استحباب نفسی
استحباب نفسی مستحب بودن نفس یک عمل بدون مقایسه آن با امر دیگر است.
لطفا معنای استحباب نفسی را بفرمایید که آیا وضو استحباب نفسی دارد؟
بله و معنای استحباب نفسی آن است که وضو به قصد قربت صحیح است، هر چند نیّت هیچ یک از غایات آن را هم نکند، حتی نیّت بودن بر طهارت را.
بله و معنای استحباب نفسی آن است که وضو به قصد قربت صحیح است، هر چند نیّت هیچ یک از غایات آن را هم نکند، حتی نیّت بودن بر طهارت را.
پاسخ:
بله و معنای استحباب نفسی آن است که وضو به قصد قربت صحیح است، هر چند نیّت هیچ یک از غایات آن را هم نکند، حتی نیّت بودن بر طهارت را.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- فلسفه استحباب تجدید وضو برای نماز چیست؟
- منظور از قصد طهارت، برای وضو چیست؟ آیا در نیّت وضو، مشخص کردن واجب یا مستحب بودن وضو لازم است؟ و آیا با وضوی مستحب می توان کار واجب انجام داد؟
- آیا برای خواندن نماز مستحبی، هنگام وضو، نیّت ضرورت دارد؟
- آیا قبل از انجام غسل واجب یا مستحب، گرفتن وضو لازم است؟
- آیا خشک کردن رطوبت بعد از وضو مکروه است و یا خشک نکردن مستحب است؟
- آیا خواندن نماز مستحبی بدون وضو به قصد ورود یا رجا جایز است؟
- بنده مسؤول مدرسه ای هستم که ملک آن موقوفه می باشد، و آموزش و پرورش از سازمان اوقاف اجاره نموده است، لطفا بفرمایید وضو گرفتن و نماز خواندن من در مدرسه چه صورتی دارد؟
- در رساله فرموده اید که در وضو، شستن صورت و دست ها در مرتبه ی اوّل واجب، مرتبه ی دوّم مستحبّ و مرتبه ی سوّم حرام است، آیا مراد از مرتبه، ریختن آب است؟ یا منظور دست کشیدن است؟
- زنی حائض بوده و غسل حیض را فراموش کرده و مدتی نماز خوانده و فقط وضو می گرفته و در این بین غسل های واجب و مستحب دیگری انجام داده وظیفه او چیست؟
- آیا اگر پس از وضو از بعضی اعضای وضو خون بیرون بیاید، وضو باطل است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] در فتوای فقها، استحباب سعی وارد نشده است، آیا سعی استحباب نفسی دارد یا نه، و در مواردی که سهواً سعی را اضافه به جا آورد، فتوا به استحباب هفت شوط دوم داده اند، آیا از این مورد، می توان استحباب سعی را استفاده کرد؟
- [سایر] حکم شرعی کاشت مزه طبیعی و مصنوعی و حکم وضو و نماز بفرمایید
- [آیت الله اردبیلی] با توجه به این که غسل، استحباب نفسی دارد، اگر کسی در اوقاتی که معمولاً نمیتواند غسل کند (مثل اوقاتی که در محلّ کار خود مشغول است)، به جای آن تیمّم کند، آیا این کار مستحب است و به آن ثوابی تعلّق میگیرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] تجدید وضو که مستحبّ است، آیا تجدید تیمّم هم مستحبّ است؟
- [سایر] فلسفه و حکمت استنشاق که در وضو مستحب است، چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] برای اینکه انسان مبتلای به وسواس و اسراف نشود، بفرمایید: برای وضو و غسل، چه مقدار آب مصرف کند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا نماز طواف، واجب نفسی است، یا واجب غیری که صحّت طواف به صورت شرط متأخّر، متوقّف بر آن است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا وضو به خودی خود مستحب است؟ و آیا می‌توان قبل از داخل شدن به وقت نماز به قصد قربت وضو گرفت و با همان وضو نماز خواند؟
- [سایر] هنگام وضو و نماز استرس دارم و دائم فکرم مشغول است که کوچکترین بادی از من خارج نشود، و با کوچکترین احساسی وضو و نمازم را میشکنم، لطفاً بفرمایید تکلیف من چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیاوضوء به خودی خود استحباب نَفسی دارد یا خیر؟ و اگر شخصی در موقع وضوء گرفتن همینقدر که بگوید وضوء میگیرم قربة الی اللّه کافی است یا باید یکی از غایات را که مطلوب است در نظر بگیرد و نیّت کند؟ و اگر غایت لازم است نفس طاهر بودن غایتی محسوب می‌شود یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد، وضو صحیح است، ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد، احتیاط مستحب آن است که اول آن را تطهیر کند، بعد وضو بگیرد.
- کسی که نمیتواند وضو بگیرد یا غسل کند، جایز است نمازهای مستحبی را که مثل نافلههای شبانهروز وقت معین دارد با تیمّم بخواند، حتی در اول وقت.
