حکم شرعی
به مجموعه قوانين و مقرّرات اسلام، احكام شرعى میگویند.احکام شرعی، اعتبارات شرعیِ متعلق به افعال مکلفان را میگویند.
2) کوچه عمومی به آن ملحق شده است؛ لطفا حکم شرعی را در این باره
بیان فرمایید.
بیان فرمایید.
پاسخ:
بیان فرمایید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- حکم شرعی کثیر الشک در اصل وضو و ملاک وسواس عمومی و خصوصی را بیان فرمایید.
- وضو از شیرهای عمومی کوچه و خیابان که برای استفاده عموم نصب شده
- برای توسعه مسجد جامع، خانه های اطراف آن را خریداری و به مسجد ملحق کردیم که یکی از آن ها خانه یک بهایی بود و بین مسجد قدیم و یکی از خانه ها کوچه ای به عرض 5/1 متر واقع شده بود که با رضایت اهالی، آن کوچه هم به مسجد ملحق شد. با توجه به این که کوچه های اطراف مسجد را گسترش داده ایم، به طوری که مشکلی برای رفت و آمد مردم وجود ندارد، ولی بعد از ساخت، عدّه ای به دو جهت در مسجد شبهه دارند.
- آیا احکام شک در نماز جمعه، مثل احکام شک در سایر نمازها است؟
- در مسافرت هایی که بیش از یک سال به طول می انجامد، اگر در سفر شوهر، همسر او دارای اولاد شود و اهل ایمان و عفت باشد، مرد نیز بچه را از خود نفی کند، آیا فرزند ملحق به پدر است و احکام فرزندی بر او مترتب می شود یا خیر؟
- آیا در مضاربه احکام معاطات جریان دارد؟
- آیا شلوغی درس خارج یک مجتهد، دلیل اعلمیّت او در استنباط احکام فقهی می تواند باشد؟
- زمین های کشاورزی یا مسکونی و تجاری که مالکین آن ها افراد زیادی بودند و آن زمین ها را به خیابان، کوچه و معابر عمومی تبدیل کرده اند، آیا رفت و آمد برای عابرین که نه غاصب هستند و نه جری بر غصب غاصبین می کنند و چه بسا مضطرّ به عبور از آن جا باشند، جایز است؟
- درباره حکم شرعی زیاده روی در مصرف آب هنگام وضو، راهنمایی فرمایید.
- مقصود از بلاد کبیره چیست و در احکام با بلاد صغیره چه تفاوت هایی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر به جهت تعریض راه، قسمتی از مسجد در خیابان واقع شود و شهرداری اجازه دهد که قسمتی از کوچه پشت مسجد به مسجد ملحق شود ولی ساکنین آن کوچه مخالفت می کنند آیا ساکنین آن کوچه حق مخالفت دارند؟
- [آیت الله سبحانی] آیا می توان طبق نقشه شهردای چند متر از مسجد را کسر و ملحق به کوچه کرد؟
- [آیت الله اردبیلی] با توجه به توصیه اسلام به رعایت حق همسایه، احداث آپارتمان 6 طبقه در کوچة 10متری مشرف به منازل مسکونی و حیاط ساکنان کوچة مذکور، جلوگیری از نور آفتاب، یخبندان کوچه، کاهش ارزش قیمت منازل به نصف، عدم رعایت اندازه پنجرهها در آپارتمان مذکور و تسلط کامل ساکنین آینده بر خانوادهای کوچه مذکور، نظر جنابعالی در خصوص احکام عبادات در این گونه آپارتمانها و سایر مسایل شرعی چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا احکام شرعی در صورتی که ولی امر مسلمین به دلیل مصالح عمومی مسلمانان، بر خلاف آنها حکم نماید، قابل تغییر و تعطیل است؟
- [آیت الله سبحانی] آیا می توان به جهت توسعه مسجد از زمینی که ملک عمومی است، به مسجد ملحق نمائیم؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا ولی فقیه ولایتی دارد که بر اساس آن بتواند احکام دینی را به هر دلیلی مانند مصلحت عمومی، نسخ نماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] احکامی که قضات محترم جمهوری اسلامی بر اساس علم صادر می کنند آیا در آثار و احکام چون آرای صادره بر اساس اقرار است یا ملحق به آرای صادره بر اساس بیّنه است و یا راه سوّمی است که ملحق به هیچ کدام نخواهد بود؟
- [سایر] احکام و آداب یهودیت در رابطه با احکام زنان، قضاوت، اموات، ارث، احکام ذبح و قربانی را ذکر کنید؟
- [سایر] باسلام می خواستم بدانم که خوردن میوه ایی که در کوچه یا خیابان باشد از لحاظ شرعی اشکال دارد یانه؟
- [سایر] معنای احکام اولیه و ثانویه چیست؟ نماز و روزه جزو کدامیک از این احکام هستند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- تخلی در چهار مکان حرام است : 1 در کوچه های بن بست، در صورتی که صاحبانش اجازه نداده باشند . 2 در ملک کسی که اجازه تخلی نداده است. 3 در جایی که برای عده مخصوصی وقف شده است، مثل بعضی از مدرسه ها. 4 روی قبر مؤمنین یا سایر مقامات مقدسه دینی ومذهبی، در صورتی که بی احترامی به آنان باشد.
