وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
فردی برای نماز و روزه اجیر شده ولی به دلایلی انجام نداده است و در حال حاضر انجامش برایش مقدور نیست و اجیر کننده را نمی شناسد وظیفه اش چیست؟
بسمه تعالی: مبلغ را به دفتر مراجع بپردازد و جریان را بازگو کند تا آنها کسی را اجیر کنند و باید ضرری که در این راه وارد می شود متحمل شود چون اجرت انجام عبادات را به مرور زمان افزایش پیدا می کند . والله العالم
بسمه تعالی: مبلغ را به دفتر مراجع بپردازد و جریان را بازگو کند تا آنها کسی را اجیر کنند و باید ضرری که در این راه وارد می شود متحمل شود چون اجرت انجام عبادات را به مرور زمان افزایش پیدا می کند . والله العالم
عنوان سوال:
فردی برای نماز و روزه اجیر شده ولی به دلایلی انجام نداده است و در حال حاضر انجامش برایش مقدور نیست و اجیر کننده را نمی شناسد وظیفه اش چیست؟
پاسخ:
بسمه تعالی: مبلغ را به دفتر مراجع بپردازد و جریان را بازگو کند تا آنها کسی را اجیر کنند و باید ضرری که در این راه وارد می شود متحمل شود چون اجرت انجام عبادات را به مرور زمان افزایش پیدا می کند . والله العالم
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر نذر کند که روزه بگیرد یا نماز بخواند آیا می تواند اجیر بگیرد و اجیر آن را انجام دهد؟
- اگر پسر بزرگ بعد از مرگ پدر، از گرفتن روزه ها عاجز باشد، به گونه ای که تا آخر عمر نتواند قضای روزه ها را بگیرد. آیا واجب است که از مال خودش فردی را اجیر کند؟
- اگر پدر و مادری عمداً نماز و روزه انجام نداده باشند آیا قضای آنها بر فرزند بزرگتر واجب است؟
- گر نماز یا روزه پدر بر پسر بزرگتر واجب شود آیا فقط باید خودش بگیرد یا می تواند اجیر بگیرد؟ در موقع اجیر گرفتن آیا می تواند از اصل مال میّت بردارد؟
- پدرم 10 سال قبل وصیت کرد که به مبلغ 50 هزار تومان کسی را برای نماز و روزه او اجیر کنند و همین مقدار خمس پرداخت شود اکنون پس از گذشت 10 سال و کم شدن ارزش پول وظیفه ام چیست؟
- برای شخصی غسل ضرر داشته و وظیفه ی او تیمم بدل از غسل بوده است. اگر تیمم را فراموش کند و به همان صورت روزه بگیرد و نماز بخواند، وظیفه اش چیست؟
- دانشجویی هرماه یک بار به وطن می رود و در تابستان برای انتخاب واحد به محل تحصیل می رود وظیفه او نسبت به نماز و روزه چیست؟
- وظیفه افراد نظامی که از شهری به شهر دیگر منتقل می شوند و معلوم نیست چند سال در یک شهر می مانند در مورد نماز و روزه چیست؟
- اینجانب از وطن خود اعراض کرده ام ولی خانه مسکونیم را هنوز نفروخته ام حالا وظیفه من نسبت به نماز و روزه در آنجا چیست؟
- اگر کسی برای درس از وطن تا محل درس هر روز5/22کیلومتر یا بیشتر می رود وظیفه اش نسبت به نماز و روزه در محل درس و بین راه چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی نماز و روزه پدر و مادرش که بر او واجب بوده انجام نداده، آیا می تواند برای غیر اجیر شود؟
- [آیت الله بهجت] فردی که از دنیا رفته و نسبت به نماز و روزه وصیتی ننموده است و مسلما نماز و روزه های قضا شده زیاد داشته است، آیا لازم است از اصل مال، کسی را برای او اجیر نمایند؟ یا از ثلث او باید اجیر بگیرند؟ یا اصلاً لزومی بر اجیر گرفتن نیست؟
- [آیت الله بهجت] فردی برای انجام اعمال شب اوّل قبر میتی اجیر می شود اما آن شب فراموش می کند که آن اعمال را انجام دهد، وظیفه او چیست؟
- [آیت الله بهجت] فردی به علت ندانستن مسأله، بعضی از واجبات حنوط را انجام نداده و دست های میّت را حنوط نکرده است، وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] وظیفه زن در قبال شوهری که تقاضای جماع دارد، از طرفی غسل هم مقدور نیست و خوف قضا شدن نماز است، چیست؟
- [آیت الله خوئی] زید فوت نموده وصیت کرده از ثلث مبلغ معین را بعد از فوت برایش خرج کنند و معین نکرده که در چه راهی مصرف شود، میّت نام برده نماز و روزه قضایی هم دارد که بر پسر بزرگتر واجب است، حال پسر بزرگتر میخواهد نماز و روزه پدر را از همین ثلث، اجیر بگیرد، جایز است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] فردی که پس از طلوع صبح محتلم می شود، آیا روزه اش باطل است؟ چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر روزه گرفتن مانع درس خواندن فردی شود که وظیفه و شغلش درس خواندن است، آیا این فرد میتواند روزه نگیرد و قضای روزههایش را بعداً بجا آورد؟
- [آیت الله اردبیلی] انجام نماز و روزه قضا شده میّت که برعهده پسر بزرگ میّت است، آیا وظیفه اختصاصی پسر بزرگ است و باید خودش انجام دهد یا میتواند با اجیر کردن شخص دیگر نیز آن را به انجام برساند؟
- [سایر] طبق مکتب اهل بیت (علیهم السلام) بفرمایید: فردی که قصد روزه گرفتن ندارد چه مجازات و عقوبتی برای او در نظر گرفته می شود؟ اگر فردی به دلایلی همچون سخت و طاقت فرسا بودن روزه و یا خیلی طولانی بودن طول روز و یا آن که مشغول به کار و مطالعه هست، نتواند روزه بگیرد در آن صورت اگر روزه نگیرد آیا مرتکب گناه شده است؟ لطفاً نظر فقهی خویش را بر اساس روایات موجود در خصوص موارد مذکور ارائه فرمایید.
