احترام
احترام به معنی حرمت نگه داشتن و ارج نهادن می باشد. از احترام به مناسبت در باب‌های بسیاری مانند طهارت، حج، جهاد، تجارت، مضاربه، مزارعه، عاریه، نکاح، طلاق، حدود و دیات سخن رفته است.
تربت هایی که از کربلا می آورند، اگر از اطراف قبر مطهّر نباشد؛ آیا احترام آن واجب است؟
احترام آن رعایت می شود، ولی احکام تربت را ندارد.
احترام آن رعایت می شود، ولی احکام تربت را ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- خوردن تربت های موجود که معلوم نیست از قبر مطهر امام حسین علیه السّلام باشد آیا جایز است؟
- آیا رفتن زن حائض به رواق های اطراف ضریح مطهر امام رضا علیه السّلام اشکال دارد؟ گرچه قبر را ببیند و به ضریح خیلی نزدیک باشد؟
- خوردن مقداری از خاک که در بازار به نام تربت مطهّر سیدالشّهداء علیه السّلام به فروش می رسد، چه حکمی دارد؟
- اگر کسی در مسجد اعظم قم و یا مسجدهای اطراف مضجع مطهر امام رضا علیه السّلام معتکف شود، آیا در کوتاه مدت یا بلند مدت می تواند کنار قبر حضرت رضا علیه السّلام و یا حضرت معصومه سلام اللّه علیها به عبادت و زیارت بپردازد؟ و زیارت او خروج از مسجد محسوب می شود؟
- آیا گذاشتن قرآن و ادعیّه و تربت به همراه میّت در قبر خواه میّت وصیّت کرده باشد و خواه وصیّت نکرده باشد جایز است یا نه؟ اگر جایز است، چه شرایطی باید مراعات شود؟
- آیا کسی که نماز قضا دارد، واجب است وصیت کند تا آن را به جا آورند؟
- شخصی نذر کرده هر سال در عاشورا به عزاداران شربت بدهد، اگر عاشورا مصادف با زمستان سرد شود و دوران فصل مصرف شربت در نزد مردم مطلوب نباشد، آیا می تواند نذر خود را عوض کند.
- باقی مانده اجساد مطهر برخی از شهدای جنگ تحمیلی، پس از سال ها توسط گروه های تفحص پیدا می شوند و فقط مقداری استخوان از آنان به دست می آید، کیفیت غسل و کفن و نماز میّت آنان را بیان فرمایید؟ و آیا با مسّ آن ها غسل مسّ میت واجب می شود؟
- اگر غسلی بر انسان واجب باشد، ولی آب گرم و مکان مناسب نباشد، حکم چیست؟
- در صورتی که مریضی متوجه اوقات نماز و ادای آن نباشد؛ آیا بر اطرافیانش واجب است به او یادآوری نمایند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] آیا میتوان با تربت کربلا (مهر هایی که از کربلا میآورند) روزه را چه واجب و چه مستحب افطار کرد؟
- [سایر] چرا قبر مطهر حضرت زهرا (س) مخفی است ؟
- [سایر] درباره خراب کردن قبر مطهّر حضرت امام حسین(علیه السلام) به دستور متوکّل عبّاسی توضیح دهید.
- [سایر] قبر مطهر امام رضا(ع) داخل ضریح است یا در سرداب قرار دارد؟
- [سایر] وهابیت در مورد تخریب قبر مطهر پیامبر ص چه دیدگاهی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خوردن مقداری از خاک که در بازار به نام تربت مطهر امام حسین (علیه السلام) به فروش می رسد، چه حکمی دارد؟
- [سایر] کدام جنایتکار کربلا،سر مطهر امام حسین(علیه السلام) را از بدن جدا کرد؟
- [سایر] می‌گویند تربت شفا دهنده امام حسین(ع) خاکی است سرخ رنگ که از داخل قبر قسمت بالای سر حضرت میجوشد و تربت شفا دهنده، آن تربت است؛ آیا این صحت دارد؟
- [سایر] محمد بن عبدالوهاب چه توهینی به قبر مطهر رسول خدا ص کرد؟
- [سایر] چرا قبر مطهر حضرت زهرا(س) مخفی است؟ چرا حضرت زهرا(س) وصیت کردند که ایشان را شبانه دفن کنند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در نماز چیزی مانند دیوار بین او و قبر مطهر باشد که مساوی یا جلوتر از قبر ایستادن بیاحترامی نشود اشکال ندارد، ولی صندوق شریف و ضریح و پارچهای که روی آن افتاده برای فاصله شدن کافی نیست.