- چند چیز بر حائض حرام است: 1 عبادتهایی که مانند نماز باید با وضو یا غسل یا تیمم بهجا آورده شود، ولی بهجا آوردن عبادتهایی که وضو و غسل و تیمم برای آنها لازم نیست، مانند نماز میت، مانعی ندارد. 2 تمام چیزهایی که بر جنب حرام است و در احکام جنابت گفته شد. 3 جماع کردن در فرج، که هم برای مرد حرام است و هم برای زن، اگرچه به مقدار ختنهگاه داخل شود و منی هم بیرون نیاید.
- در تحقق جماعت فقط کافی است که مأموم نیت اقتدا داشته باشد و نیت امامت برای امام معتبر نیست و بدون نیت او جماعت از طرفین محقق میشود و احکام آن، از قبیل متابعت و شک جاری است، امّا در استحقاق ثواب جماعت برای امام بدون نیت تأمل است و در این صورت احوط برای امام این است که احکام جماعت را بر این نماز جاری نکند.
- اگر طفل یا دیوانه، کسی را بکشد، اگرچه عمدی باشد، ملحق به قتل خطایی است. و اگر شخص دیگری را به تصور اینکه مستحق کشته شدن است، مثل کفر و قصاص، بکشد و بعداً معلوم شود که استحقاق کشته شدن را نداشته، این قتل ملحق به شبه عمد است.
- اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و پیش از آنکه به اندازه رکوع خم شود، امام سر از رکوع بردارد، می تواند نیت فرادی کند یا می تواند صبر کند تا در رکعت بعد به امام ملحق شود و در صورت ملحق شدن ، تکبیرِ دیگر لازم نیست.
- مساقات با مردن یکی از طرفین قرارداد باطل نمیشود، بلکه ورّاث او جایگزین میشوند، و در صورتی که شرط کرده باشند خود زارع مساقات را انجام دهد، حکم آن در احکام مزراعه گذشت.
- کسی که معلوم نیست مسلمان است یا نه، پاک می باشد ولی احکام دیگر مسلمانان را ندارد، مثلاً نمی تواند زن مسلمان بگیرد و نباید در قبرستان مسلمانان دفن شود.
- اگر زن شوهردار زنا کند، در صورتی که امکان داشته باشد، بچه متولد از او و از شوهرش باشد ملحق به شوهر میشود و متولد از زنا حساب نمیشود.
- در چهار صورت که تفصیل آنها بعداً گفته میشود، اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد، نماز او صحیح است: 1 بهواسطه زخم یا جراحت یا دملی که در بدن اوست، لباس یا بدنش به خون آلوده شده باشد. 2 بدن یا لباس او به مقدار کمتر از دِرهم که تقریباً به اندازه بند سر انگشت سبابه (انگشت شهادت) میشود به خون آلوده باشد. 3 ناچار باشد با بدن یا لباس نجس نماز بخواند. 4 لباسهای کوچک او مانند جوراب و عرقچین، نجس باشد. احکام این چهار صورت به تفصیل در مسائل بعد گفته میشود.
