وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
وظیفه کسی که مالی را غصب کرده چیست؟
واجب است شخص غاصب مالی را که غصب کرده هر چه زودتر به صاحبش برگرداند، و هر قدر تاخیرکند گناه بیشتری برای او نوشته می‌شود و اگر تلف شود باید عوض آن را بدهد.
واجب است شخص غاصب مالی را که غصب کرده هر چه زودتر به صاحبش برگرداند، و هر قدر تاخیرکند گناه بیشتری برای او نوشته می‌شود و اگر تلف شود باید عوض آن را بدهد.
پاسخ:
واجب است شخص غاصب مالی را که غصب کرده هر چه زودتر به صاحبش برگرداند، و هر قدر تاخیرکند گناه بیشتری برای او نوشته می‌شود و اگر تلف شود باید عوض آن را بدهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر مالی که غصب کرده از بین برود چه وظیفه ای دارد؟
- مالی که غصب شده چنانچه در مدت غصب افزایش قیمت داشته باشد و پس از آن از بین برود وظیفه غاصب چیست؟
- لطفا جواب دوسوال زیررا مرقوم فرمایید: الف) اگر مالی که نزد کسی رهن گذاشته اند غصب شود چه کسی می تواند آن را مطالبه کند؟ ب) چنانچه آن مال از بین برود وظیفه چیست؟
- درصورتی که چند نفر مالی را غصب کنند، چه کسی ضامن است؟
- اگر مالی را که غصب کرده طوری تغییر دهد که از اوّلش بهتر شود تکلیف چیست؟
- در صورتی که غاصب تغییری در مال غصب شده ایجاد کند و صاحب مال نپذیرد وظیفه غاصب چیست؟
- کسی که برای حجّ نیابتی اجیر شده، سپس در همان سال، استطاعت مالی پیدا کرده وظیفه اش چیست؟
- شخصی بدون استفاده از چرخ نمی تواند سعی کند، و از سوی دیگر، تمکّن مالی جهت کرایه آن ندارد. وظیفه اش چیست؟
- در صورت تلف شدن مال غصب شده ای که در مدت غصب افزایش یا کاهش قیمت داشته، غاصب قیمت زمان غصب را ضامن است یا قیمت زمان تلف، یا بیشترین قیمت زمان غصب تا زمان تلف را؟
- غصب چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] آیا نذر بچه ممیّز بالغ یا نابالغ صحیح است؟ و در صورت صحت، اگر نذر او مالی باشد با فرض عدم استقلال و تمکن مالی او وظیفه چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مالی که به عنوان جهیزیّه زن به شوهر سپرده شده و پس از مطالبه آن را نمی دهد، آیا احکام ودیعه و امانتداری در این مورد جاری است یا احکام غصب؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی مالی را پیدا کند و انجام وظیفه نکند و قصد هم نداشته باشد در آینده به وظیفه شرعی خود عمل نماید و آن مال پیدا شده همراهش باشد و نماز بخواند آیا نمازش صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] زمینی سال 79 به غیر عمد تصرف شده، سپس به فروش رفت اکنون که مالک فوت شده است طبق حکم دادگاه غصب شدن ملک محرز شده است وظیفه غاصب چیست؟
- [آیت الله مظاهری] زمانیکه مشرّف به حج، شک دارد که آیا حقی (پرداخت مالی) بر گردن او می باشد یا خیر، چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله مظاهری] شخصی مالی را دزدیده و بعداً پشیمان شده و می خواهد به صاحبش برگرداند ولی دسترسی به او ندارد. چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که نمی تواند بدون سوار شدن در چرخهای معمولی در مسعی سعی کند لیکن تمکن مالی ندارد چون ارز خود را صرف سوغات کرده وظیفه اش چیست
- [آیت الله صافی گلپایگانی] شخصی دائم العمر مریض است و توانائی روزه گرفتن ندارد ، همچنین توانائی مالی برای پرداخت فطریّه و کفّاره نیز ندارد ، وظیفه این شخص چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مالی بدست این جانب رسیده که می دانم دزدی است و می توانم آن را به کسی که دزدی کرده برنگردانم، وظیفه این جانب را بیان کنید.
- [آیت الله اردبیلی] کسی مالی دارد که به وسیله آن مستطیع می‌شود؛ ولی آن مال در دسترس او نیست. وظیفه این فرد در مورد حج چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه دو یا چند نفر به اتفاق هم مالی را غصب کنند هر کدام آنان ضامن قسمتی از آن مال است (اگر دو نفر باشند هر کدام نصف و اگر سه نفر باشند هر کدام ثلث آن را ضامن است) خواه به تنهایی می توانسته آن را غصب کند یا نه.
- مالی را که از انسان غصب کرده اند و نمی تواند در آن تصرف کند زکات ندارد و همچنین هرگاه زراعتی غصب شده و موقعی که زکات آن واجب می شود در دست غاصب باشد، اگر بعداً به مالکش برگردد زکات ندارد.
- واجب است شخص غاصب مالی را که غصب کرده هر چه زودتر به صاحبش برگرداند، و هر قدر تأخیر کند گناه بیشتری برای او نوشته می شود و اگر تلف شود باید عوض آن را بدهد.