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که نشانه های مرگ را در خود می بیند، اگر نماز و روزه قضا دارد، باید وصیت کند که از مال خودش برای او اجیر بگیرند، بلکه اگر مال نداشته باشد ولی احتمال بدهد کسی بدون آنکه چیزی بگیرد آنها را انجام می دهد، باز هم واجب است وصیت نماید، و اگر قضای نماز و روزه او بر پسر بزرگترش واجب باشد، باید به او اطلاع دهد، یا وصیت کند که برای او به جا آورند.
- اگر وصیت کند که بدهی او را بدهند و برای نماز و روزه او اجیر بگیرند و کار مستحبی هم انجام دهند چنانچه وصیت نکرده باشد که اینها را از ثلث بدهند، باید بدهی او را از اصل مال بدهند و اگر چیزی از اصل مال باقی ماند، ثلث آن را به مصرف نماز و روزه و کارهای مستحبی که معین کرده برسانند و در صورتی که ثلث کافی نباشد، پس اگر ورثه اجازه بدهند باید وصیت او عملی شود و اگر اجازه ندهند، باید نماز و روزه را از ثلث بدهند و اگر چیزی زیاد آمد به مصرف کار مستحبی که معین کرده برسانند.
- فردی که به حد تکلیف رسیده ولی معترف به وجود خدا و یا وحدانیّت و یا نبوت پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) یا معاد(روز قیامت) نباشد بنابر احتیاط واجب نجس است. و همچنین اگر کسی یکی از احکام ضروری اسلام (مانند وجوب نماز و روزه و حج) را انکار کند و در نظر او ملازم با انکار یکی از امور یادشده باشد، نیز نجس می باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر میت وصیت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعد از آن که اجیر، نماز و روزه او را بطور صحیح به جا آورد، بر پسر بزرگ تر چیزی واجب نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر پسر بزرگتر برای انجام قضای نماز و روزه پدر شخصی را اجیر کند، اجیر باید نماز و روزه را به نیابت از میّت بجا آورد نه به نیابت از پسر.
- [آیت الله اردبیلی] اگر میّت وصیّت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعد از آن که اجیر نماز و روزه او را به نحو صحیح بجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که برای نماز اجیر شده، باید طبق وظیفه خود عمل کند، ولی اگر کیفیّت مخصوصی برای خواندن نماز شرط شده باشد و به نظر اجیر آن کیفیّت موجب بطلان نماز نباشد، باید بر طبق آن عمل کند.
- [آیت الله مظاهری] اگر میّت وصیّت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند بعد از آنکه اجیر، نماز و روزه او را به جا آورد بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
- [امام خمینی] اگر میت وصیت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعداز آنکه اجیر نماز و روزه او را به طور صحیح بجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست.
- [آیت الله مظاهری] کسی را که برای انجام عملی مثلاً نمازهای میّت اجیر کردهاند اگر پیش از تمام کردن نماز بمیرد، اجاره باطل می‌شود و باید به مقداری که آن عمل را انجام نداده است، ورثه از اصل مال اجیر به موجر بدهند و اگر مال نداشته باشد چیزی بر ورثه نیست و همچنین است اگر اجیر خودش هم نماز قضا داشته باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر میّت وصیّت کرده باشد که برای نماز و روزه او اجیر بگیرند، بعد از آن که اجیر، نماز و روزه او را به طور صحیح بجا آورد، بر پسر بزرگتر چیزی واجب نیست و همچنین اگر کسی مجاناً از طرف میّت، نماز و روزه او را قضا نماید.
- [آیت الله بهجت] مرد برای زن و زن برای مرد میتواند اجیر شود و در بلند خواندن و آهسته خواندن نماز باید هر یک به وظیفه خود عمل نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اجیر گرفتن برای قضای نماز و عبادتهای دیگر از طرف اموات خالی از اشکال نیست، مگر در حج و اگر کسی بخواهد در عبادتهای دیگر اجیر بگیرد وجهی را که می¬پردازد به صورت هدیه باشد و عملی که اجیر انجام می دهد به صورت تبرع، امّا به جا آوردن نماز و روزه قضا و همچنین نماز و روزه مستحبّی به قصد قربت و بدون گرفتن اجرت اشکالی ندارد.