- طلاق بائن آن است که بعد از طلاق، مرد حق ندارد به زن خود رجوع کند؛ یعنی بدون عقد او را به همسری قبول نماید، و آن بر پنج قسم است: 1 طلاق زنی که نه سالش تمام نشده باشد؛ 2 طلاق زنی که یائسه باشد؛ 3 طلاق زنی که شوهرش بعد از عقد با او نزدیکی نکرده باشد؛ 4 طلاق زنی که او را سه دفعه طلاق دادهاند؛ 5 طلاق خُلع و مُبارات. و احکام اینها بعداً گفته خواهد شد. غیر از این موارد، طلاق رجعی است که بعد از طلاق تا وقتی زن در عدّه است، مرد میتواند به او رجوع نماید و عقد مجدد لازم نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر نطفه مرد و نطفه زن او را در رحم مصنوعی پرورش دادند و بچّهای تولید شد این بچّه حلالزاده و ملحق به پدر و مادر است و نیز اگر نطفه مردی را با نطفه زن اجنبیه پرورش دادند و بچّه تولید شد این بچّه ولد شبهه است و ملحق به پدر و مادر است و صورت اوّل و دوّم در احکام با هم فرقی ندارند.
- [آیت الله جوادی آملی] .بنا بر احتیاط واجب برای یاد دادن احکام واجبِ نماز مزد نگیرند و مسئول اموال بیت المال باید نیاز یاد دهنده احکام واجب نماز را برطرف نماید. دریافت مزد برای یاد دادن احکام مستحبِ نماز, جایز است.
- [آیت الله مظاهری] حقّ اولاد بر پدر و مادر، چهار حقّ است: 1 - ختنه کردن او. 2 - تربیت صحیح. 3 - آموختن خواندن و نوشتن و احکام دین به او به اندازهای که مورد احتیاج اوست. 4 - همسر دادن به او در موقع احتیاج.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بر کاسب لازم است احکام خرید و فروش را در موارد محلّ ابتلاء یاد بگیرد، تا در اثر ندانستن احکام، به حرام گرفتار نشود، از حضرت صادق علیهالسلام روایت شده: کسی که میخواهد خرید و فروش کند، باید احکام آن را یاد بگیرد و اگر پیش از یاد گرفتن احکام آن خرید و فروش کند، به واسطه گرفتار شدن معاملههای باطل و شبههناک به هلاکت میافتد.
- [آیت الله نوری همدانی] اذان دوّم در روز جمعه بِدْعَتْ وحرام است . احکام نمازجمعه
- [آیت الله خوئی] شخص کاسب سزاوار است احکام خرید و فروش در موارد محل ابتلاء را یاد بگیرد چنانچه از حضرت صادق (ع) روایت شده است: کسی که میخواهد خرید و فروش کند، باید احکام آن را یاد بگیرد و اگر پیش از یاد گرفتن احکام آن، خرید و فروش کند، به واسطة معاملههای باطل و شبههناک به هلاکت میافتد.
- [آیت الله سیستانی] بیمه انواعی دارد از آن جمله: 1 بیمه اشخاص در برابر مرگ، بیماری و یا حوادث دیگر. 2 بیمه اموال، مانند اتومبیل، هواپیما و کشتی در برابر خطر آتشسوزی، غرق شدن و سرقت و مانند آنها. بیمه تقسیمات دیگری دارد که احکام شرعی آن تفاوتی با موارد مذکور ندارد، لذا نیازی به ذکر آنها نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان نمیتواند برخی از مسائل را از یک مجتهد و برخی دیگر را از مجتهد دیگر تقلید کند، ولی اگر یکی از مجتهدین در یک باب از احکام - مثلاً در باب نماز - از دیگران اعلم باشد و مجتهد دیگر در باب دیگر - مثلاً روزه - اعلم باشد، باید در احکام نماز از مجتهد اول و در احکام روزه از مجتهد دوم تقلید کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] در زمان غائب بودن امام7 مستحبّ است بعد از نماز عید فطر و قربان دو خطبه بخوانند و بهتر است که در خطبه عید فطر، احکام زکاْ فطره و در خطبه عید قربان احکام قربانی را بگویند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر جبیره، تمام صورت یا تمام یکی از دستها را فرا گرفته باشد باز احکام جبیره جاری، و وضوی جبیره ای کافی است، ولی اگر بیشتر اعضای وضو را گرفته باشد، احکام جبیره جاری نمی باشد و باید تیمم نماید.