- هرگاه مالی را از بچه یا دیوانه ای غصب کند، باید آن را به ولی او بازگرداند و اگر به دست آن بچه یا دیوانه دهد و از بین برود ضامن است.
- هرگاه مالی را که غصب کرده غاصب دیگری از غاصب اول بگیرد و از بین برود احتیاط آن است صاحب مال عوض آن را از هر کدام مطالبه کند بدهد.
- هرگاه مالی را که غصب کرده از بین برود در صورتی که از چیزهایی باشد که مثل و مانند آن معمولاً کمیاب است مانند بسیاری از حیوانات و بسیاری از فرشهای دست بافت، باید قیمت آن را بدهد و اگر قیمت بازار آن فرق کرده باشد باید قیمت روزی را که تلف کرده بدهد و اگر از چیزهایی است مانند گندم وجو و بسیاری از فرشهای ماشینی، انواع پارچه ها و ظرفهایی که با کارخانه ها درست می شود که معمولاً مثل آن فراوان است، باید مثل همان چیز را که غصب کرده بدهد، ولی باید خصوصیاتش مثل همان مالی باشد که از بین رفته است.
- هرگاه از مالی که غصب کرده منفعتی به دست آید، مانند این که بره ای از گوسفند غصبی متولد شود، یا میوه ای از باغ غصبی به دست آید، تمام آن ملک صاحب مال است، هر چند غاصب هم زحمت کشیده باشد و اگر کسی خانه ای را غصب کند باید مال الاجاره آن را در مدتی که دست او بوده مطابق معمول بپردازد، هر چند از خانه استفاده نکرده باشد و همچنین اموال دیگر مانند اتومبیل و غیر آن.
- مسلط شدن بر اموال بیت المال مسلمین بدون حق نیز غصب است و تمام احکام غصب را دارد و مسؤولیتش از جهاتی بیشتر است.
- مالی را که نزد کسی رهن (گرو) گذاشته اند اگر دیگری غصب کند، صاحب مال و طلبکار هر کدام می توانند آن را از او مطالبه کنند و اگر از بین برود و عوض آن را بگیرند، آن عوض به جای آن مال رهن خواهد بود.
- هرگاه مالی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط شود، چنانچه جدا کردن آنها ممکن باشد باید جدا کند و به صاحبش برگرداند، هر چند زحمت داشته باشد و اگر جای دوردستی آن را قرار داده تمام مخارج رساندن آن مال به دست صاحبش بر عهده غاصب است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مالی را که از انسان غصب کرده اند و نمی تواند در آن تصرّف کند زکات ندارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] مالی را که از انسان غصب کردهاند ونمیتواند در آن تصرّف کند، زکاْ ندارد همچنین اگر زراعتی را از او غصب کنند وموقعی که زکاْ آن واجب می‌شود در دست غصب کننده باشد، هر وقت به صاحبش برگشت لازم نیست که زکاْ آن را بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر کسی مالی را غصب کند و بفروشد و بعد از فروش؛ صاحب مال معامله را اجازه کند؛ معامله صحیح است و چیزی را که غصب کننده به مشتری داده و منفعتهای آن از موقع معامله؛ ملک مشتری است و چیزی را که مشتری داده و منفعتهای آن از موقع معامله؛ ملک کسی است که مال او را غصب کرده اند.
- [آیت الله بروجردی] مالی را که از انسان غصب کردهاند و نمیتواند در آن تصرف کند، زکات ندارد، ولی اگر زراعتی را از او غصب کنند و موقعی که زکات واجب می‌شود در دست غصب کننده باشد، هر وقت به صاحبش برگشت احتیاط واجب آن است که زکات آن را بدهد.
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی مالی را غصب کند و بفروشد و بعد از فروش صاحب مال معامله را برای خودش اجازه دهد، معامله صحیح است و چیزی را که غصب کننده به مشتری داده و منفعتهای آن از موقع معامله ملک مشتریست و چیزی را که مشتری داده و منفعتهای آن از موقع معامله ملک کسیست که مال او را غصب کردهاند.
- [امام خمینی] مالی را که از انسان غصب کرده اند و نمی تواند در آن تصرف کند زکات ندارد و نیز اگر زراعتی را از او غصب کنند و موقعی که زکات آن واجب می شود، در دست غصب کننده باشد موقعی که به صاحبش برمی گردد زکات ندارد.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی مالی را غصب کند و بفروشد و بعد از فروش ، صاحب مال معامله را اجازه کند ، معامله صحیح است ، و چیزی را که غصب کننده به مشتری داده و منفعتهای آن از موقع معامله ملک مشتری است ، و چیزی را که مشتری داده و منفعتهای آن از موقع معامله ، ملک کسی است که مال او را غصب کردهاند .
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی مالی را غصب کند و بفروشد و بعد از فروش صاحب مال معامله را برای خودش اجازه دهد ، معامله صحیح است .
- [آیت الله بهجت] اگر کسی مالی را غصب کند و بفروشد و بعد از فروش، صاحب مال معامله را برای خود اجازه دهد، معامله صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر امین، مانند کسی که مالی به عاریه یا ودیعه در دست اوست، منکر مالی گردد که در اختیار اوست، از زمان انکار در حکم غاصب است. همچنین سلطه بدون مجوّز بر مال دیگری در حکم غصب است.