مأمون در مرو به تدبیر فضل بن سهل، وزیر ایرانی خود جلسه ای با حضور دانشمندان بزرگ جهان اسلام و غیر آن ترتیب داد و از آن جهت که مأمون خود معتزلی و علاقه مند به مباحث عقلی بود و عقل گرایی را به روش معتزله ترویج می داد و به مجادلات و مناظرات کلاسی علاقه مند بود، دوست داشت در این مجلس علم اهل بیت علیهم السلام را بسنجد و از طرفی با این حرکت اهداف سیاسی نیز داشت. او امام رضا علیه السلام را که در مرو (خراسان) حضور داشت دعوت کرد تا در این مجلس شرکت کند و امام با گشاده رویی شرکت در آن را پذیرفت و مباحث و گفت و گوهایی با اهل ادیان داشت؛ از جمله گفت و گو با جاثلیق، که پیشوای بزرگ مسیحیان و رهبر مذهبی کلیسای شرقی، ارمنستان، حبشه و گرجستان بود و علاوه بر منصب دینی، نماینده سیاسی دولت مسیحی و به اصطلاح سرکنسول بود،[1] اما وی نتوانست عقاید غلوآمیز مسیحیان نسبت به الوهیت حضرت مسیح علیه السلام را توجیه کند و از پاسخ عاجز ماند.[2]
امام رضا علیه السلام افزون بر این بحث، درباره عبادت و معجزات حضرت عیسی علیه السلام و بشارت آمدن پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم از انجیل به او خبر داد و جاثلیق پس از شنیدن اظهارات عالمانه امام رضا علیه السلام حیرت زده شد و پس از گفت و گوهایی به کلی درمانده و مغلوب روش امام و استدلال های بی نظیر آن حضرت گردید و امام خطاب به او فرمود: ای جاثلیق! هر چه می خواهی سئوال کن، اما او از سؤال کردن امتناع نمود و گفت: اکنون شخص دیگری غیر از من سؤال کند؛ قسم به حق مسیح که گمان نمی کردم در میان مسلمانان کسی مثل تو باشد.[3] و بر اساس گزارش متون اسلامی، به وحدانیت خدا و عدم الوهیت عیسی علیه السلام اعتراف کرد.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1.مجموعه مقالات دومین گنگره جهانی حضرت رضا علیه السلام .
2. ترجمه عیون اخبار الرضا؛ شیخ صدوق.غفاری.
3. مجموعه مقالات نخستین همایش علمی پژوهشی امام رضا(ع)، چاپ دانشگاه آزاد اسلامی زنجان.
پی نوشتها:
[1]. تاج العروس، ج13، ص59، دائرة المعارف، مصاحب، ج1، ص716.
[2]. طبرسی، احتجاج، ج2، ص416، بیروت، موسسه اعلمی، 1403ق.
[3]. مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان، ص526، به نقل از مجموعه آثار دومین گنگره جهانی حضرت رضا علیه السلام 1366ش، ج1، ص432 و 452، مقاله آیت الله مکارم شیرازی.
منبع: اندیشه قم