- مستحب است قدری تربت حضرت سیدالشهدا علیهالسلام با کافور مخلوط کنند، ولی باید از آن کافور به جاهایی که بیاحترامی می‌شود نرسانند و نیز باید تربت بهقدری زیاد نباشد که وقتی با کافور مخلوط شد آن را کافور نگویند.
- مخارج انداختن در دریا و مخارج محکم کردن قبر میّت را، در صورتی که لازم باشد، احتمال دارد که از اصل مال میّت بردارند، ولی احتیاط مستحب این است که رضایت طلبکار و ورثه را در این صورت بهدست آورند.
- اگر ورق قرآن یا چیزی که احترام آن لازم است، مثل کاغذی که اسم خدا یا پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلم یا امام علیه السلام بر آن نوشته شده، در مستراح بیفتد، بیرون آوردن و آب کشیدن آن اگر چه خرج داشته باشد بر کسی که آن را انداخته واجب است و اگر او این کار را نکرد یا نتوانست انجام دهد، بر دیگران واجب می شود و خرج آن از بیت المال داده می شود. و اگر بیرون آوردن آن ممکن نباشد، کسانی که مطلع هستند نباید به آن مستراح بروند تا یقین کنند آن ورق پوسیده شده است. ولی وجوب اعلام ، محل تأمل است . و همچنین اگر تُربت در مستراح بیفتد و بیرون آوردن آن ممکن نباشد ، تا وقتی یقین نکرده اند که کاملاً از بین رفته ، نباید به آن مستراح بروند .
- کفن کردن با چیز غصبی، اگر چیز دیگری هم پیدا نشود، جایز نیست؛ و چنانچه کفن میّت غصبی باشد و صاحب آن راضی نباشد، باید از تنش بیرون آورند.
- هرگاه مادر بمیرد و بچه در شکمش زنده باشد، اگرچه امید زنده ماندن طفل را نداشته باشند، باید بهوسیله کسانی که در مسئله پیش گفته شد از هر طرفی که بچه سالم بیرون میآید بچه را بیرون آورند و دوباره بدوزند؛ ولی اگر بین پهلوی چپ و راست در سالم بودن بچه فرقی نباشد باید از پهلوی چپ بیرون آورند.
- اگر ظرف بزرگی مثل پاتیل و خمره نجس شود، چنانچه یک مرتبه آن را از آب پر کنند و خالی کنند بنا بر اظهر پاک می شود ؛ و همچنین است اگر یک مرتبه از بالا آب در آن بریزند، به طوری که تمام اطراف آن را بگیرد ؛ و باید آبی که ته آن جمع می شود بیرون آورند.
- واجب است میّت را طوری در زمین دفن کنند، که بوی او بیرون نیاید و درندگان هم نتوانند بدنش را بیرون آورند.
- اگر خون بدن یا لباس کمتر از درهم باشد و رطوبتی به آن برسد که اطراف را آلوده کند، در صورتی که خون و رطوبتی که به آن رسیده، به اندازه درهم نباشد، بنابر اظهر نماز صحیح است.
- اگر جبیره بیشتر از معمول، اطراف زخم را گرفته، برداشتن آن ممکن نیست، باید به دستور جبیره عمل کند و بنابر احتیاط واجب تیمم هم بنماید، و اگر برداشتن جبیره ممکن است، باید جبیره را بردارد؛ پس اگر زخم در صورت و دستهاست اطراف آن را بشوید و اگر در سر یا روی پاهاست اطراف آن را مسح کند و برای جای زخم به دستور جبیره عمل نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] انسان نباید جلوتر از قبر پیغمبر و امام(علیه السلام)نماز بخواند و بنابر احتیاط مستحب مساوی قبر مطهّر معصوم نماز نخواند.