- مستحب است انسان در موقع گفتن اذان، رو به قبله بایستد و با وضو یا غسل باشد. ولی در اقامه بنابر احوط با وضو یا غسل بودن شرط است؛ و در اذانی که برای اعلام داخل شدن وقت است مستحب است جای بلندی بایستد و دست‌ها را به گوش بگذارد و صدا را بلند نماید و بِکِشد و بین جملههای اذان کمی فاصله دهد و بین آنها حرف نزند.
- لازم نیست نیت وضو را به زبان بگوید یا از قلب خود بگذراند، ولی باید در تمام وضو متوجه باشد که وضو میگیرد، بهطوریکه اگر از او بپرسند: چه میکنی؟ بگوید: وضو میگیرم. شرط نهم: وضو را به ترتیبی که گفته می‌شود بهجا آورد، یعنی اول صورت و بعد دست راست و بعد دست چپ را بشوید و بعد از آن سر و بعد پاها را مسح نماید، و اگر به ترتیب وضو نگیرد، باطل است، و در مسح دو پا احتیاط مستحب آن است که مسح پای راست را با دست راست، بر مسح پای چپ با دست چپ مقدم بدارد.
- کسی که آب ندارد اگر برف یا یخ داشته باشد، چنانچه ممکن است باید آن را آب کند و با آن وضو بگیرد یا غسل نماید، و اگر ممکن نیست و چیزی هم که تیمّم به آن صحیح است ندارد، احتیاط مستحب آن است که نماز را بدون وضو و تیمّم بخواند و بعداً باید قضای آن را هم بخواند.
- بعد از مسح سر باید با تری آب وضو که در دست مانده روی پاها را از سر یکی از انگشت ها تا برآمدگی روی پا مسح کند. و احتیاط مستحب این است که تا مَفصل پا مسح نماید.
- در وضو شستن صورت و دست ها مرتبه اول واجب و مرتبه دوم مستحب و مرتبه سوم و بیشتر از آن حرام می باشد و مقصود از هرمرتبه ، شستن تمام عضو است .
- هرگاه وقت بهقدری تنگ باشد که اگر وضو بگیرد یا غسل کند، تمام نماز بعد از وقت خوانده می‌شود، باید تیمم کند. و در صورتی که اگر وضو بگیرد یک رکعت از نماز را در وقت میخواند و بقیه را خارج وقت، ولی اگر تیمم کند تمام نماز را در وقت میخواند، میتواند بنابر اظهر هر کدام را خواست انجام دهد، ولی احتیاط مستحب در تیمم و خواندن تمام نماز در وقت است. و اگر با تیمّم هم تمام نماز را نمیتواند در وقت بخواند، باید بنابر احوط بلکه اقرب وضو بگیرد و یک رکعت نماز را در وقت با وضو بخواند.
- اگر به مقدار وضو و نماز مهلت پیدا نمیکند و در بین نماز چند دفعه بول یا غائط از او خارج می‌شود، اگر وضو گرفتن بعد از هر دفعه برایش سخت نیست و عُسر و حرج در کار نیست و کاری که نمازش را باطل کند پیش نمیآید، باید ظرف آبی پهلوی خود بگذارد و هر وقت بول یا غائط از او خارج شد فوراً وضو بگیرد و بقیه نماز را بخواند، و احتیاط مستحب آن است که همان نماز را دوباره با یک وضو بخواند و اگر در بین آن نماز وضوی او باطل شد، اعتنا نکند.
- پیش از داخل شدن در حرم مکه، شهر مکه، مسجدالحرام، خانه کعبه، حرم مدینه، شهر مدینه، مسجد پیغمبر صلیاللهعلیهوآله و حرم امامان علیهمالسلام مستحب است انسان غسل کند؛ و اگر در یک روز چند مرتبه مشرف شود، یک غسل کافی است، بلکه اگر در روز غسل کند، میتواند این اعمال را در شبی که متصل به آن است نیز انجام دهد و همچنین به عکس؛ و برای زیارت پیغمبر صلیاللهعلیهوآله و امامان علیهمالسلام از دور یا نزدیک، مستحب است انسان غسل کند. اگر یکی از غسلهایی را که در این مسئله گفته شد بهجا آورد و بعد کاری کند که وضو را باطل مینماید، مثلاً بخوابد، غسل او باطل نمیشود، ولی مستحب است دوباره غسل را بهجا آورد. * تذکر داده می‌شود که هیچ یک از غسلهای مستحب، کفایت از وضو نمیکند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] وضو گرفتن در چند جا مستحب است: برای خواندن قرآن، برای نماز میت و برای دعا و مانند آن و نیز مستحب است کسی که وضو دارد برای خواندن نماز، تجدید وضو کند و هرگاه به قصد یکی از این کارها وضو بگیرد تمام کارهایی را که مشروط به وضو است می تواند انجام دهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که غسل جنابت کرده نباید برای نماز وضو بگیرد، البته در صورتی که احتمال عدم صحت غسل انجام شده را بدهد میتواند رجاءً وضو بگیرد. با غسلهای واجب دیگر - غیر از غسل استحاضه - یا غسلهای مستحب که استحباب آن ثابت است و تفصیل آن در مسأله 651 می‌آید، نیز میتواند بدون وضو نماز بخواند، اگر چه احتیاط مستحب آن است که وضو هم بگیرد و برای نماز به غسلهایی که باید رجاءً انجام داد نمیتوان اکتفا کرد بلکه باید وضو نیز گرفت.
