیست. چه آنکه شعار موحدان این است که: (وَمَا تَوْفِیقِی إِلاَّ بِاللّهِ عَلَیْهِ تَوَکلْتُ وَإِلَیْهِ أُنِیبُ).[5] توفیق من (موفقیت برای انجام کارهای خیر) تنها با خدا است: به او توکل کرده ام و به درگاه او روی می آورم.
در دعای بعد از زیارت امام رضا علیه السلام می خوانیم (لا تحمد یا سیدی الا بتوفیق منک یقضی حمدا...).[6] کسی حمد و ستایش تو را به جز به توفیق و کمک تو نتواند و آن توفیق باز مستوجب حمد دیگری است.
و یا در خیلی از دعاها عرضه می داریم: (اللهم مابنا من نعمة فمنک).[7] بار خدایا هر نعمتی که ما بندگان ازآن بهره مند هستیم از توست و به سبب توفیقات و کمک های تو است.
ائمه اطهار و اولیاء الهی باب توجه خدا و وسیله تقرب ما به خداوند متعال هستند و تمام کارهای خوبی که ما توفیق انجام آن را می یابیم به برکت توجه و عنایت آن بزرگواران است و همه نعمت های الهی که ما از آن بهره مندیم از جمله انجام کارهای خوب در اثر هدایت باطنی آنان است. و بدون وجود در وساطت امامان معصوم دست یابی ما به هدایت به کارها و اعمال نیک میسر نمی باشد. در دعای شریف عدیله می خوانیم: ... شهادت می دهیم که پس از ( امام حسن عسکری علیه السلام ) فرزندش حجت الهی جانشین (دوازدهم) امام قائم منتظر حضرت مهدی علیه السلام که چشم امید عالم به اوست و دنیا به بقای او باقی است و مردم به برکت ( و وساطت) او ( از نعمت های الهی) بهره می برند و روزی می خورند).[8] و نیز در زیارت امام عصر علیه السلام به آن حضرت عرض می کنیم: السلام علیک یا نور الله الذی یهتدی به المتهدون...).[9] سلام بر تو ای نور خدا که به واسطه آن هدایت یافتگان و اهل هدایت به حق ( و انجام کارهای نیک) هدایت می یابند. بنابراین انجام کارهای خوب و حتی گرفتن تصمیم و اراده کارهای خیر به کمک خداوند و به وساطت و توجه و عنایت اهل بیت است.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. آداب زیارت ،حسین انصاریان .
2. تفسیر نمونه، ج4.ناصر مکارم شیرازی وهمکاران .
پی نوشتها:
[1]. الشیخ الصدوق، الهدایة، موسسه الامام الهادی علیه السلام ، چاپ اول، 1418ق، قم، ص62.
[2]. همان.
[3]. همان، ص118.
[4]. الشیخ المفید، المسائل الصاغانیة، چاپ اول، 1413ق، مطبعه: مهر. ص127،
[5]. هود / 88.
[6]. شیخ عباس قمی، مفاتیح الجنان، مرکز نشر فرهنگی رجاء، چاپ سوم، 1370ش، ص917.
[7]. همان، ص32.
[8]. همان، ص155.
[9]. همان، ص106.
منبع: اندیشه قم