- [آیت الله سیستانی] خوردن گِل حرام است ، و همچنین است خاک و شن بنابر احتیاط لازم و خوردن گل داغستان و گل ارمنی و غیر آنها برای معالجه در صورت ناچاری اشکال ندارد ، و خوردن کمی از تربت حضرت سید الشهداء علیهالسلام برای استشفاء به مقدار یک نخود متوسط جایز است ، و اگر آن را از خود قبر مقدس یا اطراف آن برندارند هر چند تربت امام حسین علیهالسلام بر آن صدق کند به احتیاط واجب باید در مقداری از آب و مانند آن حل نمایند که مستهلک شود و بعداً آن آب را بیاشامند ، و همچنین این احتیاط را باید رعایت کرد در موردی که اطمینان نباشد که تربت از قبر مقدس آن حضرت است وبیّنهای هم بر آن شهادت ندهد .
- [آیت الله سیستانی] مستحب است قدری تربت قبر حضرت سید الشهداء علیهالسلام را با کافور مخلوط کنند ، ولی باید از آن کافور به جاهائی که بی احترامی می‌شود نرسانند ، و نیز باید تربت بقدری زیاد نباشد که وقتی با کافور مخلوط شد آن را کافور نگویند .
- [آیت الله اردبیلی] اگر ورق قرآن یا چیزی که احترام آن لازم است مثل کاغذی که اسم خدا یا پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم یا امام علیهالسلام بر آن نوشته شده در محل نجسی چون مستراح بیفتد، بیرون آوردن و آب کشیدن آن، اگرچه خرج داشته باشد، واجب است، و اگر بیرون آوردن آن ممکن نباشد، باید به آن مستراح نروند تا یقین کنند آن ورق پوسیده است؛ و نیز اگر تربتی که از قبر پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم یا ائمه علیهمالسلام است در مستراح بیفتد و بیرون آوردن آن ممکن نباشد، باید تا وقتی که یقین نکردهاند آن تربت به کلی از بین رفته، به آن مستراح نروند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] واجب است میت را طوری در زمین دفن کنند که بوی او بیرون نیاید و درندگان هم نتوانند بدنش را بیرون آورند و در صورتی که ترس درنده و نزدیک شدن انسانی که از بوی میت اذیت شود در بین نباشد باز احتیاط واجب آن است که گودی قبر به همان اندازه مذکور در بالا باشد، و اگر ترس آن باشد که جانور بدن او را بیرون آورد، باید قبر را با آجر و مانند آن محکم کنند.
- [آیت الله وحید خراسانی] نماز خواندن جلوتر از قبر پیغمبر و ایمه اطهار علیهم السلام در صورتی که هتک باشد حرام و باطل است و همچنین در غیر این صورت بنابر احتیاط واجب ولی اگر در نماز چیزی مانند دیوار بین او و قبر مطهر باشد اشکال ندارد و فاصله شدن صندوق شریف و ضریح و پارچه ای که روی ان افتاده کافی نیست
- [آیت الله خوئی] مستحب است، قدری تربت حضرت سیدالشهدا را علیهالسلام با کافور مخلوط کنند، ولی باید از آن کافور بهجاهایی که بیاحترامی می‌شود، نرسانند. و نیز باید تربت به قدری زیاد نباشد، که وقتی با کافور مخلوط شد آن را کافور نگویند.
- [آیت الله مظاهری] اگر ورق قرآن یا چیزی که احترام آن لازم است - مثل کاغذی که اسم خدا یا پیامبر یا امام بر آن نوشته شده یا تربت - در مستراح بیفتد بیرون آوردن و آب کشیدن آن گرچه خرج داشته باشد واجب است، و اگر بیرون آوردن آن ممکن نباشد رفتن به آن مستراح مانعی ندارد و نیز انداختن آنها در سطل زباله و یا نهادن چیزی مثل گوشت و مانند آن در آنها جایز نیست.
- [آیت الله مظاهری] واجب است میّت را طوری دفن کنند که بوی او بیرون نیاید و درندگان هم نتوانند بدنش را بیرون آورند و اگر ترس آن باشد که جانور بدن او را بیرون آورد، باید قبر را محکم کنند.
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است قدری تربت حضرت سیّد الشهدأ7 با کافور مخلوط کنند ولی باید از آن کافور به جاهایی که بیاحترامی می‌شود نرسانند و نیز باید تربت به قدری زیاد نباشد، که وقتی با کافور مخلوط شد، آن را کافور نگویند.