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است انسان برای نماز میت و زیارت اهل قبور و رفتن به مسجد و حرم امامان (علیهم السلام ) وضو بگیرد ، و همجچنین برای همراه داشتن قرآ ن و خواندن و نوشتن آن و نیز برای مس حاشیة قرآن و برای خوابیدن ، وضو گرفتن مستحب است و نیز مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد و اگر برای یکی از این کارها وضو بگیرد ، هر کاری را که باید با وضو انجام داد ، می تواند بجا آورد مثلاً می تواند با آن وضو نماز بخواند . چیزهائی که وضو را باطل می کند
- [آیت الله بروجردی] مستحب است انسان برای نماز میت و زیارت اهل قبور و رفتن به مسجد و حرم امامان3 وضو بگیرد و همچنین برای همراه داشتن قرآن و خواندن و نوشتن آن و نیز برای مس حاشیهی قرآن و برای خوابیدن، وضو گرفتن مستحب است و نیز مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد و اگر برای یکی از این کارها وضو بگیرد، هر کاری را که باید با وضو انجام داد میتواند به جا آورد، مثلاً میتواند با آن وضو نماز بخواند.چیزهایی که وضو را باطل میکند
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است انسان برای نماز میت و زیارت اهل قبور و رفتن به مسجد و حرم معصومین علیهمالسلام و برای همراه داشتن قرآن و خواندن و نوشتن آن و مسّ حاشیه قرآن و برای خوابیدن وضو بگیرد و نیز مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد و اگر برای یکی از این کارها وضو بگیرد، هر کاری را که می‌توان با وضو انجام داد، میتواند انجام دهد، مثلاً میتواند با آن وضو نماز بخواند. چیزهایی که وضو را باطل میکند
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بدل از غسل تیمم کند و بعد کاری که وضو را باطل میکند برای او پیش آید، باید وضو بگیرد؛ و احتیاط مستحب آن است که تیمم بدل از غسل هم بنماید و اگر نمیتواند وضو بگیرد تیمم بدل از وضو مینماید؛ و بنا بر احتیاط مستحب در غیر غسل جنابت، تیمم دیگری بدل از غسل نماید.
- [آیت الله سبحانی] مستحب است انسان برای نماز میّت و زیارت اهل قبور و رفتن به مسجد و حرم امامان (علیهم السلام) وضو بگیرد، و همچنین برای همراه داشتن قرآن و خواندن و نوشتن آن و نیز برای مسّ حاشیه قرآن و برای خوابیدن وضو گرفتن مستحب است و نیز مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد و اگر برای یکی از این کارها وضو بگیرد هر کاری را که باید با وضو انجام داد، می تواند بجا آورد; مثلا می تواند با آن وضو نماز بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است انسان برای نماز میت و زیارت اهل قبور و رفتن به مسجد و حرم امامان(علیهم السلام)وضو بگیرد، و همچنین برای همراه داشتن قرآن و خواندن و نوشتن آن و نیز برای مس حاشیه قرآن و برای خوابیدن، وضو گرفتن مستحب است. و نیز مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد، و اگر برای یکی از این کارها وضو بگیرد هر کاری را که باید با وضو انجام داد می تواند به جا آورد مثلاً می تواند با آن وضو نماز بخواند.
- [آیت الله مظاهری] مستحب است انسان برای این امور وضو بگیرد: 1 - نماز میّت. 2 - زیارت اهل قبور. 3 - رفتن به مسجد. 4 - رفتن به حرم امامانعلیهم السلام . 5 - همراه داشتن قرآن. 6 - خواندن و نوشتن قرآن. 7 - مسّ حاشیه قرآن. 8 - خوابیدن. همچنین مستحب است انسان همیشه با وضو باشد بلکه مستحب است کسی که وضو دارد دوباره وضو بگیرد، و اگر برای یکی از جهاتی که گفته شد وضو بگیرد، هر کاری را که باید با وضو انجام داد، میتواند به جا آورد مثلاً میتواند با آن وضو نماز بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است انسان برای نماز میت و زیارت اهل قبور و رفتن به مسجد و حرم ائمه: وضو بگیرد، و هم چنین برای همراه داشتن قرآن و خواندن و نوشتن آن و نیز برای مس حاشیه قرآن و برای خوابیدن، وضو گرفتن مستحب است. و نیز مستحب است کسی که وضو دارد، دوباره وضو بگیرد. و اگر برای یکی از این کارها وضو بگیرد هر کاری را که باید با وضو انجام داد می تواند به جا آورد مثلاً می تواند با آن وضو نماز بخواند.